ผมมานั่งวิเคราะห์ว่าละครเรื่องนี้ควรเอากฎหมายเรื่องใดมาเขียนดู มาดูภาพรวมของเรื่องจะเป็นเรื่องวุ่นๆของพ่อม่ายที่มักมากในกามคุณ หลงใหลในสาวคราวลูก ตกแต่งเป็นเมียออกหน้าออกตา ในขณะที่หญิงที่จะมาเป็นเมียก็บังเอิญรู้จักกับลูกชาย และพอแต่งได้ ๗ วัน ผัวแก่ก็ตาย และในที่สุดก็คลอดลูกที่เกิดกับลูกชาย(ที่ลูกชายข่มขืนก่อนจดทะเบียนสมรสกับพ่อ) เรื่องกฎหมายที่จะนำมาคุยให้ฟังจึงน่าเป็นเรื่องกฎหมายครอบครัวและกฎหมายมรดก ซึ่งยังมีเรื่องน่ารู้ที่ผมไม่เคยเขียนถึงในการวิเคราะห์ละครเรื่องใดมาก่อน

             เอาละ ล้อมวงกันเข้ามา ผมจะเริ่มละนะ...อิอิ

              ในละครเรื่องนี้พ่อเลี้ยงบดินทร์จดทะเบียนสมรสกับกานพลู โอนบ้านพร้อมที่ดินให้กานพลูก่อนจดทะเบียน แต่ก่อนจดทะเบียนก็ถูกลูกชายพ่อเลี้ยงคือพินิจนัย ข่มขืนกระทำชำเราในบ้านของพ่อเลี้ยงบดินทร์นั่นเอง  และแล้วในที่สุดก็มีการจดทะเบียนสมรส แต่พอสมรสได้เพียง ๗ วัน โดยที่พ่อเลี้ยงยังไม่ได้มีเพศสัมพันธ์กับกานพลู พ่อเลี้ยงเกิดหัวใจวายตายเสียก่อน  และแล้วเรื่องก็ดำเนินต่อมาจนกระทั่งกานพลูลอดบุตร โดยที่ยังไม่ได้จดทะเบียนสมรสกับพินิจนัย  ใครดูละครแล้วไม่สงสัยเพราะในละครรู้ว่าเด็กที่เกิดมาเป็นลูกพินิจนัย แต่ในฐานะนักกฎหมายผมสงสัยครับ สงสัยว่าเด็กที่เกิดมาโดยทางกฎหมายเป็นลูกใคร (ทำไมขี้สงสัยจัง.....อิอิ เป็นทนายถ้าไม่ขี้สงสัยไม่ได้ตังค์ง่ะ....)

                ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๑๕๓๖ บอกว่า

      “เด็กเกิดแต่หญิงขณะเป็นภริยาชายหรือภายในสามร้อยสิบวัน นับแต่การสมรสสิ้นสุดลง ให้สันนิษฐานไว้ก่อนว่าเป็นบุตรชอบด้วยกฎหมายของชายผู้เป็นสามีหรือเคยเป็นสามี แล้วแต่กรณีให้นำความในวรรคหนึ่งมาบังคับแก่บุตรที่เกิดจากหญิงก่อนที่ได้มีคำพิพากษาถึงที่สุดของศาลแสดงว่าการสมรสเป็นโมฆะหรือภายในระยะเวลาสามร้อยสิบวันนับแต่วันนั้น”

          เห็นความยุ่งยากไหมครับ เพราะถึงข้อเท็จจริงจากที่เราดูในละครเด็กจะไม่ใช่ลูกพ่อเลี้ยงบดินทร์ แต่การสันนิษฐานทางกฎหมายต้องถือว่าเป็นบุตรของพ่อเลี้ยงบดินทร์ครับ แล้วจะมีผลอะไร ก็จะมีผลต่อการแบ่งมรดกไงครับ ที่ว่านางเอกจะได้ครึ่งหนึ่งนั้นไม่ใช่แน่นอนครับถ้าพ่อเลี้ยงบดินทร์มีลูก  อ้าว......

          ทำไมต้องสามร้อยสิบวันด้วย ก็เพราะในทางวิชาการอายุครรภ์ของมนุษย์ไม่เกินกว่านี้แน่นอนครับ และที่ต้องมีข้อสันนิษฐานก็เพื่อตัดปัญหาว่าเด็กที่เกิดมาเป็นลูกใคร เมื่อกฎหมายว่าอย่างนี้ ใครจะบอกว่าไม่ใช่ก็ต้องพิสูจน์ครับ  ที่ผมพูดเรื่องนี้เพราะหลักกฎหมายบอกว่า “ผู้ใดกล่าวอ้าง ผู้นั้นพิสูจน์” ครับ และยิ่งถ้ามีข้อกฎหมายสันนิษฐานเป็นคุณแก่ฝ่ายใด ฝ่ายนั้นไม่ต้องพิสูจน์ คนที่จะต้องพิสูจน์ก็คือคนที่อ้างข้อเท็จจริงนอกเหนือจากข้อสันนิษฐาน ครับ งงไหมครับ อิอิ

          ผมกำลังสร้างปัญหาให้ละครเรื่องนี้ อิอิ ปัญหามีอยู่ว่าพอบดินทร์ตาย นางเอก(ซึ่งกำลังท้อง)จะไปจดทะเบียนสมรสกับพระเอกจะได้ไหม  ลองเดาก่อนนะครับ...แล้วก้มลงอ่านต่อครับ แฮ่....

