สาขานี้มีชื่อที่เป็นทางการว่า สาขาวิชาเครื่องกล แต่เราก็ได้ยินคนทั่วไปยังเรียกติดปากว่า สาขาช่างยนต์ ไม่ว่า จะเป็น แผนก นักเรียน ครูหรือบุคคลภายนอก แม้จะเป็นสถานศึกษาในสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษาประจำอำเภอ ซึ่งจังหวัดนี้มีถึง 6 แห่งนั้นได้แก่ วิทยาลัยเทคนิคสุโขทัย วิทยาลัยอาชีวศึกษาสุโขทัย วิทยาลัยเกษตรและเทคโนโลยีสุโขทัย วิทยาลัยสารพัดช่างสุโขทัย วิทยาลัยการอาชีพศรีสัชนาลัย และวิทยาลัยการอาชีพศรีสำโรง และอย่างน้อย 4 แห่งก็เปิดสอนในสาขาวิชานี้หรือชื่ออื่นในสาขาวิชาที่ใกล้เคียง (วษท.) ทำไมจะต้องสาขานี้และที่สถานศึกษาแห่งนี้ เอ้ามาดูกันว่า เพราะอะไร
ครุภัณฑ์ จากภาพของครุภัณฑ์ของแผนกที่เนืองแน่น เมื่อเปรียบเทียบกับสถานศึกษาในประเภทวิทยาลัยการอาชีพแห่งอื่น อีกจุดที่น่าสังเกตคือ จำนวนของครุภัณฑ์ได้แก่ เครื่องยนต์รถไถ เครื่องสูบน้ำ เครื่องรถอีแต๋น ที่มีมากเช่นกัน และข้อมูลที่น่าสนใจคือ พื้นที่ของอำเภอศรีสำโรงและอำเภอใกล้เคียง เป็นพื้นที่เกษตรกรรม จึงมีประเภทเครื่องยนต์เหล่านี้จำนวนมากและจำเป็นที่จะต้องให้นักเรียน/นักศึกษาได้ศึกษาหาความรู้ตรงกับความต้องการในสมรรถนะของอาชีพในท้องถิ่น นอกจากนี้ ครุภัณฑ์ดังกล่าวบางส่วนก็ได้รับบริจาคจากการที่สถานศึกษาได้ทำ โครงการ fix it ให้บริการกับชุมชน ดังนั้น การพัฒนาหลักสูตรฐานสมรรถนะของงานสาขานี้ ความเป็นไปจับต้องได้ก็ค่อนข้างสูง ทั้งสาขางาน รายวิชา การจัดแผนการเรียนหรือการสอดแทรกในแผนการจัดการเรียนรู้
ห้องเรียนภาคทฤษฎีและพื้นที่ภาคปฏิบัติ มีศูนย์การเรียนรู้ด้วยตนเอง (Self-Access Learning Center) สาขาวิชาเครื่องกล ประกอบด้วยชุดคอมพิวเตอร์ มากกว่า 10 เครื่อง สามารถใช้สืบค้นข้อมูลจากอินเทอร์เน็ตและใช้งานในสาขาวิชาได้ มีห้องเรียนที่จัดสัดส่วนแบ่งเป็นห้องปรุกระจกใช้สำหรับเรียนทฤษฎีก่อนลงมือปฏิบัติ ถัดไปมีห้องเครื่องมือ (tools room) และห้องเก็บอุปกรณ์และสามารถใช้จัดการเรียนการสอนได้เช่นกัน นอกจากนั้นในพื้นที่ที่แบ่งเป็นแต่ละส่วน เช่น เครื่องยนต์แก๊สโซลีน เครื่องยนต์ดีเซล จักรยานยนต์ ระบบส่งกำลังรถยนต์ ก็มีโต๊ะและเก้าอี้สำหรับนั่งและวางอุปกรณ์สำหรับการสอนได้
ห้องพักครู บริเวณชั้นเดียวกัน ก็แบ่งพื้นที่ส่วนหนึ่งเป็นห้องพักครู มีโต๊ะทำงานประจำอยู่เป็นสัดส่วน จำนวนครูในแผนกประมาณ 6 ท่าน ภายในบริเวณสถานศึกษามีระบบ wireless สามารถใช้บริการหรือติดต่อผ่านระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ตได้สะดวก และติดกันเป็นห้องสถานีวิทยุเพื่อการศึกษา มีเจ้าหน้ารับผิดชอบในการควบคุมสถานีและการกระจายเสียงได้นำเสนอกิจกรรมในสถานศึกษา รวมถึงการตอบคำถามทางวิชาการ การรวบรวมความรู้ทางวิชาชีพ ซึ่งก็ได้ข้อมูลจากคณะครูในสถานศึกษา เผยแพร่ข้อมูลให้ชุมชนได้รับทราบอีกทางหนึ่ง
