แมวกับกระดิ่งคล้องคอ

ขลาดเขลา

สอนคุณธรรมอย่างไร

ให้มีความพอเพียง

บทที่ 17/1

ความกล้าหาญ

                                                                       

จุดประสงค์ :   เพื่อรู้ รัก และฝึกจนเคยชิน

นิทานคติ  เรื่อง : แมวกับกระดิ่งคล้องคอ

 

            ครอบครัวหนูครอบครัวหนึ่งอาศัยอยู่ในรูหลังผนังของบ้านหลังหนึ่ง พวกมันหาอาหารจากเศษอาหารที่หล่นอยู่ตามพื้น พวกมนุษย์เจ้าของบ้านมักจะสับเพร่าทำเศษอาหารหล่นอยู่เป็นประจำ บางทีก็เป็นเศษเนยแข็งหรือเศษขนมปังที่พวกหนูชื่นชอบอีกด้วย

          แต่ปัญหาที่สำคัญของพวกหนูก็คือที่บ้านหลังนี้มีแมวอยู่ด้วย แมวอ้วนตัวใหญ่ แต่ว่องไวและมีกงเล็บที่แหลมคมอย่างยิ่ง แน่นอนว่าพวกหนูหลายตัวตกเป็นอาหารว่างของมัน หลายตัวถูกมันตะครุบเล่นจนบาดเจ็บ หลายตัวแค่ได้ยินเสียงร้องของมันก็ตัวสั่นงกๆ แล้ว

            หลายครั้งที่พวกหนูรวมตัวกันและพากันพูดถึงเจ้าแมวที่แสนร้ายกาจนี้ หลายตัวเสนอให้หาหนทางจัดการเจ้าแมว แต่แล้วก็ไม่มีตัวไหนคิดหาวิธีที่ดีได้ พวกมันล้วนกลัวเจ้าแมวตัวนี้

            หลังจากหนูตัวหนึ่งถูกเจ้าแมวคว้าไปเป็นอาหารเย็นในวันหนึ่ง พวกหนูก็นัดประชุมกันเพื่อรับมือกับปัญหานี้อีกครั้ง หนูตัวหนึ่งพลันเสนอความคิดที่แสนแปลกใหม่ขึ้น

“ถ้าเอากระดิ่งไปผูกที่คอของเจ้าแมวนั่น พอมันมา พวกเราก็จะได้ยินเสียงกระดิ่งก่อน และหนีทันอย่างแน่นอน”

พวกหนูหลายตัวเห็นด้วย พวกมันคิดว่านี่เป็นวิธีที่ดี และแน่นอนพวกมันมีกระดิ่งเล็กๆ ที่รังของพวกมัน หนูเป็นนักสะสมตัวยงอยู่แล้ว

            ทันใดนั้นหนูจ่าฝูงก็พูดขึ้นว่า

“แล้วใครจะเอากระดิ่งไปผูกที่คอเจ้าแมวหง่าวตัวนั้นละ”

พวกหนูต่างมองหน้ากัน และเริ่มพูดแต่เหตุผลที่ทำให้มันไม่อาจเอากระดิ่งไปผูกที่คอของเจ้าแมว

“ฉันตัวอ้วนไป”  “ฉันตัวเล็กไป”  “ฉันวิ่งช้า”  “ฉันซุ่มซ่าม”  “ฉันมีลูกเล็กๆ ที่ต้องดูแล”

ไม่มีหนูตัวไหนอยากไปทำงานที่แสนอันตรายนี้ แม้แต่เจ้าหนูตัวที่เสนอความคิดนี้ก็ตาม ทุกตัวล้วนกลัวเจ้าแมว สุดท้ายกระดิ่งยังคงนอนนิ่งอยู่ในรังของพวกหนู และหนูบางตัวก็ถูกเจ้าแมวจับไปกินในบางวันไปเรื่อยๆ พวกหนูแสนที่จะกลัวเจ้าแมวอยู่นั่นเอง

 

            ช่วยกันขยายความเพื่อสร้างความเข้าใจ

            ๑) ให้ช่วยกันหาคติพจน์และสุภาษิตส่งเสริมความกล้าหาญ

            ๒) ให้ช่วยกันหาคำสอนของศาสนาต่างๆ ที่กล่าวถึงความกล้าหาญ

            ในทั้งสองกรณีให้มีอาสาสมัครรวบรวมบันทึกไว้ เพื่อทำเอกสารแจกให้เก็บไว้ โดยลงวันที่ไว้ด้วย

 

ฝึกคุณธรรม

            ๑) ฝึกรู้รอบ : เรื่องนี้เหมาะสมสำหรับสอนเรื่องความกล้าหาญหรือไม่ อย่างไร

            ๒) ฝึกแข็งขัน : เราจะแสดงความกล้าหาญอย่างเหมาะสมได้อย่างไร  มีความมุ่งมั่นที่จะทำแค่ไหน

            ๓) ฝึกพอเพียง : ความกล้าหาญอย่างไร จึงเรียกว่าทำได้อย่าง พอเพียง

                                    - อย่างไรเรียกว่าขาด

                                    - อย่างไรเรียกว่าเกิน

            ๔) ฝึกความยุติธรรม : ความกล้าหาญที่ดำเนินไปอย่างมีไม่มีความยุติธรรมเป็นอย่างไร ให้ช่วยกันยกตัวอย่าง

 

กิจกรรมสันทนาการ

          ให้อาสาสมัครเล่นละคร ตามเนื้อเรื่อง โดยให้คนหนึ่งเล่นเป็นแมวที่แสนน่ากลัว จากนั้นให้ไล่จับเพื่อนๆ ที่เล่นเป็นหนู และให้หนูบางตัวลองเอากระดิ่งไปไล่ผูกคอแมว แล้วให้เจ้าแมวตะปบกลับ ไล่กันไปมา

