กองแล้วรื้อกองใหม่ให้เหมาะกับการนวด
กองข้าวสูงและยาวมากเลยครับผมรู้สึกในตอนเด็ก ความสูงของกองข้าวผมจำความได้พยายามปีนขึ้นแต่ก็ขึ้นไม่ได้ถึงแม้ว่าพี่ชายและพ่อจะช่วยส่งก็ขึ้นไม่ได้ ที่จริงผมกลัวตก 2-3 ปีจากตอนนั้นผมถึงกล้าที่จะปีนขึ้นไป พี่ชายผมคนโตและพี่ชายคนกลางชวนให้ขึ้นไปและเอาฟ้อนข้าวที่เรียงไว้ชั้นบนๆผลักให้ตกลงมากองที่พื้นลานและพ่อ แม่และพี่สาวก็จะเอาไปกองไว้ที่กลางลานแบบตั้งเอารวงข้าวตั้งขึ้นบน ใช้สามฟ้อนกองก่อนและก็เอาฟ้อนถัดๆไปวางเรียงกันเป็นวงกลมขยายออกไปเรื่องจนเส้นผ่าศูนย์กลางกว้าง 7-8 เมตรส่วนใหญ่พ่อจะทำในตอนเช้าๆจะไม่ร้อนมากนัก กองแล้วรื้อกองใหม่ให้เหมาะกับการนวด ที่พ่อบอกว่ากองข้างแต่อย่างวัตถุประสงค์ต่างกัน พอประมาณสักสามโมงเย็นก็จะเอาควายที่บ้านมีอยู่ 8 ตัวเอาขึ้นไปผูกเป็นแถว บนกองข้าวที่กองไว้กลางลาน แบ่งเป็น 2-3 แถวๆหรือเป็นพวงๆ 2 ตัว 3 ตัว และ 4 ตัวแล้วแต่ แล้วก็ให้พี่ชายผมสองคนขี้นหลังควายตัวที่อยู่ในสุด ควายก็เดินวนไปรอบๆกองข้าว ตั้งแต่ตอนบ่ายร้อนมากเลยครับ สักบ่ายสามโมง(15.00 น.) วนสักชั่วโมงก็พักเอาควายไปกินน้ำ และก็เอามาวนใหม่เท้าของควาย 8 ตัว เท้า 32 ข้าง เหยียบลงไปบนกองข้าวที่ละก้าวๆข้าวที่ติดกับรวงข้าวเริ่มแยกออก โดยฟางก็เริ่มลอยเหนือกองข้าวพ่อใช้ ขอฉาย (ไม้ไผ่ หรือเหล็กที่ทำเป็นอุปกรณ์)
แยกฝางที่ไม่มีเมล็ดข้าวที่ลอยขึ้นมาจากการเหยียบของเท้าควาย แยกออกไปกองไว้นอกลานเราเรียกว่า ฟางข้าว ในช่วงนี้ควายจะได้พักอีกครั้งหนึ่ง และก็จะมีฟ้อนข้าวลอยขึ้นมาพ่อก็เอามีดหรือของมีคมสับคะเน็ด หรือปอที่มัดฟ้อนข้าวให้แตกออก และควายก็เดินวนไปอย่างนี้จนฟางลอยขึ้นมาอีก แล้วก็ต้องเอาเมล็ดข้าวที่แยกออกจากรวงโดยใช้ขอฉายตักลงไปที่ต้นข้าวแล้วก็เขย่าๆให้เมล็ดข้าวตกลงที่พื้นลาน หากผมจำไม่ผิดทางบ้านผมเรียกว่า ลุข้าว ส่วนที่ยังแยกไม่หมดก็นำควายมาเหยียบต่อไปจนข้าวแยกออกจากรวงจนหมด ส่วนมากจะใช้เวลาสัก 8 ชั่วโมงแล้วเสร็จก็ประมาณ 3-4 ทุ่ม หากป็นวันศุกร์ และวันเสาร์ผมก็พอช่วยอะไรได้บ้าง(ตอนที่ผมโตแล้ว) ผมและน้องๆก็นอนรอพ่อ แม่ และพี่ๆอยู่ที่บ้านที่จริงไม่ได้รอแบบตื่นนะครับ นอนหลับรอ ก็จะมารู้อีกที่ก็ตอนเช้าของรุ่งขึ้น ชาวนาลำบากมากเลยครับพ่อ แม่ถึงส่งให้ผมเรียนหนังสือ
ที่ผมบอกว่าพ่อผมวันนี้ท่านจากผมและพวกเราไปแล้ว เมื่อวันที่ 5 มีนาคม ที่ผ่านมาหลังจากที่นอนป่วยอยู่ที่เตียงมาเกือบ 5 ปี (เส้นเลือดในสมองแตก) อายุ 85 ปี ผมคิดว่าได้ดูแลพ่อใกล้ชิดก็ 10 กว่าปี ก่อนที่พ่อจะเสียนี้แหละครับ
สวัสดีค่ะ
ขอแสดงความเสียใจกับอาจาร์ยคะ
*ที่บ้านไม่เคยทำนาอ่านบันทึกอาจาร์ยแล้วเห็นภาพจริงคะ
สวัสดีค่ะ อาจารย์ ควายเก่งจังนะคะ ขอบคุณควายค่ะ