"ส่วย" มีแต่ภาษาพูดไม่มีภาษาเขียน ตอนที่ ๑
“ส่วย” มีแต่ภาษาพูดไม่มีภาษาเขียน (ตอนที่ ๑)
ข้อเท็จจริงในประเทศไทย
“ส่วย” เป็นคำเรียกที่ไม่ค่อยสุภาพที่คนภายนอกบางกลุ่มใช้เรียก ชนเผ่ากูย และภาษาของกูยที่ใช้ส่วนใหญ่เป็นภาษาพูดและไม่มีภาษาเขียนที่เป็นลายลักษณ์อักษร ภาษาพูดของชนเผ่านี้เรียกกันว่า “ภาษากูย หรือ ภาษากวย” จัดเป็นภาษาพูดของชนเผ่าหนึ่งที่มีอายุเก่าแก่ สำเนียงการพูดและระบบการออกเสียงมีความผูกพันกับภาษาเขมร เพียงแต่ภาษากูยหรือส่วยจะมีความละเอียดอ่อนที่มากกว่า ชนเผ่ากูยนี้ปัจจุบันมีถิ่นฐานอยู่บริเวณเขตจังหวัดนครราชสีมา บุรีรัมย์ สุรินทร์ อุบลราชธานี มหาสารคาม ศรีสะเกษ และพบที่จังหวัดสุพรรณบุรีบ้างประปราย (www.mapculture.org)
ตำนานแต่เดิมเล่าว่าคนไทยมักเรียก ชนเผ่ากูย ด้วยคำที่ไม่ค่อยไพเราะ จัดเป็นคำรุนแรงประเภทเรียกแบบจิกหัวใช้กันเลย เช่นเรียกว่า พวกเขมรป่าดง / พวกส่วย ซึ่งเป็นคำที่ชนเผ่ากูยไม่ชอบอย่างแรง แต่ชอบให้เรียกพวกเขาว่า โกย หรือ กูย ส่วนที่มาของคำว่า “ส่วย” นั้น รศ.ดร.ประจักษ์ ฉายแสง และดร.ทิวารักษ์ เสรีภาพ เล่าผ่านวรรณกรรมสองแควไว้ว่า เป็นเพราะแต่เดิมชนเผ่ากูยต้องส่งส่วยให้แก่กรุงศรีอยุธยาหรือกรุงรัตนโกสินทร์ คนไทยจึงมักเรียกชาวกูยว่า “ส่วย” (http://www.thai-folksy.com/L2Qua/L91-120/119-L2Q.htm)
ถิ่นฐานแต่เดิมของชาวกูยก็จะอยู่แถวกำปงธม ประเทศกัมพูชา ซึ่งมีตำนานที่เกี่ยวข้องอีกมากมาย และด้วยความที่ชาวกูยมักมีถิ่นฐานอยู่ตามป่าเขา หรือภูเขาสูง ความสัมพันธ์ของชาวกูยกับ “ช้าง” จึงใกล้ชิดกันมากๆ และเชื่อกันว่าชาวกูยเลี้ยงช้างเก่ง เพราะพื้นที่บริเวณนั้นแต่เดิมอุดมสมบูรณ์มีอาหารให้ช้างกินมากมาย แต่ปัจจุบันชาวกูยบางส่วนต้องพาช้างอพยพเข้ามาหาอาหารกินในเมืองหลวง จึงเป็นที่มาของการเห็นช้างเดินตามถนนในเมืองใหญ่ๆ เช่นทุกวันนี้
เอาล่ะ นั่นคือเรื่องของชนชาวกูยที่ไม่ชอบคำว่า “ส่วย” คราวนี้ลองมาฟังเรื่องเล่าที่เป็นบันทึกเหตุการณ์เกี่ยวกับ “ส่วย” ที่เกิดขึ้นในประเทศ RA-WA-BA-WA-RA ประเทศที่ไม่ชอบคำว่า “ส่วย” เช่นกัน
คำชี้แจง :
1. ประเทศ RA-WA-BA-WA-RA อ่านว่า ราวาบาวาร่า
2. เนื่องจากภาษาส่วยจะมีแต่ภาษาพูดไม่มีภาษาเขียน ผู้เขียนจึงถอดความภาษาส่วยเป็นภาษาไทยเพื่อให้ง่ายต่อการเข้าใจ เรื่องเล่าที่ผู้เขียนจะเล่าสู่กันฟังนี้ เป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น ณ ร้านเกมของประเทศราวาบาวาร่าที่มีภาษาส่วยเข้าไปเกี่ยวข้อง
ว่ากันว่าผู้พิทักษ์กฎหมายในประเทศราวาบาวาร่า จะมีคำเฉพาะที่เขาใช้เรียกพวกนอกรีตในอาชีพเดียวกันว่าพวก “กินฉัง” เรื่องเล่าที่สุดแสนจะคลาสสิคของพวกกินฉังก็คือ เรื่องของการพูดตกลงด้วยปากเปล่า แต่เวลาตรวจจับจะใช้เอกสารมาจับเสมอ (จำไว้) หลายครั้งที่พวกกินฉังชอบพูดจาตกลงในแบบกฎหมายเถื่อนกับพวกร้านเกมด้วยปากเปล่า และทุกคนในเมืองนั้นก็รับรู้และเป็นที่ “รู้กัน” โดยทั่วไปว่าสามารถทำได้ เช่น เรื่องการรับเด็กเข้ามาเล่นเกมได้ก่อนเวลาที่กฎหมายกำหนด แต่วันดีคืนดีพวกกินฉังก็อาจจะบุกเข้ามาพร้อมกับอีกาคาบข่าวที่จ้างมาเดินติดตามคนละ 10-20 จ๊าก (คิดเป็นเงินไทยราวๆ พันสองพันบาท) เมื่อหาเรื่องตรวจจับอะไรไม่ได้(ภายในร้าน) พวกกินฉังก็จะงัดเอามุขเด็ดออกมา นั่นคือ มุขเรียกหาเอกสาร ....
