โรงเรียน"สัตยาไส" ของ ดร.อาจอง
ได้มีโอกาส ฟังจากเพื่อนร่วมงานที่ได้ไปดูงานที่โรงเรียนสัตยาไสย ของดร.อาจอง ชุมสาย ณ อยุธยา เป็นผู้อำนวยการ
ได้ฟังครั้งแรกก็ทำให้เกิดความคิด "มีด้วยหรือโรงเรียนแบบนี้"
ทำให้เกิดความรู้สึกสนใจเป็นอย่างมาก ตั้งแต่นั้นมาก็ค้นหาข้อมูลที่เกี่ยวกับโรงเรียนสัตยาไสย อยากเรียนรู้เรื่องกระบวนการสอนของโรงเรียนสัตยาไสย และหลักยึดของครูที่สอนในที่นี้ว่าเค้าใช้หลักหรือแนวคิดใดหนอ ถึงสอนให้เด็กเป็นคนที่มองบวก คิดบวก จิตใจดี ได้ขนาดนั้น จากการค้นคว้ายิ่งทำให้ชอบแนวคิดของโรงเรียนจึงได้นำแนวคิดบางส่วนมาแบ่งปันให้ผู้ที่ชอบคล้ายๆกันได้เรียนรู้ และที่สำคัญเพื่อเก็บเป็นบันทึกให้กับตัวเอง
ปรัชญาของโรงเรียนสัตยาไสย คือ “ปลายทางการศึกษา คือ อุปนิสัยที่ดีงาม”
วัตถุประสงค์ของโรงเรียน เพื่อให้นักเรียนเจริญเติบโตเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ มีความเป็นเลิศทางคุณธรรม วิชาการและกีฬา สามารถดำรงชีวิตอยู่ในสังคมปัจจุบันได้อย่างมีความสุข
วิสัยทัศน์ของโรงเรียน
เด็กจะได้รับการอบรมบ่มนิสัยให้มีความรัก ความเมตตากรุณา มีกิริยามารยาทที่ดีงาม มีความอ่อนน้อมถ่อมตน ซื่อสัตย์ สุจริต กล้าหาญ กตัญญู มั่นใจในตนเอง รู้จักคิด เสียสละ มีระเบียบวินัย ปฏิบัติต่อผู้อื่นและ...อย่างผู้มีความรับผิดชอบ และรักวัฒนธรรมไทย
หลักสูตร ใช้หลักสูตรสถานศึกษา โดยยึดมาตรฐานเกณฑ์กลาง ๘ กลุ่มสาระฯ เพิ่มกิจกรรมการเรียนรู้อีก ๑ กิจกรรม คือ กิจกรรมทักษะชีวิต
ด้านการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน โรงเรียนสัตยาไส ใช้หลัก ”Educare” โดยมุ่งดึงสิ่งที่ดีจากนักเรียน ตั้งคำถามที่ดีและสร้างสรรค์ โน้มนำให้สวดมนต์ ปฏิบัติสมาธิ ระลึกถึงบุญคุณของผู้อื่น บุญคุณของสรรพสิ่ง มีความนอบน้อม มีความเคารพ มีความเมตตากรุณา ฯลฯ อยู่เป็นปกตินิสัย
คุณธรรม 5 ประการ” ซึ่งถือเป็นหลักในการดำเนินชีวิตและดำเนินกิจกรรมทั้งหลายในโรงเรียนสัตยาไส คือ (1) เปรมา (ความรักความเมตตา) (2) สัตยา (ความจริง) (สัตยาไสย = มารดาแห่งความจริง) (3) ธรรมะ (การประพฤติชอบ) (4) สันติ (ความสงบสุข) (5) อหิงสา (การไม่เบียดเบียน)
และมีเป้าหมายในการจัดการศึกษาตามอักษรย่อที่รวมกันเป็นคำว่า “EDUCATION” ดังนี้
