จังหวัดชัยภูมิเป็นจังหวัดที่เริ่มการดำเนินงานในชมรมผู้สูงอายุ โดยการแปรงฟัน หรือมีกิจกรรมในชมรมฯ สุขภาพช่องปากตั้งแต่ปี 2549 หมอจู หรือ ทพญ.ปาณิสรา มาเล่าให้เราฟัง ...

ชัยภูมิมีประชากรประมาณ 1,200,000 คน มีผู้สูงอายุ 128,000 คน คิดเป็น 10% ได้เริ่มทำโครงการพัฒนาศักยภาพชมรมผู้สูงอายุนำร่องมาก่อน และมาต่อเนื่องกับโครงการนี้ คือ โครงการส่งเสริมป้องกันโรคในช่องปากกลุ่มผู้สูงอายุตามชุดสิทธิประโยชน์ ภายใต้โครงการหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้าปี 2551 จ.ชัยภูมิ และได้ทำตามเกณฑ์ที่กองทันตฯ กำหนดมา

วัตถุประสงค์ ก็คือ

1. เพื่อแก้ปัญหาสุขภาพช่องปากของผู้สูงอายุ โดย
       - สร้างสุขนิสัยในการดูแลความสะอาดช่องปากแก่ผู้สูงอายุ
       - จัดระบบบริการส่งเสริมป้องกันโรคในช่องปากตามความจำเป็น
2. สร้างความมีส่วนร่วมของทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องในการแก้ปัญหาสุขภาพช่องปากผู้สูงอายุ

ชัยภูมิทำงานกับผู้สูงอายุมาก่อน ทำให้พบว่า "การทำงานกับผู้สูงอายุ แรกๆ คิดว่า จะไม่สามารถทำงานกับผู้สูงอายุได้ ผู้สูงอายุคงจะไม่รู้เรื่อง ไม่เข้มแข็ง แต่พอไปทำจริงๆ แล้ว เราทำงานไม่เยอะเลย เราออกไปไม่กี่ครั้ง เพียงแต่ไปประสานงาน และเราก็สามารถสานต่อ ได้ผู้สูงอายุอีกเยอะที่เขาสามารถให้ความรู้ด้านทันตสุขภาพต่อได้ โดยที่เราต้องไปประสานกับฝ่ายส่งเสริมสุขภาพที่รับผิดชอบในผู้สูงอายุ เขาก็จะเข้มแข็งอยู่แล้ว จังหวัดชัยภูมิเลยคิดว่า ตัวนี้ช่วยได้เยอะ และจะทำได้ง่าย ถ้ามีช่องทางนี้"

และในเรื่องงานสิทธิประโยชน์นี้ก็เป็นการป้องกันต่อจากงานส่งเสริม ชัยภูมิก็จะมี คอนสวรรค์ ที่มีการตรวจ และนัดมาทำอยู่แล้ว ตั้งแต่เป็นชมรมฯ แต่ยังไม่เป็นระบบ เพราะคิดแบบตรวจเอง สอนเอง และนัดมาทำตามปกติ แต่ยังไม่ฟลูออไรด์วาร์นิช หรืออื่นๆ ก็เลยตกลงทำโครงการ

พอตกลงจะทำเรื่องส่งเสริมป้องกันโรคในช่องปาก เราทำ 2 อำเภอ คือ ภูเขียว กับคอนสวรรค์ เพื่อเป็นตัวอย่างในการทำชมรมผู้สูงอายุ ให้เห็นว่า ถ้าเราเข้าถูกช่องทาง เราไม่เหนื่อย ทำงานได้ นำมาวิเคราะห์ข้อมูล และจะมาแลกเปลี่ยนเรียนรู้กันอีกที

พื้นที่ดำเนินการ ก็คือ ที่ อ.คอนสวรรค์ จากชมรมผู้สูงอายุ (เดิม) ต.บ้านโสก, คอนสวรรค์ และจากชมรมผู้สูงอายุ (ใหม่) ต.ยางหวาย, โนนสะอาด โดยไปเริ่มที่ชมรมฯ ที่เข้มแข็ง ที่ไปจัด และตรวจแล้วที่ผ่านมา และชมรมผู้สูงอายุใหม่ เขาก็อยากให้ไปทำในหมู่บ้านเขาบ้าง เขามาติดต่อที่คอนสวรรค์ ก็จะทำระบบเหมือนการสร้างแกนนำผู้สูงอายุเลย

