แมลงวันกับหม้อน้ำผึ้ง

สอนคุณธรรมอย่างไร

ให้มีความพอเพียง

บทที่ 8

การใส่ใจต่อข้อห้ามและกฎ   

จุดประสงค์ :   เพื่อรู้ รัก และฝึกจนเคยชิน

นิทานคติ  เรื่อง : แมลงวันกับหม้อน้ำผึ้ง             

ในเช้าวันสดใสวันหนึ่ง ชาวนาผู้หนึ่งวางหม้อใส่น้ำผึ้งใส่บนโต๊ะหน้าบ้านของเขา กลิ่นของน้ำผึ้งล่องลอยไปไกล ช่างแสนหอมหวานเหลือเกิน แต่กลุ่มแมลงที่ได้กลิ่นก่อน กลับเป็นเหล่าแมลงวัน ปกติมันจะได้กลิ่นและเข้าไปตอมเศษอาหารได้อย่างรวดเร็ว แต่นั่นก็ทำให้มันได้กลิ่นน้ำผึ้งเร็วเช่นกัน ตอนนี้แมลงวันกำลังบินตอมอยู่เหนือหม้อน้ำผึ้ง ไม่ใช่แค่หยดน้ำผึ้ง แต่เป็นน้ำผึ้งทั้งหมดทีเดียว           

เหล่าผึ้งซึ่งอยู่ในรังผึ้งใกล้ๆ นั้นต่างพากันร้องเตือนว่า

 “ระวัง อันตรายนะ”

แต่เหล่าแมลงวันต่างพากันไม่เชื่อ น้ำผึ้งหอมหวานช่างยั่วยวนใจอย่างมาก น้ำผึ้งนั้นเหนียวมากและนั่นเป็นอันตรายต่อสิ่งมีชีวิตเล็กๆ เช่นเหล่าแมลงวันนั่นเอง           

เหล่าแมลงวันยังคงบินอยู่รอบๆ หม้อน้ำผึ้ง เตรียมพร้อมที่จะเกาะที่หม้อ เหล่าผึ้งยังพยายามร้องเตือน “อย่าเข้าไป พวกเจ้าจะตึดหนึบกับน้ำผึ้งนะ”            

 

 แต่ตอนนี้พวกแมลงวันเข้าใกล้หม้อน้ำผึ้งมากแล้ว พวกมันต่างตื่นเต้นที่จะได้ลิ้มชิมรสน้ำผึ้ง แม้ฝูงผึ้งจะบินมาขวาง แต่พวกมันก็พากันบินฝ่าเข้าไป แล้วพากันเกาะลงที่หม้อน้ำผึ้งนั้น พวกมันต่างพากันกินน้ำผึ้งอย่างสุดแสนอร่อย พวกมันไม่ได้สังเกตสักนิดว่าตอนนี้ทั้งปีกและขาของพวกมันติดหนึบอยู่กับน้ำผึ้งแล้ว พวกผึ้งพากันเสียใจและเห็นเหล่าแมลงวันที่ไม่สามารถบินหรือเดินได้อีกต่อไปแล้ว เมื่อพวกผึ้งกลับมาถึงรัง เหล่าผึ้งงานพากันบอกเล่าต่อราชินีผึ้ง  ราชินีฟังอย่างตั้งใจจากนั้นก็แสดงความคิดเห็นแก่เหล่าผึ้งของนางว่า

 “พวกเจ้าทำสิ่งที่ถูกต้องแล้วที่เตือนพวกแมลงวันถึงอันตราย แต่น่าเศร้าที่พวกนั้นไม่รู้จักฟัง”     

 ช่วยกันขยายความเพื่อสร้างความเข้าใจ         

๑) ให้ช่วยกันหาคติพจน์และสุภาษิตส่งเสริมการใส่ใจต่อข้อห้ามและกฎ           

๒) ให้ช่วยกันหาคำสอนของศาสนาต่างๆ ที่กล่าวถึงการใส่ใจต่อข้อห้ามและกฎ           

ในทั้งสองกรณีให้มีอาสาสมัครรวบรวมบันทึกไว้ เพื่อทำเอกสารแจกให้เก็บไว้ โดยลงวันที่ไว้ด้วย

 ฝึกคุณธรรม            

๑) ฝึกรู้รอบ : เรื่องนี้เหมาะสมสำหรับสอนเรื่องการใส่ใจต่อข้อห้ามและกฎหรือไม่ อย่างไร           

๒) ฝึกแข็งขัน : เราจะใส่ใจต่อข้อห้ามและกฎอย่างเหมาะสมได้อย่างไร  และทำได้แค่ไหน           

๓) ฝึกพอเพียง : การใส่ใจต่อข้อห้ามและกฎอย่างไร จึงเรียกว่าทำได้อย่าง พอเพียง       

- อย่างไรเรียกว่าขาด                                   

- อย่างไรเรียกว่าเกิน           

๔) ฝึกความยุติธรรม : การใส่ใจต่อข้อห้ามและกฎที่ดำเนินไปอย่างมีความยุติธรรมเป็นอย่างไร ให้ช่วยกันยกตัวอย่าง 

กิจกรรมสันทนาการ

๑.     ให้อาสาสมัครนั่งล้อมวงกัน แล้วเล่าเรื่องที่พวกเขาได้ทำในสิ่งที่พ่อแม่ หรือครูเตือนแล้วว่าอันตราย ให้บอกว่าพวกเขาตื่นเต้นแค่ไหน สนุกแค่ไหน และอันตรายเกิดขึ้นหรือไม่ อันตรายเคยเกิดกันคนอื่นๆ หรือไม่ พวกเขารู้สึกอย่างไร ให้บอกเล่าประสบการณ์ต่อกัน แบ่งปันและร่วมกันแสดงความคิดเห็น จะได้เรียนรู้ร่วมกัน 

เอนก สุวรรณบัณฑิต   ที่ปรึกษาคณะอนุกรรมาธิการคุณธรรมและจริยธรรม สภานิติบัญญัติแห่งชาติ

เอกสารคุณธรรมและจริยธรรมของสภานิติบัญญัติแห่งชาติ

ปรับจากหนังสือ Discovering the Real Me, Universal Peace Federation Edition