จิตรกร ผู้ผลิตงานศิลปะ ผู้ศึกษางานศิลปะ เป็นคนอ่อนไหว?

ศ.ศิลป์ พีระศรี กล่าวว่า ชีวิตสั้น ศิลปะยืนยาว (Ars Longa Vita Bravis) ดูเหมือนว่าคำกล่าวนี้จะมิใช่คำกล่าวที่เลื่อนลอยไร้เหตุผล เหตุเพราะ ศิลปิน หลายๆ ท่าน ล้มหายตายจาก โลกนี้ไปนานแล้ว แต่ทว่าผลงานของศิลปินเหล่านั้น กลับมิได้ ล้มหายตายจากตามเจ้าของผลงานไปด้วยเลย ความงดงามแห่งศิลปะนั้น ช่างเป็นสิ่งที่น่าอภิรมย์อยู่นิจนิรันดร์กระนั้นหรือ?

เบื้องหลังผลงานอัดงามงด ชีวิตของ ศิลปิน ผู้ผลิตผลงานทางศิลปะอันงดงามนั้นเล่า จักงดงาม ดังเช่น งานศิลป์ ที่เขาได้ทุ่มเทชีวิตผลิตและเสกสร้างขึ้นไว้ด้วยหรือไม่? คำถามนี้ชวนให้หาคำตอบยิ่งนัก

ชีวประวัติของ  Vincent van Gogh  และ Pablo Picasso สองศิลปินเอก ผู้มีชื่อเสียง กระเดื่องโลก คงจะทำให้ท่านผู้อ่าน มองเห็นอะไรบางอย่าง

Vincent van Gogh ⁽¹⁾

ชีวประวัติ วินเซนต์ แวนโก๊ะ (Vincent Van gogh)  ค.ศ.1888 ป่วยเป็นโรคจิตและทะเลาะกับ พอล โกแกง (Paul Gauguin) จนถึงกับตัดหูข้างซ้ายของตน ต่อมาได้รับการรักษาในโรงพยาบาลในเมืองอาร์เลส แชร์ทเรอมีและอูฟร์ ⁽²⁾

"เมืองอาร์ลส์ นี้สะท้อนชีวิตของชาวโรมันในยุคโบราณได้ดีที่สุด เพราะมีทั้งโรงละครกลางแจ้ง สนามประลอง และสุสานเลอาลิสกอง (Les Alyscamps) ให้ชม ถนนเลลิซ (Les Lices) นั้นร่มรื่นไปด้วยต้นไม้และร้านกาแฟกลางแจ้งดูน่าสบาย จนอดสงสัยไม่ได้ว่า แวนโกะห์มีปัญหาอะไรนักหนาจึงเศร้านักเมื่อพักอยู่ที่เมืองนี้" ⁽³⁾

"จิตรกรบ้า ก็คือชื่อที่ใครๆใช้เรียกเขา วินเซนท์ แวนโกก์ แวนโกก์มีความพยายามในการฝึกฝนตนเอง โดยมีน้องชายเป็นผู้ช่วยเหลือเรื่องเงินมาโดยตลอด คนอื่นเริ่มมองว่าเขาบ้า เพราะว่าเขาเขียนรูปจนลืมดูแลตนเอง ในที่สุดเขาก็ได้มาเขียนรูปที่ปารีสและเกิดกลุ่มจิตรกรอิมเพรสชันนิสม์Impressionism) ขึ้นมา ผลงานโดยมากของเขาไม่สามารถขายได้ แต่เขาก็พยายามถึงที่สุด และเขาก็ต้องเข้ารับการรักษาโรคจิตในโรงพยาบาลเพราะเขาตัดหูซ้ายตนเองเพราะทะเลาะกับปอล โกแกง เพื่อนของเขา อีก 2 ปีต่อมาเขาได้ยิงตัวเองในทุ่งข้าว ในปี 1890 หลังจากเขาตายผลงานของเขาก็โด่งดังไปทั่วโลก เช่น รูปดอกทานตะวัน จนมีคนกล่าวว่า ความบ้ากับอัจฉริยะห่างกันแค่เส้นยาแดงผ่าแปด" ⁽⁴⁾


เหตุไฉน ชีวิตของ Vincent van Gogh ศิลปิน ผู้ผลิตผลงานศิลปะอันงามงด นั้นจึงมีภาพชีวิตที่แตกต่างจากงานศิลป์ของเขาเช่นนี้หนอ ไม่เป็นไร ชีวิตของ Pablo Picasso  ก็อาจจะมีอะไรดีๆในสายตาคนอื่นอยู่บ้างก็ได้