ที่ อ.ภูเขียว จากชมรมผู้สูงอายุ (ใหม่) ต.ผักปัง และคลินิกทันตกรรม รพ.ภูเขียว ... เป็นพื้นที่ที่ยังไม่เคยทำชมรมฯ มาก่อน

ทั้ง 2 อำเภอ ทางจังหวัดไม่ได้ไปกำหนดว่าเขาจะทำแบบไหน แต่ให้ทำตามบริบทของเขาเอง และทั้ง 2 คนรับผิดชอบจริงย้าย แต่คอนสวรรค์ก็มีทีมเดิม และมีน้องทันตแพทย์มาใหม่ เพิ่งมาเริ่มทำงาน มิย.51 แต่อำเภอเองมีการวางแผนว่า จะออกทำ ซึ่งน้องก็มาทำต่อในเรื่อง

1. สนับสนุนในระบบการจัดบริการตามชุดสิทธิประโยชน์แก่ผู้สูงอายุ  ดังนี้
   - การตรวจสภาวะช่องปากและบันทึกข้อมูลในฐานข้อมูล 200 คน
   - การให้คำแนะนำ / ฝึกทักษะในการดูแลสุขภาพช่องปาก 200 คน
   - การใช้ฟลูออไรด์ 40 คน
   - การขูดหินน้ำลายและขัดฟัน 60 คน
2. พัฒนาศักยภาพ สร้างความเข้มแข็งให้กับชมรมผู้สูงอายุเพื่อเป็นแกนนำในการจัดกิจกรรมดูแลสุขภาพช่องปากด้วยตนเองของผู้สูงอายุ หรือผู้ดูแล

กรอบแนวคิดก็คือ

เรามีฝ่ายทันตฯ มีศูนย์สุขภาพชุมชน ที่ประสานกันอยู่แล้ว และมีชมรมผู้สูงอายุ มาร่วมกันทำต่อเนื่องที่จะทำระบบป้องกัน พอประชุมก็จะให้เขาหาช่องทาง ว่า เราจะหาช่องทางไหนบ้างที่ผู้สูงอายุจะมารวมกันได้ เขามีกิจกรรมอะไรกันอยู่แล้ว

มีคลินิกทันตกรรมรวมเข้าไปด้วย เพื่อที่จะสร้างระบบบริการ ให้มีส่งเสริม ป้องกัน รักษา และฟื้นฟู ที่สำคัญคือ ให้เขาดูแลสุขภาพช่องปากของตัวเองได้ ซึ่งจะทำให้ผู้สูงอายุมีสุขภาพช่องปากที่ดี และมีแนวโน้มที่จะขยายไปที่กลุ่มวัยอื่นได้ด้วย เพราะว่าผู้สูงอายุก็เป็นหลักในสังคม ก็ช่วยกลุ่มอื่นๆ ได้ด้วย

วันนี้หมอเอ้ ทพญ.นริสรา มาเล่าเรื่องกิจกรรมผู้สูงอายุ ของ อ.คอนสวรรค์ ให้ฟังค่ะ

ในโครงการส่งเสริมป้องกันโรคในช่องปาก กลุ่มผู้สูงอายุตามชุดสิทธิประโยชน์ ภายใต้โครงการหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้าปี 2551 โรงพยาบาลคอนสวรรค์ จังหวัดชัยภูมิ มีการทำโครงการนี้ที่ 3 กลุ่ม กลุ่มแรกที่ทำนำร่องเมื่อ 2 ปีที่แล้ว คือ ที่ชมรมบ้านโสก และเราพยายามทำโครงการนี้ให้ต่อเนื่องกัน link กับชมรมฯ

ส่วนอีกที่หนึ่งเป็น สอ. เป็นชมรมผู้สูงอายุใหม่ ที่เขาต้องการจะตั้งชมรมของเขาขึ้นมาเอง อยากให้เราเข้าไปทำโครงการนี้ร่วมกัน

และที่หนึ่งสมัครใจ เป็นเจ้าหน้าที่ที่ไม่มีทันตาภิบาล มาเห็นเรากำลังตรวจช่องปากให้กับผู้สูงอายุอีก สอ. หนึ่ง ก็เลยบอกว่า อยากให้เราไปตรวจผู้สูงอายุให้ด้วย ก็สมัครใจเข้ามา

