มะพูด-บางพูน

ลักษณะผลและเนื้อข้างในสีเหลืองคล้ายลูกพลับ แต่มีเมล็ดอยู่ข้างใน

เมื่อวานนี้ (17 มิถุนายน 2552) ผมได้ไปเดินที่ตลาดนัด อบต. บางพูน และได้พบกับผลไม้พื้นเมืองชนิดหนึ่ง ชื่อ “มะพูด” คนขายบอกว่าปลูกอยู่ในบ้านซอย สุขี 1 นี้เอง (ซอยสุขี 1 อยู่ในพื้นที่อบต.บางพูน ปทุมธานี) ก็เลยซื้อมาฝากลูกที่บ้าน ในราคา ก.ก. ละ 20 บาทเท่านั้นเอง

 

ก่อนหน้านี้ผมได้มีโอกาสรู้จักผลไม้ชนิดนี้เมื่อ ประมาณ 7 ปีก่อนนี้เอง จากตลาดนัดแห่งนี้เหมือนกัน เห็นว่าแปลกดี ตอนแรกคิดว่าเป็นลูกพลับ เลยลองซื้อมากินดู และได้ทราบชื่อจากคำบอกเล่าแม่ของภรรยาว่าผลไม้ชนิดนี้ชื่อ  “มะพูด” เป็นผลไม้โบราณหากินยาก ท่านเล่าว่าสมัยเด็กๆ หากินง่ายปลูกไว้ตามทุ่งนาทั่วไป ท่านบอกว่ารสอร่อยหวานอมเปรี้ยวเล็กน้อย แต่ผมว่ารสชาติจะมีความขมเจืออยู่เล็กน้อย ลักษณะผลและนื้อข้างในสีเหลืองคล้ายลูกพลับ แต่มีเมล็ดอยู่ข้างใน (ดังภาพ) จากข้อมูลของเวบไซต์  http://www.panmai.com/Direction/Tree_NW_1.shtml ภาคอีสาน เรียก ปะหูด, มะหูด แต่ที่เมืองเลยบ้านผมไม่เคยเห็นครับ ถามพ่อ แม่ ตา ก็ไม่รู้จัก เข้าใจว่าผลไม้ชนิดนี้อาจจะปลูกหรือมีเฉพาะภาคอีสานตอนล่างครับ

 

จากข้อมูลของ เวบไซต์  http://www.panmai.com/Direction/Tree_NW_1.shtml มีข้อมูลทางวิชาการดังนี้

 

ชื่อวิทยาศาสตร์ Garcinia duleis Kurz

ชื่อวงศ์ GUTTIFERAE

ชื่อท้องถิ่น

• ทั่วไป เรียก มะพูด
• ภาคอีสาน เรียก ปะหูด, มะหูด
• เขมร เรียก ประโฮด, มะนู, ตะพูด, จำพูด, พะวา, ส้มปอง, ส้มม่วง

ลักษณะทั่วไป มะพูดเป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง ใบใหญ่ หนา มัน เป็นรูปไข่ยาวรีคล้ายใบมังคุด แต่ปลายใบจะแหลมกว่า ดอกสีเขียวอมเหลือง ผลใหญ่ขนาดส้มเขียวหวานผลดกออกตามกิ่ง ผลดิบสีเขียว ผลแก่มีสีเหลือง เมื่อสุก จะมีสีสัน เนื้อในผลสีเหลืองจำปา รสเปรี้ยวอมหวาน รับประทานเป็นอาหารได้

การปลูก ใช้กล้าปักชำ

สรรพคุณทางยา

• น้ำคั้นจากลูก รสเปรี้ยวอมหวาน แก้ไอ ขับเสมหะ แก้เจ็บคอ และแก้เลือดออกตามไรฟัน
• ราก รสจืด แก้ไข้ แก้ร้อนใน และถอนพิษผิดสำแดง
• เปลือก มีรสฝาด ใช้ชำระบาดแผล

