เอกสารประกอบการเรียนรู้เรื่องการวิเคราะห์แหล่งท่องเที่ยวของไทย..วิชาภูมิศาสตร์การท่องเที่ยว
ปัญหาสำคัญของการจัดการเรียนการสอนวิชาภูมิศาสตร์การท่องเที่ยวในระดับโรงเรียนมัธยมศึกษาก็คือ เอกสารตำราส่วนใหญ่
เป็นตำราที่จัดทำเพื่อใช้ในระดับอุดมศึกษา ซึ่งมีเนื้อหาสูงและลึกเกินไปสำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา
การแก้ปัญหาที่ผู้สอนต้องดำเนินการเบื้องต้น ก็คือ การทำสื่อเอกสารประกอบการสอน อาศัยข้อมูลจากหน่วยราชการ หน่วยงาน
การท่องเที่ยวต่างๆ มาทำเป็นใบความรู้ ใบงาน ดังเช่นตัวอย่างในเรื่องนี้
อุทยานแห่งชาติดอยผ้าห่มปก
บทนำ
อุทยานแห่งชาติดอยผ้าห่มปกตั้งอยู่ในท้องที่ ตำบลโป่งน้ำร้อน อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่ สำหรับพื้นที่แห่งนี้ประวัติความเป็นมาเริ่มแรกนั้น สำนักงานป่าไม้เขตเชียงใหม่ได้จัดส่งเจ้าหน้าที่ดำเนินการสำรวจและตกแต่งให้เป็นสถานที่พักผ่อนเมื่อปี พ.ศ. 2511 ต่อมา ปี พ.ศ. 2524 กรมป่าไม้ได้อนุมัติจัดตั้งให้เป็นอุทยาน
ใช้ชื่อว่า “วนอุทยานบ่อน้ำร้อนฝาง”
ปัจจุบันอุทยานแห่งชาติแห่งนี้ ได้รับการประกาศจัดตั้งให้เป็นอุทยานแห่งชาติลำดับที่ 97 ของประเทศไทยในปี พ.ศ. 2543 มีอาณาเขตครอบคลุมพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติลุ่มน้ำฝาง3 อำเภอ ได้แก่ อำเภอแม่อาย อำเภอฝาง และอำเภอไชยปราการ ของจังหวัดเชียงใหม่ และมีอาณาเขตติดต่อกับประเทศสหภาพเมียนมาร์ มีพื้นที่ทั้งหมดประมาณ 327,500 ไร่ หรือเป็นที่รู้จักกันทั่วไปในนาม “ อุทยานแห่งชาติแม่ฝาง “ และดอยผ้าห่มปก” เป็นยอดดอยที่มีความสูงเป็นอันดับสองของประเทศด้วยความสูง 2,285 เมตร จากระดับน้ำทะเลปานกลาง และได้รับการเปลี่ยนชื่อเป็น “อุทยานแห่งชาติดอยผ้าห่มปก” เมื่อวันที่ 14 มีนาคม 2549
สภาพภูมิประเทศและสภาพอากาศ
พื้นที่อุทยานแห่งชาติดอยผ้าห่มปก ตั้งอยู่ในเขตเทือกเขาแดนลาว ซึ่งเป็นเทือกเขาสูงสลับซับซ้อน มีระดับความสูงตั้งแต่ 400 – 2,285 เมตร จากระดับน้ำทะเลปานกลาง มียอดเขาสำคัญ คือ ดอยผ้าห่มปก ดอยปู่หมื่น และดอยแหลม อันเป็นต้นกำเนิดของลำห้วยที่สำคัญหลายสาย เช่น ห้วยแม่ใจ ห้วยแม่มาว น้ำแม่ลาว น้ำแม่กึมหลวง ฯลฯ
