วันที่ 30 เมษายน 2551 เป็นที่ผมได้เริ่มนำภาพยนต์มาใช้ในการฝึกอบรมเป็นครั้งแรก โดยได้ข้อมูลจาก Managerroom.com และพยายามจะทำตามหลักการของสุนทรียสนทนา แต่ปรากฏว่าไม่ได้เป็นไปตามรูปแบบของสุนทรียสนทนาเลย อย่างไรก็ตามทำให้ผมได้ค้นพบวิธีการสอนเรียนรู้/อบรมแบบใหม่ๆ คือ ตามหลักการบรรยากาศต้องสบายๆ ไม่เครียด ผมก็พยายามทำให้สบายๆ แต่ไม่สามารถนั่งกับพื้นได้ เพราะพื้นที่ไม่สะดวก (ถ้าเป็นไปได้อยากปูเสื่อดู เหมือนหนังกลางแปลง แล้วก็มีเครื่องดื่ม/ของว่าง วางบนเสื่อกินได้ตลอดเวลา) จึงให้นั่งเก้าอี้ และมีโต๊ะจัดเป็นแบบ Classroom เพราะตอนแรกจะจัดเฉพาะเก้าอี้ให้นั่ง แต่มาพิจารณาอีกที การนั่งเก้าอี้โดยไม่มีโต๊ะ ทำให้ไม่สะดวกและเมื่อยได้ง่าย ดังนั้นจึงนำโต๊ะมาใช้เพื่อที่จะได้วางเครื่องดื่ม/ของว่าง และเป็นที่พักแขนหรืออวัยวะอื่นๆของร่างกายได้ด้วย
การชมภาพยนต์เรื่องนี้เป็นส่วนหนึ่งของโครงการหลักสูตรพี่เลี้ยง ซึ่งได้โจทย์มาว่าอยากให้พนักงานมีความเป็นผู้นำมากขึ้น ผมจึงได้เลือกหนังเรื่องนี้มาดำเนินการ
ก่อนชมภาพยนต์ ผมได้แจ้งให้ผู้เข้าอบรมทำตัวตามสบายเหมือนมาดูหนังตามโรงหนัง ตามมารยาทที่ควรมี และเกริ่นนำว่าหลังจากดูหนังแล้วพวกเรามาช่วยกันคิดต่อว่าหนังเรื่องนี้น่าให้อะไรแก่เราได้บ้าง หลังจากชมภาพยนต์จนจบแล้วใช้เวลาประมาณ 1 ชั่วโมงครึ่ง ผมก็ให้พนักงานไปพักเข้าห้องน้ำประมาณ 10 นาที แล้วกลับมารวมกัน ในระหว่างที่พนักงานไปพักผมและทีมงานก็จัดห้องใหม่โดยเอาโต๊ะออก แล้วจัดเก้าอี้เป็นวงกลม โดยมีผู้ดำเนินรายการอยู่ตรงกลาง จากนั้นก็ให้แต่ละคนแสดงความคิดเห็น แต่ก่อนที่แต่ละคนจะแสดงความคิดเห็นนั้น ผมได้ให้ทุกคนเขียนความคิดของตัวเองไว้ที่กระดานก่อนเพื่อเป็นแนวทางในการพูด โดยผมกำหนดไว้ว่า ได้อะไรจากหนังเรื่องนี้ ตอนไหน แล้วจะนำไปใช้กับชีวิตการทำงานและการดำรงชีวิตได้อย่างไร
เมื่อทุกคนได้เขียนความคิดเห็นบนกระดานจนหมดแล้ว ผมก็ให้แต่ละคนได้พูดในสิ่งที่ตนเองได้เขียนไป คนละ 2-3 นาที (วันนั้นมีพนักงานทั้งหมด 15 คน) โดยให้พูดทีละคน เรียงลำดับกันไป ขั้นตอนนี้ตามหลักแล้วผู้ดำเนินรายการต้องไม่ทำตัวเป็นผู้สอน แต่ด้วยความที่ผมติดภาพของการเป็นวิทยากร จึงอดที่จะแสดงความคิดเห็นเสริมเพิ่มเติมไม่ได้ จึงได้ทำการสรุปเนื้อหาใจความ ในความคิดเห็นของแต่ละคนให้ชัดเจนและเข้าใจยิ่งขึ้น และนอกจากนี้ยังสามารถเชื่อมโยงไปยังเนื้อหาอื่นๆที่เกี่ยวข้องได้ด้วย