ปกหนังสือ "ปีกัสโซ อัจฉริยภาพและสัญชาตญาณมืด" ⁽⁵⁾ 


ปีกัสโซ ศิลปินที่ประสบความสำเร็จขณะยังมีชีวิต ทิ้งผลงานไว้เกือบห้าหมื่นชิ้นไม่ว่าไปปรากฏตัวที่ไหน ผู้คนชื่นชมยอมรับเยี่ยงดารา ปีกัสโซเป็นสมาชิกพรรคคอมมิวนิสต์ แต่การใช้ชีวิตคู่กับผู้หญิงส่วนใหญ่ล้มเหลว หนังสือเล่มนี้สะท้อนถึงผู้หญิงในชีวิตปีกัสโซว่าทุกข์เพียงใด การใช้ชีวิตในคฤหาสน์กับศิลปินผู้ยิ่งใหญ่มีแต่ความเจ็บปวดคับแค้น พวกเธอหวังจะมีส่วนร่วมสร้างสรรค์งานศิลปะ แต่ก็ถูกเหยียบย่ำ มองข้าม และซ้ำเติมเมื่อมีโอกาส ราวกับไม่ใช่คู่ชีวิต ดูโหดร้ายใจเหี้ยมจนไม่น่าเชื่อว่าเป็นการกระทำของศิลปินระดับโลก ⁽⁵⁾


ทำไมศิลปิน ผู้ซึ่งน่าจะเป็นผู้ที่มีพฤติกรรม อ่อนไหว อ่อนหวาน กลับมีพฤติกรรมอัน โหดร้ายก้าวร้าว เก็บกด และซึมเศร้า เช่นนี้  คำตอบนี้ น่าจะอธิบายได้ด้วยข้อมูลของ นพ.ทวีศิลป์ วิษณุโยธิน โฆษกกรมสุขภาพจิต ที่ว่า

“ในวงวิชาการก็ยังมีการศึกษาพบว่า คนเก่ง คนมีการศึกษาสูง มักมี ปัญหาเรื่องอัตราการฆ่าตัวตายสูงกว่าคนปกติทั่วไป เนื่องจากคนกลุ่มนี้อาจต้องเผชิญกับความเครียดมากกว่าคนกลุ่มอื่น ๆ และมีโอกาสที่จะมีปัญหาสภาพจิตใจที่มาจากความเครียด” ในอดีตก็มีคนสำคัญ หลายคนที่มีปัญหาทางจิต เช่น วินเซนต์ แวนโกะห์ ศิลปินภาพเขียนชื่อดัง, เซอร์ ไอแซค นิวตัน เจ้าของทฤษฎีเรื่องแรงโน้มถ่วง, เท็ด เทอร์เนอร์ เจ้าพ่อ ธุรกิจสื่อดังอย่างไทม์และซีเอ็นเอ็น อย่างไรก็ตาม คนเหล่านี้เมื่อได้รับการรักษาก็สามารถกลับมาใช้ชีวิตได้อย่างปกติ ⁽⁶⁾

อ้าวเป็นเรื่องล่ะสิ ผู้เขียนนึกตั้งคำถามในใจ นั่นคือ สำหรับคนที่ต้องการแสวงหาความสุขจากการวาดภาพ (รวมถึงการถ่ายรูป การร้องเพลง การเล่นดนตรี) กิจกรรมเหล่านี้จะทำให้เขาเหล่านั้นได้รับความสุข ความอภิรมย์ เช่นเดียวกันกับ ศิลปินเอก อย่าง Vincent van Gogh  และ Pablo Picasso หรือไม่? การเขียนบันทึกแนวนี้ผู้อ่านบางท่านอาจจะนึกค้านอยู่ในใจ ว่า

"ศิลปินอย่าดูหมิ่นศิลปะ อุจจาระมองดีดียังมีศิลป์"

ผู้เขียนมิได้มีเจตนาที่จะหยามหมิ่นในตัวศิลปิน มิได้มีเจตนาที่จะหยามหมิ่นในงานศิลปะ มิได้มีเจตนาที่จะหยามหมิ่นในตัวบุคคลผู้สนใจศึกษางานศิลป์ แต่สิ่งที่ผู้เขียนพยายามที่จะนำเสนอก็คือ ความสุขที่ได้รับจากการวาดภาพ (รวมถึงการถ่ายรูป การร้องเพลง การเล่นดนตรี) นั้น จะเรียกว่าเป็น โลกียสุข ได้หรือไม่? มรรควิธี อันนำเราไปสู่ ความเป็น ศิลปิน นั้นทำให้เรามีความสุขในบั้นปลายชีวิตจริงหรือ? 