คติความเชื่อ มะพูดเป็นต้นไม้ที่ควรปลูกไว้ในบริเวณบ้าน โดยปลูกไว้ทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ (พายัพ) เชื่อว่าคนโบราณปลูกเอา เคล็ดเพื่อหวังให้ลูกหลานเป็นคนช่างพูดช่างเจรจาในสิ่งที่ดีงาม เพราะคนที่พูดจาไพเราะก็จะมีคนชื่นชอบกันมาก

จากข้อมูลของ เวบไซต์ จากข้อมูลของ เวบไซต์  http://members.tripod.com/suan_naratip/thai4.htm มีข้อมูลทางวิชาการดังนี้

มะพูดเป็นไม้ยืนต้นพุ่มขนาดกลาง สูงราว 15 เมตร ใบรูปหอกโตปลายทู่ หรือไข่ยาวปลายสอบหนา เรียบ ผิวมัน สีเขียวเข้ม ดอกเล็กเป็นช่อเล็กๆ ก้านสั้น กลีบทรงกลมหนา สีเหลืองอมเขียว ผลกลมเรียบผิวมัน
ปลายลูกมีฐานดอกเล็กๆติดอยู่ สีเขียว สุกสีเหลือง เนื้อสีเหลือง รสเปรี้ยวอมหวาน เมล็ด 2-5 เมล็ด เกิดตามป่าดงดิบแล้ง ป่าโปร่งทั่วไป ขยายพันธุ์ด้วยเมล็ด

สรรพคุณ
น้ำคั้นจากลูก รสเปรี้ยวอมหวาน แก้ไอ ขับเสมหะ แก้เจ็บคอ แก้เลือดออกตามไรฟัน
ราก รสจืด แก้ไข้ แก้ร้อนใน ถอนพิษผิดสำแดง

[berger0123]

ยังไม่เคยกินค่ะ

เหมือนลูกพลับ

เพิ่งรู้จัก มะพูดค่ะ

ขอบคุณค่ะ

[ไทเลย-บ้านแฮ่]

ขอบคุณ  คุณberger0123 ที่มาเยี่ยมเยือนครับ

่่่่่

[pannadee chua-iam]

ขอบคุณที่รู้จักผลไม้โบราณที่บ้านเราก็มีมะพูด 2 ต้น คลอง 12 ลําลูกกา ตั้งแต่เรายังไม่เกิด จะออกช่วงเดือน พฤษภาคม ถึง มิถุนายน ของทุกปี ผลของมันผิวเหลืองรสชาติอมเปรี้ยว อมหวาน ถ้าไม่สุกมากเนื้อจะแข็งรสชาติเหมือนลูกพลับ ช่วงที่ออกลูกต้นมันจะสวยมากเหลืองไปทั้งต้น มันเป็นธรรมชาติมาก นกชอบมากิน บ้านเราไม่เคยคิดที่จะตัดทิ้ง ซึ่งเป็นผลไม้โบราณที่หายากมากซึ่งแถวบ้านเราก็ไม่มีกันแล้วเก็บไว้ให้ลูกหลานดู คุณค่าสรรพคุณของมะพูด

[นานา]

หาซื้อได้ที่ไหนคะ

แต่ก่อนตอนเด็กๆที่บ้านมีอยู่ต้นหนึ่งคะ

ชอบทานมากแต่ยางมันเยอะ

คืดถึงสมัยเด็กคะ

ชอบโดดเรียนไปขึ้นต้นมะพูดคะ

แต่แถวบ้านเรียกมะนูมากกว่าคะ

อยากทานมากช้วยบอกที

[atozorama]

สวัสดีปีใหม่ครับ...ไทเลย-บ้านแฮ่

[เมฤดี]

ชุมชนอยากได้ต้นมะพูดมาปลูก เพราะเปลือกให้สีเหลืองนำมาย้อมไหม ซึ่งเป็นผลิตภัณฑ์ของชุมชน หาซื้อได้ที่ไหน ส่งเมลล์บอกด้วย ขอบคุณค่ะ

[กาญจนา]

รบกวนถามนิดหนึ่งค่ะ ว่าตอนนี้จะหาซื้อลูกมะพูดได้ที่ไหนบ้างค่ะ

ต้องการได้ลูกมะพูดมากเลยค่ะ

[ืnop loei]

