สมควรได้อันดับที่สอง

สอนคุณธรรมอย่างไรให้มีความพอเพียง

อันดับ 8/5 คุณธรรมแห่งความไม่ประมาท

วัตถุประสงค์ เพื่อรู้รัก และฝึกฝนจนเคยชิน การสร้างทัศนคติที่ดีในความไม่ประมาท

ขออาสาสมัครเล่าเรื่องให้ผู้อื่นฟังด้วยความรู้สึกเสียสละเพื่อให้ผู้อื่น มีความสุขและตนเองมีความสุขบนความสุขของผู้อื่น

ลมกรดเป็นเด็กหนุ่มที่วิ่งเร็วมากเขาเป็นแชมป์ ของโรงเรียน, จังหวัด, และประเทศในการวิ่งระยะสั้น เขาได้ปรับปรุงการวิ่งของเขามาตลอด จนได้เป็นแชมป์ และมีสมญาว่า ลมกรดนักวิ่งที่วิ่งเร็วที่สุดในประเทศ สำหรับการวิ่งระยะทาง 100 เมตรในรุ่นเดียวกัน

เขามีความภาคภูมิใจมากและ ผู้ฝึกสอนมักจะพูดกับเขาว่า “ลมกรด เธอคือคนที่วิ่งเร็วที่สุดในรุ่นเดียวกันในยุคนี้ คนส่วนใหญ่นิยมชมชอบเธอมาก” และผู้ฝึกสอนคนนี้สอนลมกรดมาเป็นเวลากว่า 3 ปี ท่านจะบอกลมกรดว่า จงเรียนรู้จากความผิดพลาด ที่ได้รับจากการแข่งขันในลู่วิ่ง

แต่ลมกรดได้แต่ฟังและไม่ค่อยสนใจนัก เมื่อมีการแข่งขันชิงแชมป์ ประเทศไทย ลมกรดและเพื่อนร่วมทีมได้เข้าสู่การแข่งขันที่สนามแข่งขันจังหวัดเชียงใหม่ ผู้ฝึกสอนได้มองเห็นนักกีฬาที่มาเข้าแข่งขัน และบอกกับทีมของตนว่านักกีฬาที่เข้ามาแข่งขันในครั้งนี้ ดูแล้วน่ากลัวมากเพราะทุกคนผ่านการฝึกซ้อมมาอย่างดี อย่าประมาท

ลมกรดได้พูดออกไปว่า “ไม่ต้องกลัวครับโค้ช ผมลมกรดผู้มีฉายา วิ่งเร็วที่สุดในประเทศไม่ทำให้ผิดหวังแน่ ๆ”

แต่ผู้ฝึกสอนกลับบอกว่า “ลมกรดนั่นเป็นความคิดที่ผิด เรามากันเป็นทีม ไม่ใช่มาเพียงคนเดียวจำไว้ว่า ผู้ชนะที่ดีก็จะต้องเป็นผู้แพ้ที่ดีด้วย”

ลมกรดคิดในใจว่า “ฉันจะต้องไม่แพ้ ๆ”

ในวันแข่งขันโค้ชได้บอกกับลมกรดว่า “เราแข่งกับตัวเราเอง วิ่งให้ชนะตนเอง ทำเวลาให้ดีที่สุด” และเมื่อการแข่งขันเริ่มขึ้นลมกรดวิ่งโดยจิตใจที่กังวลคู่แข่งจะตามมา ทำให้เขาเสียสมาธิ และเมื่อการแข่งขันสิ้นสุด ลมกรดได้ที่สอง ในขณะที่ ลมพัดซึ่งเป็นนักวิ่งที่ไม่มีใครให้ความสนใจกลับเป็นฝ่ายชนะ ลมกรดเข้าไปสัมผัสมือกับลมพัดและถามว่า “คุณเรียนรู้เกี่ยวกับการวิ่งที่ไหนและเรียนรู้ได้อย่างไร”

ลมพัดหัวเราะและตอบว่า “ฉันเชื่อในการฝึกซ้อม”

ก่อนลมพัดจะเดินจากไปเขาพูดว่า “ขอแสดงความยินดีกับคุณด้วยเช่นกัน คุณเป็นคนดีและมีจิตใจเป็นนักกีฬา”

ลมกรดได้พบว่า สมควรแล้วที่เขาได้ที่สอง ซึ่งต่อไปเขาคิดว่าจะต้องเริ่มฝึกซ้อมและใช้ความพยายามให้มากขึ้น

เขาเดินออกมาจากสนามแข่งขัน และได้พบกับโค้ชของเขาและโค้ชพูดว่า “ผู้ชนะที่ดีสามารถเป็นผู้แพ้ที่ดีด้วย”

ลมกรดคิดว่า เขาได้ที่สองก็นับว่าโชคดีแล้ว แต่ลมกรดจะต้องมองไปข้างหน้าและฝึกซ้อมเพิ่มขึ้นเพราะ เขาเรียนรู้ความผิดพลาดที่ได้รับจากการแข่งขันในลู่วิ่ง และ เพื่อจะได้พบกับลมพัดอีกครั้งในการแข่งขันในปีหน้าบนลู่วิ่ง

ช่วยกันขยายความ

1. ให้ช่วยกันหาคติพจน์ ส่งเสริมความไม่ประมาท

2. ให้ช่วยกันหาคำสอนของศาสนาต่าง ๆ ที่กล่าวถึงความไม่ประมาท

ในทั้ง 2 กรณี ให้มีอาสาสมัครรวบรวมบันทึกไว้ เพื่อทำเอกสารแจกให้เก็บไว้เป็นที่ระลึกโดยลงวันที่ไว้ด้วย

ฝึกคุณธรรม

1. ฝึกรู้รอบ : เรื่องนี้เหมาะสำหรับสอนเรื่องความไม่ประมาทหรือไม่เพียงใด

2. ฝึกแข็งขัน :เราจะช่วยแนะนำลมกรดกับลมพัดว่าอย่างไรบ้างให้มีความไม่ประมาท อย่างแข็งขัน

3. ฝึกความพอเพียง : ความพยายามกันอย่างไรจึงเรียกได้ว่าพอเพียง

-อย่างไรเรียกว่าขาด

-อย่างไรเรียกว่าเกิน

4. ฝึกความยุติธรรม: ความไม่ประมาทอย่างไม่ยุติธรรมมีได้หรือไม่ จงยกตัวอย่าง

กิจกรรมสันทนาการ

1. หาอาสาสมัครเล่นละครเรื่องนี้

2. หาอาสาสมัครเล่าเรื่องความไม่ประมาท และสิ่งที่เคยกระทำด้วยความประมาท เพื่อเป็นประสบการณ์บอกแก่เพื่อน ๆ และลงคะแนนว่าใครเล่าเรื่องได้สนุกและมีความประมาทมากที่สุด ให้รางวัล

เอกสารคุณธรรมและจริยธรรมของสภานิติบัญญัติแห่งชาติ 2549-51 รับจากหนังสือ Discovering the Real Me, Universal Peace Federation Edition

นางอุไร สัตตะบุษย์ อนุกรรมาธิการคุณธรรมและจริยธรรมฯ