ฮิกมะฮฺ (الحكمة) คือ จิตวิทยา
ฮิกมะฮฺ คือ อะไร และมีความสำคัญอย่างไร จริงๆแล้วผมเคยเขียนแล้วในบันทึกที่ให้ชื่อว่า คุณภาพการศึกษา : SAR วันนี้ขอเขียนอีกครั้ง โดยจะขอแปลคำนี้เป็นคำไทยที่ว่า จิตวิทยา
ในอัลกุรอาน อายัตที่ 125 สูเราะฮฺ อันนะฮฺลิ(16) อัลลอฮฺได้ตรัสว่า
คำว่าฮิกมะฮฺตรงนี้ผมได้ความหมายที่หลากหลายตามความเห็นของผู้รู้ที่แตกต่าง เช่น
- อิบนุญะรีร์ นักวิชาการมุสลิมที่เป็นที่ยอมรับคนหนึ่ง เขาบอกว่า คือ สอนด้วยอัลกุรอาน
- อัลบุคอรี นักรายงานหะดีษที่ทุกคนได้ยินแล้วไม่แคลงใจเลยที่จะยอมรับหะดีษที่เขารายงาน เขาบอกว่า อัลฮิกมะฮฺ คือ การเลือกทำให้สิ่งที่ดีที่สุด แล้วดี และไม่นำสู่ความหายนะ
- อัสสะอีดี นักวิชาการที่เป็นที่ยอมรับคนหนึ่ง บอกว่า หมายถึง การทำในสิ่งที่สำคัญที่สุด แล้วสำคัญ ด้วยความเป็นมิตร์แลยืดหยุ่น
- สุดท้ายที่ผมยกขึ้น ท่าน บินบาซ นักวิชาซาอุฯ ที่เป็นที่ยอมรับโดยทั่วกัน เขาว่าหมายถึง การชีแจงความหมายด้วยวิธีการที่จูงใจ สามารถทำให้คนฟังนั้นเข้าใจได้อย่างชัดเจน ไม่คลุมเครือ ไม่รีบร้อนและไม่แข็งกร้าว
- สรุปว่า.. ถ้าพวกเราถือหลักการสอนที่บรรดาผู้รู้ได้กล่าวมา นั้นหมายถึง การสอนอย่างมีคุณภาพ
(ตามที่ผมได้เขียนไว้ใน http://gotoknow.org/blog/naklah/266282)
วันนี้ระหว่างมาทำงานได้ฟัง โต๊ะครูนิอับดุลอาซิ มุขมนตรีของรัฐกลันตัน ประเทศมาเลยเซีย ท่านได้ให้ความหมายในอายัตนี้ทำให้ผมมั่นใจในความเข้าใจของผมกับสิ่งที่ผมทำไป
ท่านกล่าวว่า อายัตนี้บ่งบอกอย่างชัดเจนว่า เวลาจะสอนใคร โดยเฉพาะฝ่ายที่ตรงกันข้ามกับเรา เราต้องสอนอย่างมีฮิกมะฮฺ ท่านว่า คำว่า ฮิกมะฮฺ นี้ภาษามลายูก็ไม่ได้แปลอย่างชัดเจน ส่วนใหญ่แล้วจะทับศัพท์ทันที แต่ก็มีบางคนให้ความหมายว่า يغ بيجق سان ถ้าแปลเป็นไทยก็ประมาณว่า ด้วยวิธีการที่ชาญฉลาด ชาญฉลาดในที่นี้ท่านได้ยกตัวอย่างง่ายๆ ว่า จูงใจที่จะพูดคุยกับเรา เข้าใจง่าย แม้จะเป็นการให้น้ำสักแก้วหนึ่งก็ยังดี
ผมก็นึกได้ว่ามีพวกเราบางคนแปลคำว่าฮิกมะฮฺเป้นภาษาไทยว่า วิทยปัญญา
แต่หลังจากฟังคำอธิบายตรงนี้แล้วและจากความรู้ที่ผมได้ศึกษามา คำว่า ฮิกมะฮฺ ตรงนี้ถ้าจะแปลว่า จิตวิทยาก็ไม่ผิด นั้นหมายถึง ฮิกมะฮฺ หมายถึง จิตวิทยา
والله أعلم
ความเห็น (8)
แวะมาอ่านแล้วทั้งสองเรื่องหลังสุดครับ (แจ้งไว้เป็นหลักฐานส่วนตัว) ผมเวลาผมยกอัลกุรอานวรรคข้างต้น ผมมักจะไม่ให้ความหมายของคำว่า ฮิกมะห์ครับ แต่บอกให้คนฟังคิดเอาเองว่ามันคืออะไร สอนยังงัยให้มีฮิกมะห์
ครับ หลายคำที่เราไม่สามารถที่จะแปลตรงได้