แล้วสิ่งใดกันเล่าคือความสุขที่แท้จริง ที่ควรแสวงหา สิ่งใดคือ โลกุตรสุข (โลก+อุดร+สุข=ความสุขเหนือความสุขอันจอมปลอมในโลก)

ใครตอบได้บ้างเนี่ย...(แต่ขอร้องว่าท่านศิลปิน ผู้(ลุ่ม)หลงเข้ามาอ่านบทความของผู้เขียน อย่าได้คิดที่จะมากระโดดกัดหูผู้เขียนนะครับ! ขอให้กระโดดกัดหูตัวเองจะดีกว่า)

  


อ้างอิง

(1) Image:VanGogh 1887 Selbstbildnis. [cited 2008 October 8]. Available from: URL; http://en.wikipedia.org/wiki/Vincent_van_Gogh

(2) ขอประวัติเกี่ยวกับจิตรกรชื่อดังกับ. [cited 2008 October 8]. Available from: URL; http://community.thaiware.com/thai/lofiversion/index.php/t267089.html

(3) 3,400 Kms in France ตอนที่ 9 เยือนถิ่นศิลปิน in Provence.[cited 2008 October 8]. Available from: URL;http://board.trekkingthai.com/board/show.php?forum_id=2&topic_no=97090&topic_id=98058

(4) ขวัญเรียม จิตอารีย์.วินเซนท์ แวนโกก์ จิตรกรเอกผู้อาภัพ. คณะมนุษยศาสตร์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. [cited 2008 October 8]. Available from: URL;http://www.human.cmu.ac.th/~thai/sompong/speak_bio_khwanriam.doc

(5)  อัคนี มูลเมฆ.ปีกัสโซ อัจฉริยภาพและสัญชาตญาณมืด (PICASSO Creator and Destroyer : Arianna Huffington). AMARIN POCKETBOOK. [cited 2008 October 8]. Available from:URL;http://www.amarinpocketbook.com/books_detail.asp?book_id=1509

(6) artmen.เรื่องเศร้าของเหล่าอัจฉริยะ อ้างใน เดลินิวส์ เก่งจนไร้เพื่อนเครียดเสี่ยงเป็นบ้า เรื่องเศร้าอัจฉริยะ. [cited 2008 October 8]. Available from: URL; http://artsmen.net/content/print.php?Category=newsboard&No=5698

[โก๊ะจิจัง แซ่เฮ]

  พรุ่งนี้ก็สายเสียแล้ว " ศิลปะยืนยาว ชีวิตสั้น"

[นายประจักษ์ ปานอินทร์]

ตามลูกสาวมาติดๆ...อิอ.อิ

[นางสาวมารียา เจ๊ะตำ]

คิดว่าสิ่งหนึ่งที่เราจะยอมรับนับถือเขาเหล่านั้น น่าจะเป็นความทุ่มเท ความพยายามในการสร้างสรรค์ผลงาน เพื่อประโยชน์แก่ชาวโลก

ส่วนเรื่องความผิดปกติทางจิตนั้น ใหมองในฐานะว่าเขาก็เป็นคนเหมือนเราๆท่านๆที่มีความผิดปกติอยู่บ้างไม่มากก็น้อย

ข้อมูลของคุณเป็นประโยชน์ค่ะ

สวัสดีค่ะ

จะตามอ่านต่อไป

[jaewjingjing]

ความอ่อนไหวไม่ได้ขึ้นอยู่กับอาชีพหรือสิ่งที่สนใจหรอกค่ะคุณกวิน

แวะมาทักทายค่ะ

[กวิน]

สวัสดีครับน้องจิ  โก๊ะจิจัง แซ่เฮ~natadee ที่สุดในแก๊ง ขอบคุณที่แวะมาเยี่ยมพี่กวิน นะครับ

 สวัสดีครับท่านอาจารย์ ประจักษ์~natadee ขอบคุณที่มาเยี่ยมครับ

 ขอบคุณ คุณ มารียา เจ๊ะตำ ครับ สำหรับ ความคิดเห็นที่ว่า "คิดว่าสิ่งหนึ่งที่เราจะยอมรับนับถือเขาเหล่านั้น น่าจะเป็นความทุ่มเท ความพยายามในการสร้างสรรค์ผลงาน เพื่อประโยชน์แก่ชาวโลกส่วนเรื่องความผิดปกติทางจิตนั้น ใหมองในฐานะว่าเขาก็เป็นคนเหมือนเราๆท่านๆที่มีความผิดปกติอยู่บ้างไม่มากก็น้อย"

