เค้าว่า ปกติเป็นบาลี ปรกติเป็นสันสกฤต (แต่สันสกฤตจริงๆ เขียน ปรกฤติ) ในภาษาไทยมีใช้ทั้งสองคำ ...จำได้ว่าตอนเขียนวิทยานิพนธ์ อาจารย์ทักท้วงว่าให้ใช้เพียงคำเดียว คำไหนก็ได้ เพราะผู้เขียนมักใช้มั่วตามใจไม่ค่อยมีมาตรฐาน (เคยอ่านคำนำหรือคำชี้แจงของหนังสือบางเล่ม ขออภัยว่าใช้คำนี้มั่ว ไม่ค่อยมีมาตรฐานเหมือนกัน 5 5 5)...
ตามสำนวนไทย คำนี้ น่าจะบ่งชี้ความหมายว่า เหมือนเดิม ไม่มีอะไรเปลี่ยนแปลง ไม่มีอะไรพิเศษ หรือราบรื่น ซึ่งเราก็ใช้กันทั่วไป... แต่ในบาลี (ตามที่เจอมา) มีใช้น้อย และความหมายก็แตกต่างไปจากสำนวนไทย
ปกติ ถ้าแยกศัพท์ ป (ทั่ว) + กร (ทำ ลบ ร.เรือ คงเหลือแต่ ก.ไก่) +ติ (เป็นปัจจัย) = ปกติ (ป+กร-ก+ติ = ปกติ) ....แปลตามตัวก็น่าจะได้ว่า การกระทำทั่วไป สิ่งที่กระทำโดยทั่วไป ...ทำนองนี้ ดังนั้น ความหมายของคำนี้ น่าจะหมายถึง สภาวทั่วไปของธรรมชาติ
อันที่จริง ปกติ ปรกติ (ปรกฤติ ประกฤติ) เป็นชื่อธรรมชาติพื้นฐานในปรัชญาสังขยา คู่กับ ปุรุษะ ...ซึ่งในวรรณกรรมบาลีมีอ้างอิงถึงบ้างเท่านั้น แต่ผู้เขียนก็ไม่ทราบว่าคำนี้มาติดตลาดกลายเป็นคำทั่วไปในภาษาไทยตั้งแต่ยุคไหน หรือเพราะเหตุอะไร...ผู้ใดพอทราบสันนิษฐานหรือเรื่องราวก็โปรดเมตตาเล่าสู่กันฟังบ้าง..
ขออนุญาต copy ไปให้คนอื่นที่ยังไม่ทราบได้อ่านกันนะครับ
chira
เจริญพร
ถ้าแปลตามรากศัพท์ต้องแปลว่า..ความมีอยู่ตั้งแต่เริ่มแรก..วิเคราะห์ว่า..กรณํ (มีค่าเท่ากับ ภวนํ) กติ ความมีอยู่ชื่อว่า กติ,ปฐมํ กติ ปกติ.ความมีอยู่ตั้งแต่เริ่มต้น ชื่อว่า ปกติ..
ปูพฺเพ เทวทตฺตสฺส อญฺญา ปกติ อโหสิ.เมื่อก่อน พระเทวทัต มีปรกติเป็นอย่างอื่น..(วิ.จูฬ.๗/๓๓๖/๑๒๔)
อาจารย์ผมอยากรู้ที่ถามไปนะครับนี่อุตส่าห์เป็นเด็กดีแล้วนะผมเป็นคนชอบสงสัย ต้องรู้จริงแล้วจึงเชื่อครับ
พุทฺธํ ภควนฺตํ อภิวาเทมิ.
ธมฺมํ นมสฺสามิ.
สงฺฆํ นมามิ.
เพราะเหตุอะไรจึงใช้กิริยาต่างกันครับ
ประเด็นนี้ไม่ทราบ เพราะเข้าไม่ค่อยถึงภาษาอังกฤษ เพียงแต่พอแปลได้บ้างเท่านั้น...
รอให้ผู้เชี่ยวชาญเข้ามาอ่าน แล้วช่วยชี้แจงดีกว่า...
