...
....
ภาพคณะครูและนักเรียนพนมมือ สวดมนต์ที่พระมหาเจดีย์ชเวดากอง ย่างกุ้ง พม่า (มิถุนายน 2548)
...
...
...
...
ภาพคณะครูและนักเรียนพนมมือ สวดมนต์ที่พระมหาเจดีย์ชเวดากอง ย่างกุ้ง พม่า (มิถุนายน 2548)
...
...
ขอทบทวนศัพท์ตอนที่ 2 > [ Click ] ได้แก่
...
...
...
ครั้งก่อนผู้เขียนได้กล่าวถึงธรรมเนียมของชาวพม่า (ชาวพุทธ) ว่า มักจะสงวนลิขสิทธิ์มือไว้ ไม่ค่อยไหว้คนอื่น ยกเว้นบุคคล 5 ประเภทได้แก่ พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ แม่พ่อ และครูบาอาจารย์
สังคมพม่าเป็นสังคมที่ผู้ชายเป็นใหญ่ ทว่า... เวลาไหว้นี่มีคำกล่าวถึงแม่ก่อนพ่อ เนื่องจากถือตามพระพุทธศาสนาที่ว่า ผู้ชายมีอินทรีย์ (กำลังในความเป็นใหญ่ การปฏิบัติธรรม และการบรรลุธรรม) สูงกว่าผู้หญิงก็จริง ทว่า... ถ้านับบุญนับคุณแล้ว พระคุณของแม่นั้นยิ่งใหญ่กว่าพระคุณของพ่อ จึงต้องยกพระคุณของแม่มาก่อนพระคุณของพ่อเสมอ
...
ศัพท์ที่น่ารู้ได้แก่
...
...
...
สำนวนที่น่ารู้ได้แก่
ภาษาพม่า | คำแปล |
พญา ชิโค | ไหว้พระพุทธ |
ตยา ชิโค | ไหว้พระธรรม |
ตังคา ชิโค | ไหว้พระสงฆ์ |
มิ บ๊ะ ชิโค | ไหว้แม่ ไหว้พ่อ |
สหย่า ชิโค | ไหว้ครู |
...
โปรดสังเกตว่า ถ้าเรียงคำจะดูเหมือนกลับกับภาษาไทย คือ ภาษาไทยถ้า "ไหว้ + พระ" น่าจะเป็น "ชิโค + พญา" ทว่า... ภาษาพม่านั้นเรียง "ประธาน กรรม (ปกติมีคำระบุว่า เป็นผู้ถูกกระทำคือ "โก่") กริยา"
พระอาจารย์ชนกะสอนว่า คนพม่าชอบเรียนภาษาญี่ปุ่น เนื่องไวยากรณ์พม่าคล้ายๆ ภาษาญี่ปุ่น ส่วนเวลาคนพม่าจะพูดไทยนั้น... คนพม่าจะต้องเรียงคำกริยากับกรรมตรงกันข้ามกับที่เคยชิน
...
ตัวอย่างเช่น ถ้าภาษาไทยพูดว่า "นายกอ เตะ นายขอ"... ภาษาพม่าจะพูดว่า "นายกอ นายขอ โก่ (เป็นคำระบุว่า นายขอเป็นฝ่ายถูกกระทำ) เตะ" หรือคล้ายๆ กับ "นายกอ นายขอ เตะ" ถ้าตัดคำ "โก่" ออก
เพราะฉะนั้นถ้าจะพูดว่า "ไหว้ พระ" นั้น... จริงๆ แล้ว ภาษาพม่าคือ "พระ(เป็นฝ่าย) ถูกไหว้" หรือ "พระ โก่(บอกความเป็นฝ่ายถูกกระทำ) ไหว้" หรือ "พญา(พระ) ชิโค(กริยา) โก่(คำบอกความเป็นฝ่ายถูกกระทำ)" เพียงแต่ละคำ "โก่" ไว้ในฐานที่เข้าใจ ไม่จำเป็นต้องกล่าวในที่นี้ดังตาราง
...
ภาษาพม่า | คำแปลแบบพม่า |
พญา ชิโค | พระพุทธ ถูกไหว้ |
ตยา ชิโค | พระธรรม ถูกไหว้ |
ตังคา ชิโค | พระสงฆ์ ถูกไหว้ |
มิ บ๊ะ ชิโค | แม่พ่อ ถูกไหว้ |
สหย่า ชิโค | ครู ถูกไหว้ |
...
