ชุมชน

การสร้างและพัฒนาเครือข่ายองค์กรชุมชนเพื่อการพึ่งตนเอง

รูปแบบในการสร้างและพัฒนาองค์กรชุมชนเพื่อการพึ่งตนเอง เน้นที่ 1)เครือข่ายหรือประเด็นของการเรียนรู้ 2)เวทีการเรียนรู้ทีมีความหมาย 3) การยกระดับองค์ความเรียนด้วยการปฏิบัติ วิจัยและพัฒนาตามประเด็นที่ตนเองสนใจในลักษณะบุคคลหรือกลุ่ม หรือองค์กร 4) การดำเนินงานตามนโยบายสาธารณะด้านการศึกษา ชุมชนเข้มแข็งเศรษฐกิจพอเพียงหรือกฎหมาย ที่จะนำไปสู่การเปลี่ยนนโยบายในระดับสูงได้  ซึ่งมีการเรียนรู้ในลักษณะของการมีส่วนร่วมและการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม ทั้งนักวิชาการ  นักพัฒนา และนักวิจัยชาวบ้าน  เครื่องมือที่สำคัญ คือ แผนแม่บทชุมชน แผนธุรกิจชุมชน การเรียนรู้ด้วยการปฏิบัติโดยผ่านกระบวนการคิด พูด/ฟัง ทำ สะท้อนผล/ปรับปรุงพัฒนาและสรุปบทเรียน นำไปสู่การจัดระบบความรู้ที่สอดคล้องกับบริบทของกลุ่ม องค์กรชุมชนเป้าหมาย  จาการทดลองวิจัย พบว่า มีกระบวนการจัดการความรู้อยู่ 7 ขั้นตอน คือ 1) สร้างทีมและแกนนำนักวิจัยสนาม และพัฒนาศักยภาพของทีม 2) สร้างความตระหนักโดยการฝึกปฏิบัติ สำรวจข้อมูลและนำข้อมูลขององค์กรชุมชนมาสู่การจัดทำแผนแม่บทชุมชน 3)วางแผนกลุ่มเครือข่ายองค์กรชุมชนและปฏิบัติตามแผนโดยใช้ตัวชี้วัดความสำเร็จเป็นเป้าหมายของแต่ละกลุ่ม 4) เรียนรู้โดยการสังเกตการเปลี่ยนแปลง การจดบันทึก 5) สรุปบทเรียน และนำเสนอผลงานที่ประสบผลสำเร็จ และวางแผนปรับปรุงพัฒนางาน 6) ยกระดับองค์ความรู้ตามประเด็นที่ตนเองสนใจและเชื่อมโยงการถ่ายทอดองค์ความรู้จากคนรุ่นหนึ่งสู่รุ่นหนึ่งโดยใช้หลักสูตรท้องถิ่น7) เชื่อมโยงกลุ่มเครือข่ายและภาคีพันธมิตรในการแลกเปลี่ยนเรียนรู้และเจ้าภาพในระดับตำบล คือ อบต.