KM.37 พิจารณาความดับของกายกับมรณานุสติ ในชีวิตประจำวัน
มรณะ หรือมรณา เวลาได้ยินคำนี้ บางคนอาจรู้สึกสยองพิลึก บางคนไม่ชอบพูดถึงความตาย บางคนบอกว่า “อย่าพูด มันเป็นลาง ไม่ดี” แต่ จากประสบการณ์ของชีวิตที่อยู่ใกล้เคียงกับความเฉียดฉิวด้านความตายในโรงพยาบาล ทำให้ฉันรู้ว่า ความตายอยู่ใกล้เรามากโดยที่เราไม่รู้ตัว การเตรียมพร้อมรับกับความตาย ดังกับหลักของพุทธศาสนาเป็นสิ่งสำคัญของมนุษย์ทุกผู้คน ซึ่งไม่ใช่เรื่องง่ายๆ เลย ชีวิตที่ยิ่งมีสุข โดยเฉพาะสุขแบบผิวๆ นั้นเป็นหลุมพรางให้เรารักกายอันมิใช่ของเรามากขึ้นๆ รักครอบครัว รักอะไรต่อมิอะไร ที่เราหลงยึดเป็นของเราอย่างถอนตัวไม่ขึ้น เมื่อใดที่เวลาแห่งความตายมาถึงคนรักของเรา จึงเป็นเวลาที่เลวร้ายกับจิตใจมากที่สุด ซึ่งบางคนนั้นสุดจะทนไหว ก่อเกิดความตายของจิตใจ และความตายของร่างกายทีละน้อยจนถึงเวลาหนึ่งก็ตายตกตามกัน
คืนหนึ่งในช่วงปลายเดือนที่ผ่านมาน้องอินลูกสาวสุดที่รักของฉันที่เรียนอยู่ที่เชียงใหม่ โทรศัพท์มาหาและพูดด้วยเสียงสั่นเครือปนกับการร้องไห้ พร้อมกับเล่าให้ฟังด้วยความตกใจว่าพ่อและแม่ของเพื่อนเสียชีวิตจากอุบัติเหตุทางรถยนต์ ซึ่งลูก 2 คนก็อยู่ในเหตุการณ์แต่เพียงได้รับบาดเจ็บ เพื่อนๆ รวมทั้งน้องอินต่างร้องไห้ ตกใจ และเสียขวัญเพราะนึกถึงเหตุการณ์ในอนาคตเทียบกับอดีต ที่เพื่อนจะไม่มีวันได้พ่อและแม่กลับคืนมา ฉันต้องปลอบใจลูกอยู่พักใหญ่ พร้อมกับให้เธอเตรียมใจว่านี่คือธรรมชาติที่ทุกชีวิตจะได้รับ วันหนึ่งก็อาจเป็นแม่ อาจจะเป็นพรุ่งนี้หรือเมื่อไหร่ ไม่รู้ ซึ่งชีวิตที่เหลือก็ยังคงต้องดำรงอยู่ต่อไป จึงต้องเตรียมใจไว้รอรับทุกขณะ เมื่อต้องเผชิญจริง จะได้มีสติรองรับและจัดการทุกอย่างให้ผ่านพ้นไปได้ด้วยดี ชีวิตข้างหน้าที่ขาดพ่อและแม่จำเป็นต้องใช้สติปัญญาในการดำเนินชีวิตอย่างมาก ช่วงนี้ที่เพื่อนหนูต้องสูญเสียพ่อและแม่ เพื่อนที่ดีคือเพื่อนที่คอยช่วยเหลือ ดูแลและให้กำลังใจ หลังจากวันนั้นฉันก็ติดตามข่าวแล้วก็รู้ว่าบรรดาเพื่อนๆ ได้ช่วยกันเป็นกำลังใจ ทั้งเฝ้าไข้เพื่อนที่ป่วยและช่วยงานศพของพ่อและแม่ด้วยความรู้สึกที่ดี นี่คือบทเรียนหนึ่งที่พวกเขาจะได้เรียนรู้ธรรมอันยิ่งใหญ่ของชีวิต