วัตถุประสงค์ก็หมือนกันตามยุทธศาสตร์ ก็คือ

1. เพื่อแก้ปัญหาสุขภาพช่องปากของผู้สูงอายุ โดย
   - สร้างสุขนิสัยในการดูแลความสะอาดช่องปากแก่ผู้สูงอายุ
   - จัดระบบบริการส่งเสริมป้องกันโรคในช่องปากตามความจำเป็น
2. สร้างความมีส่วนร่วมของทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องในการแก้ปัญหาสุขภาพช่องปากผู้สูงอายุ

เป้าหมาย

1. การจัดบริการตามชุดสิทธิประโยชน์แก่ผู้สูงอายุนำร่อง ได้แก่ ผู้สูงอายุในชมรมผู้สูงอายุบ้านโสก ตำบลยางหวาย ตำบลโนนสะอาด และผู้สูงอายุที่มารับบริการจากคลินิกผู้สูงอายุของหน่วยบริการ ดังนี้
   - การตรวจสภาวะช่องปากและบันทึกข้อมูลในฐานข้อมูล 100 คน
   - การให้คำแนะนำ / ฝึกทักษะในการดูแลสุขภาพช่องปาก 100 คน
   - การใช้ฟลูออไรด์ 20 คน
   - การขูดหินน้ำลายและขัดฟัน 30 คน
2. พัฒนาศักยภาพชมรมผู้สูงอายุในการจัดกิจกรรมดูแลสุขภาพช่องปากด้วยตนเอง ของผู้สูงอายุ ชมรมผู้สูงอายุบ้านยางหวาย

กิจกรรมสำคัญ

1. การตรวจสภาวะช่องปาก
2. การให้คำแนะนำและฝึกทักษะในการดูแลสุขภาพช่องปาก
3. การใช้ฟลูออไรด์
4. การขูดหินน้ำลายและขัดทำความสะอาดฟัน

กิจกรรมสนับสนุน

1. การสร้างความเข้มแข็งแก่ชมรมผู้สูงอายุ โดยมีรูปแบบกิจกรรมย่อย คือ
   - จัดให้มีแกนนำผู้สูงอายุ ชมรมคัดเลือกกันเอง ให้แกนนำไปดูแลผู้สูงอายุในหมู่บ้านตัวเอง
   - อบรมแกนนำผู้สูงอายุ
   - กิจกรรมการถ่ายทอดความรู้ให้กับสมาชิกชมรมผู้สูงอายุ โดยวิทยากรเป็นแกนนำผู้สูงอายุ โดยเจ้าหน้าที่ทันตฯ ไปอบรมให้
   - การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ของสมาชิกชมรมผู้สูงอายุทุกวันพระ ให้แกนนำเป็นผู้ถ่ายทอดความรู้ให้สมาชิก และช่วงนี้เป็นช่วงเข้าพรรษา ก็จะเป็นทุกวันพระ เพราะว่าผู้สูงอายุไปอยู่ที่วัดกัน และอาจจะต้องมีการ
   - ให้บริการทันตกรรมเคลื่อนที่แก่ผู้สูงอายุ เพราะว่าผู้สูงอายุเดินทางมาสถานบริการค่อนข้างยาก เพราะว่าผู้สูงอายุที่นี่ ลูกไปทำงาน หรือไปอยู่ที่อื่น ท่านต้องดูแลหลาน ทำให้ยากต่อการมาสถานบริการ
2. จัดทำแบบบันทึก คู่มือการปฏิบัติงาน
   - แจกโมเดลฟันแก่แกนนำผู้สูงอายุ เพื่อใช้ในการสอนทันตสุขศึกษาให้แก่สมาชิกในชมรม ตอนนี้ประกบกันได้แล้วค่ะ โดยใช้คลิบขนาดใหญ่ ก็บางอันก็ Open bite บางอันก็ Clamping ไปเลย มีอันที่ก็มีที่เอามานี้
3. การสนับสนุนการจัดบริการใส่ฟันเทียม
   - การจัดช่องทางพิเศษสำหรับให้การบริการทันตกรรมแก่ผู้สูงอายุ ถ้าผู้สูงอายุมา จะมีบัตรคิว
   - มีการประเมินผลการดำเนินงานเป็นระยะๆ ในการประชุมประจำเดือนของชมรมผู้สูงอายุ

