ปักดำถี่ได้ฟาง…ปักดำห่างได้ข้าว…จริงหรือ…
ปักดำถี่ได้ฟาง…ปักดำห่างได้ข้าว…จริงหรือ…
เมื่อทำการปลูกข้าว ชาวนาย่อมต้องการให้ได้ข้าวมากที่สุด ระยะของการปักดำมีผลโดยตรงต่อการเพิ่มผลผลิตข้าว หลายคนเชื่อว่า “การปักดำข้าวให้ห่าง จะช่วยให้ได้รวงข้าวที่โตขึ้น ได้ข้าวมากกว่าการปักดำถี่ โดยเฉพาะที่นาที่อุดมสมบูรณ์ เช่น ที่นาที่อยู่ติดกับคอกสัตว์ ใกล้หมู่บ้าน ถ้าปักดำถี่จะทำให้ข้าวเจริญทางลำต้นมากจนไม่ออกรวงซึ่งเรียกว่าอาการ เฝือใบ” แต่ชาวนาบางคนกลับบอกว่า “การปักดำข้าวห่าง ถึงแม้จะได้รวงข้าวที่โตขึ้น แต่ได้จำนวนรวงที่น้อยกว่าการปักดำถี่ ผลผลิตจึงไม่น่าจะมากกว่า และการปักดำห่าง ยังพบปัญหาวัชพืชเป็นจำนวนมาก ผลผลิตจึงน่าจะลดลง” ชาวนาทั้ง 2 ราย ได้ข้อมูลจากการประมาณการในที่นาคนละผืน หรือคนละปีกัน และถึงแม้ว่าจะเป็นที่นาติดกัน ปีเดียวกัน แต่ถ้าการปฏิบัติดูแลรักษาแตกต่างกัน การคำนวณผลผลิตไม่ชัดเจน ผลสรุปที่ได้ก็อาจคลาดเคลื่อนได้การพิสูจน์เรื่องดังกล่าว จำเป็นต้องดำเนินการในพื้นที่เดียวกัน มีการดูแลรักษาที่เหมือนกัน เพื่อเปรียบเทียบผลผลิตของข้าวที่ปักดำถี่และห่าง ตัวอย่างเช่น การทดลองของไชยยศ สุพัฒนกุล และเบญจพล สุวรรณสิงห์ เรื่อง “อิทธิพลของรูปแบบปักดำข้าว และระยะปักดำข้าวต่อผลผลิตข้าวและปริมาณวัชพืช “ ณ ที่นาเขตบางเขน กรุงเทพฯ โดยใช้ข้าวพันธุ์สุพรรณบุรี 90 ในฤดูนาปี 2542 โดยปักดำเป็นแถวตรงและเป็นแถวเหลื่อม(ดำสับหว่าง) ใช้ระยะห่างของการปักดำ 3 ระยะ ได้ผลดังนี้| ระยะปักดำ(ซ.ม.) | ผลผลิต(กก./ไร่) | ผลผลิตฟาง(กก./ไร่) | ความสูง(ซ.ม.) | การแตกกอ(ต้น/กอ) | ต้น/ตรม. | รวง/ตรม. | ความยาวรวง(ซ.ม.) | วัชพืช(กรัม/ตรม.) |
| 33.3X33.3 | 528 | 292 | 45 | 14.53 | 148 | 125 | 26.03 | 10.19 |
| 25.0X25.0 | 613 | 327 | 83 | 15.16 | 260 | 242 | 25.88 | 7.84 |
| 12.5X12.5 | 649 | 511 | 122 | 14.21 | 514 | 378 | 24.14 | 2.28 |
นอกจากนี้ ยังมีวัชพืชน้อยกว่าด้วย แต่การปักดำเป็นแถว และการปักดำสลับแถว(ดำสับหว่าง)ไม่มีผลแตกต่างกัน
