๖๐.กรอบวิเคราะห์และทำงานสุขศึกษาชุมชนให้ยืดหยุ่นไปตามบริบทที่หลากหลาย

สุขภาพเป็นเครื่องมือและวิธีการพัฒนา เพื่อการบรรลุสู่เป้าหมายอีกหลายอย่างของปัจเจกและชุมชนระดับต่างๆ และการศึกษาก็เป็นเครื่องมือและวิธีการเพื่อการพัฒนาคน การดำเนินงานสุขศึกษา จึงเป็นการบูรณาการการศึกษาสุขภาพกับความจำเป็นเพื่อการพัฒนาสุขภาพที่มีประสิทธิภาพมากขึ้นโดยให้การศึกษาเรียนรู้เพื่อให้คนและชุมชนมีส่วนร่วมในการป้องกันและปฏิบัติเพื่อสุขภาพ สร้างนำซ่อม ก่อนความเจ็บไข้ได้ป่วยจะเกิดขึ้น ซึ่งการมีส่วนร่วมของประชาชนและชุมชน จะเป็นองค์ประกอบหนึ่งที่ทำให้การพัฒนาสุขภาพทั้งระบบดียิ่งขึ้น

แต่การรวมตัวกันของประชาชนและการดำเนินงานในระดับชุมชนในแหล่งต่างๆของประเทศ ทั้งในประเทศไทยและต่างประเทศ จะมีความหลากหลาย  รูปแบบการดำเนินงาน รวมทั้งการปรับบทบาทเพื่อให้การสนับสนุนทางวิชาการของภาครัฐและภาควิชาการ จึงควรจะสามารถยืดหยุ่น มีพลวัตร และสนองตอบต่อความเป็นจริงทางการปฏิบัติในบริบทที่แตกต่างหลากหลาย ตัวแบบการวิเคราะห์และรูปแบบการดำเนินงานที่ยืดหยุ่นของการทำงานสุขศึกษาชุมชน จึงมีความจำเป็น