ผู้สูงอายุของเรามาจากชมรมฯ จะประเมินโรคทางระบบที่ได้ตรวจ วัดความดัน ถ้าพบโรคทางระบบ คนที่เป็นอยู่แล้ว หรือมีความเสี่ยง เราก็จะแจ้งสถานบริการที่เราดำเนินการอยู่ เพื่อทำการตรวจเลือดอีกครั้งหนึ่ง แล้วค่อยส่งต่อแพทย์ และจะมาประเมินปัจจัยเสี่ยงของโรคในช่องปาก เพื่อเป็นแนวทางในการแนะนำให้ทันตสุขศึกษา

เพราะว่าใน 3 ที่ที่เราลงไป ถึงแม้จะอยู่ในอำเภอเดียวกัน แต่ว่าวิถีชีวิตหรือพฤติกรรมการทำความสะอาดไม่เหมือนกัน ซึ่งในแบบตรวจ F1 จะมีส่วนที่ 2 ที่เป็นส่วนของแบบสอบถาม ถามว่า คุณแปรงฟันอย่างไร ในคนที่มีฟัน หรือคุณรู้สึกว่า ในปากคุณเป็นอย่างไร เราก็ใช้ประโยชน์ตรงนี้ ในการให้คำแนะนำ เพราะว่าเราคงไม่แนะนำเป็นเหมือนกันทุกที่ เพราะว่าโรคไม่เหมือนกัน เราก็ต้องแยกให้มีการแก้ปัญหาของแต่ละที่ๆ ไป เราก็ต้องมาประเมินตรงจุดนี้อีกทีหนึ่ง

และหลังจากนั้นจึงตรวจ และประเมินความเสี่ยงของโรคในช่องปาก คือ โรครากฟันผุสูง และโรคปริทันต์ และก็จัดบริการตามชุดสิทธิประโยชน์ คือ การทาฟลูออไรด์วาร์นิช และการขูดหินน้ำลาย และก็จะ link ไปที่การรักษา หรืออุดคอฟัน หรือใส่ฟัน ส่งต่อไป และ Follow up ทุก 1 ปี เป็นการติดตามงาน

ลักษณะกิจกรรมของที่คอนสวรรค์ ดังภาพนี้ละค่ะ

นี่เป็นภาพของตำบลบ้านโสก ... พยายามเอา แบบสอบถาม F1 และ F2 มาศึกษาข้อมูลก่อน ว่า คิดว่าชุดนี้ต้องการอะไร และเอาส่วนนี้มาใช้ประโยชน์ก่อน และคิดว่า ต้องทำอย่างไรต่อ

ที่บ้านโสก เขาคิดว่า ปัญหาของเขาก็คือ อาหารติดซอกฟันอันดับ 1 มีจำนวน 27 คน ก็จะเป็นแนวทางในการให้คำแนะนำต่อไป ว่า ทำอย่างไรจึงไม่ให้ติดซอกฟันตรงนั้น และเป็นการเพิ่มอุปกรณ์ทำความสะอาดซอกฟันขึ้นมา ก็คือ ไม้คนทา ที่เราจะนำมาใช้ให้ความรู้กับผู้สูงอายุเพิ่มเติม

พอเราวิเคราะห์ข้อมูลจาก F1 ทั้งหมด ก็มาคิดว่ากิจกรรม จะทำอย่างไร ด้วยความที่ชมรมบ้านโสก เขามีการดำเนินการนำร่องมาแล้ว 2 ปี ค่อนข้างเข้มแข็ง มีแกนนำทั้งผู้สูงอายุ และเจ้าหน้าที่อนามัยค่อนข้างให้ความสนใจกับงานทันตฯ มาก กิจกรรมก็เลยเน้นลักษณะว่า ในขั้นต้น คนที่มีความเสี่ยง เป็นโรคเบาหวาน หรือความดันโลหิตสูง เราจะส่งรายชื่อไปให้กับ จนท.อนามัย เพื่อทำความตรวจคัดกรอง หรือส่งต่อไปอีกระดับหนึ่ง นั่นก็คือ

