ตั้งใจจะปิดบันทึกต้านลมหนาวสานปัญญามาตั้งนาน แต่ก็ติดขัดนานาประการ จนต้องปล่อยตามวิถีอารมณ์เรื่อยมา กระทั่งล่าสุดเมื่อมีโอกาสได้ไปเยือนโรงเรียนเม็กดำ ได้พบเห็นความเป็นปึกแผ่นและเป็นหนึ่งเดียวระหว่างครู นักเรียนและชาวบ้าน จึงก่อให้เกิดแรงขับให้หวนกลับมาปิดบันทึกต้านลมหนาวสานปัญญาอย่างจริงจังซะที หลังจากทำตัวเป็นหนุ่มขี้โรคเจ้าสำราญล่องไหลและเรื่อยเล่นไปตามสายลมหนาวมาชั่วระยะหนึ่งอย่างสำราญใจ

<div style="text-align: center"></div>

ก่อนหน้านั้น ผมเคยได้บอกกล่าวบ้างแล้วว่าโรงเรียนห้วยข่าเฒ่าเป็นสถานศึกษาที่ตั้งอยู่ไกลโพ้นจากความเจริญรุ่งเรือง ผู้คนที่นี่หาเช้ากินค่ำ เด็กนักเรียนมีไม่มากมายนัก นอกจากความยากจนที่ทำตัวเป็นปลิงเกาะกุมชีวิตแล้ว พวกเขาก็ยังต้องเผชิญกับภัยหนาวอย่างไม่รู้จบ อีกทั้งยังต้องชะตากรรมกับโอกาสทางการศึกษาที่มีอย่างไม่เต็มกระบวนการ ขาดครู ขาดห้องเรียน ขาดสื่อการเรียนการสอนที่ทันสมัย ขาดงบประมาณอาหารกลางวัน และอื่น ๆ อีกมากมาย

</span></span><p><div style="text-align: center"></div> <div style="text-align: center"> </div></p><div style="text-align: center"> (บ้านพักครูหลังเดียวที่มีอยู่ : เก่าและทรุดโทรมไม่แพ้อาคารเรียน) </div><p>ห้วงแรกที่นิสิตนำข้อมูลโรงเรียนและชุมชนมานำเสนอให้ผมได้ร่วมคิดและร่วมตัดสินใจ ผมจำได้แม่นยำว่าสิ่งที่นิสิตย้ำถี่ครั้งเหลือเกินก็คือปรากฏการณ์การย้ายออกของครูจากที่นี่ไปสู่ที่อื่น จนบัดนี้มีครูเหลืออยู่เพียง 3 คนเท่านั้น (ชาย 2 หญิง 1) </p><p></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" rel="margin: 0cm 0cm 0pt" rel="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" rel="margin: 0cm 0cm 0pt" rel="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" rel="margin: 0cm 0cm 0pt" rel="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">เมื่อถึงวันที่ผมได้เดินทางไปสัมผัสสภาพการณ์เช่นนั้นด้วยตนเอง ยิ่งรู้สึกหดหู่ สะท้านสะท้อนใจเป็นไหน ๆ นักเรียน ชาวบ้านและผู้ใหญ่บ้านต่างพูดเป็นเสียงเดียวกันว่า “ที่นี่ต้องการครู” และ “ไม่ต้องการให้ครูย้ายออกไป”</p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">ต่อเมื่อได้พบปะกับครู, หัวใจของผมก็ยิ่งสั่นสะท้านอย่างร้าวลึกเมื่อรับทราบว่าบัดนี้คุณครูไม่น้อยกว่า 2 คนก็กำลังดิ้นรนทำเรื่องย้ายออกไปจากที่นี่ !</p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"> </p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">การย้ายของคุณครูมีเหตุผลนานาประการ ทั้งความจำเป็นส่วนตัว หรือแม้แต่การต้องการไปสู่สถานศึกษาที่มีความพร้อมในการพัฒนาที่มากกว่านี้ ครูบางคนก็บอกกับผมอย่างบริสุทธิ์ใจว่า “ไม่เหมาะกับที่นี่ ที่นี่เหมาะกับนักพัฒนาที่รักความสันโดษและมีอุดมคติ”</p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">แต่นั่นก็คงไม่ใช่จะหมายความว่าครูทุกคนไม่มีอุดมคติในการทำงาน