นักเรียน/นักศึกษา สถานศึกษาแห่งนี้เปิดสอนประเภทวิชาอุตสาหกรรม สาขาวิชาเครื่องกล สาขางานยานยนต์ ระดับ ปวช. และสาขางานเทคนิคยานยนต์ ระดับ ปวส. ทั้งในระบบและทวิภาคี ข้อสังเกตคือ เป็นสถานศึกษาประจำอำเภอ ที่มีจำนวนนักศึกษาทวิภาคี สาขาเทคนิคยานยนต์ ระดับ ปวส. ประมาณ 40 คน ซึ่งสถานศึกษาเป็นที่แห่งแรก ๆ ร่วมกับสถานประกอบการในการจัดอาชีวศึกษาระบบทวิภาคี เช่นเดียวกันกับสถานศึกษาใหญ่ ๆ ในจังหวัด รวมถึงแผนกอื่นที่จัดในระบบทวิภาคีด้วยได้แก่ สาขาวิชาไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ สาขาวิชาบริหารธุรกิจ แต่ภาพรวมแล้ว สาขาวิชาเครื่องกลก็ยังเป็นสาขายอดนิยม นอกจากนี้ การเปิดสอนในระดับ ปวส. ทำนักศึกษาไม่ต้องเสียเวลาและค่าใช้จ่ายในการเดินทางและค่าที่พัก เพื่อเข้าไปเรียนในตัวจังหวัด ลดภาระให้กับผู้ปกครองและการดูแล ยังวางใจได้ระดับหนึ่งที่มีบุตรหลานอยู่ใกล้ชิด อย่างน้อยก็มีครู ชุมชนคอยเป็นหูเป็นตาให้
จากปัจจัยเด่น ๆ ข้างต้น อาจจะเป็นแรงผลัก อีกตัวหนึ่งให้จำนวนนักเรียน/นักศึกษาแผนกวิชานี้เพิ่มขึ้น คราวนี้ ก็ต้องมาทบทวนปัจจัยอื่น ๆ ไม่ว่า จะเป็น การจัดกระบวนการเรียนการสอน การพัฒนาผู้สอน จำนวนครูผู้สอน การบริหารจัดการ กิจกรรมที่ส่งเสริมการเรียนการสอนต่าง ๆ ซึ่งเกือบทุกตัวก็เกี่ยวข้องโยงใยกัน ไม่สามารถเลือกปฏิบัติอย่างใดอย่างหนึ่งได้ การดำเนินการต่อจากวันนี้ ที่จะทำให้ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียน/นักศึกษาเป็นไปตามเกณฑ์ที่กำหนดหรือทำอย่างไรให้ ผลจากเรื่องดังกล่าว เราผลิตนักเรียน/นักศึกษาที่สำเร็จการศึกษาออกสู่ตลาดแรงงานตอบสนองความต้องการของสถานประกอบการ ซึ่งเป็นอีกบทสรุปหนึ่งที่ท้าทายทั้งตัวผู้บริหาร คณะครูและบุคลากรของสถานศึกษาแห่งนี้...ที่คงจะต้องก้าวไปให้พร้อมกัน
นางสาวพิมพร ศะริจันทร์ ศึกษานิเทศก์ เขียนวันที่ 11 สิงหาคม 2552
จากการนิเทศติดตามการประกันคุณภาพภายใน วก.ศรีสำโรง จ.สุโขทัย วันที่ 28-30 กรกฎาคม 2552
ผู้ที่จะนำบทความ รูปภาพไปตีพิมพ์ต้องได้รับอนุญาตอย่างเป็นลายลักษณ์อักษรจากผู้เขียนเท่านั้น
ผลงานและสิ่งพิมพ์ของผู้เขียน ปรับปรุงข้อมูล วันจันทร์, 17 สิงหาคม 2552
ติดต่อผู้เขียนที่ [email protected]
ขอบคุณครับ