เมื่อวันก่อนเป็นวันที่ รพ.ของฉันซึ่งรื้อฟื้นทบทวนกิจกรรม 5 ส. อันเป็นช่วงของการสะสางหลังวัน Big Cleaning Day และมีการจัดการข้าวของกันยกใหญ่ น้องแพร จิตอาสา เยาวชนผู้มีจิตใจงามของ โรงเรียนบ้านแพรกประชาสรรค์ ซึ่งเป็นจิตอาสาของ รพ.บ้านแพรกมาตั้งแต่ปิดเทอมที่แล้ว ได้มาเป็นเรี่ยวแรงสำคัญในกิจกรรมนี้ ขณะที่ฉันจัดเก็บผ้าปูรองนอนมรณาสติซึ่งเป็นกิจกรรมเสริมในการอบรมหนึ่งของฉันและทีมงาน เลยบอกให้เธอเขียนไว้ข้างกล่องเพื่อกันลืมในการจัดเก็บว่า “ผ้าปูสำหรับนอนมรณาสติ” น้องแพรฟังแล้วก็งง “อะไรคะป้าแหวว” ฉันอธิบายไปเล็กน้อย แล้วก็เลยคิดว่า หลายๆคนไม่ค่อยพูดถึงเรื่องนี้กัน หลังเลิกงานจากการจัดเก็บโต๊ะทำงานจนเรียบร้อย ฉันก็รีบตรงไปบ้านพักโรงพยาบาลเพื่อรดน้ำต้นไม้ที่ปลูกไว้ทั้งหน้าบ้านและหลังบ้านก่อนอำลากลับบ้านตัวเอง 2 วันช่วงเสาร์-อาทิตย์ ก็ได้โอกาสได้ทำมรณาสติจากเหตุการณ์หนึ่งขณะรดน้ำต้นหัวใจล้านดวงที่ห้อยระย้าอยู่ชายคาหลังบ้านอยู่ 4 ต้น ด้วยการย้อนรำลึกถึงเมื่อ 4-5 วันก่อน ณ จุดนั้น
ช่วงพักกลางวันของวันจันทร์ อันเป็นธรรมดาที่ฉันจะหิ้วปิ่นโตที่ป้าเดือนแม่ครัวผู้แสนใจดี แล้วเดินไปกินข้าวกลางวันที่บ้านพักกับสหายกัลยาณมิตร ฉันชอบเดินทางลัด ซึ่งต้องผ่านหลังบ้านไปออกหน้าบ้านด้วยความขี้เกียจเดินไกล และกลางวันก็แดดร้อนเสียนี่กระไร ด้านหลังบ้านพัก ฉันติดตั้งและตกแต่งเป็นอ่างอาบน้ำแบบ Out door เผื่อบางวันที่ร้อนและอยากผ่อนคลาย อาจจะนั่งสมาธิแช่น้ำบ้าง ข้างๆ อ่างน้ำ ก็ใช้อิฐปูให้โล่ง มีต้นขนุน ที่ใครคนหนึ่งปลูกไว้ ห้อยลูกระย้า ต้นลีลาวดีสีขาวเหลืองที่ฉันหามาปลูกและเร่งรดน้ำใส่ปุ๋ยจนออกดอกได้ยลโฉมที่สวยงาม กระถางไม้ใบประดับ ต้นกล้วยไม้ เฟิร์นเพื่อความชุ่มชื้น สดชื่นและ สร้างสุขกับจิตใจ ชายคาก็ห้อยระย้าด้วยต้นหัวใจล้านดวง และมู่ลี่เปลือกหอยหลากสี นี่คือสิ่งที่จัดสรรเพื่อเสริมสร้างความสุขทางใจยามพบเห็น แต่ วันนี้ ฉันเดินผ่านแล้วต้องสะดุดทั้งกายและใจ นกพิราปตัวหนึ่งมานอนตายตัวแข็ง ซึ่งแสดงถึงช่วงของการพอง อืดด้วยก๊าซ ห่างจากอ่างน้ำประมาณ ครึ่งเมตร ฉันก็เหมือนใครๆ หลายๆคน ไม่ชอบซากศพ ยิ่งสมัยก่อนยิ่งเป็นเอามาก นี่ยังดีขึ้นมากแล้ว เพราะฝึกปฏิบัติธรรมด้วยมรณาสติอยู่บ้าง แวบแรกฉันคิดว่า “จะต้องเอาไปจากตรงนี้” “ว้า...