[Wikipedia] 

ภาพที่ 1: ผ่าให้เห็นด้านในหม้อยาสูบแขกชิชา (shisha), ฮุคคา (Hookha), มอระกู่, บาระกู่ ที่ใช้ถ่านหินทำให้ยาสูบกลิ่นผลไม้เกิดควัน สูบผ่านน้ำคล้ายบ้องกัญชา

ศัพท์ > windguard = ที่กันลม (wind = ลม; guard = การ์ด ป้องกัน); charcoal = ถ่านหิน); bowl = ชามใส่สาร; plate = แผ่น; body = ลำตัว ตัวกล้อง; gasket = วงแหวนอัดลูกสูบ กันรั่ว ปะเก็น; valve = ลิ้นให้ลมผ่านได้ด้านเดียว วาล์ว; water jar = เหยือกน้ำ; hose = ท่อทางออก

...

  [ Wikipedia ]

ภาพที่ 2: ภาพมอระกู่, บาระกู่, ชิชา, หรือฮุคคา แบบอียิปต์ ซึ่งผู้สูบจะได้รับการรมควันทั้งถ่านหิน ยาสูบ และแก๊สคาร์บอนมอนอกไซด์ (carbon monoxide / CO) ไปแบบ '3-in-1'

... 

คนที่สูบ "ชิชา (shisha)" , "ยาสูบสมุนไพร" มีโอกาสได้รับแก๊สคาร์บอน มอนอกไซด์ (carbon monoxide / CO) สูง

การดูดหม้อยาสูบ 1 ยก (session) มีโอกาสได้รับ CO อย่างต่ำ 4-5 เท่าของบุหรี่ 1 มวน, แก๊ส CO จะเข้าไปจับฮีโมโกลบินในเม็ดเลือดแดงแบบ "เหนียวหนึบ" ดุจกาวตราช้าง ทำให้มีที่ว่างสำหรับออกซิเจนน้อยลง

...

ผลคือ ทำให้สมองเสื่อมชั่วคราวหรือถาวร มึนงง หมดสติ ไม่รู้ตัว และอาจเสียตัวได้ด้วย

ชิชาเป็นหม้อยาสูบผ่านน้ำ นิยมในประเทศอาหรับ มีการผสมกลิ่นผลไม้ เพื่อหลอกว่า เป็นสมุนไพร ยาสูบจะถูกจุดกับถ่านหิน (coal) ผ่านบ้องที่ดูหรู และใช้ปากดูดผ่านท่อแก๊ส

...

การใช้ปากดูดท่อร่วมกัน ซึ่งไม่รู้ว่า ผ่านการดูดมากี่ปาก ทำให้เสี่ยงต่อการปนเปื้อนน้ำลาย เลือดจากเหงือกอักเสบ-ฟันผุ

 [ BBC ] 

ภาพที่ 2: แสดงปริมาณ CO ในคนปกติ (normal) = 3 ppm; สูบบุหรี่น้อย = 10-20 ppm; สูบหนัก 30-40 ppm; สูบหม้อยาชิชาสูงได้จนถึง 100 ppm

ขนาดที่ทำให้คนเราป่วยหนักได้ = 100 ppm; ขนาดที่ทำให้ตาย > 300 ppm ('>' = เครื่องหมาย "มากกว่า")

...

การศึกษาทำโดยการวัดปริมาณ CO ในลมหายใจออกพบปริมาณ CO ในหน่วย ppm (ppm = part per million = จำนวนส่วนต่อล้าน) และเม็ดเลือดแดงที่เสียไปจากการถูก CO แย่งจับออกซิเจนคิดเป็นร้อยละ (%) ดังต่อไปนี้

• คนไม่สูบบุหรี่ > 3 ppm / < 1%
• คนสูบบุหรี่น้อย > 10-20 ppm / 2-4%
• คนสูบบุหรี่หนัก > 30-40 ppm / 5-7%
• คนสูบชิชา > 40-70 ppm / 8-12%

...

การศึกษาที่ทำในผู้หญิงตั้งครรภ์หลังเลิกบุหรี่ แต่สูบบ้องยาสูบชิชาพบว่า CO มีระดับสูงจนเป็นอันตราย

การสูบบ้องยาชิชาที่ใช้ยาสูบ 10 มิลลิกรัม 30 นาที ทำให้ CO สูง 4-5 เท่าของบุหรี่ ซึ่งถ้าเทียบกับมวนบุหรี่แล้ว ชิชาอันตรายกว่าประมาณ 400-450 เท่า

...

