ข้อ 4 ... 70-80% ของผู้สูงอายุไทย มีฟันเหลือน้อยกว่า 20 ซี่ต่อคน

อ.มัท ... ที่น้อยกว่า 20 ซี่ มีอยู่ 48.6% ของปี 2550 ที่มากกว่าคือ 51.4% แต่อันนี้ไม่ได้ดูที่คู่สบ เพราะถ้าดูคู่สบต้องมีอย่างน้อย 4 คู่สบ

อ.พิช ... เวลาที่เราบอกกันนะคะ คือ อาจารย์ไม่ใช่หมอฟัน แต่เนื่องจากว่าเป็นแพทย์ผู้สูงอายุ เวลาดูคนไข้ 1 คน หลักการ หรือ basic ของการดูแลผู้สูงอายุ 1 คน อาจารย์บอกว่า เราไม่ได้แยกอวัยวะ ... เราเหมาหมด หัวจรดเท้า คนไข้ที่มาโดนเราแกะเอาผมที่ร่วงเอาไว้ออก ดูซิ ผมร่วงไหม ไหนคุณแม่อ้าปากสิคะ แม่ ดูซิ 1 2 3 ได้ยินมั๊ย อ้าปากดูฟัน ... ทำให้ง่าย เนื่องจากอาจารย์ไม่ใช่หมอฟัน อาจารย์บอกว่า ถ้ายังงั้น เราก็ดูเกณฑ์ว่า ฟันซี่ถาวรที่ใช้งานได้อย่างน้อย 20 ซี่ นี่ คืออะไรบ้าง ที่อาจารย์จะเอาไปใช้ได้ง่ายๆ อันที่หนึ่ง ฟันที่เหลือต้องสุขภาพดีก่อนนะคะ ไม่ใช่ผุเป็นเบ้าฟัน อาจารย์ว่า มันก็ไม่ไหวเหมือนกัน มันก็ไม่น่าเก็บไว้ น่าจะถอนทิ้ง ก็คือ ที่เหลืออยู่ต้องดีก่อน ฟันที่มีไม่ป่วย แล้วก็ต้องไม่เหลือน้อยเกินไป จนไม่สามารถจะเอาไปทำอะไรได้

อาจารย์เคยมีคนไข้คนหนึ่ง เขามีฟันห้อยมาเลย ห้ามไปแตะของแกเลยทีเดียว ... อาจารย์ก็บอกว่า พ่อจ๋า เหลืออยู่ซี่เดียว พ่อถอนให้อาจารย์เถอะ จะได้ใส่ฟัน ได้ไหม เพราะว่าซี่ที่เหลืออยู่ก็ผุพังมากแล้ว บิ่นซ้าย บิ่นขวา นะคะ โยกมาก แกบอกว่า นี่เป็นความภูมิใจ ซี่สุดท้ายที่เหลืออยู่ในปาก ตอนนี้ 82 อาจารย์บอกว่า เอ้า ตามใจ

แต่ความจริงแล้ว สุขภาพฟันที่ดี ต้องไม่เหลือน้อยเกินไป ต้องไม่โยกซ้ายโยกขวา ต้องไม่ผุจนเหลือแต่รกา แล้วก็จะต้องไม่มีโรคเหงือก

หลายๆ ครั้ง อาจารย์พบว่า ผู้สูงอายุ ณ ปัจจุบัน เรายังไม่ใช่ generation นี้ ที่ยังสาวสวยเหลือน้อยอยู่ บอกว่า ผู้สูงอายุให้ความสำคัญกับสุขภาพฟันน้อยมาก อาจารย์เองเรียนรู้จากคนในครอบครัว ... อาจารย์มีคุณปู่อายุ 92 ที่ยังมีฟันครบทั้งปากเลย และคุณปู่ดูแลฟันดี สมัยก่อน แปรงฟันใช้กิ่งข่อย นะคะ ... คุณปู่เล่าว่าอย่างนั้น แล้วคุณปู่ก็รักษาฟันตลอด กับขณะเดียวกัน คุณแม่อาจารย์มีฟันโบ๋ไปบางซี่ เนื่องจากตอนเล็กๆ มันผุ แล้วก็มีสงครามโลก สมัยสงครามโลกนี่ วิ่งหลบลูกระเบิด ถ้าพี่รอดจากสงครามโลก รอดจากอหิวาห์ตกโรคระบาด รอดจากไข้ทรพิษระบาด รอดจาก และอื่นๆ นี่แล้ว ฟันเป็นอย่างสุดท้ายพี่นึกถึงในเวลานั้นๆ กว่าอาจารย์จะจับคุณแม่ไปทำฟันได้เนี่ยะ ก็จนกระทั่งฟันมันโบ๋ไปแล้ว ฟันล่างมันยื่นขึ้นมา แล้วอาจารย์ก็บอก คุณแม่ขา มันประหลาดๆ เวลาถ่ายรูปแล้วไม่สวย คุณแม่มันดูประหลาด คุณแม่บอก ไปหาหมอฟันก็ได้ หาหมอฟันเสร็จเรียบร้อย ขูดหินปูนเรียบร้อย ใส่ฟันปลอม เป็นรุ่นถอดทิ้งได้ด้วยนะคะ ใส่เสร็จเรียบร้อย คุณแม่เอาตั้งไว้อวดเฉยๆ ดูเล่นค่ะ คุณแม่บอก ใส่แล้วเคี้ยวไม่มัน เคี้ยวกระดูกหมูอ่อนที่ชอบนี่ละค่ะ อาจารย์บอก เลิกไปเลย ...

แต่จริงๆ แล้ว เราพบว่า ผู้สูงอายุในปัจจุบัน ให้ความสนใจกับสุขภาพฟันน้อย อย่างที่อาจารย์สิรินทร บอกเมื่อเช้านี้ว่า ถ้าเราจะรณรงค์อะไรสักอย่างหนึ่ง เราต้องรณรงค์ให้เขาเห็นถึงความสำคัญของการมีฟัน และการที่มีฟันที่ดี อาจารย์พบว่า เป็นสิ่งที่ให้ความสุข กับคุณปู่ของอาจารย์ มาทุกวันนี้ เขาก็เป็นโรคสมองเสื่อม และก็กลืนไม่ได้ เป็นพาร์คินสันด้วย แต่ว่า ฟันก็มาทำให้เขา Happy มากเลย จนกระทั่ง ก่อนที่เขาจะกลืนไม่ได้ เพราะว่าฉะนั้น การมีฟันที่ดี และการรณรงค์ให้ผู้สูงอายุเข้าใจ เป็นเรื่องที่สำคัญมากนะคะ

อ.มัท ... ลักษณะของฟันคู่สบ มีอย่างนี้ค่ะ

เรียกว่าด้านละ 2 คู่

รวมเรื่อง สุขภาพช่องปากที่สัมพันธ์กับโรคทางระบบ