ผมปลูกมา4ปีแล้วยังไม่มีลูกเลย

[โสภณ เปียสนิท]

แปลกดีครับ เหมือนเคยเห็นแต่ไม่เคยทักทายกันเลย

[ลุงตุ๊ก]

ผมก็สนใจกำลังหาพันธุ์มาปลูกอยู่ครับ..ได้ยินว่ามีชนิดเปลี้ยว และหวาน อยากได้สัก 10 ต้นปลูกสวน 4 ต้น ที่ทำงาน 1 ต้น และแบ่งพี่น้องคนละต้นครับ / มีขายที่ไหนช้วยแนะนำด้วยครับ

[ใบนาด]

มีขายที่ไหนค่ะอยู่เชียงใหม่อยากได้ค่ะ......ต้นมะพูดไม่เคยกินเลย

[สิริมิต]

ที่วัดข้างโรงเรียนมีหลายต้นลูกดกมากหล่นเต็มใต้ต้น  ใครอยากได้ติดต่อมาได้จะส่งไปให้

[Mamai]

ตอนนี้ที่บ้านออกลูกเต็มต้นเลยค่ะ ลูกกำลังเริ่มออกสีเหลือง ปลูกมาหลายปีมากๆ พึ่งจะดกรอบนี้ บ้านอยู่นนทบุรีค่ะ

[วิมลรัศมิ์]

ใครมีลูกมะพูดบ้างคะ ต้องการมากค่ะ มีผู้ป่วยคนชรา และผู้พักฟื้นที่ต้องการทานเพื่อต้านหวัดและช่วยระบบขับถ่ายค่ะ รบกวนท่านที่มีผลมะพูดติดต่อ 0829788090 ค่ะ ขอบคุณมากๆค่ะ

[วิมลรัศมิ์]

คุณสิริมิต มีเบอร์ติดต่อไหมคะ     คุณmamai มีเบอร์ติดต่อไหมคะ

[GET]

อยากได้ค่ะ จาติดต่อได้ยังไงค่ะ

[ป๋าอ๋อย วีระโสภณ]

ผมว่าใครมีต้นมะพูด หรือ ผลควรที่จะบอกเบอร์โทรกันไปเลยครับ จะได้ติดต่อกันแบบพับเดียวจบครับ ผมอ่านบางสวนลงประกาศขายต้นมะพูดต้นละ 2,500 บาท ผมรู้สึก งงมากๆ ครับเขาหลงยุคหรือเปล่า (งกจริงๆ) ขายต้น 1 ปลูกตึกได้เลย ตลกสิ้นดี ถ้าผมเป็นคนไม่รู้จักมะพูดจะไม่ว่าอะไรเลย แต่ว่าเราคลุกคลีกับมะพูดมาตั้งแต่เด็ก ขายแพงเกินไปครับ ท่านที่ไม่รู้อย่าหลงไปซื้อเข้าก็แล้วกันครับ

[บรรลือ บุญตระการ]

พอดีได้มาปลูกที่บ้านต้นนึงครับ กำลังติดลูกครั้งแรก ตอนแรกก็ไม่รู้เป็นต้นอะไรได้มาจากพ่อตาแม่ยายที่กรุงเทพฯทานผลไม้แล้วเพาะไว้่ เมื่อประมาณเจ็ดปีได้ กิ่งใบคล้ายมังคุดมากที่อีสานผมก็ไม่เคยเห็นมาก่อนครับตอนนี้ลูกโตสุดก็ใหญ่กว่ามะนาวแล้ว แต่ลูกเล็กก็ทะยอยร่วง  หลายลูกแล้วน่าจะเหลือพอให้ชิมรสชาติซักสิบลูกได้ รอลุ้น โชคจริงๆครับผมปลูกไว้ทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือของตัวบ้านพอดีเลย ปิดเทอมเลยโพสถามในเว็ปดังกล่าวครับ

[Minny]