กินฉัง : ใครไม่มีเอกสารสำคัญของประเทศราวาบาวาร่าให้ออกมายืนตรงนี้ ใครที่มีก็ไปยืนตรงนู้น
พลเมืองชาวราวาบาวาร่า : ก็แค่ออกมาเล่นเกม ต้องเอาออกมาด้วยเหรอ? หน้าก็แก่ออกป่านนี้แระ
กินฉัง : ต้องสิ ไม่งั้นอั๊วจะรู้ได้ไงว่าสูเจ้าเป็นคนของราวาฯ รึเปล่า อายุถึงรึเปล่าก็ไม่รู้ (ทำท่าขึงขัง)
พลเมืองชาวราวาบาวาร่า : ร้องเพลงชาติราวาฯ พิสูจน์สัญชาติกันได้ไม๊ล่ะ (พลเมืองราวาบาวาร่าขอต่อรอง)
กินฉัง : ไม่ได้ ต้องมีเอกสาร ถ้าไม่มีก็เอามาคนละ 1 จ๊าก (ราว 100 บาทไทย) (เพื่อไม่ให้เสียเที่ยว...โถ...ค่าจ้างอีกาคาบข่าวมายังแพงกว่าเลยนี่นา)
เจ้าของร้านเกม : อ้าว...ก็ไหงตกลงกันแล้วไงว่ารับเด็กมาเล่นได้ ทุกร้านเขาก็ทำ
กินฉัง : ไม่ได้ ก็ตามกฎหมายของประเทศราวาบาวาร่ากำหนดไว้ ต้องทำตามกฎหมาย
เจ้าของร้านเกม : ก็ตกลงกันแล้วไง (ทำท่าขยี้หัว)
กินฉัง : ไหนล่ะ เอกสารที่เซ็นตกลงกัน ไม่มีนี่นา (กิ๊ว-กิ๊ว)
เจ้าของร้านเกม : ดู ดู๊ ดู...ดูเธอทำ ...ทำไมถึงทำกับช้านด๊ายยยย...(ต้องอ่านคำร้องแบบในโฆษณาด้วยนะ จะบังเกิดอารมณ์มาก)
เหตุเกิดเพราะ “ส่วย มีแต่ภาษาพูดไม่มีภาษาเขียน” แล้วจะเอาเอกสารที่ไหนมายันกันล่ะนั่น เรื่องเล่าเกี่ยวกับ “ส่วย” ยังมีอีกมากมาย ผู้เขียนจะถอดความจากภาษาส่วยมาเป็นภาษาไทยและถ่ายทอดให้ได้อ่านกันอีกเร็วๆ นี้ โปรดติดตามอ่านกันตามซำ-บาย
.............................
ศัพท์ส่วยสตอรี่ที่ต้องรู้จัก
อัตราแลกเปลี่ยนเงิน 1 จ๊าก เท่ากับ 100 เงินบาทไทย
สัตว์เลี้ยงของกินฉัง คือ อีกาคาบข่าว (เหมือนที่แฮรี่ พอตเตอร์มีนกฮูกชื่อ Hedwig)
ความเห็น (25)
เก่งจริงๆ คนเนี้ย เยี่ยมชมคนแรกซำเหมอเลย ^_^
ขอบคุณค่ะ ไม่เคยรู้จักตั้งหลายคำค่ะ ขอบคุณพี่แจ๋วด้วยค่ะ ที่ชวนมาหาความรู้เพิ่มเติมค่ะ :)
สวัสดีค่ะคุณอ๋อทิงนองนอย
ขอบคุณที่แวะเข้ามาอ่านค่ะ คราวหน้าจะมีศัพท์มาให้อ่านกันอีกเยอะเชียวค่ะ
แนทมาชวนไปอ่านบันทึกน่ารักๆ แต่มีข้อคิดของคุณอ๋อจ๊ะ ที่นี่
เจ๋งๆ ว่างแล้วเหรอเพื่อนถึงมีอารมณ์เขียนนี่
คราวนี้เขียนน่ารักดีๆ เอาแบบนี้อีก ชอบๆๆ
เขียนมี อารมณ์เพื่อน...ชื่นชมๆๆๆ
แต่เท่าที่อ่านมานะ ..แสดงว่า ลูกหลานชาวของ “ส่วย” ยังคงมีตัวตนอยู่ตามในเมืองของประเทศราวาบาวาร่า นะสิ หรือป่าว?