เจริญพร
อนวหยบุรุษ
อยู่ข้างบน เพิ่งเห็น ตอบหลังคงไม่ว่ากันนะ
ไม่รู้เรื่องนะ ลองขยายความหน่อยซิ...
เจริญพร
เด็กแว้นอยากรู้
เคยอ่านบันทึกนี้หรือไม่ ?
ลองค้นดูในเน็ตหรือถามผู้รู้อื่นๆ ดู
เจริญพร
ความหมายของธาตุแปลได้หลายอย่างแล้วแต่กรณี
กรณํ กร ธาตุ เราแปลกันว่า ทำ
ภวนํ ภู ธาตุ ในความหมายว่า มี,เป็น,ตั้งอยู่
ในคัมภีร์ธาตุท่านอธิบายไว้หลากหลายมากสมารถแปลได้หลายอย่าง
ทุกสิ่งทุกอย่าง จะมี จะเป็น จะตั้งอยู่ ก็ต้องมีการกระทำเป็นปฐมก่อน(คัมภีร์ธาตุ)
ฉะนั้น กรณํ ในที่นี้ท่านให้มีค่าเท่ากับ ภวนํ
ในสัททนีติ,มูลกัจจายน์,โมคคัลลาน...มีอธิบายไว้มากมาย
แต่บาฬีของสนามหลวงปัจจุบันเป็น 1ใน100ของภาษาบาฬีเท่านั้น
ไม่แสดงตน
ตามที่เล่ามา จับประเด็นได้ว่า นัยสำคัญอยู่ที่...
ทุกสิ่งทุกอย่าง จะมี จะเป็น จะตั้งอยู่ ก็ต้องมีการกระทำเป็นปฐมก่อน(คัมภีร์ธาตุ)
ฉะนั้น กรณํ ในที่นี้ท่านให้มีค่าเท่ากับ ภวนํ
ตามนัยนี้ ทำให้เข้าใจว่า กรณํ เป็นสาเหตุ และ ภวนํ เป็นผลลัพธ์ (การกระทำ ก่อให้เกิด ความมีอยู่เป็นอยู่) จึงสงสัยยิ่งขึ้นไปอีกว่า...
อนึ่ง เมื่อบอกว่า กรณํ (การกระทำ) มีค่าเท่ากับ ภวนํ (ความมีอยู่เป็นอยู่) แสดงว่า...
...........
ดังนั้น คำถามว่า....
่
จึงยังคงยากที่่จะเข้าใจได้ต่อไป....
เจริญพร
ปุริโส ศัพท์เดิม ปุริส อ การันต์ ลงสิ ปฐมาวิภัติ เอกวจนะ
เอา อ ที่ ส กับ สิ ปฐมาวิภัติ เป็น โอ จึงเท่ากับ ปุริโส
ถามว่า เพราะเหตุใด จึงเอา อ กับ สิ เป็น โอ เป็นอย่างอื่นไม่ได้หรือ
ถ้าท่านอาจารย์ตีเข้าใจตรงนี้ได้
ข้อว่า กรณํ มีค่าเท่ากับ ภวนํ เด็กอนุบาลมากๆครับ
ไม่แสดงตน
รู้สึกว่า ไม่ได้เฉลยคำถามนะ เพียงแต่ย้ายข้อสงสัยไปไว้ที่อื่น...
เจริญพร
ผมไม่ใช่ผู้เชี่ยวชาญภาษาอังกฤษครับ แต่บอกได้ว่า normalization ไม่ได้แปลว่าสภาวะปกติ แต่น่าจะให้ความหมายกลางๆ ไปในทำนองที่ว่า ทำให้เป็นปกติ หรือทำให้คืนสู่สภาวะปกติมากกว่าครับ
อย่างไรก็ตาม ภาษาอังกฤษไม่ใช่ภาษาที่ตายแล้ว ความหมายของคำและกฏเกณฑ์การใช้จึงดิ้นได้ การแปลคำต่อคำแบบในพจนานุกรมแม้จะให้ความหมายที่ถูกเป็นส่วนใหญ่ การใช้งานจริงๆ ยังขึ้นกับบริบทของประโยคอีกด้วย