ไปเจอลูกมะพูด ที่ตลาดน้ำเนื่่องเขตต์นครเขื่อนขันธ์ จ.ฉะเชิงเทรา (แปดริ้ว) มาจากมีนบุรี ไปตามถนนสุวินทวงศ์ ก่อนถึงตัวเมืองแปดริ้ว ประมาณ 20 กม.เศษกระมัง จะมีป้ายเล็กๆ บอกว่า ถึงแล้ว ตลาดเนื่องเขตต์ ก่อนข้ามสะพาน จะเห็นมีป้าย Honesty  พอขับรถขึ้นข้ามสะพาน ก็ต้องเตรียมเปิดไฟเลี้ยวซ้ายรอไว้นะคะ แล้วเลี้ยวซ้าย (เห็นป้ายตลาดน้ำเนื่่องเขตต์) ขับไปประมาณ 2 กม. ก็ถึงค่ะ ทางเข้ามีบ้านตลอด 2 ข้างทางสลับที่โล่ง ไม่เปลี่ยวค่ะ อบต.ที่นี่เป็นผู้ริเริมจัดทำตลาดน้ำ ธรรมชาติ สบายๆอาหารอร่อย ก๋วยเตี๋ยวปากหม้อ ผัก ผลไม้พื้นเมือง ปลาเผา ขนมกุยช่าย ซาลาเปา อร่อย ราคาไม่แพง มีเรือพาย นั่งฟรี ปกติไปบ่อยมาหลายปีแล้วค่ะ เพิ่งเคยเจอมะพูดครั้งนี้ค่ะ เก็บเมล็ดไว้เพาะ รอความสำเร็จค่ะ

ลูกและสีคล้ายลูกพลับ รสชาดหวานอมเปรี้ยวเฝื่อนๆนิดหน่ยไม่ถึงกับขม ถ้าไม่สุกงอมมากรสชาดมะพูดก็อร่อยดี แล้วแต่คนชอบ แต่ที่บ้านไม่มีใครลองชิมเลยค่ะ ดิฉันทานคนเดียวหมด 5 ลูก เลย 10 บาทเท่านั้น ฏ้น่าจะประมาณครึ่งกก. ต้นไม่น่าจะแพงนะคะ เพราะรสชาดไม่เป้นที่นิยมค่ะ ถ้านิยมบ่ายนี้คงขายกันเหมือนเงาะ ลำไย ลิ้นจี่แล้วล่ะค่ะ (ต้องคนชอบของแปลกค่ะ จึงจะทานค่ะ) ดิฉันเห็ฯว่าเป็นไม้โบราณ จะลองเพาะเมล็ดและปลูกไว้หน้าบ้าน ทิศตะวันตกค่อนไปทางเหนือค่ะ 

[kad]

ผลดิบทาได้ไหมค่ะ พอดีที่บ้านญาติๆๆกันเอาต้นมาลงแล้วผลมันร่วงเต็มเลยค่ะ

[ต้อยเล็ก]

เคยกิน ที่บ้านเมื่อตอนเด็กๆเคยแอบไปเก็บสวนของคนอื่นมากิน ปลูกเยอะมาก ผ่านมาปัจจุบันเจ้าของตัดทิ้งปลูกบ้านขาย เคยไปเจอซื้อมากินเรื่อย โลละ 10-20 บาท ขณะนี้จะไปบ้านต่างจังหวัดกลางท้องนา จะปลูกต้นไม้ใหญ่ พอดีนึกได้ลูกมะพูด ชำมะเลียง ไม่รู้จะหาลูกที่ไหน เลยเปิดเน็ตดู แต่ข้อมูลผ่านมาเกือบสิบปีแล้ว จะหาที่ไหน ฉันก็ตอนนี้เหมือนคนพิการต้องอาศัยน้องๆ เป็นมะเร็งช่องปาก ตัดลิ้นไป กินอาหารลำบาก ต้องกินอาหารนิ่มๆสุกๆ ผลไม้ผักต้องปั่น จะลองหาซื้อลูกมะพูดที่ตลาดบางพูน ต้องบอกน้องสาวถ้าขับรถผ่านให้แวะลองหาดู น้องต้องไปส่งลูกที่โรงพยาบาลธัญยะน่าจะผ่านเนอะ มีรายนึง โพสต์มาอยู่โรงเรียนอะไรคะ จะได้ไปเก็บ