 

 

เอนก สุวรรณบัณฑิต  

ปรับจากหนังสือ Discovering the Real Me, Universal Peace Federation Edition

[ฝหกด ส่าว]

นิทานคติ เรื่อง : แมวกับกระดิ่งคล้องคอ

ครอบครัวหนูครอบครัวหนึ่งอาศัยอยู่ในรูหลังผนังของบ้านหลังหนึ่ง พวกมันหาอาหารจากเศษอาหารที่หล่นอยู่ตามพื้น พวกมนุษย์เจ้าของบ้านมักจะสับเพร่าทำเศษอาหารหล่นอยู่เป็นประจำ บางทีก็เป็นเศษเนยแข็งหรือเศษขนมปังที่พวกหนูชื่นชอบอีกด้วย

แต่ปัญหาที่สำคัญของพวกหนูก็คือที่บ้านหลังนี้มีแมวอยู่ด้วย แมวอ้วนตัวใหญ่ แต่ว่องไวและมีกงเล็บที่แหลมคมอย่างยิ่ง แน่นอนว่าพวกหนูหลายตัวตกเป็นอาหารว่างของมัน หลายตัวถูกมันตะครุบเล่นจนบาดเจ็บ หลายตัวแค่ได้ยินเสียงร้องของมันก็ตัวสั่นงกๆ แล้ว

หลายครั้งที่พวกหนูรวมตัวกันและพากันพูดถึงเจ้าแมวที่แสนร้ายกาจนี้ หลายตัวเสนอให้หาหนทางจัดการเจ้าแมว แต่แล้วก็ไม่มีตัวไหนคิดหาวิธีที่ดีได้ พวกมันล้วนกลัวเจ้าแมวตัวนี้

หลังจากหนูตัวหนึ่งถูกเจ้าแมวคว้าไปเป็นอาหารเย็นในวันหนึ่ง พวกหนูก็นัดประชุมกันเพื่อรับมือกับปัญหานี้อีกครั้ง หนูตัวหนึ่งพลันเสนอความคิดที่แสนแปลกใหม่ขึ้น

“ถ้าเอากระดิ่งไปผูกที่คอของเจ้าแมวนั่น พอมันมา พวกเราก็จะได้ยินเสียงกระดิ่งก่อน และหนีทันอย่างแน่นอน”

พวกหนูหลายตัวเห็นด้วย พวกมันคิดว่านี่เป็นวิธีที่ดี และแน่นอนพวกมันมีกระดิ่งเล็กๆ ที่รังของพวกมัน หนูเป็นนักสะสมตัวยงอยู่แล้ว

ทันใดนั้นหนูจ่าฝูงก็พูดขึ้นว่า

“แล้วใครจะเอากระดิ่งไปผูกที่คอเจ้าแมวหง่าวตัวนั้นละ”

พวกหนูต่างมองหน้ากัน และเริ่มพูดแต่เหตุผลที่ทำให้มันไม่อาจเอากระดิ่งไปผูกที่คอของเจ้าแมว

“ฉันตัวอ้วนไป” “ฉันตัวเล็กไป” “ฉันวิ่งช้า” “ฉันซุ่มซ่าม” “ฉันมีลูกเล็กๆ ที่ต้องดูแล”

ไม่มีหนูตัวไหนอยากไปทำงานที่แสนอันตรายนี้ แม้แต่เจ้าหนูตัวที่เสนอความคิดนี้ก็ตาม ทุกตัวล้วนกลัวเจ้าแมว สุดท้ายกระดิ่งยังคงนอนนิ่งอยู่ในรังของพวกหนู และหนูบางตัวก็ถูกเจ้าแมวจับไปกินในบางวันไปเรื่อยๆ พวกหนูแสนที่จะกลัวเจ้าแมวอยู่นั่นเอง

ช่วยกันขยายความเพื่อสร้างความเข้าใจ

๑) ให้ช่วยกันหาคติพจน์และสุภาษิตส่งเสริมความกล้าหาญ

๒) ให้ช่วยกันหาคำสอนของศาสนาต่างๆ ที่กล่าวถึงความกล้าหาญ

ในทั้งสองกรณีให้มีอาสาสมัครรวบรวมบันทึกไว้ เพื่อทำเอกสารแจกให้เก็บไว้ โดยลงวันที่ไว้ด้วย

ฝึกคุณธรรม

๑) ฝึกรู้รอบ : เรื่องนี้เหมาะสมสำหรับสอนเรื่องความกล้าหาญหรือไม่ อย่างไร

๒) ฝึกแข็งขัน : เราจะแสดงความกล้าหาญอย่างเหมาะสมได้อย่างไร มีความมุ่งมั่นที่จะทำแค่ไหน

๓) ฝึกพอเพียง : ความกล้าหาญอย่างไร จึงเรียกว่าทำได้อย่าง พอเพียง

- อย่างไรเรียกว่าขาด

- อย่างไรเรียกว่าเกิน

๔) ฝึกความยุติธรรม : ความกล้าหาญที่ดำเนินไปอย่างมีไม่มีความยุติธรรมเป็นอย่างไร ให้ช่วยกันยกตัวอย่าง

กิจกรรมสันทนาการ

ให้อาสาสมัครเล่นละคร ตามเนื้อเรื่อง โดยให้คนหนึ่งเล่นเป็นแมวที่แสนน่ากลัว จากนั้นให้ไล่จับเพื่อนๆ ที่เล่นเป็นหนู และให้หนูบางตัวลองเอากระดิ่งไปไล่ผูกคอแมว แล้วให้เจ้าแมวตะปบกลับ ไล่กันไปมา