ทบทวนเรียนรู้กับกลุ่มผู้เชี่ยวชาญสหสาขา : การสนทนากลุ่ม (Focus Group) ตอนที่ ๒)
การออกแบบกระบวนการการวิจัยทำวิทยานิพนธ์ ให้มีมิติการปฏิสัมพันธ์ทางวิชาการแบบหลากหลายประสบการณ์ สามารถทำได้หลายเทคนิควิธี ซึ่ง การจัดสนทนากลุ่ม หรือ การทำ Focus Group ก็เป็นหนึ่งในวิธีการที่ดี
ผมได้มีส่วนในการควบคุมดูแลการทำวิจัยในสาขานี้ของนักศึกษา ก็เกิดความสนใจ เพราะในแวดวงการวิจัยทางการศึกษา และการวิจัยทางเทคโนโลยีทางการศึกษา ไม่ว่าจะในหรือต่างประเทศนั้น มักมีข้อจำกัดที่จะออกแบบให้เกิดความเชื่อมโยงและเกิดการปฏิสัมพันธ์ทางวิชาการหลากหลาย ที่สะท้อนความเป็นจริงของโลกที่ซับซ้อนมากขึ้น
ดังนั้น การออกแบบกระบวนการอย่างผสมผสาน และสนับสนุนให้นักศึกษาทำวิจัยแบบนี้ จึงเป็นความก้าวหน้าแบบค่อยเป็นค่อยไปตามสภาพที่มีคนช่วยกันดูแลให้คนรุ่นใหม่สามารถริเริ่มและทำได้ ซึ่งจากข้อสังเกตของผม คิดว่าก่อให้เกิดผลเชิงกระบวนการที่สำคัญ คือ
- สร้างผู้นำทางวิชาการรุ่นใหม่ เป็นกระบวนการที่ได้มากกว่าการมุ่งสู่จุดหมายปลายทางที่ผลการวิจัย เพราะการปฏิสัมพันธ์กับกลุ่มผู้เชี่ยวชาญ ทั้งมีความทรงคุณวุฒิ อาวุโส และมีประสบการณ์มากมาย ทำให้นักศึกษาได้พัฒนาภาวะผู้นำทางวิชาการอย่างยิ่ง
- ประมวลผลบทเรียนจากของจริง ก่อเกิดการเรียนรู้ผ่านประสบการณ์ของผู้เชี่ยวชาญหลายแหล่ง ซึ่งเป็นองค์ความรู้ผสมผสานทั้งทฤษฎีและประสบการณ์การปฏิบัติ นอกตำรา และเชื่อมโยงกับความเป็นจริงหลากหลายเงื่อนไข
- ขับเคลื่อนชุมชนทางวิชาการ การค้นหากลุ่มผู้เชี่ยวชาญ และกระบวนการที่ดำเนินการขึ้น เป็นกระบวนการทางสังคมในทางอ้อม ที่ก่อให้เกดบรรยากาศการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ สร้างเสริมเครือข่ายนักวิชาการในวิถีประชาสังคม ภาวะผู้นำแบปัจเจก ถักทอเสริมพลังทางปัญญา และก่อเกิดชุมชนทางวิชาการในแนวราบ ทำให้การวิจัยของนักศึกษาเป็นการปฏิบัติการขับเคลื่อนทางสังคมไปในตัว
อย่างไรก็ตาม การพัฒนาการวิจัยทางเทคโนโลยีทางการศึกษา ในลักษณะดังกล่าว ถึงแม้จะมีความก้าวหน้าขึ้นเล็กน้อย ทว่า ก็เป็นสิ่งที่ก่อเกิดได้ยาก เพราะถึงแม้แนวคิดและการเห็นความจำเป็นต่างๆจะไปข้างหน้าแล้ว แต่เพื่อความมั่นใจ ก็ต้องคำนึงถึงแนวทางของกระแสหลัก อีกทั้งมักขาดคนที่จะช่วยกันดูแลและเป็นที่ปรึกษาในแนวทางดังกล่าวให้นักศึกษา
ดังนั้น แม้เป็นก้าวย่างเล็กๆ แต่ก็สะท้อนการริเริ่มและฝ่าฟันความยุ่งยาก ที่น่าสนใจมากทีเดียว.
ความเห็น (2)
สวัสดีค่ะอ.วิรัตน์
มาอ่านเพิ่มเติมความรู้ค่ะ
แม้เป็นก้าวย่างเล็กๆ ... แต่ความมั่นคงและจริงใจจากผู้รับผิดชอบและผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง คงเป็นสิ่งที่ต้องปลูกฝังให้เกิดขึ้นก่อนอื่น
ขอบคุณที่แบ่งปันและจุดประกายความคิดดี ๆ ค่ะ
สวัสดีคุณ คนไม่มีราก ขอบคุณที่แวะเข้ามาเยือน คุณคนไม่มีรากเขียนหนังสือ และมีลีลาการเล่าเรื่องดี๊-ดี ภาษาสวย มุมมองดี ข้อสังเกตและบทสรุปดี หากมีเรื่องดีๆจากพื้นที่มาเล่าอีกก็อยากตามไปอ่านนะครับ
เลยลิ๊งค์ให้ไปแวะหาไอเดียเล่นนะครับ บล๊อกแรกเป็นของนักเขียนและคนทำงานทางศิลปะ อันที่จริงเป็นเพื่อนผมด้วย แต่เขาเป็นมืออาชีพกว่า ตอนนี้ 4-5 ปีมานี้ อีออกจากกรุงเทพฯแล้วใช้ชีวิต หาวัตถุดิบมาทำงาน ทั้งงานศิลปะและงานเขียน นี่ก็เขียนหนังสือดีมากเลย ดีจนไม่อยากเจอมันเพราะอยากอ่านที่เขาเขียนมากกว่า ลองไปดูนะครับ
http://www.oknation.net/blog/nilsamai/2008/09/29/entry-1
อีกบล๊อกหนึ่ง เป็นบล๊อกทางศิลปะ งานของคุณแม่ ศักดิ์สิริ มีสมสืบครับ
http://www.pohchang.org/webboard/index.php?topic=1653.0
อีกบล๊อกหนึ่งเป็นงานอ่านงานศิลปะ ของผมเอง ดูแล้วน่าจะเหมาะกับคุณคนไม่มีราก เลยนำมาฝาก