หนังเรื่องนี้ธีมหลักของเรื่องจะสอนเรื่องของความเป็นผู้นำ แต่สามารถเชื่อมโยงไปยังเรื่องอื่นๆที่เกี่ยวข้องได้ เช่น การสื่อสาร การมีคุณธรรม จริยธรรม การตัดสินใจ การเลือกใช้คน เป็นต้น
หลังจากจบกิจกรรมทั้งหมดแล้ว ผมได้ให้ตัวแทนของห้อง รวบรวมสรุป ทุกอย่างที่ทุกคนได้พูดในวันนี้ แล้วทำสำเนาแจกให้กับทุกคน
จากกิจกรรมที่ผมได้ทดลองทำนี้ มีหลายอย่างที่ ไม่เหมือนกับต้นฉบับของการทำสุนทรียสนทนา ก็ต้องขออภัยด้วย แต่ทำให้ผมได้พิสูจน์ทฤษฎีของโนนะคะ (คุย/คิด/คลิก/คลำ) ได้แล้วว่าน่าจะทำให้เกิดนวัตกรรมใหม่ๆขึ้นได้
ท้ายนี้ผมขอประยุกต์คำพูดของ "คนไร้กรอบ" ไว้เป็นกำลังใจด้วย คือ "สิ่งที่ถูกในวันนี้ อาจจะไม่สิ่งที่ถูกในวันหน้า ส่งที่ไม่ถูกในวันนี้ อาจจะเป็นสิ่งที่ถูกในวันหน้า" , "คุย/คิด/คลิก/คลำ ทำไปเถอะ ผิดอยู่ดี (แต่เราได้รู้ว่านี้คือสิ่งที่ผิด เราก็ได้เรียนรู้เพิ่มขึ้น)"
ขอบคุณครับ
บางครั้งก็ต้องอดกลั้นไว้ก่อนที่จะเสริมไอเดีย หรือความคิดใดๆ สู่ผู้เข้าอบรมหน่ะครับ
แต่ความเป็นครู บางครั้งก็อดไม่ได้ ผมเข้าใจนะ
//KAVE
เมื่อเดือนธันวาคม ที่ผ่านมา ผมได้จัดหลักสูตร TD Mentor รุ่นที่ 2 และได้นำหนังเรื่องนี้มาทำ dialogue ได้เนื้อหาสรุปเป็นข้อๆ ได้ 24 ดังนี้
1. Hold Fast ยึดไว้ให้มั่น
- การให้กำลังใจกันขณะทำงานที่ต้องเสี่ยงอันตราย
2.การวางตัวเมื่อเราเป็นผู้นำ
- การที่เราจะประสบความสำเร็จในภารกิจที่มีคนหมู่มากต้องมีความเป็นผู้นำ มีความหนักแน่นและเด็ดขาด
3.การฝึกฝนต้องมี เพื่อความแม่นยำ
- คนที่ฝึกฝนอย่างหนักความสำเร็จอยู่ไม่ไกล
4.การตัดสินใจที่จะต่อสู้
- คือการตัดสินใจของนายทหารที่เมื่อเห็นเรือรบฝรั่งเศสแต่ไม่ค่อยแน่ใจเลยไม่กล้าที่ตัดสินใจในการเตรียมตัวในการรบ
5.การใช้อำนาจความเด็ดขาด
- การสั่งการของกัปตันต้องมีความเด็ดขาด และต้องยอมรับหากเกิดความผิดพลาด
6.การใช้กฎระเบียบอย่างเคร่งครัด
- การที่อยู่ในเรือรบมีทั้งกะลาสี นายทหาร การอยู่ด้วยโดยมีกฎระเบียบทำให้ต่อการดูแล
7.การเคารพความคิดเห็นของคนอื่น
- ฟังผู้อื่นแล้วนำมาไตร่ตรองเพื่อหาหนทางที่ดีที่สุด
8.ผู้นำต้องมีความยับยั้งชั่งใจ
- เมื่อมีภาระหน้าที่ที่ต้องทำ ควรนึกถึงหน้าที่ก่อนเสมอ
9.การตัดสินใจที่เด็ดขาดของผู้นำเพื่อส่วนรวม
- ผู้นำต้องกล้าติดใจสินแม้ว่าจะเสียอะไรบางอย่างไปก็ต้องยอมเพื่อรักษาคนส่วนใหญ่ไว้
10.การทำงานเป็นทีม
- การทำงานร่วมกันโดยการแบ่งงาน แบ่งหน้าที่กันให้ชัดเจน เหมือนกับการเดินเรือทุกคนต้องทำหน้าที่ของตัวเองเพื่อให้เรือแล่นไปได้