ขอบคุณคุณแจ๋ว  jaewjingjing  ครับ ;)

สวัสดีครับคุณกวิน

ชีวิตสั้น ศิลปะยืนยาว (Ars Longa Vita Bravis)

มรรควิธี อันนำเราไปสู่ ความเป็น ศิลปิน นั้นทำให้เรามีความสุขในบั้นปลายชีวิตจริงหรือ? แล้วสิ่งใดกันเล่าคือความสุขที่แท้จริง ที่ควรแสวงหา สิ่งใดคือ โลกุตรสุข (โลก+อุดร+สุข=ความสุขเหนือความสุขอันจอมปลอมในโลก)

คงตอบคำถามที่ว่าได้ยากครับ เพราะแต่ละคนก็มีมุมมอง มุมชีวิต มีปัจจัย มีเหตุ มีผลที่ต่างกันไป....

สำหรับผม ... การดำเนินชีวิตที่สร้างความสุขคือการได้ทำสิ่งที่คิดว่าเป็นประโยชน์ต่อตนเอง ตนสังคมบ้าง ไม่เบียดเบียนตนเองและผู้อื่น ศิลปะทุกแขนงคือสิ่งจรรโลงและทำให้จิตใจละเอียดอ่อน ...แต่ไม่ควรอ่อนไหว จนเสียศูนย์ในการใช้ชีวิต ต้องพอดี พองามและไม่สุดโต่ง

เพลงดี ๆ ภาพดี ๆ หนังสือดี ๆ ให้แรงพลังกับชีวิตมากครับ ...อ้อ..อีกข้อคือการมีคนข้างเคียงที่คอยให้ความคิด ท้าทายกันทางปัญญา และคอยสร้างพลังทางบวก ก็สำคัญมากครับ

[กวิน]

ขอบคุณมากครับ

"การดำเนินชีวิตที่สร้างความสุขคือการได้ทำสิ่งที่คิดว่าเป็นประโยชน์ต่อตนเอง ตนสังคมบ้าง ไม่เบียดเบียนตนเองและผู้อื่น ศิลปะทุกแขนงคือสิ่งจรรโลงและทำให้จิตใจละเอียดอ่อน ...แต่ไม่ควรอ่อนไหว จนเสียศูนย์ในการใช้ชีวิต ต้องพอดี พองามและไม่สุดโต่ง เพลงดี ๆ ภาพดี ๆ หนังสือดี ๆ ให้แรงพลังกับชีวิตมาก อีกข้อคือการมีคนข้างเคียงที่คอยให้ความคิด ท้าทายกันทางปัญญา และคอยสร้างพลังทางบวก ก็สำคัญมาก"

[nussa-udon]

ชีวิตสั้น ศิลปะยืนยาว (Ars Longa Vita Bravis) ถูกต้องแล้วคร๊าบ......หลังจากเขาตายผลงานของเขาก็โด่งดังไปทั่วโลกจนมีคนกล่าวว่า ความบ้ากับอัจฉริยะห่างกันแค่เส้นยาแดงผ่าแปด" ⁽⁴⁾
(Vincent Van gogh)                              

[ครูโย่ง]

• มาเยี่ยมน้องกวิน
• พาสาว ๆ มาฝาก
• อิอิ

[กวิน]

สวัสดีครับพี่ ครูโย่ง หัวหน้า~ natadee คราวหลังต้องกอดสองทีนะครับ เพราะกวินฝากกอดด้วยด้วย 1 ที

[คนตัดไม้]

แวะมาแสดงตนครับ

เมื่อวานให้ความเห็นไว้ในลำดับที่ 6 รีบจนลืมใส่ชื่อครับ

เพิ่มเติมอีกหน่อย จากข้อความที่ว่า....อีกข้อคือการมีคนข้างเคียงที่คอยให้ความคิด ท้าทายกันทางปัญญา และคอยสร้างพลังทางบวก ก็สำคัญมากครับ

....คงต้องพินิจพิจารณาให้ดีสักหน่อย ดูดี ๆ ว่า ... คนข้างเคียงนั้น จะคอยสร้างพลังทางบวกให้แน่หรือเปล่า ... ถ้าแน่ใจแล้ว อย่ามัวเสียเวลา ... มุ่งมั่นคว้าคนข้างเคียงมาให้ได้ ... ทุกวิถีทางครับ

[กวิน]

ขอบคุณครับพี่คนตัดไม้....