ไม่อยากเลย ตัวแข็งเกร็งแบบนี้ เป็นช่วงกำลังพอง ต้องมีกลิ่น ปีกและขนที่คลุมอยู่อาจลวงเราไม่ให้เห็นสิ่งที่อยู่ภายใต้เหล่าขนปีกนั้น ถ้ามีแมลงวันมาไข่แล้ว ยกออกมาอาจมีเหล่าลูกแมลงวัน ยั้วเยี้ยไปหมด ผสมกับกลิ่นที่เข้ามากระทบจมูก ตอนขยับร่างเราอาจมีอาการคลื่นเหียนอาเจียนแน่ๆ” แล้วกลับเปลี่ยนใจ “ดีเลย จะได้พิจารณาซากศพ เป็นการเจริญ มรณาสติ ทิ้งไว้อย่างนี้แหละ”
วันถัดมาที่ฉันเดินผ่าน มิได้เข้าไปดูหรอก แค่มองที่ทางเดิน ฉันเห็นความเปลี่ยนแปลง ร่างของนกพิราบที่เคยดูใหญ่จากการพอง เริ่มเล็กลง เหล่ามดแดงนับพันรุมทึ้งร่างนี้จนเต็มไปหมด ถ้าเป็นสมัยก่อนฉันจะมีอาการคันหัว และคันตามตัวยิบยับถ้าเห็นมดเดินมากๆ และถ้าเห็นว่าพวกเขากำลังรุมกินสิ่งใดอยู่
อีกวันถัดมา ร่างกายของเขาเล็กลงไปอีก โชคดีที่นกมีขนปีกพรางตา ทำให้เรามองไม่เห็นความน่าสะอิดสะเอียนมากกว่านี้ แต่เราก็พอระลึกได้ว่าถ้าไม่มีขนนกครอบคลุมอยู่เราจะเห็นอะไร ช่วงเวลาเดินผ่านที่ไม่นาน ทำให้ฉันไม่เคยได้กลิ่นอันเลวร้าย สิ่งที่เห็นเพิ่มขึ้นมารอบๆ ซากนั้น คือเมล็ดข้าวเปลือก ที่เจ้าของร่างคงกินเข้าไปก่อนตาย เมื่อร่างสลายด้วยกลไกปฏิกิริยาทางธรรมชาติร่วมด้วยเหล่าสัตว์กัดแทะชอนไช บางสิ่งเริ่มสลาย ไม่มีสิ่งห่อหุ้มรัดรึง ใดๆ ของร่างกายต่างแตกสลาย กระจัดกระจาย ตามแต่สิ่งใดจะสลายได้ก่อนและหลัง ด้วยสิ่งเกื้อหนุนที่แตกต่างกัน
วันนี้เป็นวันสุดท้าย ฉันต้องไปรดน้ำต้นไม้บริเวณนั้น ก่อนที่จะไม่ได้มาที่นี่อีก 2 วันในวันหยุด เตรียมใจพิจารณากายดับสูญระยะใกล้ ด้วยภาพและกลิ่นที่เราไม่ชื่นชอบ
เหล่ามดแดงยังคงรุมทึ้งซากนกพิราบ ฉันไม่เห็นเหล่าสัตว์ตัวสีขาวยั้วเยี้ย ขนปีกยังไม่กระจัดกระจาย แต่ก็แตกแยกเผยให้เห็นโครงกระดูกที่ยังคงมีเส้นเอ็นอันเกรอะกรังด้วยคราบของซากเลือด-เนื้อ-เอ็น อยู่บ้าง แรกๆ ฉันยังไม่ได้กลิ่นอะไร น้ำที่ฉันรดขึ้นไปที่ต้นหัวใจล้านดวงหยดลงมาที่ซากนั้น พลันกลิ่นอันไม่น่าพิศมัยก็สัมผัสจมูกสมใจ กลิ่นซากศพก็สาบสางเช่นนี้เอง จิตกลับไปเทียบเคียงกับร่างกายของเรา ถ้าไร้แล้วซึ่งลมหายใจและจิตวิญญาณแบบนี้ ในธรรมชาติที่มิได้มีใครมาเอาไปทำอะไร ไม่มีการแช่เย็น หรือฉีดฟอร์มาลีน อยู่กลางป่าเขาหรือทุ่งนา