ว่าด้วย กฎแห่งธรรมชาติ กฏแห่งธรรมะ และเหตุปัจจัยแห่งการทำลายล้าง
และอะไรคือความชอบธรรม
อิศรา ประชาไท
เสวนา ความคิดอ่าน สถานการณ์บ้านเมือง
ภาคอีสาน คนส่วนใหญ่เป็นกลุ่มที่อาศัยดั้งเดิมในอุษาคเนย์ หรือ อนุภูมิภาคลุ่มแม่น้ำโขง มาไม่น้อยกว่า 1,000 กว่าปีมาแล้ว เพราะเรามีร่องรอยวัฒนธรรม สมัยก่อนประวัติศาสตร์ เช่น วัฒนธรรมบ้านเชียง ที่หนองหาร อุดรธานี เรามีวัฒนธรรมสมัยประวัติศาสตร์ หลากหลายยุคสมัย เช่น วัฒนธรรมทวารวดี วัฒนธรรมศรีโคตรบูรณ์ วัฒนธรรมเจินละบก เจินละน้ำ วัฒนธรรมจาม วัฒนธรรมขอม วัฒนธรรมล้านช้าง วัฒนธรรมสุโขทัย วัฒนธรรมอยุธยา วัฒนธรรมรัตนโกสินทร์ เป็นต้น วัฒนธรรมเหล่านี้ เป็นไปตามกฎแห่ง ธรรมชาติ คือ กฎอนิจจัง คือ เกิดขึ้น ตั้งอยู่ แล้วดับไป ซึ่งการดับไป ขึ้นอยู่กับพัฒนาการของสังคมวัฒนธรรมที่เกิดขึ้น ส่วนใหญ่ก็คือ สัญชาติญาณดิบ ของมนุษยชาติ กล่าวคือ การแสวงหา อำนาจ การแสงหาลาภยศ การแสดงว่า ความอยากมีอยากเป็นอยากได้ คือ ความไม่พอเพียง ในสภาพความเป็นอยู่ของตนที่มีและเป็นอยู่ ซึ่งส่วนใหญ่ก็ใช้วิธีทำลายล้างกัน
อาจารย์ไพบูลย์ อนุฤทธิ์ ที่ปรึกษาประชาคมวิจัยไทยคดีศึกษาและวัฒนธรรม เล่าให้ฟังในการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกันเพื่อให้รู้เท่าทันกระแสการเมืองสถานการณ์ของประเทศไทย ว่า สาเหตุแห่งการทำลายล้างซึ่งกันและกันมีอยู่ 4 ประการ คือ หนึ่ง การทำล้างกันเพราะแย่งที่ทำกิน สอง การทำลายล้างกันเพราะแย่งถิ่นที่อยู่ สาม การทำลายล้างกันเพราะ แย่งคู่พิศวาส สี่ การทำลายล้างกันเพราะ แย่งอำนาจกันครอง ซึ่งก็เมื่อมองดูแล้ว สถานการณ์ของประเทศไทย ในขณะนี้นั้นก็เป็นจริงจากอาจารย์ไพบูลย์ อนุฤทธิ์ กล่าว
ผศ.สมชาย ลำดวน ก็สนับสนุนว่า สิ่งที่กล่าวนี้ มีอยู่ในพระไตรปิฏก และก็เป็นอยู่จริง ตามสภาวะการณ์ของโลกและธรรมชาติ มนุษย์เข้าใจประเด็นดังกล่าวดี อย่างลึกซึ้ง แต่สถานการณ์ ประวัติศาสตร์ก็หมุนคืนกลับมาอีก ไม่ใช่ซ้ำรอย แต่หมุนกลับมา การแก้ปัญหาไม่ให้เกิดความรุนแรง เรื่องนี้จะจบอย่างไร ท่านกล่าวว่า ควรจบด้วยการยอมของทุกฝ่าย ฝ่ายที่ล้ำกฎหมายก็ต้องยอมเข้าสู่กรอบของกฎหมาย ฝ่ายรัฐบาลก็ต้องยอมอดทนอดกลั้นไม่ใช้ความรุนแรง ฝ่ายคนทั่วไปก็ต้องยอมรับความจริงว่า สังคมจะอยู่ร่วมกันได้อย่างปกติสุข ต้องมีกฎ กติกา มรรยาท เป็นเครื่องยึดโยง นี่คือการยอมโดย กฏธรรมะ ทั้งหลายทั้งปวงคือกฏแห่งธรรมชาติ หรือ กฎธรรมะ เป็น ธรรมาธิปไตย