คำ "พญา" นั้นหมายถึงพระเจดีย์ด้วย เช่น ถ้าจะไหว้พระเจดีย์ให้พูดว่า "พญา ชิโค" ฯลฯ เรื่องที่พวกเราควรรู้คือ นักภาษาศาสตร์จัดคำภาษาพม่าเป็นคำในตระกูลภาษา "พม่า-ธิเบต"
เรื่องนี้ท่านพระอาจารย์อาคมที่เคยไปเรียนที่มัณฑเลย์ (ตอนกลางพม่า) และเมาะละแหม่ง (ค่อนไปทางใต้ในรัฐมอญ) กล่าวว่า เวลาพระธิเบตจะนับเลขก็นับ "ติ๊ด-นิ-ตง-เล-งา" หรือ '1-2-3-4-5' เหมือนคนพม่าเลย
...
เรื่องภาษาพม่าเป็นตระกูลเดียวกับภาษาธิเบตนี้... ไม่จำเป็นอย่าพูดกับชาวพม่าเป็นอันขาด เพราะชาวพม่าเชื่อว่า ชาวพม่าอพยพมาจากอินเดีย และเป็นพวก "ศากยวงศ์" หรือเป็นลูก หลาน เหลน โหลน โล้นในวงศ์ของพระพุทธเจ้า จะเป็นเผ่าพันธุ์เดียวกับพวกธิเบตอะไรไม่ได้เป็นอันขาด
ปี 2528 อาจารย์วิเชียรที่เกษียณจากคณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่เผลอไปพูดเรื่องนี้ (เรื่องภาษาพม่าเป็นภาษาตระกูลเดียวกับธิเบต) กับพนักงานโรงแรมท่านหนึ่งที่โรงแรม "เหงว่ เฮนต่า" หรือโรงแรม "หงษ์เงิน" (โปรดสังเกตว่า "เฮนต่า" ออกเสียงคล้าย "เฮน (hen)" หรือแม่ไก่ในภาษาอังกฤษ น่าจะเป็นคำที่มาจากภาษาอังกฤษ) พนักงานคนนั้นโกรธมาก
...
อาจารย์วิเชียรเป็นผู้ฉลาดในการฑูต จึงกล่าวยักย้ายถ่ายเทใหม่ พูดไปพูดมาใหม่จนพม่างง... ความจริงเรื่องการทำให้คนอื่นงงด้วย สนุกด้วยนี่เป็นทักษะพิเศษที่คนไทยมี ทักษะนี้ฝังลึกมาก อย่างน้อยก็ระดับ DNA หรือพันธุกรรมเลย ทำให้ฟังดูเหมือนชาวพม่าไม่ได้มาจากธิเบต ชาวพม่าท่านนั้นจึงหายโกรธ และนึกว่า เป็นเรื่องขำขันอะไรทำนองนั้นแทนได้ในพริบตา
ถ้าจะให้ชาวพม่าชอบใจ... ควรกล่าวว่า ภาษาพม่านี่ฟังดูมีคำบาลีอยู่มากอะไรทำนองนี้ ถ้าบอกว่า พม่ากับบาลีคล้ายกันนี่... หม่องก็ชอบ มะก็ชอบ ("หม่อง" ออกเสียง "หม่าว" = ผู้ชายอายุค่อนข้างน้อย; "มะ" = ผู้หญิงอายุค่อนข้างน้อย)
...
เรื่อง "มาจากอินเดีย" หรือความเป็นลูกหลานวงศ์ศากยะนี้... สยาดอ (แปลว่า "พระอาจารย์ใหญ่") "อู ลักขณา (บาลี = ลักษณะในภาษาสันสกฤต) แห่งวัดจาสวะ (Kyaswa) เมืองสกายน์ พม่า ผู้มากด้วยเมตตากล่าวว่า
พวกเราที่เป็นชาวพุทธต่างก็ถือเป็นลูก หลาน เหลน โล้นในวงศ์ของพระพุทธเจ้ากันทั้งนั้น ชาวพุทธทุกคนจึงควรสามัคคีกันให้มาก
...
ขอทบทวนศัพท์ที่น่ารู้ในตอนที่ 3
ศัพท์ | คำแปล |
ชิโค | ไหว้ |
พญา | พระพุทธ |
ตยา | พระธรรม |
ตังคา | พระสงฆ์ |
มิ | แม่ |
บ๊ะ | พ่อ |
สหย่า | ครู |
...
และขอทบทวนสำนวน "การไหว้ 5 ประเภท" ของชาวพม่าได้แก่
ภาษาพม่า | คำแปล |
พญา ชิโค | ไหว้พระพุทธ |
ตยา ชิโค | ไหว้พระธรรม |
ตังคา ชิโค | ไหว้พระสงฆ์ |
มิ บ๊ะ ชิโค | ไหว้แม่ ไหว้พ่อ |
สหย่า ชิโค | ไหว้ครู |
...
เคล็ดไม่ลับ
...
คำเตือน
คำแนะนำ
...
...
ขอแนะนำ
...
...
...
...
หรือชมได้ที่นี่...
