คุณ “คนรอคำตอบ [IP: 125.27.110.193]” เข้ามาถาม อ.แหวว
ใน http://gotoknow.org/ask/archanwell/12622?page=2 เมื่อวันอาทิตย์ที่ ๑๘ กรกฎาคม พ.ศ.๒๕๕๓ @ 09:10 ว่า
“ดิฉันเป็นข้าราชการครูมีแฟนเป็นต่างด้าวกัมพูชาถือบัตรสีชมพูทำงานอยู่ในเมืองไทยนานแล้วมีนายจ้างรับรองเรากำลังจะแต่งงานกัน คำถาม ก็คือ (๑) ข้าราชการครูแต่งงานอยู่กินกับต่างด้าวผิดกฎหมายหรือไม่ (๒) แล้วจะทำอะไรยังไงบ้างให้ถูกต้องตามกฎหมาย (๓) จดทะเบียนสมรสกันได้หรือเปล่า (๔) อยากให้แฟนได้สัญชาติไทยทำอย่างไรได้หรือเปล่าค่าใช้จ่ายเท่าใด (๕) จะให้ญาติรับแฟนเป็นบุตรบุญธรรมแล้วจะเปลี่ยนชื่อและใช้นามสกุลกับแม่บุญธรรมและเข้าอยู่ในทะเบียนบ้านได้หรือเปล่าคะ
ช่วยอธิบายและชี้แนะด้วยค่ะ
ขอบคุณค่ะ
คนรอคำตอบ...”
---------
คำตอบ
---------
ขอตอบทีละคำถามดังต่อไปนี้
(๑) ข้าราชการครูแต่งงานอยู่กินกับต่างด้าวผิดกฎหมายหรือไม่
การอยู่กินฉันสามีภริยาเป็นเรื่องตามกฎหมายธรรมชาติ ไม่มีความผิดค่ะ และฟังว่า แฟนถือ “บัตรสีชมพูทำงานอยู่ในเมืองไทย” เดาว่า เป็น “บัตรบุคคลที่ไม่มีสัญชาติไทย” ดังนั้น หากผู้ถือเป็น “แรงงานต่างด้าว” ก็อาจอธิบายว่า เป็นคนเข้าเมืองผิดกฎหมาย แต่มีสิทธิอาศัยชั่วคราวตามกฎหมายคนเข้าเมือง ทางที่ดี ช่วยอ่านที่ตัวบัตร แล้วบอกมาหน่อยว่า บัตรชื่อว่าอะไร และเลขประจำตัวหน้าบัตรขึ้นต้นด้วยเลย ๐๐ ใช่ไหมคะ
สรุปก็คือ การอยู่กินฉันสามีภริยาระหว่างครูกับแฟนไม่ผิดกฎหมายค่ะ
(๒) แล้วจะทำอะไรยังไงบ้างให้ถูกต้องตามกฎหมาย
ขอย้ำอีกที การอยู่กินฉันสามีภริยาระหว่างครูกับแฟนไม่ผิดกฎหมายค่ะ แต่กฎหมายก็ไม่รับรองว่า คณุกับแฟนเป็นสามีภริยากันอย่างชอบด้วยกฎหมาย ดังที่ครูเข้าใจ การจดทะเบียนสมรสกันระหว่างครูกับแฟนจะทำให้คุณทั้งคู่มีสถานะเป็นคู่สมรสที่ชอบด้วยกฎหมาย
(๓) จดทะเบียนสมรสกันได้หรือเปล่า
จดทะเบียนสมรสกันได้ค่ะ
(๔) อยากให้แฟนได้สัญชาติไทยทำอย่างไรได้หรือเปล่าค่าใช้จ่ายเท่าใด
ร้องขอได้ค่ะ แต่โอกาสได้ยากมากค่ะ ทำไมไม่สนับสนุนให้แฟนไปพิสูจน์สัญชาติกัมพูชา ลองอ่านเรื่องนี้นะคะ
และแล้วการรอคอยอันนานแสนนานและลางเลือนก็สิ้นสุดลง...ด้วยการที่แม่เซาะเล้งมีตัวตนบนสังคมไทยอย่างเต็มภาคภูมิ
เมื่อพิสูจน์สัญชาติกัมพูชาแล้ว ก็จะมีสถานะเป็นคนต่างด้าวเข้าเมืองถูกกฎหมาย และอาศัยถูกกฎหมาย ชีวิตก็จะเป็นปกติสุข สัญชาติไทยก็ไม่อาจตอบโจทย์ได้ทั้งหมด ความชอบด้วยกฎหมายของสถานะบุคคลต่างหากที่ตอบโจทย์ได้จริง สัญชาติไทยอาจเป็นไปได้ในเวลาต่อไปที่มีความกลมกลืนกับสังคมไทยมากขึ้น
(๕) จะให้ญาติรับแฟนเป็นบุตรบุญธรรมแล้วจะเปลี่ยนชื่อและใช้นามสกุลกับแม่บุญธรรมและเข้าอยู่ในทะเบียนบ้านได้หรือเปล่าคะ
ตอนนี้ แฟนครูก็มีชื่อในทะเบียนราษฎรไทย กล่าวคือ ทะเบียนประวัติประเภท ท.ร.๓๘/๑ และเมื่อพิสูจน์สัญชาติผ่านแล้ว ก็จะไปมีชื่อในทะเบียนประเภท ท.ร.๑๓
การจะมีชื่อในทะเบียนบ้านนั้นจะเกิดขึ้นเมื่อเรามีสิทธิอาศัยในประเทศไทย ซึ่งถ้าเป็นคนสัญชาติไทย สิทธิอาศัยเป็นไปตามกฎหมายรัฐธรรมนูญ แต่หากเป็นคนต่างด้าว สิทธิอาศัยเป็นไปตามกฎหมายคนเข้าเมือง การเป็นบุตรบุญธรรมของคนสัญชาติไทยไม่นำไปสู่สิทธิอาศัยค่ะ
คำแนะนำโดยรวม ครูควรสนับสนุนให้แฟนยื่นขอพิสูจน์สัญชาติกัมพูชา เพื่อที่เขาจะมีสถานะบุคคลตามกฎหมายตามจุดเกาะเกี่ยวที่เขามีตามความเป็นจริง และผลต่อมา เขาก็จะมีสถานะที่ชอบด้วยกฎหมายคนเข้าเมืองไทย แม้จะเป็นคนต่างด้าว ครูและแฟนก็จะมีชีวิตปกติ ไปไหนมาไหนได้สะดวกค่ะ
อาจารย์แหววอธิบายเรื่องนี้ได้เป็นอย่างดีมากๆเลยค่ะ ถึงแม้คนที่ไม่รู้กฎหมายก็สามารถเข้าใจคำตอบนี้ได้ และในปัจจุบันในเรื่องของการอยู่กินกับคนต่างด้าวไม่ได้มีเฉพาะเพียงแค่คุณครูที่ถามเข้ามานะคะ คนไทยอีกหลายท่านก็อยู่กินกับคนต่างด้าวเช่นกันแต่ไม่มีที่ปรึกษาและไม่รู้จะไปถามใครได้ คำถามนี้เป็นประโยชน์ต่อคนอีกหลายๆคนเลยนะคะ อาจารย์แหววถือว่าเป็นคนทำงานเพื่อสังคมจริงๆเลยค่ะ