ความชอบธรรม เป็นวาทกรรมที่น่าสนใจ ในปัจจุบันถูกอ้างอย่างมาก แต่ในความคิดของท่าน ผศ.สมชาย ลำดวน ความชอบธรรม เกิดขึ้นได้โดยปราศจาก ความลำเอียง หรือ อคติ 4 อย่าง คือ หนึ่ง ลำเอียง เพราะ รักใคร่กัน คือ ฉันทาคติ สอง ลำเอียง เพราะโกรธขึงกัน เรียกว่า โทสาคติ สาม ลำเอียง เพราะ ความกลัวเกรง เรียกว่า ภยาคติ สี่ ลำเอียงเพราะ ความ โง่ เขลา เบาปัญญา เรียกว่า โมหาคติ ซึ่งสรุปว่า คนมีความคิดเชิงลำเอียงอย่างนี้ เรียกว่า คนคิดไม่ชอบธรรม เมื่อเขากระทำตามความคิดนั้น จึงเป็นการกระทำที่ไม่ชอบธรรม
อาจารย์ประเทศ ปัจจังคะตา ในฐานะรองผู้อำนวยการสถาบันวิจัยศิลปะและวัฒนธรรมอีสาน ฝ่ายทำนุบำรุงศิลปะและวัฒนธรรม กล่าวว่า ทุกฝ่ายควรใช้ สันติธรรม แก้ปัญหาบ้านเมือง มิใช่ใช้ความรุนแรงในการแก้ไขปัญหา และใช้กฎหมู่ที่ไร้กติกา มาดำเนินการอย่างไม่เป็นธรรมาธิปไตย เพราะสังคมอีสานในอดีตใช้การแก้ปัญหาด้วยปัญญาธรรม และประชาคมผู้อาวุโส ใช้ธรรม แก้ปัญหาสังคม ชุมชน อย่างแท้จริง
อาจารย์กวีสิปป์วิชญ์ เมืองจันทร์ กล่าวสนับสนุนแนวคิดทั้งหมด แล้วนำเสนอในฐานะที่เป็น ศิษย์เอกหลวงปู่เครื่อง พระผู้มีความคิดอันชอบธรรมและปฎิบัติชอบธรรม นักบุญอีสานใต้ วัดสระกำแพงใหญ่ อุทุมพรพิสัย ศรีสะเกษ ซึ่งได้ละสังขารแล้ว กล่าวสรุปว่า ถ้าหากต้องการให้ประเทศไทยดำรงอยู่ด้วยสันติสุข มีอิสรภาพ ทุกฝ่ายต้องหันเข้าหา ธรรมะ และยึดถือปฏิบัติ ด้วย กาย วาจา ใจ อย่างเคร่งครัดอย่างแท้จริง เพราะหากไม่ทำอย่างนั้น หายนะต้องเกิดขึ้นกับประเทศไทย และคงต้องย้อนยุค สู่ การเสียกรุงอีกครั้งหนึ่ง
วาทกรรมเหล่านี้ คงเป็นสิ่งที่นำเสนอให้เห็นและเป็นเรื่องที่เป็นมุมมองสำคัญอย่างหนึ่งที่นำเสนอ ไม่ใช่แก้ปัญหาด้วยความร้อนแรง แต่เป็นการแก้ปัญหาด้วยธรรม เพื่อสันติสุขอย่างแท้จริง ส่วน อิศรา ประชาไท ก็ขอนำเสนอ คำร้อย มาลดดีกรีความร้อนแรง
แลกเปลี่ยนเรียนรู้ เพื่อมองปัญหา ด้วยปัญญาและเมตตาธรรม
จึงเป็น ประชาธิปไตย ของผองไทย ใช่ อนาธิปไตย ไร้ขือแป
ผีฟ้าเอย
ความสงบอยู่ไหน
รีบมาไวไว
ช่วยประเทศไทย หน่อยเอย
ผีฟ้าเอย
สันติภาพอยู่ไหน
ถ้าไม่อยู่ไกล
ช่วยประเทศไทย หน่อยเอย
ผีฟ้าเอย
พลังเงียบอยู่ไหน
รีบเร่งเร็วไว
ร่วมกันแก้ไข เถิดเอย
แก้ไขด้วยอหิงสา
แก้ไขด้วยปัญญา แห่งรู้
ด้วยจิตเมตตา อาสา ทุกหมู่
ระดมคนละไม้คนละมือ ช่วยกัน
ใครมีปากต้องใช้ปากช่วย
ใครใคร่เขียน เขียนด้วย อหิงสา
ใครมีอะไร ร่วมกัน เล่ามา
บอกเถิด บอกว่า พอกัน หยุดกัน
ก้าวออกมารับกติกา
ถอยออกมาจากทำเนียบ เพื่อนฉัน
ชุมนุมสาธารณะอย่างไร ไม่ว่ากัน
สู้กันตามกติกา ประชาธิปไตย
ก็แก้กันว่าด้วยกติกา
ตามรัฐธรรมนูญ 50 เสกสันต์
ผิดถูกว่าตาม จำนรรจ์
นั้นแหละถอยกัน จึงใช่ทาง
หากศาลสั่งฝ่ายใดว่า ผิด และ ถูก
ต้องพันผูก ยึดมั่น ไม่ถากถาง
จึงเป็นแนวทาง ภาคประชาชน มาถูกทาง
ไม่ใช่พากันทำลายล้าง ประเทศไทย
จึงอหิงสาด้วยชอบ ชัดแจ้ง
ไม่ร้อนแรง มีสัจจะ ไม่หวั่นไหว
จึงเป็น ประชาธิปไตย ของผองไทย
ใช่ อนาธิปไตย ไร้ขือแป
อิศรา ประชาไท
8 กันยา 2008