สิ่งที่สะท้อนจากการวาดภาพของเด็กปฐมวัย
เมื่อเด็กเล็กๆ วาดภาพเองหรือเมื่อผู้ใหญ่จัดกิจกรรมให้เด็กวาดภาพ ผลงานของการวาดภาพนั้นมีความหมายสำคัญ และแสดงให้เห็นถึงพัฒนาการของเด็กซึ่งพอจะกล่าวได้คือ
- ด้านสุนทรียภาพ แสดงให้เห็นถึงประสาทสัมผัสที่ได้บูรณาการประสบการณ์ทั้งมวล ซึ่งสัมพันธ์กับความคิด ความรู้สึก และการรับรู้ การบูรณาการนึ้จะเห็นได้จากการจัดภาพ และแสดงออกทางความรู้สึกนึกคิดสะท้อนออกเป็นเส้น สี ช่องว่าง ฯลฯ
- การสร้างสรรค์ หรือ การสรรค์สร้าง ภาพต่างๆ ที่เด็กได้แสดงออกเป็นรูปไม่ว่าท้องฟ้า ภูเขา คน สัตว์ เป็นการสร้างสรรค์สิ่งง่ายๆ เพื่อนำไปสู่การสร้างสิ่งที่มีความซับซ้อน ละเอียดลออ และยุ่งยากมากขึ้น การสร้างสรรค์ผลงานดังกล่าวเด็กต้องการความมีเสรีภาพทางความคิด ความประทับใจ การให้กำลังใจ และความมั่นใจ ในการแสดงออก เมื่อเด็กมีสิ่งที่กล่าวก็จะเริ่มสร้างสรรค์ผลงานอย่างต่อเนื่อง
- ด้านสังคมรอบตัวเด็ก การวาดภาพของเด็กสะท้อนหรือถ่ายทอดความนึกคิดของเด็กที่มีต่อสังคมและสิ่งแวดล้อม เป็นการสื่อสารให้รับรู้ถึงการที่เด็กมีความคิด มีความสัมพันธ์กับสังคมและสะท้อนให้เห็นถึงการทำงานร่วมกับผู้อื่น
- ด้านร่างกาย การวาดภาพแสดงให้เห็นถึงความเจริญเติบโตทางร่างกาย เป็นการแสดงออกให้เห็นถึงความสามารถของการใช้สายตาที่สัมพันธ์กับความเคลื่อนไหวในส่วนที่ต้องใช้ทักษะในการควบคุมทิศทางการลากเส้น การเจริญเติบโตของร่างกาย ซึ่งพัฒนาจากการขีดเขี่ย เป็นเส้นยุ่งๆ ไปสู่ความสามารถในการควบคุมเส้นให้เป็นไปอย่างซ้ำๆกันอยู่ระยะหนึ่ง แล้วจึงสามารถลากเส้นให้เป็นรูปร่างได้ตามความต้องการหรือตามความเป็นจริง
- ด้านสติปัญญา การแสดงออกทางศิลปะเป็นการแสดงถึงความแตกต่าง และการพัฒนาของสติปัญญา ภาพวาดที่มีรูปทรง มีรายละเอียด สี ช่องว่าง แสดงออกถึงจินตนาการ สะท้อนให้เห็นถึงความตาต่างของวัย พัฒนาการในแต่ละช่วงเวลา การทำงานทางศิลปะ ซึ่งเริ่มจากการวาดภาพนั้นเด็กต้องใช้ความสามารถในการวิเคราะห์ข้อมูล ซึ่งเป็นประสบการณ์ บูรณาการประสบการณ์ ความคิดและจินตนาการด้วยกัน แล้วจึงสังเคราะห์เป็นภาพที่มองเห็น
- ด้านอารมณ์ จิตใจ การที่เด็กได้วาดภาพเป็นการแสดงออกอย่างสนุกสนานเพลิดเพลิน เพราะได้ถ่ายทอดประสบการณ์ ได้แสดงความสามารถและได้เห็นผลสำเร็จจากการแสดงออกของเด็กเล็ก เป็นการพัฒนาความมั่นคงทางอารมณ์ ทำให้เด็กปรับอารมณ์และความรู้สึกได้อย่างดีเมื่อเจอปัญหาหรืออุปสรรคใดๆก็ตาม
- ด้านสมรรถภาพการรับรู้ การรับรู้สัมพันธ์และเกี่ยวข้องกับประสาทสัมผัส การรับรู้ของเด็กเล็กเป็นการรับรู้ทางสายตาซึ่งเกี่ยวกับสี รูปร่าง และบริเวณที่ว่าง การพัฒนาการรับรู้จะถ่ายทอดออกมาเป็นภาพวาดซึ่งประกอบด้วยสี รูปร่าง และบริเวณว่างต่างๆ
ภาพที่เด็กวาด จึงมีความหมายสำคัญไม่ใช่เฉพาะต่อเด็กเท่านั้น แต่ทำให้ผู้ใหญ่ได้เรียนรู้เด็กจากภาพที่เด็กสะท้อนจากการวาด และสามารถจัดประสบการณ์ให้เด็กได้อย่างเหมาะสม แตกต่างตามความต้องการของแต่ละคน