1. การให้บริการป้องกันควบคุมโรคในช่องปาก
   - ส่งต่อแพทย์ ในกรณีผู้สูงอายุที่มีความเสี่ยงที่จะเป็นโรคเบาหวาน
   - ให้คำแนะนำผู้สูงอายุที่เป็นโรคความดันโลหิตสูง
2. การให้คำแนะนำและฝึกทักษะในการดูแลสุขภาพช่องปากตนเอง … เขาได้รับการฝึกแปรงฟันเดิมอยู่แล้วในชมรมฯ เราก็ไปเพิ่มอุปกรณ์การทำความสะอาดซอกฟันเสริมเข้าไป เพราะว่าปัญหาของเขาก็คือ อาหารติดซอกฟันเยอะ หลังจากนั้นก็ให้เขา ลปรร. สอนกันเองทุกวันพระ ที่ประชุมในชมรม
   - กิจกรรมการถ่ายทอดความรู้ให้กับสมาชิกชมรมผู้สูงอายุโดยวิทยากรเป็นแกนนำผู้สูงอายุ ... แนะนำการใช้อุปกรณ์ทำความสะอาดซอกฟันเสริม
   - การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ของสมาชิกชมรมผู้สูงอายุทุกวันพระ
3. การจัดบริการตามชุดสิทธิประโยชน์ด้านการส่งเสริมป้องกัน
   - การใช้ฟลูออไรด์ป้องกันรากฟันผุ
   - การขูดหินน้ำลายและขัดฟันป้องกันโรคปริทันต์
4. การจัดบริการรักษาและฟื้นฟูสภาพช่องปาก
   - การรักษาโรคในช่องปาก
   - การจัดบริการใส่ฟันเทียม

ที่ที่ 2 ตำบลยางหวาย เป็นที่ที่เราจะขยายชมรมผู้สูงอายุเข้าไป ก็ยังมีผู้สนใจไม่มากนัก เพราะว่ายังไม่ได้เริ่มเข้าไปทำเกี่ยวกับชมรมฯ จะเข้าไปหาปัญหาก่อน โดยใช้โครงการชุดสิทธิประโยชน์ แล้วค่อยไปเพิ่มให้เขาทำชมรมฯ

ที่นี่มีปัญหาคือ เขารู้สึกว่ามีหินปูน เป็นคะแนนอันดับ 1 และมีฟันโยก

กิจกรรมก็จะมีแตกต่างไป เพราะว่า เราจะไปเพิ่มชมรมให้เขา ก็คือต้องสร้างความเข้มแข็งให้กับชมรมฯ คิดว่าจะไปทำให้เหมือนบ้านโสก ที่เขานำร่อง เราก็จะใช้แกนนำช่วย มีการไปอบรมแกนนำแล้ว และแจกโมเดลไปแล้ว แต่ก็ได้รับคำถามหนึ่ง ที่ผู้สูงอายุถามกลับมาว่า ทำไมหมอไม่ไปทำกับเด็ก ทำไมต้องมาทำกับผู้สูงอายุ นี่เป็นคำถามที่ผู้สูงอายุถามมา ... เพราะว่าเขาเป็นคุณตา คุณยาย เขามีลูกหลาน เด็กๆ เล็กๆ เขาไม่ได้ไม่ได้เห็นประโยชน์ในโครงการที่เราไปทำกับเขาหรอกนะคะ เขาเห็นว่า มีประโยชน์ แต่เขาอยากให้ไปทำกับเด็กด้วย

ก็เลยบอกว่า มีค่ะ คุณตา มีตั้งแต่ตั้งครรภ์เลย เราก็ทำในคลินิก เพราะว่าเราไม่สามารถนำคนท้องมาทำนอกพื้นที่ ก็เลยมีการเล่าให้ฟังยาว นี่แสดงว่า เขาเกิด Attitude ที่ดี ที่เขาอยากให้เราไปทำเริ่มต้น
ก็การลงไปพื้นที่คือ อยู่ รพท. มาก็ไม่ได้ออกข้างนอกเลย เพิ่งได้ออกก็ที่นี่ 2 เดือน ก็รู้สึกดี

