อายุ (โพ) นามเทพ : ขอวีซ่าไปออสเตรีย ในที่สุดเราก็ทำได้

ความกังวลใจของเจ้าหน้าที่สถานฑูตออสเตรีย
-------------------------------------------------

     ตอนแรกอาจารย์อายุบอกเราว่าการขอวีซ่าไม่น่าจะมีปัญหาเพราะทางเจ้าหน้าที่ของคณะดนตรีฯได้ติดต่อประสานกับเจ้าหน้าที่ในสถานฑูตไว้แล้ว หากเราได้หนังสือเดินทางแล้วก็ให้ประสานทางสถานฑูต เค้าจะดำเนินการออกวีซ่าให้เอง วันรุ่งขึ้นพวกเราไปดำเนินการขอวีซ่าให้อาจารย์อายุ เรื่องราวเป็นปกติค่อนข้างราบรื่น เจ้าหน้าที่รับเรื่องไว้และนัดให้มารับวีซ่าในอีก ๓ วันข้างหน้า (วันศุกร์ที่ ๔ กรกฎาคม)

     แต่พอถึงวันนัดเหตุุการณ์กลับไม่เป็นไปตามที่วางไว้ ทางสถานฑูตขอพิจารณาดูอีกครั้ง และขอเวลาปรึกษากระทรวงการต่างประเทศ นี่ก็วันศุกร์เข้าไปแล้วนะเรามีเวลาอีกแค่วันจันทร์วันเดียว เพราะวันอังคารอาจารย์อายุจะต้องออกเดินทางไปกับคณะ พวกเราพยายามอธิบายทั้งโดยวาจา และโดยลายลักษณ์อักษร หลังจากนั้นเจ้าหน้าที่ได้โทรสอบถามเรื่องราวของอาจารย์อายุจากอาจารย์วรรณทนี รุ่งเรืองสภากุล อาจารย์ประจำคณะนิติศาสตร์มหาวิทยาลัยพายัพ และรศ.ดร.พันธุ์ทิพย์ กาญจนะจิตรา สายสุนทร ผู้ดูแลให้ความช่วยเหลืออาจารย์อายุมาตลอดระยะเวลา ๖ ปี แต่เจ้าหน้าที่ก็ยังไม่ให้คำตอบว่าจะได้รับวีซ่าหรือไม่

      รศ.ดร.พัยธุ์ทิพย์จึงเห็นว่าเราควรทำหนังสือยืนยันสถานะบุคคล ของอาจารย์อายุส่งไปอีกคร้งทางอีเมล์ และขอควมช่วยเหลือจากมวลมิตรทั้งหลาย

       เนื่องจากเราพอจะทราบข้อกังวลที่ทางสถานฑูตกังวลว่าอาจารย์อายุเป็นคนไร้สัญชาติ จึงเกรงว่าอาจารย์อายุอาจจะไม่ยอมกลับมาประเทศไทย เนื่องจากประเทศในประชาคมยุโรปได้ขจัดปัญหาความไร้รัฐไร้สัญชาติกันหมดแล้วเค้าจึงไม่ต้องการรับคนไร้รัฐไร้สัญชาติเข้าไปอีก