ก็คงเป็นอาหารอันโอชาของเหล่าสัตว์ให้ได้รุมทึ้ง จากกายที่เคยดูว่างามจากการปรุงแต่ง ก็จะเน่าสลายน่าเกลียด ส่งกลิ่นเหม็นเฉกเช่นนี้ มิผิดเพี้ยน แถมจะส่งกลิ่นเหม็นและน่าสยดสยองกว่าอีกหลายเท่าด้วยร่างกายที่ใหญ่โตและไม่มีขนปกคลุมพรางตา พิจารณาถึงตรงนี้ก็พอเพียง รดน้ำต้นไม้เสร็จสิ้นฉันก็ไม่รีรอ ปิดประตูบ้านพักโรงพยาบาล และเดินทางกลับบ้านตัวเอง
การพิจารณากายของเหล่าสรรพสัตว์ในช่วงของการสูญสิ้นแห่งชีวิต เป็นการเตือนจิตให้ไม่หลงติดยึดกายที่เราคอยดูแล และยึดครองมาตลอดชีวิตว่าเป็นของเรา ซึ่งรวมถึงกายและชีวิตของบุคคลอันเป็นที่รักทั้งหลาย ไม่ว่าจะเป็นพ่อ แม่ ลูก หรือใครๆ เพราะการดับสูญนี้ไม่มีใครห้ามได้ เมื่อมีเกิด มีอยู่ชั่วขณะหนึ่งซึ่ง สั้น หรือยาวไกลไม่เท่ากัน แล้วก็ต้องมีอันดับสลายไปเป็นธรรมดา และไม่รู้ว่าเมื่อใด เมื่อนึกถึงเพื่อเตรียมตัวทีไร ก็ต้องถามตัวเองว่า ถ้านาทีต่อไปชิวิตเราต้องดับสูญอย่างฉับพลัน ฉันจะยังมีอะไรค้างคาใจ ว่ายังไม่ได้ทำหรือเป็นห่วงกังวลหรือไม่ จะยังมีสิ่งใดที่เสียใจเพราะได้กระทำหรือไม่กระทำ? ซึ่งเป็นเหตุให้เรา รู้สติในการที่จะทำสิ่งที่คิดว่าดีงาม การเตรียมพร้อมหลายๆ อย่างให้กับลูกหรือบุคคลอันเป็นที่รัก และการทดแทนคุณผู้มีคุณ การปฏิบัติธรรมเท่าที่จะทำได้ในความรู้ที่มี เพื่อทุกนาทีถ้าเราจากไป จิตวิญญาณของเราจะสงบ ยินดี และฉันก็คิดว่าวันนี้ฉันพร้อมเสมอถ้าจะต้องไป
นี่คือมรณาสติ หรือการระลึกถึงความตาย เพื่อประโยชน์แห่งการถึงพร้อม ที่ฉันกระทำได้เล็กๆน้อยๆจากเหตุแห่งการจากไปของใครบางคน อีกทั้งจากสัตว์เล็กๆ ตัวนี้ นกพิราบ นกแห่งสันติภาพ ตัวแทนของทุกชีวิตที่มีอิสรภาพ ปราศจากการยึดครอง และดับสูญสลายกายไปด้วยสันติ
ความเห็น (23)
สวัสดีค่ะน้องแหว๋ว
ตามมาซึมซับเป็นบทความแรกที่อ่านในวันนี้ ที่ได้คำตอบ
เพราะพี่เคยคิดล่วงหน้าว่า ถ้าวันนั้นมาถึง เราทำอะไรที่ทำให้คนอยู่เบื้องหลังไม่ลำบาก หรือไปด้วยความไม่มีห่วงหาอาวรณ์ไหม
แต่พอนึกถึงว่า ตอนนี้เราขาดพ่อไปแล้ว บางวันแม่บอกว่า พ่อยังอยู่ใกล้ๆ บางวันพ่อยังมานอนแทนที่แม่ที่เตียงแม่ พี่ก็คิดว่า วิญญาณมีจริงไหม หรือว่าเป็นเพราะเรายังมีจิตนิวรถึงพ่อ ทำให้ไม่ยอมให้พ่อจากไป
- ขอบคุณนะคะ ยายหนูดี ที่มาอนุโมทนาบุญด้วย...