กิจกรรมที่สอง จึงพยายามเชื่อมโยงระหว่างกิจกรรมกับหน่วยบริการ คือ คนที่เสียงกับโรคเบาหวาน และความกัน ได้รายชื่อมา ก็ให้เขาคัดกรองที่อนามัย และอาจส่งต่อแพทย์ นั่นก็คือ

1. การให้คำแนะนำและฝึกทักษะในการดูแลสุขภาพช่องปากตนเอง
   - การสร้างความเข้มแข็งแก่ชมรมผู้สูงอายุ ... จัดให้มีแกนนำผู้สูงอายุ ... อบรมแกนนำผู้สูงอายุ ... กิจกรรมการถ่ายทอดความรู้ให้กับสมาชิกชมรมผู้สูงอายุโดยวิทยากรเป็นแกนนำผู้สูงอายุ ... แจกโมเดลฟันแก่แกนนำผู้สูงอายุ ... การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ของสมาชิกชมรมผู้สูงอายุทุกวันพระ
2. สร้างระบบเชื่อมโยงระหว่างชมรมกับหน่วยบริการ
   - ส่งต่อแพทย์ ในกรณีผู้สูงอายุที่มีความเสี่ยงที่จะเป็นโรคเบาหวาน และให้คำแนะนำผู้สูงอายุที่เป็นโรคความดันโลหิตสูง
   - ให้บริการทันตกรรมเคลื่อนที่แก่ผู้สูงอายุ
3. การจัดบริการตามชุดสิทธิประโยชน์ด้านการส่งเสริมป้องกัน
   - การใช้ฟลูออไรด์ป้องกันรากฟันผุ
   - การขูดหินน้ำลายและขัดฟันป้องกันโรคปริทันต์
4. การจัดบริการรักษาและฟื้นฟูสภาพช่องปาก
   - การจัดช่องทางพิเศษสำหรับให้การบริการทันตกรรมแก่ผู้สูงอายุ ... การรักษาโรคในช่องปาก ... การจัดบริการใส่ฟันเทียม

ที่สุดท้ายเป็นที่ใหม่ ที่เจ้าหน้าที่อนามัยไปเจอเรากำลังไปตรวจฟันที่ยางหวายอยู่ ก็อยากให้เข้าไปที่นี่ด้วย เพราะว่าที่นี่ผู้สูงอายุจะไม่ค่อยเข้ามารักษาที่ รพ. เพราะว่ามีรถแค่รอบเช้ารอบเดียว และกลับเที่ยง ผู้สูงอายุจะไม่ค่อยมารับบริการ เพราะว่าไกล ประมาณ 15 กม. ก็ถือว่าไกล เพราะว่าทางค่อนข้างลำบาก ลูกรัง ก็เลยอยากให้เข้าไป เพราะหวังว่า เราจะเข้าทำฟัน หรือรักษาให้ด้วย
ก็บอกว่า คงยังหรอก เพราะว่าขอไปคุย และไปหาปัญหาที่นี่ ที่ตำบลโนนสะอาด

ปัญหาที่พบจากการสอบถาม คือ เขาคิดว่า เขามีฟันผุเยอะ และมีรากฟันผุค้างอยู่ ก็คิดว่าเขาไม่ได้มารับบริการ แต่ปริทันต์ค่อนข้างน้อย

รูปแบบกิจกรรมที่จะให้บริการก็คงเป็นลักษณะว่า คนที่เสี่ยงเบาหวาน กับความดันโลหิตสูง ก็จะส่งต่อแพทย์ต่อไป แต่ว่า การให้คำแนะนำ และฝึกทักษะในช่องปาก ที่นี่เราจะยังไม่เข้าไปที่ชมรมฯ เราจะเน้น ขอแก้ปัญหาเรื่องการ Treatment ก่อน ก็คือ ไปแนะนำเรื่องการแปรงฟัน 2 ครั้ง ให้ได้ก่อน เช้าและก่อนนอน และการใช้อุปกรณ์เสริมอย่างอื่น และค่อยจัดตามโครงการสิทธิประโยชน์ คือ ให้ฟลูออไรด์ ขูดหินน้ำลาย และการรักษา ฟื้นฟูต่อไป

