คำพ้อง ไทย-มลายู (๕) โคม - กะโหลก - กะละมัง
อ่านในหนังสือคำพ้องที่อ้างมานั้น ในหมวด ก.ไก่ นี้มีหลายคำที่ไม่ค่อยชัดเจน ใช่หรือไม่ หรือว่ามาจากคำๆเดียวกันหรือไม่ อะไรทำนองนี้ เป็นคำถามที่เกิดขึ้นในความคิดผมตลอด และวันนี้ขอยกตัวอย่างคำหนึ่ง
คำว่า กะโหลก กับคำว่า Gelok
กะโหลก [-โหฺลก] น. ส่วนแข็งที่หุ้มเนื้อมะพร้าวหรือตาลเป็นต้น เรียกว่า
กะโหลกมะพร้าว กะโหลกตาล, ภาชนะที่ทําด้วยกะโหลกมะพร้าว
โดยตัดทางตาออกพอเป็นช่องกว้างเพื่อใช้ตักน้ำ; กระดูกที่หุ้ม
มันสมอง; โดยปริยายหมายความถึงวัตถุที่มีลักษณะเช่นนั้น
เช่น กะโหลกหุ่นหัวโขน; เรียกพรรณไม้บางชนิด เช่น ลําไย ลิ้นจี่
ที่มีผลโต เนื้อหนากว่าปรกติ เช่น ลําไยกะโหลก ลิ้นจี่กะโหลก. (คัดจากพจนานุกรม 2542)
ส่วนคำว่า Gelok ผมหาแล้วยังไม่เจอเลยว่าจริงในภาษามาเลยเขาแปลว่าอะไร แต่ตามบ้านเราจะมีคำหนึ่งที่คล้ายกันมาก เขาจะเรียกว่า กือโละ (หรือยือโละ) มันเป็นภาชนะที่ใส่ของมีลักษณะลึกๆ บางหมู่บ้าน กะละมังจะเรียกว่ายือโละ
ตัส หรือ طشت
แต่กะละมังนี้บ้านผมจะเรียกว่า ตัส คิดว่าไปยืมคำของคนอาหรับมาใช้ พาชนะที่ใช้ล้างมือแบบนี้เขาจะเรียกว่า ฏอส طشت
แต่ถ้ามีขนาดเล็กก็จะเรียกว่า ยือโละ
ผมลองไปสืบค้นคำว่า Gelok جلوق จากภาษามลายูเดิมๆ หรือภาษามาเลยเก่าๆที่เขาใช้อยู่ก็เจอคำหนึ่งเขาใช้แปลคำๆหนึ้งในอัลกุรอาน ซึ่งตรงนี้จะมีความหมายเป็นภาษาไทยว่า โคมแก้ว
โคม น. เครื่องครอบตะเกียงเพื่อบังลมหรือบังคับแสงไฟ, ตะเกียงเครื่อง
ตามไฟ หรือเครื่องให้แสงสว่างซึ่งมีเครื่องบังลมหรือเครื่องบังคับ
แสงไฟเช่นนั้น ใช้ตั้ง หิ้ว หรือแขวน เช่น โคมไฟฟ้า, ลักษณนามว่า
โคม, ดวง, ใบ, ลูก, เรียกชามอย่างเก่าขนาดใหญ่ รูปคล้ายโคม ว่า
ชามโคม, ลักษณนามว่า ใบ, ลูก. (จากพจนานุกรม 2542)
اللَّهُ نُورُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ كَمِشْكَاةٍ فِيهَا مِصْبَاحٌ الْمِصْبَاحُ فِي زُجَاجَةٍ
อัลลอฮ์ทรงเป็นแสงสว่างแห่งชั้นฟ้าทั้งหลายและแผ่นดิน แสงสว่างของพระองค์เสมือนดังช่องตามผนังที่มีตะเกียงตะเกียงนั้นอยู่ในโคมแก้ว (สูเราะฮฺ อันนูร อายัตที่ 35)
ไฟที่อยูในโคมแก้วจะให้ความสว่างมากยิ่งขึ้น
โคม ยือโละ กะโหลก กะละมัง มาจากคำเดียวกันหรือเปล่าผมไม่รู้ แต่สำหรับผมแล้วรู้สึกว่าเป็นคำที่น่าจะมาจากโทนเสียงเดียวกัน
ความเห็น (3)
- ได้ความรู้จริง ๆ ค่ะ
สงสัยซีรีย์คำฟ้องจะยาวนะครับ ติดตามตลอดครับ
ขอบคุณมากครีบ อ. เพ็ญศรี(นก)
และ อ. จรุวัจน์
ก็ตามที่เจอมามีมากครับ แต่ที่เสนอมานี้ เฉพาะคำที่คาดไม่ถึงบ้าง คำที่ไม่เคยรู้มาก่อน คำที่น่าจะใช่หรือไม่ อะไรทำนองนี้ครับ