นายประจักษ์ ที่เข้ามาเยี่ยมเยียนธรรมะในชีวิตประจำวัน ช่วงนี้ตัวเองมีภารกิจสำคัญเลยแทบไม่ได้ไปที่บันทึกอื่นๆ เลยค่ะ ขอให้สุขภาพแข็งแรงสมบูรณ์นะคะ
- ขอบคุณค่ะพี่แก้ว
อุบล จ๋วงพานิช
- ขอบคุณที่เข้ามาทักทายกัน ช่วงนี้แหววต้องดูแลน้องอินเต็มรูปแบบ ทั้งด้านล้างพิษ 10 ซึ่งแหววต้องนำทำไปด้วยกันเพราะมีกิจกรรมในแต่ละวันค่อนข้างมากและต้องเตรียมอาหารพิเศษ อีกทั้งเธอต้องเรียนว่ายน้ำควบคู่กันไปด้วย แถมมีอาการผื่นขึ้นจากแพ้คลอรีนและ จากช่วงล้างพิษ แหววเลยไม่ได้ไปเยี่ยมใครๆ ใน G2K เลยค่ะ จนกว่าจะวันที่ 19 ไปแล้วโน่นแนะ
- แหววเชื่อว่าจิตวิญญาณมีจริง ถ้าศึกษาจาก พระไตรปิฏก หรือ ถ้าอ่านหนังสือของ ดร.สนอง วรอุไร หรือจากครูบาอาจารย์หลายๆท่าน พวกเขาก็อยู่รอบๆ กายเรานี่เอง ส่วนรายละเอียดนั้นซับซ้อนและมีมากมายเหลือเกิน ต้องศึกษาไปเรื่อยๆค่ะ
- ธรรมะรักษานะคะพี่แก้ว (ต้องขออนุญาติไปเข้าโปรแกรมล้างพิษกายและใจต่อ (อาบน้ำถูตัวและสวดมนต์ นั่งสมาธิก่อนนอนค่ะ)
ความตาย คือ ธรรมชาติ เชื่อว่า คนที่เกิดมา ได้ถูกวันตายมาแล้วในวันเิกิด แต่ตนอาจยังไม่ล่วงรู้
เหมือนมีตารางทำงานของชีวิต
เพราะเรา ต้องมีพัฒนาการ จากการไม่รู้ ไม่เข้าใจ
มาเป็นต้องรู้และเข้าใจ ในช่วงเวลาที่ควรรู้และควรเข้าใจ
จะได้ไม่รููู้้สึกว่าผิดปกติ การไม่รู้
อาจเป็นข้อดีสำหรับคนที่ยังไม่พัฒนาที่จะยอมรับการเปลี่ยนแปลง
หรือยอมรับความสูญเสีย
ดีคะ่ที่นำเรื่องนี้มาคุยเหมือนเป็นเรื่องที่ต้องคุย
คงไม่ใช่ลางร้ายอะไร...............................
- ขอบคุณค่ะคุณพี่
pannornote ที่เข้ามาแลกเปลี่ยนเรียนรู้ที่นี่...ขอบคุณกับความคิดเห็นดีๆนะคะ - เป็นเพียงการทบทวนธรรมบางข้อในชีวิตประจำวันของแหววเองค่ะ..และก็คิดว่าอาจเป็นประโยชน์กับผู้ที่ยังไม่รู้และสงสัยอย่างกับน้องจิตอาสาค่ะ เลยมาทำบันทึกไว้
- ถ้าเลยช่วงภารกิจที่เต็มเหยียดในเวลานี้ไปได้ คงมีโอกาสได้ไปเยี่ยมเยือนบ้างค่ะ
เด็กน้อยจิตอาสา
- สวัสดีค่ะป้าแหววคนสวย
- แพรพึงทราบครั้งนี้แหละค่ะว่ามรณะสติคืออะไร
- และแพรจะนำความรู้ที่ได้จาการอ่านสาระดีๆ ของป้าแหววมาปฏิบัตินะคะเพื่อความพร้อมของจิตใจนะคะ
- แต่แพรก็กลัวความตายเหมือนกันนะ ม่ายช่ายม่ายกลัว
- แต่ก็โอเคคะ
- สาธุ
- ขอบคุณพี่แหววนำสิ่งดี ๆ มาเตือนสติเสมอ
- พี่แหววและน้องอินสบายดีไหมคะ
- ขอให้มีความสุขกับการทำงานนะคะ
- คิดถึงพี่แหววเสมอค่ะ