เพียงแต่อาจเป็นไปได้ว่าครูเหล่านั้นอาจไม่เหมาะกับที่นี่จริงก็เป็นได้, และทุกคนก็ย่อมมีเสรีภาพในการเลือกสิ่งที่ดีที่สุดให้กับชีวิต</p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">แต่ผมก็อดเสียมารยาทไม่ได้ที่จะคิดอย่างเจ็บแค้นว่า, มันผิดตรงไหนที่เด็กและชาวบ้านซึ่งเลือกเกิดไม่ได้ แต่จำต้องสู้เผชิญอยู่ ณ ที่นี่ต่อไปและยังสู้เผชิญอย่างไม่เคยสิ้นหวัง อีกทั้งยังมีพลังใจในการรอคอยอย่างไม่ย่อท้อ เพียงเพราะเชื่อว่า “การศึกษา คือ กระบวนการเปลี่ยนแปลงคุณภาพชีวิต” ด้วยเหตุนี้ชาวบ้านจึงลุกสู้ไม่ยอมให้โรงเรียนแห่งนี้ถูกยุบเลิกไปตามนโยบายของรัฐ</p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" rel="margin: 0cm 0cm 0pt" rel="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">นี่คือพลังศรัทธาของคนที่แทบจะไม่รู้หนังสือ แต่ต่อสู้เพื่อให้ลูกหลานได้รู้หนังสือ ต่อสู้เพื่อให้ลูกหลานได้มีทางเลือกที่ดีกว่าพวกเขาโดยอาศัยการศึกษาเป็นคัมภีร์ในการยกระดับชีวิต</p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"> </p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"> </p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">ท่านครับ…ผมไม่อาจโกหกท่านได้เลยว่าผมรู้จักครูท่านหนึ่ง ณ ที่นี่อย่างสนิทแน่น รักและเอ็นดูเธอประดุจน้องสาว แต่ ณ วันที่ผมพิจารณาข้อมูลโรงเรียนนั้น ผมไม่ทราบเลยว่าเธอไปเป็นครูบรรจุอยู่ที่นั่น ทันทีที่รถตู้จอดสนิท เธอโผเข้าสวมกอดผมโดยไม่อายต่อสายตาคนรอบข้าง… เธอกอดกระชับแน่น เสียงสั่นเครือ พร่ำขอบคุณและเอ่ยคำคิดถึงอย่างไม่หยุดปาก</p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">เพียงค่ำคืนเดียวที่ผมจะมาถึงที่นี่ เธอเองก็เพิ่งเอ่ยปากกับนิสิตว่าเป็นเสมือนน้องสาวคนหนึ่งของผม…และเมื่อรู้ว่าผมกำลังจะมาถึงในรุ่งเช้า เธอก็ยิ่งดีใจประหนึ่งว่ากำลังจะได้พบคนรักที่จากพรากกันไปอย่างแสนนาน </p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">ผมสดับฟังความรันทดถึงวิถีอันขาดแคลนของที่นี่จากเธอทุกกระบวนความ …..</p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" rel="margin: 0cm 0cm 0pt" rel="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" rel="margin: 0cm 0cm 0pt" rel="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">เธอบอกว่า “เธอกำลังสิ้นแรงเหมือนครูคนอื่น ๆ ที่มาแล้วก็จากไป” “เธออ่อนแอเกินกว่าที่จะต่อสู้กับสิ่งเหล่านี้ได้” “เธอรักที่นี่ แต่เธอก็ควรมีสิทธิ์ที่จะเลือกสิ่งที่ดีกว่าให้กับตัวเองมิใช่เหรอ ?” </p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" rel="margin: 0cm 0cm 0pt" rel="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">กระนั้นเธอก็ตระหนักเสมอว่าชาวบ้านคงไม่ยอมให้เธอย้ายออกไปอย่างง่าย ๆ และเธอก็เจ็บปวดเสมอเมื่อมองลึกสู่แววตาใสซื่อ แต่หม่นเศร้าของเด็กนักเรียน