พฤติกรรมการเจาะกินกล้วยน้ำว้าของแมลงสาบอเมริกัน


การเจาะกินกล้วยน้ำว้าเป็นพฤติกรรมที่ชวนสงสัยว่าแมลงสาบรู้ได้อย่างไรว่าผลไม้นั้นสุกงอมพอดีที่จะเจาะกินได้แล้ว?

แมลงสาบอเมริกัน ชื่อวิทยาศาสตร์  Periplaneta  amiricana  ชื่อสามัญ american cockroach เป็นแมลงที่ปรับตัวในอยู่ในบ้าน ที่อยู่อาศัยได้อย่างยอดเยี่ยม เป็นแมลงหากินกลางคืน  ส่วนเวลากลางวันจะหลบซ่อนในที่มืด เมื่อออกหากินนั้นมันจะใช้หนวดกวาดไปมา หัวจะตั้งฉากกับลำตัว มันจะก้มหน้าก้มตาเดินไปเรื่อง ๆ และจะรับสัญญาณจากหนวด ซึ่งหนวดจะสามารถรับกลิ่นได้อย่างดีเยี่ยม มันจะเข้าไปหาอาหาร  มันมีนิสัยขี้สงสัย  อยากรู้อยากเห็น  อยากลองชิมทุกสิ่งทุกอย่าง  ไม่ว่าสิ่งนั้นจะกินได้หรือไม่ได้ก็ตาม เมื่อมันมาถึงสิ่งที่สงสัยแล้ว  มันจะใช้หนวดสัมผัสอย่างแผ่วเบา  ว่ารูปทรงของวัตถุข้างหน้าเป็นอย่างไร  มันสามารถบอกได้ว่า  เรียบ  ขรุขระ เปียก แห้ง  แข็ง  อ่อนนุ่ม  หอมหวาน  ฯลฯ  ได้โดยการชิม  การชิมเกิดขึ้นทันที่ที่มันเข้าใกล้ จะใช้ขาหน้าสัมผัสก่อน  โดยที่ขาหน้าจะมีเล็บเป็นตะขอจิกเกาะให้นิ่งไม่ขยับ  มีArolium เป็นแผ่นแบน ๆ อยู่ระหว่างเล็บ แผ่นแบน ๆ นี้สามารถตรวจสอบวัตถุที่มันจับนั้นมีลักษณะอย่างไรได้อย่างแม่นยำ ส่วนของแข้ง(tibia)  และน่อง(femur)  มีหนามสั้น ๆ ด้วย ทำให้มันเกาะกับวัตถุได้แน่น จากนั้นมันจะย่อตัวลงทำให้ด้านน่องของขาใกล้กับวัตถุ ถ้ามันกลัว  ไม่แน่ใจมันจะยกตัวขึ้นสูง  ถ้ามันแน่ใจว่าสิ่งนั้นไม่น่ากลัว  มันจะใช้ระยางค์ที่ปาก  สองคู่  ช่วยกันตรวจสอบอย่างเชี่ยวชาญ  ระยางค์คู่ที่ใกล้กับกราม( mandibles) เรียกว่า maxillary palpi มี 3 ปล้อง ระยางค์คู่นี้ทำงานคู่กับกรามทำหน้าที่ตัดอาหารให้เป็นชิ้นเล็ก ๆ ได้  ระยางค์อีกคู่หนึ่งคือ labial palpi เป็นระยางค์ของริมฝีปากล่างจะช่วยกันอาหารไม่ให้ตกออกด้านข้าง ส่วนริมฝีปากล่าง( labium)จะทำงานคู่กับริมฝีปากบน(labrum) ทุกอวัยวะที่กล่าวมาทำงานร่วมกันอย่างประสานกลมกลืนและรวดเร็ว พร้อมในเวลาเดียวกัน มันจะส่งน้ำย่อยน้ำลายออกมาหล่อลื่นและน้ำลายของมันมีน้ำย่อย(enzyme)มีมีคุณสมบัติย่อยอาหารประเภทแป้ง  น้ำตาลได้ทันที  ดังนั้น หากเป็นกล้วยสุกงอมได้ที่มันจึงจะเจาะกิน มันจะมาสำรวจทุกวัน และทำเครื่องหมายตำแหน่งนั้นไว้ด้วยฟีโรโมนส์บอกตำแหน่ง (trail pheromones)ซึ่งทำให้มันจำได้และกลับมาที่เดิมที่ซึ่งมันได้ทำเครื่องหมายไว้ ซึ่งการทำเครื่องหมายด้วยฟีโรโมนส์สามารถพบได้ในแมลงและสัตว์หลายชนิด เช่น ปลวก ผึ้ง แมลงภู่ มด สุนัข  แมว เป็นต้น แมลงสาบจึงมีสัญชาติญาณที่ครบถ้วนเพื่อการอยู่รอดอย่างสมบูรณ์แบบที่สุด มันจะเจาะลงบนผิวของกล้วยน้ำว้าทะลุลงไปถึงเนื้อลึกประมาณ 0.3เซนติเมตร รูมีเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 0.5 เซนติเมตร เจาะเพียงรูเดียวแต่ก่อนจากไปจะต้องปล่อยฟีโรโมนส์ของมันในอาหารนั้นทุกครั้ง  มันจะกลับมาอีกในคืนถัดมา  จะไม่เจาะรูใหม่แต่จะเจาะคว้านรูเดิมให้กว้างและลึกมากขึ้น หากมันแน่ใจว่าปลอดภัยไม่มีใครรบกวนแล้วมันจะวางไข่(cocoon)ภายในหลุมนั้นถ้าเป็นแมลงสาบตัวเมีย แตถ้าเป็นแมลงสาบตัวผู้มันจะขับถ่ายมูลก้อนเล็ก ๆ ลงในหลุมนั้นด้วย หากมีแมลงสาบตัวอื่นมาพบอาหารชิ้ นเดียวกัน มันจะเจาะรูใหม่ใกล้ ๆ รูเดิม โดยมากมันจะเลือกเจาะรูตำแหน่งใกล้กับนมกล้วย(ตำแหน่งทีมีลักษณะคล้ายหัวนม  จะห่างจากนมกล้วยประมาณ2เซนติเมตร  มันไม่เจาะกลางผลหรือด้านใกล้กับก้านของผลกล้วย  หากเราดึงผลกล้วยที่มีรอยเจาะของแมลงสาบแล้วลองชิมดู  จะพบว่ากล้วยน้ำว้าผลนี้มีรสหวาน  หอม  อร่อย สุกงอมได้ที่พบดีโดยผลไม้ได้เปลี่ยนแป้งให้กลายเป็นน้ำตาลอย่างสมบูรณ์แล้ว พฤติกรรมการเจาะผลไม้สุกงอมของแมลงสาบอเมริกันนี้มีลักษณะคล้ายคลึงกันในผลไม้ชนิดอื่น เช่น กล้วยหอม มะม่วง มะละกอ มะเฟือง น้อยหน่า เป็นต้น 

หมายเลขบันทึก: 286711เขียนเมื่อ 13 สิงหาคม 2009 09:31 น. ()แก้ไขเมื่อ 29 พฤษภาคม 2012 18:40 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (0)

ไม่มีความเห็น

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท