การอบรมฟื้นฟูความรู้เป็นสิ่งจำเป็นเพื่อสร้างความเชื่อมั่น ความมั่นใจในการปฏิบัติงานให้กับอาสากู้ชีพขององค์การบริหารส่วนท้องถิ่น
เมื่อวันที่ 6-7 มิถุนายน 2552 ที่ผ่านมา ได้จัดอบรมฟื้นฟูความรู้และประสบการณ์การปฏิบัติงานอาสากู้ชีพองค์การบริหารส่วนท้องถิ่นขึ้นที่ห้องประชุมโรงพยาบาลศรีนครินทร์
มีอาสากู้ชีพจากองค์การบริหารส่วนท้องถิ่นในเขตอำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น ลงทะเบียนเข้าอบรม จำนวน 29 ท่าน ประกอบด้วย หน่วยกู้ชีพเทศบาลบ้านค้อ 10 ท่าน หน่วยกู้ชีพเทศบาลบ้านสำราญ 4 ท่าน หน่วยกู้ชีพเทศบาลท่าพระ 10 ท่าน และหน่วยกู้ชีพอบต. ท่าพระ 5 ท่าน
อาสากู้ชีพ เป็นบุคลากรผู้ซึ่งได้รับมอบหมายให้ทำงานด่านหน้า ดูแลประชาชนเมื่อบาดเจ็บหรือป่วยฉุกเฉิน ในพื้นที่แต่ละท้องถิ่น ให้มีคุณภาพชีวิตที่เทียบเท่าประชาชนชุมชนเขตเมือง
การปฏิบัติงานในหน้าที่ของอาสากู้ชีพ เริ่มมาเมื่อปลายปี 2549 หลังได้รับการอบรม หลักสูตร First Responder : FR การปฐมพยาบาลและการเคลื่อนย้ายผู้ป่วยขั้นพื้นฐาน 16 ชั่วโมง ได้ขึ้นทะเบียนเป็นอาสากู้ชีพ เริ่มทำแผนพัฒนางานด้านกู้ชีพ มีรถรับส่งผู้ป่วย มีเครื่องมือที่จำเป็นสำหรับทำงาน
ประสบการณ์การทำงานกว่าสองปี อาสากู้ชีพพบปัญหาที่ต้องดูแลผู้ป่วยอาการหนักในชุมชนก่อนส่งถึงโรงพยาบาล เชน หอบหืด ชัก ช็อก หัวใจ คลอดฉุกเฉิน บาดเจ็บรุนแรง จะช่วยอย่างไร แม้จังหวัดจะมีระบบเรียกรถพยาบาลทีมขั้นสูงออกไปรับช่วงต่อระหว่างทางแล้วก็ตาม แต่ความมั่นใจในการปฏิบัติงานก็ยังรู้สึกหวั่น ๆ กลัว ๆ กลัวดูแลประชาชนได้ไม่ดีเท่าที่ควร
พวกเราได้จัดหลักสูตรต่อยอดให้กับอาสากู้ชีพตำบลขึ้น รุ่นนี้เป็นรุ่นปฐมฤกษ์ ของหลักสูตร การอบรมให้เน้นทบทวนและฝึกปฏิบัติในสถานการณ์สมมุติเพื่อเพิ่มพูนทักษะการดูแลผู้ป่วยที่มีอาการหนักและสถานการณ์รุ่นแรงระหว่างรอทีมกู้ชีพขั้นสูงมารับระหว่างทาง
กิจกรรมมีอะไรบ้าง
วันแรก
-
เริ่มกิจกรรมหลังลงทะเบียน มีทดสอบข้อเขียนก่อนการอบรม 40 ข้อ โดยคัดเลือกมาจากหลักสูตร EMT-Basic 110 ชั่วโมง
-
กิจกรรมจัดวันหยุด เสาร์-อาทิตย์ พิธีเปิด พวกเราได้รับเกียรติจาก รศ.นพ.ไชยยุทธ ธนไพศาล เป็นประธานในพิธีเปิด บรรยากาศเป็นกันเองมากค่ะ
ช่วงเช้าผู้เขียนได้ทบทวนกับผู้เข้าอบรม ถามว่า ก่อนการอบรมอยากเรียนรู้อะไรบ้าง จะเหมือนกับที่พูดคุยกันไว้กับผู้ประสานงานให้จัดอบรมหรือเปล่า
ต่อมาผู้เขียนได้บรรยายสรุปเกี่ยวกับแนวทางการปฏิบัติงานของอาสากู้ชีพตำบล และจัดให้ผู้เข้าอบรมได้ฝึกทักษะการปฏิบัติงานของอาสากู้ชีพในสถานการณ์ปกติโดยใช้รหัสการปฏิบัติงานกู้ชีพที่ยึดปฏิบัติ คือ D-R-A-B-C แบ่งผู้เข้าอบรมเป็น 3 กลุ่ม ๆ ละ 10 คน ฝึกปฏิบัติ 3 ฐาน ๆ ละ 30 นาที