สภาพภูมิอากาศโดยทั่วไป จะมีอุณหภูมิเฉลี่ยตลอดทั้งปีประมาณ 25 องศาเซลเซียส อุณหภูมิสูงสุดอยู่ในเดือนเมษายน ประมาณ 39 องศาเซลเซียส และมีอากาศเย็นในช่วงเดือนพฤศจิกายน -กุมภาพันธ์อุณหภูมิเฉลี่ยที่ 14 – 19 องศาเซลเซียส ยอดดอยมีอุณหภูมิต่ำสุดในช่วงฤดูหนาวประมาณ 2 องศาเซลซียส และฝนตกชุกในระหว่างเดือนพฤษภาคม –กันยายน
ป่า พืชพรรณและสัตว์ป่า
พื้นที่ป่าโดยทั่วไปยังเป็นป่าที่อุดมสมบูรณ์ ประกอบไปด้วยป่าเต็งรัง ป่าเบญจพรรณ ป่าดิบแล้ง ป่าดิบเขา สภาพป่าส่วนใหญ่ปกคลุมไปด้วยเมฆหมอกตลอดทั้งปี จัดเป็นป่าต้นน้ำที่สำคัญเนื่องจากเป็นแหล่งกำเนิดลำห้วยหลายสาย ในป่าแต่ละชนิดในพื้นที่ของอุทยานแห่งชาติดอยผ้าห่มปก สามารถพบพืชพรรณชนิดต่าง ๆ เช่น นางพญาเสือโคร่ง ลำดวนดง ประดู่ จำปีหลวง มณฑาดอย ฯลฯ และที่สำคัญยังพบไม้ประถิ่นหายาก อาทิ พิมพ์ใจ และกล้วยไม้ต่าง ๆ กว่า 100 ชนิด จากสภาพป่าที่อุดมสมบูรณ์ จึงสามารถพบเห็นสัตว์ป่าได้หลากหลายชนิด เช่นนกจำนวนถึง 323 ชนิด เสือไฟ หมีควาย เก้ง ผีเสื้อและแมลงต่าง ๆ
กิจกรรมการท่องเที่ยว
กิจกรรมศึกษาผีเสือ เนื่องจากมีสภาพป่าที่หลากหลาย จึงเป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของผีเสื้อนานาชนิด เหมาะสมสำหรับการเรียนรู้ทางด้านระบบนิเวศของนักเรียน นักศึกษา
กิจกรรมดูนก พื้นที่อุทยานแห่งชาติดอยผ้าห่มปกมีหลายจุดที่เหมาะสมกับการดูนกซึ่งสามารถพบนกประจำถิ่น และนกอพยพต่าง ๆ กว่า 323 ชนิด
กิจกรรมการศึกษากล้วยไม้ สามารถพบกล้วยไม้ไม่น้อยกว่า 48 สกุล 134 ชนิดอาทิ กุหลาบกระเป๋าเปิด เอื้องผึ้ง เอื้องแววมยุรา เอื้องนางฟ่อน เป็นต้น
กิจกรรมเส้นทางเดินเท้าศึกษาธรรมชาติ
1. เส้นทางเดินเท้าศึกษาธรรมชาติโป่งน้ำร้อน เป็นเส้นทางศึกษาเกี่ยวกับระบบนิเวศบริเวณน้ำพุร้อนธรรมชาติ ทั้งด้านกายภาพและชีวภาพ จะมีป้ายสื่อความหมายตลอดเส้นทาง เช่นการเกิดน้ำพุร้อน หิน พืชบ่อน้ำร้อน เป็นต้น
2. เส้นทางเดินเท้าศึกษาธรรมชาติดอยผ้าห่มปก เป็นเส้นทางศึกษาสภาพป่าดิบเขาและความหลากหลายทางธรรมชาติของป่าต้นน้ำ เริ่มต้นที่ด้านข้างเต็นท์กิ่วลม และสิ้นสุดยังยอดดอยกิ่วลม ซึ่งมีความสูง 2,285 เมตร จากระดับน้ำทะเล ระยะทาง 3.5 กิโลเมตร
