โอกาสดี ดี ในภาวะวิกฤติ
โดย คุณสมจิตร
พยาบาลวิชาชีพชำนาญการ (OPD)
โบราณว่า “ ความวัวไม่ทันหาย ความควายเข้ามาแทรก “ เอ๊ะ! มันจะเข้ากันได้หรือเปล่ากับสภาพของพวกเราในตอนนี้ พวกเราชาวโรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชเวียงสระ รบกับยุงลายที่พาไข้เลือดออก และพกพาโรคชิคุนกุนยามาจากแดนใต้โน้น ยังไม่ทันเสร็จศึกเลย (อันนี้ไม่รวมงานประจำที่รับผู้ป่วยนอกเฉลี่ย 350 คน/วัน) ศึกใหม่บินตรงมาจากทวีปอเมริกาเหนือคนละซีกโลกทุกข์โศกก็มาถึงกัน... ถึงประเทศไทยเพียงไม่กี่วันต่อมา ชั่วพริบตา! มันมาถึง อำเภอเวียงสระของเราซะแล้ว...ไข้หวัดใหญ่สายพันธ์ใหม่ 2009 H1N1
ไข้หวัดใหญ่สายพันธ์ใหม่ 2009 H1N1 ไม่ต้องอาศัยยุงหรือพาหะอื่น ๆ ให้รำคาญใจ ติดต่อได้อย่างรวดเร็วทันใจ จากคนสู่คนนี่แหละ จากการสูดอากาศเอาเชื้อโรคเข้าไปแทนโอโซน เขาว่าการไอหรือจามโดยไม่มีการปิดปากปิดจมูก มันสามารถทำให้เชื้อกระจายได้ถึง 5 เมตร นึกถึงแหล่งชุมนุมของคนเยอะๆ ไม่ว่าจะเป็นคอนเสิร์ต ตลาดนัด หอพักนักเรียนประจำ ฯลฯ (คิดเอาเองละกัน) ถ้าไม่มีการควบคุมและป้องกันที่ดี อะไรจะเกิดขึ้น ยิ่งโรคนี้เป็นโรคอุบัติใหม่ ทุกคนมีสิทธิติดเชื้อเท่าเทียมกัน เพราะต่างก็ไม่มีภูมิคุ้มกันเหมือน ๆ กัน แต่โชคดีหน่อยที่มีอัตราการเสียชีวิตต่ำกว่า SARS และ ไข้หวัดนก (แต่ไม่มีใครอยากจะเป็นหรอกท่าน !) ทีนี้ ..... มาดูการรับมือของพวกเราชาว รพร.เวียงสระเถอะ โชคดีที่ตึกผู้ป่วยนอกเรามีห้องแยกโรคสำหรับผู้ป่วยกลุ่มAirborneแลdroplet จึงเป็นการง่ายในการดูแล เมื่อเราคัดกรองผู้ป่วยแล้วจึงส่งต่อห้องแยกโรค แต่ที่ไหนได้ พวกเรายิ้มกันได้ไม่ถึงสัปดาห์ ฝันร้ายก็มาเยือนเมื่อเราพบผู้ป่วย Caseแรกกลางเดือน ก.ค. 2552 และพบมากขึ้นเรื่อย ๆ จนห้องแยกโรคแทบปริ......จึงมีการประชุมวางแผนกันใหม่โดยมีการจัดเต๊นท์บริการ นอกอาคารผู้ป่วยนอก กลางลานจอดรถ บรรยากาศค่อนข้างโหดหน่อย (อันนี้ความเห็นดิฉันคนเดียวค่ะ) บางวันฝนตกน้ำก็นองเต็มพื้นไปหมด ต้องหอบหิ้วผู้ป่วยหนีน้ำกันชุลมุนวุ่นวาย วันใหนฝนไม่ตก เต็นท์ของเราก็เหมือนห้องอบเซาว์น่า ดี ดีนี่เอง คิดดูว่า ผู้ให้และผู้บริการหน้าตาจะเป็นอย่างไร เราจึงมาประชุมการตั้งรับกันใหม่ ทีนี้ดูดีและมีสกุลขึ้นมาหน่อย เราใช้เต็นท์สีขาวสะอาดตา ตั้งอยู่ใต้ต้นไม้ใหญ่ ซึ่งมีอาการถ่ายเทสะดวก ลมพัดเย็นสบายจัดระบบการควบคุมการแพร่กระจายเชื้อโดยมีอ่างล้างมือ น้ำยาล้างมือ แจกผ้าปิดปาก ปิดจมูก สำหรับผู้ป่วยและญาติ จัดห้องซักประวัติ ห้องตรวจโรคเป็นสัดเป็นส่วน มีการให้ความรู้แก่ผู้ป่วยและทั้งรายกลุ่มและรายบุคคล มีการคัดกรองผู้ป่วยทั่วไปและผู้ป่วยจากคลินิกเรื้อรัง เราให้บริการแบบ ONE STOP SERVICE โดยทีมสหวิชาชีพ ซึ่งผู้ป่วยและญาติในเต็นท์ไม่ต้องขึ้นมาปะปนกับผู้ป่วยทั่วไปบนตึกผู้ป่วยนอกตั้งแต่เริ่มเข้ามารับบริการจนถึงรับยากลับบ้าน เพื่อป้องกันการแพร่กระจายของโรค ก็ได้รับเสียงตอบรับที่ดีจากผู้รับบริการ สร้างขวัญและกำลังใจให้กับเจ้าหน้าที่เป็นอย่างมาก งานนี้ต้องยกนิ้วให้ท่านผู้อำนวยการโรงพยาบาลที่ให้การสนับสนุนในการปฏิบัติงานและลงตรวจผู้ป่วยด้วยตัวท่านเอง (ไม่ทิ้งน้อง ๆ )
อย่างไรก็ตามถนนสายนี้ย่อมต้องมีการปรับปรุงพัฒนาไปเรื่อยๆ ไม่มีวันสิ้นสุด....การปรับปรุงพัฒนาเป็นสิ่งท้าทายที่รอให้เราพิสูจน์ตนเองอยู่ตลอดเวลา วันใดเราหยุดคิดหากลวิธีในการปรับปรุงระบบงานบริการให้ดีขึ้น อย่าหวังว่า จะช่วยใครได้เลย แม้แต่ตัวเองก็คง BOBBAB (บอบแบบ)!!
ขอบคุณไข้หวัดใหญ่สายพันธ์ใหม่ 2009 H1N1 ที่สอนให้เราก้าวไปอีก Step หนึ่ง โอกาสดี ดีในภาวะวิกฤติ
ห่างหายมานาน วันนี้ รพร.เวียงสระนำเรื่องใหม่ให้อ่าน คิคถึงเพื่อนๆทุกคน
ทุกข์ได้แต่อย่าท้อนะ ทำต่อไปนะคะ เป็นตัวอย่างที่ดีมากเลย