ฐานที่ 1
ฝึกประเมินสถานการณ์ จัดความปลอดภัย และฝึกการประเมินผู้ป่วยขั้นต้น
ฐานที่ 2
ฝึกประเมินสภาพและดูแลผู้บาดเจ็บ ผู้ป่วยฉุกเฉินในสถานการณ์ฉุกเฉิน
ฐานที่ 3
ฝึกยึดตรึง ยก และเคลื่อนย้ายผู้ป่วย
หลังรับประทานอาหารกลางวัน
อ.อ๋อย ช่วยพาเล่นกิจกรรมสันทนาการเล็กน้อย
ฝึกสมาธิ ใช้วิธี "ปรบมือเป็นจังหวะกู้ชีพรวมใจ" และเล่นเกมส์ประกอบเพลง "ดอกลั่นทม" ค่ะ
หาคนทำเด่นออกมามอบรางวัลให้ โดยให้ร้องโห่สามลา ใครโห่แล้วมีผู้เข้าอบรมร้องฮิ้ววววว ตามชนะกันวัดที่เดซิเบลความดังของเสียงฮิ้ว ค่ะ
-
ช่วงบ่าย รศ.นพ.ไชยยทธ ธนไพศาล บรรยายสรุป การปฏิบัติบทบาทอาสากู้ชีพในสถานการณ์กลุ่มชน อาจารย์บอกผู้เข้าอบรมเป็นรุ่นแรกของประเทศที่ได้เข้าอบรมในหลักสูตรนี้ ยังทำไฟล์ภาษาไทย อธิบายให้อาสากู้ชีพเข้าใจบทบาท และช่วยฝึกให้พับป้ายสำหรับผูกข้อมูลผู้บาดเจ็บช่วยช่วยพยาบาลคัดแยกผู้ป่วยให้ด้วย ผู้เข้าอบรมปลิ้มสุด ๆ เลยค่ะ
-
หลังฟังบรรยาย จัดให้ฝึกทักษะการปฏิบัติงานของอาสากู้ชีพในสถานการณ์มีสาธารณภัย MIMS สำหรับ FR ฝึกปฏิบัติบทบาทช่วยพยาบาลในการจัดท่าเพื่อคัดกรองผู้บาดเจ็บ ติดป้ายประเภทผู้ป่วย และยกลำเลียงผู้บาดเจ็บไปจุดปฐมพยาบาล ฯลฯ ใช้เวลา 2 ชํวโมง ฝึก 2 ฐาน ๆ ละ 1 ชั่วโมง
ฐานที่ 4
ฝึกปฏิบัติบทบาทช่วยพยาบาลในช่วงประเมินคัดแยกผู้ป่วยระยะต้น
ซึ่งสิ่งที่ต้องฝึก ตั้งแต่ สวมชุดป้องกัน ถุงมือ รายงานตัว ประเมินสถานการณ์ สอบถามเหตุการณ์ สถานที่เกิดเหตุ จำนวนผู้บาดเจ็บ อันตรายที่อาจเกิดขึ้น และทีมควบคุมสถานการณ์และทีมสนับสนุนช่วยอื่น ๆ บอกผู้ป่วยที่รู้สึกตัวดีแยกออกจากผู้ป่วยอาการหนัก ติดป้ายปรับสีตามที่พยาบาลวิทยากรบอก
ฐาน 5
ฝึกปฏิบัติบทบาทช่วยพยาบาลคัดแยกผู้ป่วยระยะที่สอง พร้อมยกเคลื่อนย้ายผู้ป่วยไปยังจุดรับผู้ป่วยรักษาพยาบาล แดง เหลือง เขียว และอยู่ช่วยปฐมพยาบาล
เสร็จกิจกรรมวันแรกเกือบ 5 โมงเย็นค่ะ
วันที่สอง (รอรูปไปก่อนนะคะ)
-
ช่วงเช้าทบทวนและฝึกทักษะการเฝ้าระวังผู้ป่วยระหว่างนำส่ง เช่น การซักประวัติ การตรวจร่างกาย การประเมินสัญญาณชีพ การให้ออกซิเจนและการดูแลอุปกรณืให้ปราศจากเชื้อ การรายงานอาการผู้ป่วยเพื่อขอรับการสนับสนุนทีมการแพทย์ขั้นสูง และการส่งต่อผู้ป่วยระหว่างทางก่อนถึงโรงพยาบาล
-
ช่วงบ่ายทบทวนและฝึกทักษะการดูแลช่วยเหลือผู้ป่วยคลอดฉุกเฉิน ฝึกดูแลแม่และลูกหลังคลอดฉุกเฉิน สองชั่วโมง
-
ช่วงท้ายเป็นการฝึกในสถานการณ์จำลองการให้บริการผู้ป่วย ณ จุดเกิดเหตุแก่ผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรง
-
ทดสอบหลังอบรม และประมินผลโครงการ
แล้วจะกลับมาเล่าต่อนะคะ
กัญญา