11.ในการทำงานบางครั้งต้องมีการสูญเสีย
- การที่จะประสบความสำเสร็จได้จะต้องมีอุปสรรคเสมอบางครั้งต้องมีการสูญเสียบางสิ่งบางอย่างไป
12.การเสียสละเพื่อส่วนรวม
- การที่ต้องสละลูกเรือไปหนึ่งคนเพื่อรักษาชีวิตของทุกไว้มันดูเป็นการโหดร้าย แต่ผู้นำต้องตัดสินใจ
13.การไม่ยอมรับความจริง
- การไม่ยอมรับความจริง อาจทำให้เกิดปัญหาตามมาอีกมาก ถ้าผู้นำรู้จักยอมรับความจริงจะสามารถแก้ไขปัญหาต่างๆที่เกิดขึ้นได้
14.การสื่อสารต้องทวนคำสั่ง
- ในการทำงานเมื่อได้คำสั่งต้องมีการทวนคำสั่งก่อนเสมอเพื่อความถูกต้องของคำสั่งก่อนลงมือปฏิบัติ
15.การเป็นผู้นำ
- การเป็นผู้นำที่ดีต้องรู้จักให้ ต้องเสียสละ แม้บางครั้งตัวผู้นำเองต้องสูญเสีย
16.การหากัปตันเรือของฝรั่งเศส
- คือการมีความรอบคอบในการตัดสินใจ อย่าเชื่อในสิ่งที่ผู้อื่นบอกทุกเรื่องโดยไม่ไตร่ตรองก่อน
17.การยอมรับของลูกน้อง
- ต้องแสดงให้เห็นถึงความเป็นผู้นำของเรา กล้าคิด กล้าตัดสินใจ ยอบรับผิดหากเราพลาด
18.บทบาทหน้าที่ที่ได้รับต้องทำให้เต็มที่
- ข้อสังเกตคือเมื่อลูกเรือทุกคนได้รับมอบหมายให้ทำหน้าที่ต่างคนก็ต่างทำหน้าที่ของตัวเองให้ดีที่สุดถึงแม้ว่าตัวเองจะตาย
19.ภาวะผู้นำไม่จำเป็นต้องอาวุโส
- อายุน้อยก็เป็นผู้นำได้อยู่ที่ความคิดทัศนคติ อย่างในเรื่องมีนายทหารที่อายุน้อยๆแต่มีความมุ่งมั่น มีความตั้งใจสูง อยู่ในกฎระเบียบก็ทำหน้าที่ผู้นำของตัวเองได้อย่างดี แม้ว่าจะเสียแขนไปแต่กำลังใจไม่เสีย
20.อำนาจที่ท้าทายของกัปตันในการชนะเรือใหญ่
- อุปสรรคที่ยิ่งใหญ่ แต่ชัยชนะยิ่งใหญ่กว่า การชนะเรือของฝรั่งเศสที่ดีกว่าเป็นเรื่องยากแต่การได้รับความร่วมมือจากลูกเรือทุกคนทำให้กัปตันมั่นใจว่าจะสามารถเอาชนะได้
21.การเป็นผู้นำต้องกล้าตัดสินใจ
- การกล้าตัดสินใจของผู้นำบางครั้งมันดูเสี่ยงสำหรับทุกคนแต่ผู้นำต้องสร้างความมั่นใจ และเชื่อมั่นกับลูกน้องได้
22.การเป็นผู้นำต้องรู้จักอะไรสำคัญก่อน-หลัง
- การรู้จักว่าควรจะทำอะไรก่อน-หลังเป็นการวางแผนที่ดีในการทำงานอะไรที่สำคัญและจำเป็นควรทำก่อน
23.การรู้จักปรับใช้กลยุทธ์ที่หลากหลาย
- ผู้นำต้องรู้จักปรับตัวแก้ไขสถานการณ์โดยคิดหาวิธีการที่หลากหลาย เช่นการที่กัปตัน สามารถใช้กลยุทธ์ในการแปลงเรือเป็นเรือล่าปลาวาฬเพื่อหลอกศัตรู
24.ผู้นำต้องจูงใจให้รางวัล
- ผู้นำต้องรู้จักให้กำลังใจลูกน้องถึงแม้ว่าจะได้ดั่งที่ตัวเองต้องการ แต่การพูดให้กำลังใจก็ถือเป็นการให้รางวัลที่ดีและทำได้ง่ายๆ