อย่างไรก็ตาม ตัวอย่างนี้ก็เป็นการทดลองที่กรุงเทพฯ ใช้ข้าวสุพรรณบุรี 90 ในปี 2542 แต่ถ้าเป็นที่นาของท่าน ใช้พันธุ์ข้าวที่ท่านปลูก ท่านต้องเป็นคนที่ทดลองเอง
สำหรับอาการ”เฝือใบ” เกิดจากการปักดำข้าวเร็วเกินไป ข้าวเจริญเติบโตทางลำต้นนานจนลำต้นแก่ก่อนถึงช่วงที่เหมาะสมในการออกรวง ก่อให้เกิดระยะเฉื่อย ทำให้เกิดการเฝือใบ วิธีแก้คือ กำหนดช่วงปลูกข้าวให้เหมาะสม(ศูนย์ข่าวข้าว:ฉบับที่ 4) …ปักดำถี่ได้ทั้งฟางได้ทั้งข้าว…ปักดำห่างได้น้อยกว่า…วัชพืชมากกว่า…****************************************************************ความเห็น (7)
น้ำริม เครือข่ายกอไผ่
ได้มีโอกาสอ่านวารสารเกษตรกรรมธรรมชาติ ฉบับที่ 9/2550 เรื่องการปลูกข้าวแบบปราณีต หรือการปลูกข้าวต้นเดี่ยว ที่สามารถประหยัดเมล็ดพันธ์และให้ผลผลิตสูง ซึ่งมีหัวใจสำคัญที่แตกต่างจากการปลูกข้าวแบบดั้งเดิม คือการใช้ต้นกล้าอายุยังน้อย (8-10 วัน) ใช้ปักดำทีละต้นและคอยควบคุมน้ำเข้าออกให้ต้นเข้าได้น้ำและอากาศที่พอเพียง ข้าวต้นเดี่ยวจะแตกกอถึง 60 -65 ต้น หรือเฉลี่ย 50 ต้น สามารถเพิ่มผลผลิตจาก 400-500 กก.ต่อไร่ เป็น 720 กก.ต่อไร่และยังสามารถลดต้นทุนเรื่องเมล็ดพันธ์ ได้อย่างดี
อ่านโดยละเอียดแล้วรู้สึกทึ่งมาก ชาวนาไทยเป็นนักวิจัยในพื้นที่ในการพัฒนานวัตกรรมการปลูกข้าวด้วยตนเอง เรียนรู้และพัฒนาจากวิถีชาวนา เรียนรู้จากการปฏิบัติ จากภูมิปัญญาอย่างแท้จริง และได้อ่านที่คุณเกษตร(อยู่)จังหวัดเล่ามาก็ชื่นชมที่มีบุคลากรที่เปี่ยมคุณภาพอยู่ในวงการเกษตรไทย ชื่นชมจริงๆค่ะ
ดีใจที่มีแนวร่วมทำนาที่ถูกต้องครับ ชาวนามีความเชื่อที่ปลูกฝังมานาน การแก้ไขเปลี่ยนแปลงค่อนข้างลำบากครับ แต่ก็ต้องทำเพราะเรารู้ว่าเรากำลังทำในสิ่งที่ถูกต้องครับ
แต่คนที่ไม่เคยทำการเกษตร แล้วคิดอยากทำก็ขอให้ค่อยๆทำนะครับ (ไม่ได้ว่าคุณอำนาจนะครับ) วันก่อนไปเยี่ยมสวน พบ ผอ.โรงเรียนแห่งหนึ่งปลูกพุทรา โดยไม่รู้ว่าเมื่อเก็บผลแล้วต้องตัดต้นทิ้งเพื่อให้แตกใหม่ เรียกว่าไม่ศึกษาเรียนรู้ก่อนทำ คงเทียบเคียงกับต้นไม้อื่นที่ปลูก ทำให้เสียรู้พ่อค้าปุ๋ย และสารเคมีลงทุนกับต้นพุทราแก่ๆอยู่ตั้งนาน
คุณอำนาจลองดูเรื่องการปลูกข้าวไร่ละ 1 ตัน ประกอบนะครับ
ขอบคุณสำหรับกำลังใจครับ