----//----
ที่มา
...
...
สวัสดีค่ะ
แวะมารับความรู้ดี ๆ ค่ะ
สังเกตจากภาพเห็นชาวพม่าแต่งตัวเรียบร้อย น่ารักมากนะคะ
ขอบคุณอาจารย์หมอค่ะ...^_^...
ขอขอบคุณ... คุณคนไม่มีราก
ผมเคยไปที่วัดพะเอ้าตอย่า (วัดป่ากบใต้) เขตเมืองเมาะละแหม่ง เขตมอญ พม่าปีนี้ (2551) เผลอทำเสื้อออกนอกโสร่งนิดหน่อย
ภาพรวมแล้ว...
กลับมาอีกครั้งค่ะ
ภาพพจน์ของชาวพม่าในสายตาคนไทย โดยมากไม่ค่อยดีนะคะ
เป็นเพราะประวัติศาสตร์ที่เราเรียนมาตั้งแต่เด็กโดยไม่มีการวิเคราะห์ สังเคราะห์ไว้ เพียงจารึกไว้ว่า ไทยกับพม่าเป็นคู่ขับเคี่ยวทำสงครามกันตลอด
ขอนุญาตอนุโมทนาในกุศลจิตของอาจารย์ค่ะ ...
(^__^)
ขอขอบคุณอาจารย์คนไม่มีราก...
ตัวอย่างเช่น
เรื่องนี้ไม่มีชาติไหนเท่ในเรื่องแค้นแล้วไม่ลืมเท่าพม่าครับ...
ถ้าเรามองกลับกันบ้าง...
...
มองกลับดีๆ จะได้เมตตา
...
อาจารย์หมอวัลลภ.....
ขอบคุณมากครับเป็นประโยชน์มาก ๆ คณะผมก็มีหลักสูตรพม่าศึกษา ....ครับ แต่ก็เฉพาะนิสิตสาขาพม่าที่เรียน .....ผมถึงแม้ไม่ได้ศึกษาลึกซึ้งแต่พอมาอ่านก็เก็บเกี่ยวความรู้ไปได้มากเลยครับ ....
เรียนเชิญไปอ่านภาษารัสเซียของผมมั่งนะครับ
gotoknow.org/blog/nurussian
ขอขอบคุณอาจารย์ Maanoshevich...
แล้วอาจารย์จะรู้จักคุณรุสสกี้ที่เก่งภาษารัสเซียแบบสุดๆๆๆ (นักเรียนเก่ารัสเซีย
สวัสดีค่ะ
แวะมารับสิ่งดีดีนะคะ
คุณหมอนี่สุดยอดจริงๆ..มีทั้งความรู้เรื่องสุขภาพที่ดีๆ
อีกทั้งความรู้อื่นๆที่น่าสนใจ
คนไข้ของคุณหมอคงจะปลื้มคุณหมอแน่ๆเลยนะคะ
สวัสดีค่ะคุณหมอวัลลภ แวะมาเรียนภาษาพม่าค่ะ เย็นนี้จะไปเต้นแอโรบิก บ้านเพื่อนจะนำไปพูดกับคนงานที่เป็นพม่า ไม่ทราบว่าเค้าจะเข้าใจหรือเปล่า เพราะพม่าเค้ามีหลายเผ่ามาก อาจรู้เรื่องก็ได้ เพราะส่วนใหญ่จะเป็นคนต่างจังหวัดของพม่าค่ะ ขอบคุณค่ะ
ขอขอบคุณอาจารย์ add...
คนไข้ส่วนหนึ่งก็มาสั่งเลยว่า ให้จ่ายยาแบบนั้นแบบนี้
ขอขอบคุณอาจารย์ tucky...
การพูดภาษาพม่าได้สัก 2-3 คำก็ทำให้แรงงานพม่าประทับใจแล้ว
...ขอแนะนำเพิ่มเติมครับ คำว่า เฮนต่า หรือ ฮีนต่า คือ คำว่า หงสา หรือ หงส์ นั่นเองครับ
คือคำเดียวกันแต่ออกเสียงไม่เหมือนกัน หง ออกเสียง เป็น ฮีน ส่วน สา คนพม่าอ่าน ต่า ครับ...
ผมชอบบอร์ดมากๆเลยครับ ขอบคุณที่เอาเรื่องน่าสนใจมาเผยแพร่นะครับ ^ ^ ...
ขอขอบคุณมากๆ ครับ... // สนับสนุนให้คนไทย-ชาวพม่าเข้าใจกัน ได้เมตตากันครับ
ขอให้คุณหมอมีสุขภาพร่างกายและจิตที่แข็งแรงนะครับ ผมขอบคุณมากครับสำหรับความรู้ที่คุณหมอมอบให้เป็นวิทยาทาน