ชีวิตได้มีโอกาสพบเจอการจากไปอย่างไม่มีวันกลับด้วยตัวเองอยู่บ่อยครั้ง โดยเฉพาะเมื่อครั้งที่บุกเบิกหน่วยสวัสดิภาพของมหาวิทยาลัย (EMS) หรือแม้แต่การติดตามพ่อไปช่วยเหลือคนล้มป่วย จนเห็นสภาพการจากลาในเฮือกสุดท้ายของชีวิต
- บางครั้งก็อดคิดไม่ได้ว่า การตายของผู้คน ดูเหมือนจะสัมพันธ์อย่างใกล้เคียงในเรื่องขวบอายุของการ "เกิด"
- บางครั้งเห็นภาพชีวิตและหัวจิตหัวใจของคนกำลังจะตายอย่างมีสติ มีการร่ำลา ฝากฝังและสั่งเสียราวกับรู้ตัวเองว่า การเดินทางในภพชาตินี้กำลังสิ้นสุดลง ขณะที่ญาติมิตรกลับมีอาการเศร้าโศกกันอย่างเห็นได้ชัด
- บางครั้งก็รู้สึกราวกับว่า การตาย คือวิธีที่นำไปสู่การเริ่มต้นใหม่ของชีวิต และให้ความเคารพต่อการตาย เพราะเป็นอีกสิ่งหนึ่งที่ยุติธรรมกับผู้คนอย่างเท่าเทียว ไม่ว่าช้าหรือเร็วก็ไปเยือนผู้คนอย่างไม่หลีกเง้น
- คิดถึง "งันเฮือนดี" ... ที่เพื่อนบ้านต่าง ๆ จะมาร่วมไว้ทุกข์ อยู่เป็นเพื่อนกับญาติผู้ตาย มีกิจกรรมต่าง ๆ มาคลายความโศกเศร้า มีการเลี้ยงดูปูเสื่อตามอัตภาพ มีการเล่นโบกเล่นไพ่ตามวิถีของชาวบ้าน (ที่บางคราวก็ดูไม่เหมาะสม) ภาพเหล่านี้สะท้อนวิถีวัฒนธรรมได้อย่างน่าสนใจ
.......................................................
ซาหวัดดี ยัยหนูแพร จิตอาสา
- เหนื่อยหน่อยนะช่วงนี้ กับจิตอาสาระยะ ฟื้นฟู 5 ส ขอให้บุญกุศลส่งให้ชีวิตประสบความสำเร็จจากการทำดีเพื่อสาธารณะ
- ความตายเป็นเรื่องธรรมชาติ เป็นช่วงเวลาสำคัญที่ยิ่งใหญ่ และพิเศษสุดสำหรับมนุษย์เพื่อการเปลี่ยนแปลงที่อัศจรรย์ มิใช่การดับสูญ จะกลัวทำไม เตรียมทำเวลานั้นให้มีความสุขคงจะดีนะจ๊ะ
สวัสดีค่ะน้องรักษ์ 
Rak-na
- พี่แหววเข้ามาตอบแบบเร่งรีบค่ะ เนื่องจากช่วงนี้เป็นช่วงล้างพิษให้น้องอิน วันที่ 9 ทุกเวลานาทีมีค่าและแทบจะทำไม่ทันเนื่องจากต้องนำทำไปด้วยกันพร้อมด้วยการเตรียมอาหารเอง เลยไม่มีเวลาไปเยี่ยมเยือนใครเลย
- น้องอินก็มีอาการข้างเคียงจากล้างพิษ (พิษที่ถูกสลายจากเซลล์ไขมันที่ห่อหุ้มไว้ด้วยการอดล้างพิษท้นในกระแสเลือดและถุกขับออกตามกระบวนการ อาจมีผื่นขึ้นหลายๆแบบ ปวดตามข้อที่ผื่นขึ้น คัน ซึ่งวันนี้ดีขึ้นมากแล้วค่ะ) พี่แหววเลยต้องเป็นกำลังใจและดูแลอย่างใกล้ชิดมากๆ
- ขอบคุณนะคะที่แวะมา เลยช่วงนี้ไปแล้วอาจมีเวลาบ้างค่ะ
สวัสดีค่ะคุณ 
แผ่นดิน
- ขอบคุณที่แวะมาแลกเปลี่ยนกันค่ะ