รวมถึงรอยยิ้มมิตรภาพของชาวบ้านที่มีให้เธอในทุกวันและทุกคืนอย่างหลากล้น</p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" rel="margin: 0cm 0cm 0pt" rel="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">ผมรู้และเข้าใจ.. </p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">ผมยังคงปลอบโยนและให้กำลังใจเธออย่างไม่ปิดบัง ซึ่งเธอเองก็รู้ดีว่าผมเฝ้าฝันเสมอมาว่าต้องการเป็นครูในโรงเรียนชนบท และที่นี่ก็อาจจะเหมาะสมกับผมไม่น้อยไปกว่าที่มหาวิทยาลัยก็เป็นได้ แต่ผมก็เลือกในสิ่งที่ดีกว่าให้กับตัวเองมาแล้วเช่นกัน</p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">(ของฝากของต้อนที่ชาวบ้านไม่เคยแล้งน้ำใจ)</p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">ใช่ครับ…ทุกคนควรมีสิทธิที่จะเลือกหนทางที่ดีที่สุดให้กับตัวเองแต่สำหรับนักเรียนและชาวบ้านพวกเขาได้ใช้สิทธิในการเลือกหนทางที่ดีที่สุดในทางการศึกษาให้กับตัวเองบ้างหรือยัง ? ..</p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" rel="margin: 0cm 0cm 0pt" rel="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" rel="margin: 0cm 0cm 0pt" rel="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">ผมไม่อยากขบคิดให้มากไปกว่านี้ ถูกและผิดผมไม่ควรชี้วัดด้วยทัศนะของผม ในเมื่อสิ่งที่ผมเห็นด้วยตาและอาจจะยังเข้าไม่ถึงด้วยใจ ผมก็ยิ่งไม่ควรด่วนพิพากษาเรื่องนี้เป็นอย่างยิ่ง กระนั้นก็ปฏิเสธความรู้สึกเบื้องลึกของตนเองไม่ได้ว่า“ผมเห็นใจ ! เศร้าใจ ! และไม่ต้องการเห็นที่นี่ไม่มีครู !” </p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" rel="margin: 0cm 0cm 0pt" rel="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" rel="margin: 0cm 0cm 0pt" rel="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p> </p><p> </p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">กลับมาถึงสารคาม, ผมเขียนจดหมายไปถึงน้องสาวท่านนี้ พร้อมกับคัดลอกบทกวีของ ผศ.ธัญญา สังขพันธนานนท์ (ไพฑูรย์ ธัญญา) ส่งข้ามภูเขา แมกไม้และสายน้ำแห่งเมืองชัยภูมิไปถึงเธอ พร้อมกับเชื่อว่าบัดนี้เธอเองก็คงได้รับจดหมายของผมแล้ว </p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">ณ ห้วงนี้ ผมไม่รู้หรอกว่าขณะนี้เธอกำลังคิดอะไร เดียวดาย หรือสุขใจ ? </p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p>แต่ก็เชื่อมั่นว่าจดหมายของผมจะช่วยให้เธอรู้สึกอบอุ่นใจและมีสมาธิกับงานอันเป็นที่รักของเธออีกครั้ง รวมถึงการมีสมาธิกับการตัดสินใจครั้งใหม่อีกครั้งว่า “เธอจะอยู่ที่นี่ หรือไปจากที่นี่เหมือนคนอื่น ๆ ที่มาแล้วจากไป....” </p><p> </p><p>ใช่.. ทุกคนย่อมมีเสรีภาพและสิทธิในการเลือกสิ่งที่ดีที่สุดให้กับตนเอง…แต่กรณีนี้ ผมโกหกตนเองไม่ได้เลยว่า … “ผมเศร้าสะเทือนใจเป็นที่สุด ! ” </p><p></p><p></p><p></p>และนี่คือ บางห้วงตอนของบันทึกก่อนนี้ ต้านลมหนาว 1,2ต้านลมหนาว 3