โรงเรียน กับ การสำรวจพ่อแม่เด็กที่ตกงานหรือประสบปัญหาเศรษฐกิจ

ในภาวะที่เกิดวิกฤติปัญหาเศรษฐกิจ โรงเรียนควรให้ความสนใจกับครอบครัวนักเรียนที่ประสบปัญหาเป็นกรณีพิเศษ ไม่ควรซ้ำเติมให้เกิดปัญหาซ้ำซ้อน โรงเรียนควรสำรวจปัญหา และวางแผนป้องกันปัญหาที่จะเกิดกับนักเรียนเป็นการเร่งด่วน

       เมื่อวันที่ 13 พ.ย.2551 ได้ไปเป็นประธานการประชุมคณะกรรมการเขตพื้นที่การศึกษา กทม.เขต 2  ในที่ประชุมได้พูดถึงจุดเน้นในการพัฒนางานของเขตพื้นที่การศึกษาในปีงบประมาณ 2552ซึ่งได้ร่างจุดเน้นหลายประการ ในช่วงท้ายของการประชุม ผู้อำนวยการเขตพื้นที่การศึกษาได้เสนอว่า แม้ว่าเขตพื้นที่การศึกษาของเราจะเป็นเขตที่อยู่ในกลุ่มคุณภาพสูง  แต่ก็ยังมีเด็กจำนวนหนึ่งที่มีปัญหาทั้งปัญหาพฤติกรรม  ปัญหาสุขภาพ และปัญหาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน และในการนี้ กรรมการเขตท่านหนึ่งได้เกริ่นเรื่องปัญหาเศรษฐกิจ ที่อาจเกิดขึ้นกับครอบครัวนักเรียนในปีการศึกษา 2552 ที่จะถึงนี้ อันเนื่องมาจากภาวะเศรษฐกิจของโลกและเศรษฐกิจของประเทศ

หลังจากจบการประชุมแล้ว ผมมานั่งทบทวนข้อสรุปต่าง ๆ เห็นว่า ในปีหน้า(หรืออาจระเริ่มเกิดขึ้นในภาคเรียนที่ 2 นี้) ครอบครัวนักเรียนส่วนหนึ่งอาจจะประสบปัญหาเศรษฐกิจอันเนื่องมาจากพ่อแม่ถูกออกจากงาน หรือว่างงาน  ในการนี้ เห็นว่า ในเร็ว ๆนี้ ทุกโรงเรียนควรประกาศให้เด็กแจ้งให้ครูประจำชั้นหรือที่ปรึกษารับทราบในทันที ในกรณีที่พ่อแม่ต้องออกจากงานหรือว่างงาน(อาจจะต้องประกาศให้นักเรียนในห้อง ช่วยกระซิบให้ครูทราบ ถ้าพบว่า คุณพ่อ-คุณแม่ของเพื่อน ๆ ต้องออกจากงาน ซึ่งตัวนักเรียนเองอาจไม่กล้าบอกครู) ถ้าโรงเรียนมีข้อมูลเกี่ยวกับนักเรียนที่ประสบปัญหาในลักษณะนี้  โรงเรียนหรือเครือข่ายผู้ปกครองควรให้ความช่วยเหลือ เช่น ให้ทุนการศึกษา หรือ งดเว้นการเก็บเงินพิเศษใด ๆ กับนักเรียนคนนั้น ๆ จะช่วยลดความเครียดของพ่อแม่ และนักเรียนได้...อันที่จริง ถ้าสมาชิกเครือข่ายผู้ปกครองทุกโรงเรียน ช่วยกันทำบุญวันเกิดตนเอง คนละ 100-200 บาท ต่อปี(ทุกปี) ก็จะมีเงินทุนมากพอที่จะช่วยนักเรียนที่พ่อแม่ประสบปัญหาชีวิตในลักษณะนี้ได้.....เรื่องนี้ คงจะต้องหารืออย่าเป็นรูปธรรมในการประชุมกรรมการเขตพื้นที่การศึกษาในครั้งต่อไป  เพื่อให้ระบบโรงเรียนสามารถช่วยเด็ก หรือป้องกันปัญหาที่อาจเกิดขึ้นกับนักเรียน ได้อย่างทันท่วงที

โดยสรุป สิ่งที่โรงเรียนควรทำ เนื่องในโอกาสที่ประเทศกำลังเข้าสู่ภาวะปัญหาเศรษฐกิจ คือ 1) ประกาศให้นักเรียนทุกคนรับทราบว่า “ถ้าคุณพ่อ–คุณแม่ ประสบปัญหา เช่น ต้องออกจากงานหรือว่างงาน ให้แจ้งให้ครูที่ปรึกษารับทราบในทันที”  2) โรงเรียนควรกระตุ้นให้เครือข่ายผู้ปกครองรับทราบ และร่วมกันแก้ปัญหาในเรื่องนี้ ส่งเสริมให้เครือข่ายผู้ปกครองช่วยเหลือกันเอง โดยอาจระดมทุน หรือจัดตั้งกองทุน เพื่อช่วยเหลือนักเรียน ที่ประสบปัญหา พ่อแม่ต้องออกจากงานหรือว่างงาน 3) สนับสนุนทุนการศึกษา  หรืองดเว้นการเก็บเงินพิเศษอื่นใด เพื่อแบ่งเบาภาระของครอบครัวนักเรียนที่ประสบปัญหา  4) ในช่วงที่มีการสอบคัดเลือกหรือรับสมัครเข้าเรียนชั้น ม.1 หรือ ม.4 โรงเรียนควรระวัง การเก็บเงินพิเศษอื่นใด กับครอบครัวที่ประสบปัญหา ไม่ควรซ้ำเติมปัญหาให้กับนักเรียนและครอบครัวอีก