- สวัสดีค่ะ ตามมาเยี่ยมบ้านตามคำแนะนำของคุณแจ๋วจริงจริง จากบันทึกหมออ๋อค่ะ (ซับซ้อนหน่อยนะคะ แต่จริงใจค่ะ อิอิ)
- ตอนนี้นุชมีพื้นที่ทำงานในสุรินทร์ด้วย กำลังงงเล็กน้อยว่าชาวกูย กับชาวเขมรนั้น เกี่ยวข้องกันอย่างไร หากพอมีข้อมูล โปรดชี้แนะเพื่อคลายความสงกาด้วยค่ะ
- ขอสมัครติดตาม "ด้วยความซำบาย" อีกคนค่ะ
มุกนี้ใช้ได้ ชอบค่ะ
สนุกดี บทความนี้สอนให้รู้ว่า ส่วย จะมากับคำพูดที่ไม่มีหลักฐาน
จงระวังให้ดี
เอาอีก
สวัสดีครับ
เรื่องกูยน่าสนใจ แต่มุกเรื่องเอกสารนี่ก็น่าสนใจเหมือนกันครับ ;)
แนทคะ ชวนไปอ่านไปให้กำลังใจน้องกอหญ้าที่ บันทึกนี้ ค่ะ
ขอบคุณกำลังใจจากทุกคนค่ะ กำลังเตรียมเขียนตอนต่อไปแล้วล่ะค่ะ :)
คุณดอกไม้น้อยคะ
แนทคงไม่อาจอธิบายเรื่องความสัมพันธ์ระหว่างชาวกูยกับชาวเขมรได้ดีเท่าผู้ทีศึกษาเรื่องนี้จริงๆ เลยทำลิงค์ให้ลองไปอ่านข้อมูลจาก
http://www.mapculture.org/mambo/index.php?option=com_content&task=view&id=370&Itemid=56
และที่นี่ดูนะคะ น่าจะคลายความสงสัยได้บ้าง ;)
วิธีลงเพลงในบันทึก พี่ดาวลูกไก่บอกไว้ ที่นี่ ค่ะ
แวะมาอ่านอะ เพื่อน...ดีใจจัง ยายมีบล็อกด้วย
- ภาษี อากร ฤชา ค่าทำเนียม จังกอบ ส่วย
- มีหลายประเภทนะครับ
- ในหนังสือ โฉมหน้าศักดินาไทย จิตร ภูมิศักดิ์ ได้เขียนถึง เรื่อง ภาษีอากร เหล่านี้ไว้ค่อนข้างละเอียด ครับ
- มา ลปรร.
ขอบใจนะบี แวะมาอ่านบ่อยๆ นะ ฉันลงไม่บ่อยหรอก (อ้าว ...55 ล้อเล่น)
ขอบคุณค่ะคุณกวิน กำลังว่าจะถามผู้ที่แวะมาอ่านเหมือนกันว่า เคยได้ยินคำว่าอะไรกันมาบ้าง ที่เป็นศัพท์ที่เขาหมายถึง ส่วย เพราะตอนนี้แนทรวบรวมได้ประมาณ 6-7 คำ (เป็นศัพท์สมัยใหม่) แต่ศัพท์ของเดิมที่มีรากศัพท์และความเป็นมาแนทก็กำลังรวบรวมอยู่ด้วย ขอบคุณค่ะที่มาแลกเปลี่ยนเรียนรู้กัน ต้องไปหาหนังสือเล่มนี้อ่านเพิ่มเติมแล้วล่ะ :)
แวะเข้ามาอ่านแล้วนะ ซานุกดีชอบๆ อย่าลืมมาต่อละ
แนท มีข้อมูลเกี่ยวกับชาวส่วย ที่นี่ ด้วยค่ะ
มาทวงตอนใหม่ กดดันๆ เมื่อไหร่จะมา
ถ้ายังไม่มีตอนใหม่ งั้นตามไปอ่านเรื่องราว ระหว่างทาง หน่อยนะ
บ้านนี้มีทั้งฝุ่นมีทั้งหยักใย่เลย
เจ้าของบ้านไม่ดูแลเลย ^__^
น่ารักคร่า
คนส่วยเขาไม่ยอมรับความสัมพันธุ์เกี่ยวเนื่องกับชาวเขมรใช่ไหมครับ
พิย่ะโซนแลวเกอโซนดุแลว แปลว่าไรคับ
พิย่ะโซนแลวเกอโซนดุแลว