ช่วงนี้ อ.พงษ์ (ศาสตราจารย์เกียรติคุณ นายแพทย์พงษ์ศิริ ปรารถนาดี) ได้เล่าสู่กันฟังในเรื่อง สิ่งละอันพันละน้อย เพื่อทบทวนกิจกรรม สว. ค่ะ

"... ผมดีใจมากที่มีเครือข่ายของชมรมผู้สูงอายุ หลายจังหวัดที่มีการพัฒนา อย่างที่ลำพูน ผมพบอดีตประธานสาขาฯ อ.กษิต ณ ลำพูน ที่นี่ บอกว่า ขณะนี้ กำลังมีการขยายเครือข่ายกว่า 600 ชมรม ลำพูนเป็นจังหวัดเล็กๆ เพราะฉะนั้น 600 ชมรมก็จะเต็มพื้นที่ของหมู่บ้านแน่ ผมจึงอยากให้ทุกจังหวัดได้มีการขยายเครือข่ายให้ได้มากที่สุด ... เพราะการขยายเครือข่าย ทำให้เกิดชมรมผู้สูงอายุขึ้น และชมรมผู้สูงอายุเป็นกุญแจสำคัญที่สุด ที่จะทำให้เกิดการพัฒนาคุณภาพชีวิตที่ดี

ถ้าท่านมีปัญหาเรื่องฟัน ผู้สูงอายุฟันก็เกือบจะหมดปากทั้งนั้น เพราะว่า ก่อนที่เราจะเป็นผู้สูงอายุ เราไม่เห็นความสำคัญของเรื่องของช่องปาก หาว่าเป็นช่องเล็กๆ ที่จริงสำคัญที่สุดเลย

สิ่งที่ผ่านมา ทำไมผู้สูงอายุถึงมีฟันหมดปาก ก็เพราะว่า ไม่ได้ดูแลฟัน ตื้งแต่เริ่มต้น เพราะฉะนั้น การศึกษาตั้งแต่เด็ก ให้ได้รู้จักเรื่องฟัน พออยู่ในวัยทำงาน ก็ให้รู้จักเรื่องฟัน ให้รู้ว่า ทำอย่างไรที่จะทำให้เรามีฟันถึงวัยสูงอายุ

คุณแม่ผมเสียชีวิตเมื่ออายุ 90 ปี สิ่งที่ท่านทำเป็นประจำ คือ ท่านรับประทานหมากพลู แล้วขัดฟันด้วยเปลือกหมากถูตามซอกฟันหมด ปรากฎว่า อายุ 90 ปี ฟันก็ยังเหลือ 32 ซี่ ... ผมเห็นว่า การทำความสะอาดฟัน สำคัญมาก

ผมทราบว่า ที่นี่เราใช้ไม้จิ้มฟันแบบที่ คณะทันตฯ มช. เขาทำ ให้เปลี่ยนด้ามที่ปลายไม้ได้ ... สิ่งเหล่านี้ ผมจึงเห็นว่า ถ้าเรามีชมรมที่เข้มแข็ง แบบชมรมที่ท่ากว้าง สารภี ได้เข้าไปสอนในเด็กนักเรียน ให้รู้จักการสีฟัน ให้รู้จักการรักษาสุขภาพช่องปาก ถ้าเราดูแลไม่ดี ลองดูว่า ขี้ฟันนี่ ถ้าเอาไปส่องกล้อง ก็จะเห็นเชื้อโรคเต็มไปหมด เพราะฉะนั้น เศษอาหารที่เข้าไปอยู่ ก็จะทำให้เกิดเชื้อโรคมากมาย

เชื้อโรคพวกนี้ ถ้าเราทำให้มันอยู่กับที่ จะทำให้เกิดโรค พวกท้องเสีย ... มีคนไข้คนหนึ่งไปหาหมอ ท้องเสียอยู่เรื่อยๆ ไปตรวจพบว่า ใส่ฟันปลอมและไม่ถอดฟันตอนกลางคืนเลย ทำให้มีเศษอาหารไปค้าง เป็นบ่อเกิดให้เชื้อแบคทีเรียสะสม เป็นสาเหตุของท้องเดิน ตัวอย่างง่ายๆ ที่ใครที่มีฟันปลอม ก็ต้องถอดก่อนนอนทุกครั้ง นี่เป็นเรื่องของสุขภาพช่องปาก ซึ่งผู้สูงอายุมีบทบาทที่จะเข้าไปช่วยได้อย่างดีมากเลยครับ

เพราะฉะนั้น ต่อไป ถ้าเรามีการประกวดผู้สูงอายุฟันสวย น่าจะมีรางวัลให้ ในการช่วยกระตุ้นให้ผู้สูงอายุได้รักษาช่องปาก เพราะว่าความจริง ถ้าเราพูดถึงเรื่องฟันในผู้สูงอายุ ก็เป็นการรักษาปลายเหตุแล้ว เพราะว่าอ้าปากแล้วก็เห็นว่า เหลือฟันเพียงไม่กี่ซี่ ..."

รวมเรื่อง ประสานความคิด เนรมิตผู้สูงวัยภาคเหนือฟันดี