ที่นี่จะต้องให้ทันตกรรมเคลื่อนที่เข้าไปในจุดนี้ เพราะว่าเขาอยู่ห่างไกล หรือไม่ก็ต้องให้รถ รพ. ไปรับ
ตอนนี้เราได้แต่รายชื่อคนที่เสี่ยงต่อรากฟันผุ และปริทันต์ ยังไม่ได้นัด หรือจะออกไปข้างนอก เพราะคิดว่า ถ้าเราออกไปข้างนอก คนอื่นที่ไม่มีรายชื่อเสี่ยงคงอยากทำเหมือนกัน เพราะว่า ขนาดเราไปตรวจ เขายังถามว่า หมอจะไปถอนฟันให้ไหม เขาอยาก Treatment มาก เพราะว่านานๆ ทีได้เข้ามา ก็เลยคิดว่า คงได้นัดเข้ามา เพราะเคยถามว่า ถ้านัดไปขูดหินปูน หรืออย่างอื่นจะไปไหม เขาบอกว่า ไม่ไป ไม่ลดหรอกหมอ เห็นหมอมาข้างนอกก็เลยมาวันนี้น่ะ แต่ถ้าให้ไปไม่ไป ก็เลยคิดว่า คงต้องให้รถ รพ. ไปรับเขามาทำตามนัด เพราะว่าถ้าออกไปทำ เราคงได้ทำมากกว่าที่ควรจะเป็น

กิจกรรมก็คือ

1. การให้บริการป้องกันควบคุมโรคในช่องปาก
   - ส่งต่อแพทย์ ในกรณีผู้สูงอายุที่มีความเสี่ยงที่จะเป็นโรคเบาหวาน และให้คำแนะนำผู้สูงอายุที่เป็นโรคความดันโลหิตสูง
2. การให้คำแนะนำและฝึกทักษะในการดูแลสุขภาพช่องปากตนเอง
   - แนะนำการแปรงฟันอย่างน้อยวันละ 2 ครั้งเช้าและก่อนนอน
   - แนะนำการใช้อุปกรณ์ทำความสะอาดซอกฟันเสริม
   - แนะนำการดูแลและทำความสะอาดฟันเทียม
3. การจัดบริการตามชุดสิทธิประโยชน์ด้านการส่งเสริมป้องกัน
   - การใช้ฟลูออไรด์ป้องกันรากฟันผุ
   - การขูดหินน้ำลายและขัดฟันป้องกันโรคปริทันต์
4. การจัดบริการรักษาและฟื้นฟูสภาพช่องปาก
   - ให้บริการทันตกรรมเคลื่อนที่แก่ผู้สูงอายุ
   - การจัดช่องทางพิเศษสำหรับให้การบริการทันตกรรมแก่ผู้สูงอายุ
   - การรักษาโรคในช่องปาก
   - การจัดบริการใส่ฟันเทียม

ก็เป็นอีกรูปแบบหนึ่งของจังหวัดทางภาคอีสานที่ทำในเรื่องของ สิทธิประโยชน์ทางทันตกรรมของผู้สูงอายุละค่ะ

ครั้งที่แล้วที่ทีมกองทันตฯ ได้ไปเยี่ยมคอนสวรรค์ และได้ภาพมาฝาก คือ โมเดลสอนแปรงฟัน อันนี้ค่ะ

มาคราวนี้ โมเดลเปลี่ยนไป เพราะว่าครั้งที่แล้วมีการคุยกันว่า ถ้าโมเดลมันติดอยู่ด้วยกันก็ดีนะ เหมือนโมเดลที่ทำขายเลย ก็เกิดนวัตกรรม พัฒนาโมเดลที่คอนสวรรค์เทปูนกันเอง ให้เป็นชุดสอนแปรงฟันที่สะดวกขึ้นมาทันที แบบนี้ค่ะ เรื่องเล่าก็ที่นี่ เยี่ยมเยียนผู้สูงอายุ และภาคีเครือข่าย เมืองชัยภูมิ (11) ชมรมผู้สูงอายุตำบลบ้านโสก ... active aging จริงๆ

เอาอะไรมาทำหนอ ก็คลิปหนีบกระดาษอันใหญ่ไงคะ ... ต้องไปถามหมอเอ้ ว่า รับผลิตจำหน่ายด้วยหรือเปล่าหนอ

รวมเรื่อง การส่งเสริมป้องกันโรคในช่องปาก 7-8 สค.51