           มาตรา ๑๔๕๓ เขาบัญญัติว่า “หญิงที่สามีตายหรือที่การสมรสสิ้นสุดลงด้วยประการอื่นจะทำการสมรสใหม่ได้ต่อเมื่อการสิ้นสุดแห่งการสมรสได้ผ่านพ้นไปแล้วไม่น้อยกว่าสามร้อยสิบวัน เว้นแต่(๑)   คลอดบุตรแล้วระหว่างนั้น(๒)   สมรสกับคู่สมรสเดิม(๓)  มีใบรับรองแพทย์ประกาศนียบัตรหรือปริญญาซึ่งเป็นผู้ประกอบโรคในสาขาเวชกรรมได้ตามกฎหมายว่ามิได้มีครรภ์หรือ(๔)   มีคำสั่งของศาลให้สมรสได้

           เห็นไหมครับว่ากฎหมายห้ามไว้ ก็เพราะกลัวปัญหาเรื่องเด็กเกิดมาจะมีปัญหาว่าใครเป็นพ่อ แต่ถ้าไม่มีปัญหาเช่น เด็กคลอดออกมาแล้ว หรือสมรสกับคู่คนเดิมก็ไม่มีปัญหาเรื่องพ่อเด็ก หรือว่าพิสูจน์ได้ว่าไม่ท้องก็ไม่มีปัญหาเรื่องพ่อเด็กเช่นกัน และทางออกสุดท้ายก็ให้เป็นหน้าที่ของศาลจะเป็นผู้อนุญาตถ้ามีเหตุผลสมควร

ผมเป็นคนขี้สงสัยก็สงสัยต่อไปว่า ถ้าฝ่าฝืนจะไปจดทะเบียนสมรสก่อนสามร้อยสิบวันนับแต่สามีตายหรือเลิกกับสามีเก่าจะมีผลเป็นเช่นไร....

นักกฎหมายรุ่นเก่าเขารอบคอบครับ เขาเขียนเอาไว้เลยในมาตรา ๑๕๓๗ ครับ

        “ในกรณีที่หญิงทำการสมรสใหม่นั้นเป็นการฝ่าฝืน มาตรา ๑๔๕๓ และคลอดบุตรภายในสามร้อยสิบวันนับแต่วันที่การสมรสสิ้นสุดลง ให้สันนิษฐานไว้ก่อนว่าเด็กที่เกิดแต่หญิงนั้นเป็นบุตรชอบด้วยกฎหมายของชายผู้เป็นสามีคนใหม่และห้ามมิให้นำข้อสันนิษฐานในมาตรา ๑๕๓๖ ที่ว่าเด็กเป็นบุตรชอบด้วยกฎหมายของสามีเดิมมาใช้บังคับ ทั้งนี้เว้นแต่มีคำพิพากษาของศาลแสดงว่าเด็กมิใช่บุตรชอบด้วยกฎหมายของชายผู้เป็นสามีคนใหม่นั้น”

         เห็นไหมครับ เขาพยายามจะดูว่าถ้ามันรีบแต่งกันแสดงว่าคู่นี้มีอะไรกันมาก่อนหรือเปล่า ถ้าไม่มีอะไรกันผัวเพิ่งตายทำไมรีบแต่ง ไม่รู้สึกอาลัยบ้างหรือไง หรือเพิ่งหย่าผัวแล้วรีบจดทะเบียนใหม่แสดงว่าเป็นกิ๊กเก่าหรือเปล่า อิอิ กฎหมายก็เลยตัดปัญหาเพราะถ้าหญิงมีสามีใหม่ สามีใหม่ย่อมน่าจะรู้ดีว่าภรรยาตนท้องมาก่อนหรือไม่ การสันนิษฐานเช่นนี้มีผลดีต่อเด็กเพราะเด็กจะมีบิดาที่ชอบด้วยกฎหมาย จริงไหมครับ....

              แต่ในละคร กานพลูคลอดบุตรก่อนกำหนดเนื่องจากได้รับความกระทบกระเทือน โดยที่ยังไม่ทันที่พระเอกจะเชื่อว่าเด็กในท้องเป็นลูกของเขา แสดงว่าขณะนั้นกานพลูกับพินิจนัยยังไม่ได้ตกลงจะสมรสกัน (จำได้ไหมครับผมใช้คำว่าสมรสหมายถึงจดทะเบียนสมรส ถ้าใช้คำว่าแต่งงานหมายถึงจัดงานแต่งแต่ไม่ได้จดทะเบียนสมรส) พอกานพลูคลอดลูก เด็กที่เกิดมาก็ยังต้องอยู่ในข้อสันนิษฐานว่าเป็นลูกของพ่อเลี้ยงบดินทร์อยู่ดี.....

            เป็นไงครับ อ่านแล้วเหนื่อยไหมครับ กฎหมายมากเกินไปหรือเปล่า พักยกดื่มกาแฟกันก่อนเน๊าะหมอกุ้งเน๊าะ....เอ้า..ใครหิวกาแฟบอกหมอกุ้งนะ....แล้วไปต่อคราวหน้านะครับ