อย่างง่ายๆ คำว่า اقرأ อิกเราะ ที่เราชอบแปลว่าอ่าน และมาคิดได้เมื่อ ดร.สมเกียรติ อ่อนวิมล แปลว่า ท่อง(คงจะแปลจากต้นฉบับภาษาอักฤษ) ก็นึกขึ้นมาทันทีว่า อิกเราะนั้นไม่ใช่อ่านอย่างที่เราเข้าใจ
asalamualaikum ขอบคุณอาจารย์ที่ให้ความรู้แก่หนูค่ะขอพระองค์ทรงตอบแทนความดีแก่ท่านค่ะ
อัสสาลามูอาลัยกุม...ขอความสัติสุขจงมีแด่ทุกท่าน
อัลฮัมดูลิลลาฮที่อัลลอฮฺทรงเลือกเราให้ได้มาเรียนที่นี่ ได้อะไรมากกว่าที่คิดและคิดจะได้มากกว่านี้อีกหลายเท่า อินซาอัลลอฮฺ
ศิษย์ ป.บัญฑิต 53 กลุ่ม08ขอบคุณมาก
ทั้ง นิ ปลา2
อัสซาลามูอาลัยกุมค่ะ
ดิฉันได้เข้ามาอ่านในวันนี้ จริงๆแล้วก็ชอบใช้คำว่า ฮิกมะฮฺมากว่าที่จะแปลความหมายออกมา แต่สำหรับผู้ที่ไม่สามารถเข้าใจคำนี้ก็คงจำเป็นต้องอธิบาย อยากจะขอแสดงความเห็นว่า วิทยปํญญา น่าจะครอบคลุมคำว่าจิตวิทยา เข้าไปแล้วค่ะ (จิตวิทยาเป็น สับเซ็ตของ วิทยปัญญา) ดิฉันรู้สึกเช่นนี้จริงๆ ดิฉันไม่ใช้ครูคณิตศาสตร์ค่ะอาจารย์
นิมิตร ดิษยสมบูรณ์
ขอมาอัฟครับ รู้สึกคำแปลจะไม่ครบนะครับ อาจจะพิมพ์ตก เพราะพิมพ์ว่า พระเจ้าของพระองค์
จงเรียกร้องสู่แนวทางแห่งพระเจ้าของเจ้าโดยสุขุม และการตักเตือนที่ดี และจงโต้แย้งพวกเขาด้วยสิ่งที่ดีกว่า แท้จริงพระเจ้าของเจ้าทรงรู้ดีว่าใครออกไปจากทางของพระองค์และพระองค์ทรงรู้ดียิ่งถึงบรรดาผู้ที่อยู่ในทางที่ถูกต้อง อัน-นะห์ลฺ อายะฮ์ที่ 125
นิมิตร ดิษยสมบูรณ์
ขอมาอัฟครับ รู้สึกคำแปลจะไม่ครบนะครับ อาจจะพิมพ์ตก เพราะพิมพ์ว่า พระเจ้าของพระองค์
จงเรียกร้องสู่แนวทางแห่งพระเจ้าของเจ้าโดยสุขุม และการตักเตือนที่ดี และจงโต้แย้งพวกเขาด้วยสิ่งที่ดีกว่า แท้จริงพระเจ้าของเจ้าทรงรู้ดีว่าใครออกไปจากทางของพระองค์และพระองค์ทรงรู้ดียิ่งถึงบรรดาผู้ที่อยู่ในทางที่ถูกต้อง อัน-นะห์ลฺ อายะฮ์ที่ 125
นิมิตร ดิษยสมบูรณ์
ขอมาอัฟครับ รู้สึกคำแปลจะไม่ครบนะครับ อาจจะพิมพ์ตก เพราะพิมพ์ว่า พระเจ้าของพระองค์
จงเรียกร้องสู่แนวทางแห่งพระเจ้าของเจ้าโดยสุขุม และการตักเตือนที่ดี และจงโต้แย้งพวกเขาด้วยสิ่งที่ดีกว่า แท้จริงพระเจ้าของเจ้าทรงรู้ดีว่าใครออกไปจากทางของพระองค์และพระองค์ทรงรู้ดียิ่งถึงบรรดาผู้ที่อยู่ในทางที่ถูกต้อง อัน-นะห์ลฺ อายะฮ์ที่ 125
อัสสาลามุอาลัยกุม…ขอความสันติสุขจงมีแด่ทุกท่าน
อัลฮัมดูลิลลาฮที่อัลลอฮฺทรงเลือกผมให้ได้มาเรียนกับอาจารย์ ได้ศึกษาเรื่องจิตวิทยา อินซาอัลลอฮฺจะนำความรู้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์ต่อไป…
นศ.ป.บัญฑิต 65 กลุ่ม03