    พวกเราจึงต้องพยายามหาทางทำความเข้าใจกับเจ้าหน้าที่สถานฑูตเพื่อให้เค้าเข้าใจถึงสถานะบุคคลของอาจารย์อายุตามกฎหมายไทย โดยเราพยาบามอธิบายให้เข้าใจว่าตอนนี้อาจารย์เป็นเพียงคนไร้สัญชาติเท่านั้น แต่ไม่ได้ไร้รัฐอีกต่อไปแล้วเพราะอาจารย์ได้รับการบันทึกในทะเบียนราษฎรไทยประเภทบุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียน (ท.ร.๓๘ก) ซึ่งเป็นทะเบียนราษฎรที่ทำขึ้นมาเพื่อบันทึกตัวคนต่างด้าวที่ได้รับการผ่อนผันให้อาศัยอยู่ในประเทศไทย แม้ว่าคนต่างด้าวกลุ่มนี้จะยังไม่มีสิทธิอาศัยในประเทศไทย แต่ก็เป็นราษฎรไทยไม่ใช่คนไร้รัฐอีกต่อไปแล้ว ดังนั้นประเทสออสเตรียไม่ต้องกลัวว่าอาจารย์จะเป็นคนไร้รัฐ นอกจากนี้อาจารย์ยังมีครอบครัวและอาชีพเป็นหลักแหล่งอยู่ในประเทศไทย การไปครั้งนี้เพียงเพื่อเป็นตัวแทนประเทศไทยในการแข่งขันฯ อาจารย์ยังคงต้องกลับมาสอนหนังสือและใช้ชีวิตกับครอบครัวในประเทศไทย เราพยายามโทรไปอธิบายแต่ทางสถานฑูตก็บอกว่าต้องรอ...รอ...รอ รอส่งเรื่องไปให้ทางกระทรวงการต่างประเทศออสเตรียพิจารณาแล้วจะให้คำตอบวันจันทร์ แถมบอกอีกว่าถ้าทางโน้นอนุญาตก็จะได้รับวีซ่าในวันจันทร์เลย ยังงัยก็ได้วีซ่าทันอยู่แล้ว

----------------------------
ในที่สุดก็ได้วีซ่าออสเตรีย
----------------------------

        จนกระทั่งเช้าวันจันทร์ที่ 6 กรกฎาคม 2551 ราว 9 โมงเช้า เจ้าหน้าที่สถานฑูตก็โทรมาแจ้งให้ฉันทราบว่า หลังจากทางสถานฑูตได้ส่งเรื่องไปขอฟหารือทางกระทรวงการต่างประเทศออสเตรียแล้ว ได้รับคำตอบว่าทางกระทรวงการต่างประเทศยินดีออกวีซ่าให้อาจารย์อายุ ฉันดีใจไม่น้อยไปกว่าอาจารย์ในวันที่ทราบข่าวจากทางสถานฑูตออสเตรีย

        ฉันเพิ่งมารู้ความลับว่าหลังจากทราบข่าวในวันศุกร์ที่ ๔ กรกฎาคมแล้ว อาจารย์อายุก็ตัดใจว่าไม่ได้ไปออสเตรียแน่ๆ เพราะคิดว่ายังไงก็คงไม่ได้วีซ่าอย่างแน่นอน ถึงได้ก็ไม่รู้ว่าจะออกทันวันที่ ๘ รึปล่าว ดังนั้น อาจารย์จึงไม่ได้จัดกระเป๋าเดินทาง ไม่ได้ซื้อตั๋วเครื่องบินมากรุงเทพ และไม่ได้ซื้อตั๋วไปออสเตรีย แถมยังบอกเหล่าลูกศิษย์ว่าคงไม่ได้ไปแน่ๆ อีกด้วย

         ความสำเร็จในวันนั้นไม่ใช่แค่ความสำเร็จของอาจารย์อายุ และผู้ให้ความช่วยเหลือเท่านั้น แต่หมายถึงความสำเร็จของคนไร้สัญชาติในแผ่นดินไทยทุกคนด้วย เป็นการยืนยันว่าคนไร้สัญชาติบนแผ่นดินไทยสามารถเข้าถึงสิทธิในการเดินทางได้ แม้เป็นการเดินทางออกนอกประเทศ และสามารถกลับเข้ามาพำนักในประเทศไทยได้อีกครั้ง

       นอกจากการออกไปเพียงไม่กี่วันแบบอาจารย์อายุแล้ว การออกไปเพื่อศึกษาต่อต่างประเทศเป็นปีๆก็สามารถทำได้เช่นกัน อย่างเช่นกรณีนางสาวศรีนวล เสาร์คำนวล ที่จะได้กล่าวถึงในโอกาสต่อไป

 วีซ่าเช็งเก้น สำหรับเดินทางเข้าประเทศออสเตรีย

 

 โดย กิติวรญา รัตนมณี

ปรับปรุงเมื่อ 13 กรกฎาคม 2551

ปรับปรุงล่าสุด 31 มีนาคม 2552

-----------------------------------------------------------------------------------------------------