ได้ดัดแปลงเนื้อหาในนิทาน "ทำไมเมฆจึงมีรูปร่างต่างๆ" เพื่อให้สามารถแทรกคำถามเกี่ยวกับกระบวนการคิดลงไปได้
http://gotoknow.org/blog/nadrda6/299800
จึงขอเพิ่มข้อเสนอสำหรับผู้เล่าดังนี้ค่ะ
ผู้เล่าควร “โน้มน้าว” เด็กให้คิดตามจน “เห็น” คำตอบ (ดังเช่นที่แสดงในวงเล็บ เป็นต้น) ด้วยตนเองในปัญหาที่ตั้งดังเช่น
1 ทำไมนางฟ้าแววจึงวาดรูปสวย
(เพราะหลายเหตุผลประกอบกัน ทำให้นางฟ้าแววประสบความสำเร็จในการทำงาน เช่น
-รู้ถึงประโยชน์ที่ได้
-พอใจในสิ่งที่ทำ
-ขยันฝึกฝน
เป็นต้น)
2 ทำไมนางฟ้าวาวจึงวาดไม่สวยในตอนต้นเรื่อง
(เพราะหลายๆเหตุผลประกอบกัน เช่น
-ไม่หมั่นฝึกการคิด
-ไม่หมั่นฝึกปฏิบัติ
-ใจร้อน ต้องการผลสำเร็จโดยเร็ว
เป็นต้น)
3 ทำไมนางฟ้าวาวจึงมักลอกภาพนางฟ้าแวว
(เพราะเหตุผลที่ต่อเนื่องกัน เช่น
เพราะไม่ฝึกหัดการทำงานจึงไม่รู้วิธีการทำงาน
เพราะไม่รู้วิธีการทำงานจึงวาดไม่สวย
เพราะวาดไม่สวย จึงลอกภาพ
เป็นต้น )
(เพราะหลายๆเหตุผลประกอบกัน เช่น
-ใจร้อนอยากได้ภาพสวยๆเร็วๆ
-ไม่เห็นประโยชน์ในการฝึกฝน
-ไม่พอใจในการฝึกฝน
เป็นต้น)
4 ทำไมนางฟ้าวาวจึงวาดภาพสวยขึ้น
(เพราะหลายๆเหตุผลประกอบกัน เช่น
-รู้ประโยชน์ของการทำงาน
-พอใจในการฝึกฝน
-หมั่นขอความรู้จากผู้รู้
-หมั่นนำความรู้ที่ได้มาฝึกหัด และพัฒนาเป็นแนวทางของตน
เป็นต้น)
ฯลฯ
เมื่อเด็กๆได้คำตอบตามที่ผู้เล่าต้องการแล้ว ควรชี้ให้เด็กเห็นว่า
-การคิดที่ได้คำตอบเป็นหลายๆเหตุผลประกอบกัน เช่นคำตอบในทั้ง 4 ข้อ เรียกการคิดเชิงวิเคราะห์ อันเป็นการคิดในเนื้อหาหลักสูตร และสามารถจัดเป็นการคิดแบบแยกแยะองค์ประกอบ อันเป็นหนึ่งในการคิดแบบโยนิโสมนสิการในพุทธศาสนา
คำตอบที่ได้ แสดงให้เห็นหลักปฏิจจสมุปบาทในพุทธศาสนาในแง่ที่ สิ่งต่างๆประชุมพร้อมกันเกิดขึ้น เกิดเพราะการอิงอาศัยกันของเหตุปัจจัย
-การคิดที่ได้คำตอบแบบคำตอบที่ได้ ที่เป็นเหตุเป็นผลเหตุผลต่อเนื่องกัน เช่นในข้อ 3 เรียกการคิดแบบสืบสาวหาปัจจัย หรือสืบสวนต้นเค้า อันเป็นหนึ่งในการคิดแบบโยนิโสมนสิการ
คำตอบที่ได้ แสดงให้เห็นหลักปฏิจจสมุปบาทในพุทธศาสนาในแง่ที่ เพราะสิ่งนี้มี สิ่งนั้นจึงมี สิ่งที่เกิดขึ้นเป็นปัจจัยส่งผลสืบเนื่องกันไป
-อาจชี้ให้เด็กเห็นว่า เหตุที่นางฟ้าวาว ซึ่งวาดภาพไม่สวยในช่วงแรก กลับทำงานได้ดีในเวลาต่อมาเพราะองค์ธรรมในหลัก อิทธิบาท 4 (คุณเครื่องให้ถึงความสำเร็จ, คุณเครื่องสำเร็จสมปรสงค์,ทางแห่งความสำเร็จ) อันประกอบด้วย ฉันทะ วิริยะ จิตตะ และวิมังสา
เหล่านี้เป็นต้น
หวังว่าเด็กๆจะสนุกสนานกับนิทานภาพ และการคิดตามภาพจากนิทานนะคะ
ดีจังเลยค่ะที่ใช้ศิลปะเข้าช่วยให้เด็กเกิดความคิดและเกิดจินตนาการที่ดีงาม
ศิลปะช่วยจรรโลงโลกค่ะ
เอาบุญมาฝากค่ะ
สวัสดีครับ ได้ข้อคิดอีกประหนึ่งคือ
การเรียนรู้ คือการพัฒนาตนเอง ดังนั้นควรส่งเสริมให้เกิดการเรียนรู้จากภายใน กล่าวคือให้ตัวผู้เรียนเป็นผู้ต้องการรู้แล้วหาทางเรียน ไม่ใช่การยัดเยียดสิ่งที่เรียกว่าความรู้ให้ ซึ่งผู้เรียนมักจะไม่ค่อยสนใจ หรือมองข้าม
การเรียนรู้จึงต่างจากการอบรมหรือการสั่งสอนด้วยประการ ฉะนี้...
ขอบคุณมากนะครับที่หานิทานมาแสดงเพื่อกระตุ้นให้คิด จะนำเอาเรื่องนี้มาเป็นแนวทางในการอบรมพนักงานครับ