ผมลืมบอกคุณปรีชาว่าผมซื้อหนังสือการปลูกข้าวแบบปราณีตมาอ่านดูหลายรอบ ผมคงทำลำบากแต่แนวคิดการทำให้นาแห้งฟังแล้วเข้าท่าดี ผมเชื่อว่าทุกอย่างในโลกนี้ไม่มีอะไรง่ายหรอกครับ ต้องศึกษาจากผู้รู้ก่อน ขอบคุณนะคับสำหรับคำแนะนำแล้วผมจะ mail ไปปรึกษาบ่อยๆ
คุรปรีชาครับ ผมทั้งรับราชการและค้าขาย รายได้แต่ละเดือนมากว่าทำนาปีรวมกับนาปรัง แต่ผมก็เข็นขี้ไก่ขี้วัวด้วยตัวเองตอนกลางคืนไปใส่นา 260 ถุงป๋ย 8 ไร่ ชาวนาเขากลัวว่าจะเฝือใบ คุณลองดูการทำนาแบบตัดใบแล้ว disscuss กับผมหน่อยว่ามันเป็นไปได้เปล่า ขนาดเขาหว่านถี่ๆ ยังได้มากกว่าดำด้วยซ้ำ
ผมไม่อยากพึ่งเคมี คนอื่นจะได้เอาอย่าง
อำนาจ5
นับถือในความขยันครับ
นอกจากใส่ปุ๋ยตอนกลางคืนแล้วยังค้นคว้าข้อมูลตอนดึก ๆอีก
ผมเคยทดลองตัดใบข้าวเพื่อทดสอบว่าในช่วงแรกของการเจริญเติบโตถ้าข้าวถูกแมลงศัตรูพืชทำลาย เช่น หนอนกระทู้กินใบ หนอนกอ หรือหนูกัดต้น ข้าวจะสามารถแตกกอชดเชยได้หรือไม่ ผลปรากฏว่าสามารถแตกกอชดเชยได้ไม่มีปัญหา แต่ก็ไม่เคยเปรียบเทียบว่าระหว่างการตัดใบ กับไม่ตัดใบผลผลิตต่างกันหรือไม่ พอไปดูข้อมูลเรื่องนี้ก็บอกแต่เพียงว่าผลผลิตเพิ่ม แต่ไม่ระบุชัดเจนว่าเพิ่มเท่าไหร่ คุ้มค่าแรงในการตัดหรือไม่
อีกประเด็นคือเขาใส่ปุ๋ยยูเรีย 5 กระสอบผสมเกลือ 1 กระสอบในนา 7 ไร่ มีข้อสังเกตดังนี้ครับ
* ใส่ปุ๋ยมากเกินไปหรือเปล่าครับ ปกติยูเรีย 1 กระสอบใส่เป็นปุ๋ยแต่งหน้า(ก่อนตั้งท้อง)ได้ 5 - 10 ไร่
* ไม่ชัดเจนว่าใส่ช่วงไหน ถ้าใส่หลังตัดต้น ข้าวจะแตกกอชดเชยได้ไม่ยากเพราะได้อาหารมาก ตัดต้นทิ้งแล้วเปลืองปุ๋ยให้แตกใหม่ทำไมครับ
* การใส่เกลือผสมปุ๋ย กับการใส่ปุ๋ยเฉย ๆ หรือใส่เกลือเฉย ๆ ให้ผลแตกต่างกันหรือไม่ ?
* การใส่เกลือผสมปุ๋ยแล้วตัดใบ การใส่เกลือผสมปุ๋ยแล้วไม่ตัดใบ หรือการตัดใบโดยไม่ใส่ปุ๋ย ยังมีคำถาม ? คงต้องรอการทดสอบต่อไปครับ
เมื่อวานออกพื้นที่ไปคุยกับคนที่ปลูกยาสูบหลังนา เขาไปดูแลแปลงยาสูบทุกวันจนมืดค่ำ แต่เวลาทำนาเขาไม่ได้สนใจเท่ายาสูบ แล้วเขาก็บอกผลผลิตต่ำ ไม่คุ้ม
พอมาฟังคุณอำนาจพูดถึงการทำนาแบบปราณีต เอาใจใส่ ผลผลิตน่าจะดีกว่าทำทิ้งขว้างแนนอนครับ
ยินดีที่ได้แลกเปลี่ยนครับ