คุณกาซิม เชาโดรี จากบริการเลิกบุหรี่ NHS กล่าวว่า การสูบบ้องชิชาเพิ่มเสี่ยงติดวัณโรค เริม และโรค "ทำนองนั้น" อีกหลายอย่าง เนื่องจากดูดกันไม่รู้กี่ปาก แถมยังมีเศษน้ำมูก น้ำลาย เสมหะจากการไอตกค้าง

ถึงตรงนี้... ขอให้พวกเรามีสุขภาพดีไปนานๆ ครับ 

...

ภาษาอังกฤษสบายๆ สไตล์เรา

• [ cigarette ] > [ ซิก - เก่อ - เร่ท - t ] > noun = บุหรี่
• [ cigar ] > [ สิ - ก้า ] > noun = ซิก้า
• [ tobacco ] > [ โท - แบ๊ค - โข่ ] > noun = ยาสูบ
• [ shisha ] > [ ฉิ - ช่า ] > noun = บ้องยาสูบแขก มอระกู่ บาระกู่

... 

คำนามในภาษาอังกฤษส่วนใหญ่จะย้ำเสียงหนัก (accent) ที่พยางค์แรก ตรงข้ามกับภาษาไทยที่มักจะออกเสียงหนักที่พยางค์หลัก คำ 'cigarette' & 'cigar' เป็นข้อยกเว้น

เนื่องจากเป็นคำที่มาจากภาษาสเปนคือ 'cigarro' คำนี้มาจากภาษาอินเดียนแดง ซึ่งน่าจะเป็นเผ่ามายา คือ 'sikar' = บุหรี่; 'sikr' = ยาสูบ [ thefreedictionary ]

...

คำ 'tobacco' มาจาก 'tobaco' ในภาษาสเปน เหตุผลเบื้องหลังคือ อินเดียนแดงสูบก่อน ต่อมาสเปนยึดเม็กซิโก-อเมริกากลาง-อเมริกาใต้ได้เกือบหมด ยกเว้นบราซิลที่โปรตุเกสยึดไป และประเทศเล็กๆ อีกไม่กี่ประเทศฝรั่งเศสยึดไป ทำให้ศัพท์เหล่านี้มาจากภาษาสเปน

คำในภาษาอังกฤษที่รับจากภาษาอื่น โดยเฉพาะฝรั่งเศส มีแนวโน้มจะย้ำเสียงหนัก (accent) ที่พยางค์หลัง

...

กล่าวกันว่า คำ 'shisha' มาจากชื่อ 'hookha' ของตุรกี ผสมกับคำ 'Coca-Cola', ส่วน 'hookha' น่าจะมาจากภาษาอาหรับ กระจายไปอินเดีย ก่อนกลายเป็นส่วนหนึ่งของภาษาอังกฤษ [ thefreedictionary ]

โปรดสังเกตว่า เสียงอุทานที่แสดงความพึงพอใจมักจะมีเสียง "อา" อยู่ข้างท้าย เช่น เสียงหัวเราะ (ฮ่าฮ่าฮ่า) ฯลฯ, การตั้งชื่อการค้า (brand name) มีแนวโน้มจะตั้งชื่อตามเสียงที่คนคุ้นเคย ทำให้ศัพท์เกี่ยวกับยาสูบลงท้ายแบบนี้, นี่ถ้าลอง "ชิชา" ออกเสียงว่า "ชิชะ" ละก็ อาจจะขายไม่ออกตั้งแต่ต้นก็เป็นได้ 

 ติดตามบล็อกของเราได้ทางทวิตเตอร์ > [ Twitter ] > Thank BBC

ที่มา                                                                      

• Thank BBC > Perminder Khatkar. Shisha 'as harmful as cigarettes'. 24 August 2009.
• นพ.วัลลภ พรเรืองวงศ์ รพ.ห้างฉัตร ลำปาง สงวนลิขสิทธิ์. ยินดีให้นำไปเผยแพร่โดยอ้างอิงที่มาได้. ห้ามนำไปใช้เพื่อการค้า > 25สค52.
• ข้อมูล ทั้งหมดเป็นไปเพื่อการส่งเสริมสุขภาพ ไม่ใช่วินิจฉัยหรือรักษาโรค ท่านที่มีโรคประจำตัวหรือความเสี่ยงต่อโรคสูงจำเป็นต้องปรึกษาหมอที่ดูแล ท่านก่อนนำข้อมูลไปใช้.