- การระลึกถึงความตายในส่วนที่ดีงาม ด้วยความเท่าเทียมที่มนุษย์ทุกผู้ทุกนามต้องประสบเหมือนกัน ทั้งระลึกได้จากสิ่งแวดล้อมในงานต่างๆ ในพิธีกรรมต่างๆที่เกี่ยวข้อง และประสบการณ์ในผู้ที่อยู่ในระยะสำคัญนั้น แล้วก่อให้เกิดสติและปัญญาเพื่อความพร้อม และเพื่อการดำรงชีวิตที่เหลืออยู่ให้งดงาม ก็เป็นมรณาสติอยู่เนืองๆ แล้วค่ะ
- สุขสบายดีนะคะ ช่วงนี้ไม่มีเวลาไปไหนเลย อยู่แต่บ้านพัก รพ.เพื่อจัดการคอร์สล้างพิษค่ะ
สวัสดีค่ะอาจารย์ นายประจักษ์
- ขอบคุณค่ะ กับกำลังใจและความสุขใจในวันใหม่
- ได้เวลาออกจาก G2K ไปจัดการภารกิจแล้วละค่ะ โชคดีเช่นกันนะคะ
- หวัดดีค่ะ
- แวะมาทักทายค่ะ
- สบายดีนะค่ะ
มาทักทายพี่เรา สบายดีไหม เงียบๆๆไปนะครับ น้องกลับมาที่เกษตรศาสตร์แล้วครับ
ต้องขอโทษด้วยค่ะ คุณ 
อ้อยควั้น
- เมื่อวันก่อนรีบเข้ามา post แล้วก็ไม่ได้ตามดูผล ไม่รู้เลยว่า post ไม่สำเร็จ
- ขอบคุณที่แวะมาเยี่ยมกันค่ะ...ขออภัยที่มีเวลาน้อยมากๆ ทำให้ช่วงนี้ไม่ได้เข้ามาที่ g2k เลย
ขอบคุณค่ะคุณน้อง-อาจารย์ 
ขจิต ฝอยทอง ที่มาทักทาย
- หายหน้าไปทำงานหลวง (จนเกินพิกัด) ด้วยความจำเป็น
- และหายหน้าไปดูแลสุขภาพคุณพ่อคุณแม่ (โดยเฉพาะคุณแม่) ถือว่าเป็นช่วงที่ได้ทำกิจอันเป็นกุศล เพราะมีโอกาสได้กตัญญูบุพการีอย่างมาก เล่ยไม่มีเวลาเข้าไปเยี่ยมใครๆ เลย...แต่คิดว่าคงไม่เป็นเช่นนี้ไปตลอด ...เพียงแต่คงอีกนานเหมือนกัน
- ขอบคุณทุกคนที่ห่วงใย และคืดถึงค่ะ
- ขอให้สนุกกับการทำงานทุกๆด้านนะคะ...และก็ขอให้แข็งแรงตลอดไปค่ะ
หนูแพรเองค่ะ
- สวัสดีค่ะคิดถึงจังเลยแม่แหวว
- เป็นอย่างไรบ้างงานช่วงนี้ยุ่งไหมค่ะ
- เหนื่อยหน่อยนะคะ
- เป็นกำลังใจให้ค่ะ
- แพรว่าง ๆ แล้วแพรจะเข้าไปช่วยงาน 5 ส ของ รพ นะคะ
- คิดถึงแม่แหววตลอดเวลานะคะ
- น้องแพร
หวัดดีจ้า...หนูแพร
- ขอบคุณแทน รพ.บ้านแพรกที่หนูมีจิตอาสามาช่วยกิจกรรมอยู่เรื่อยๆ แม้ว่าจะเหนื่อยน่าดูทีเดียว
- ช่วงนี้ยุ่งมากๆ....แต่พลังใจและกายมีมาก ไม่มีเวลากับ G2K เลย เดินสายเพื่องานตลอด และก็ เป็นลูกกตัญญูค่ะ เหนื่อยมากๆเหมือนกัน แต่...สุขใจ..
- มีข่าวดีจะบอกเหมือนกัน แต่ยังไม่พบโอกาสเหมาะๆเลยอ่ะ
- ขอให้ความดีส่งผลสู่ความสำเร็จกับอนาคต..ป้าแหววเป็นกำลังใจให้นะคะ
- น้องแหววค่ะ ความเจ็บความตายเป็นเรื่องธรรมดาจริงๆ
- แต่หากเกิดกับใครคนนั้นก็ทุกข์
- การเตรียมตัว เตรียมใจเป็นสิ่งที่ดีที่สุด
- การดำเนินชีวิตโดยไม่ตั้งอยู่ในความประมาทสำคัญยิ่งนะคะ