นอกจากกิจกรรมท่องเที่ยวที่ได้กล่าวมาแล้ว ยังมีกิจกรรมที่น่าสนใจแก่การท่องเที่ยวอีกเช่น กิจกรรมปั่นจักรยานเสือภูเขา กิจกรรมอาบน้ำแร่ และนวดแผนโบราณ กิจกรรมถ่ายภาพวิวทิวทัศน์ เป็นต้น
ที่พักและสิ่งอำนวยความสะดวก
บริเวณที่ทำการ มีสิ่งอำนวยความสะดวกสำหรับนักท่องเที่ยว ได้แก่ บ้านพัก จำนวน 8 หลัง เต็นท์ และชุดนอนสำหรับเช่าหลายขนาดให้เลือก มีห้องประชุมสำหรับจัดประชุม อบรม สัมมนาสามารถรองรับได้ประมาณ 50 คน พร้อมสิ่งอำนวยความสะดวกไว้บริการ นอกจากนั้นยังมีศูนย์บริการนักท่องเที่ยว เพื่ออำนวยความสะดวกในการติดต่อสอบถาม ให้ความช่วยเหลือ และแนะนำเรื่องต่าง ๆ
การเดินทางสู่อุทยานแห่งชาติดอยผ้าห่มปก
รถยนต์
จากเชียงใหม่ไปตามเส้นทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 107 สู่อำเภอฝาง ไปตามเส้นทางถนนฝาง – ม่อนปิ่น แยกทางขวา (ถนน รพช. 4054) สู่บ้านโป่งน้ำร้อน ถึงที่ทำการอุทยานแห่ง ชาติดอยผ้าห่มปก ระยะทาง 8 กิโลเมตร รวมระยะทางจากเชียงใหม่ ประมาณ 160 กิโลเมตรใช้เวลาเดินทาง 2 ชั่วโมง 30 นาที
รถประจำทาง
มีรถประจำทางปรับอากาศของ บริษัท ขนส่ง จำกัด และบริษัทรถร่วมเอกชนระหว่างกรุงเทพ – ฝาง, เชียงใหม่ – ฝาง เมื่อถึงอำเภอฝาง จะมีรถรับจ้างคอยบริการรับ – ส่ง ถึงที่ทำการอุทยานแห่งชาติดอยผ้าห่มปกอีกประมาณ 11 กิโลเมตร
นักท่องเที่ยวสามารถเดินทางขึ้นดอยผ้าห่มปกได้ โดยจะมีชาวบ้านที่อาศัยอยู่รอบพื้นที่อุทยาน ฯ นำรถขับเคลื่อน 4 ล้อ เข้ามาบริการรับ – ส่ง นักท่องเที่ยวขึ้นยอดดอยผ้าห่มปก
ที่มา : เอกสารเผยแพร่อุทยานแห่งชาติดอยผ้าห่มปก สำนักอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่าและพันธ์พืช
แล้วก็ให้นักเรียนวิเคราะห์ในประเด็นดังต่อไปนี้
- อุทยานแห่งชาติดอยผ้าห่มปก มีความเหมาะสมกับการท่องเที่ยวแบบใด
- บริเวณอุทยานแห่งชาติดอยผ้าห่มปก มีลักษณะภูมิประเทศอย่างไร
- การเดินทางไปเที่ยวอุทยานแห่งชาติดอยผ้าห่มปกสะดวกที่สุด ควรเดินทางด้วยเส้นทางใด
ในกรณีที่ต้องการเชื่อมโยงกับท้องถิ่น เราก็สามารถเปลี่ยนเนื้อหาเป็นเรื่องของท้องถิ่นได้เช่นกัน
ความเห็น (1)
ครับเขียนเล่าสู่กันฟัง..มีข้อคิดดี..ช่วยเสนอแนะด้วย..จักขอบคุณอย่างสูงครับ