๑. Enlightenment (การรู้แจ้ง)
๒.Duty and Devotion (การปฏิบัติหน้าที่และการเสียสละอุทิศตน)
๓.Understanding (ความเข้าใจถ่องแท้)
๔.Character (อุปนิสัยที่ดีงาม)
๕.Action (การนำความรู้ไปปฏิบัติ)
๖.Thanking (การมีใจกตัญญูรู้คุณ)
๗.Integrity (ความมีเกียรติ)
๘.Oneness (ความมีใจสมาน เป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน)
๙.Nobility (ความสง่างาม)
โรงเรียนใช้หลักการ “การเรียนรู้โดยนักเรียนเป็นศูนย์กลาง” และ “การเรียนรู้แบบบูรณาการ” เช่น ให้นักเรียน (เริ่มแต่ชั้นอนุบาล) ร่วมกำหนดหัวข้อและวิธีที่จะเรียนรู้ แล้วครูเป็นผู้เอื้ออำนวย (ไม่ใช่สอน) ให้นักเรียนได้เรียนรู้ โดยเน้นการเรียนรู้จากการได้ปฏิบัติ ได้เห็นได้ฟัง ได้สัมผัส ได้ทดลอง ได้คิด ฯลฯ อย่างเหมาะสม
การเรียนรู้อย่างบูรณาการ
ในส่วนของการเรียนรู้อย่างบูรณาการก็มีตัวอย่างของการ “บูรณาการการเรียนรู้ เรื่องสุขกาย สบายใจ” ซึ่งนักเรียนชั้น ม.1 – 2 – 3 เรียนด้วยกัน เริ่มต้นด้วยการนั่งสมาธิร่วมกัน แล้วแบ่งเป็น 4 กลุ่ม แยกย้ายไปเรียนรู้ไปตามฐานการเรียนรู้ 4 ฐาน กลับมารวมกันในช่วงท้าย แต่ละกลุ่มนำเสนอผลการเรียนรู้จากแต่ละฐานพร้อมอภิปราย แล้วจบด้วยการทำสมาธิ แผ่เมตตา และทำความเคารพ
สำหรับสาระที่มีการเรียนรู้จากแต่ละฐาน ประกอบด้วยสาระการเรียนรู้ 8 กลุ่ม ได้แก่
(1) ภาษาไทย (เรียนรู้มารยาทในการสนทนาเพื่อให้ผู้อื่นรู้สึกดี)
(2) สังคม ศาสนา และวัฒนธรรม (เรียนรู้เรื่องคุณธรรมกับการดำรงชีวิต)
(3) ดนตรี (ขับร้องเพลง Think good – Speak good – Do good) (4) คณิตศาสตร์ (เรียนรู้เรื่องปริมาณ)
(5) วิทยาศาสตร์ (เรียนรู้เรื่องสารเสพติดประเภทต่างๆและผลกระทบต่อระบบในร่างกาย)
(6) การงาน อาชีพ และเทคโนโลยี (เรียนรู้การทำยำผลไม้ อาหารที่ให้ประโยชน์ต่อร่างกาย
(7) สุขศึกษา และพลศึกษา (เรียนรู้ประโยชน์ของการออกกำลังกายเพื่อสุขภาพที่ดีพร้อสำหรับวัยที่กำลังเจริญเติบโต
(8) ภาษาต่างประเทศ (เรียนรู้ศัพท์ภาษาอังกฤษจากบทเพลงและกิจกรรมคุณค่าความเป็น มนุษย์)
ศีล สมาธิ ปัญญา เมตตา คุณธรรม
โรงเรียนสัตยาไสได้นำหลัก “ศีล สมาธิ ปัญญา” มาประยุกต์ใช้ในการจัดการเรียนการสอน เน้น “ความรักความเมตตา” และ “คุณธรรม” โดยบูรณาการเข้าไปในการเรียนการสอนและกิจกรรมทั้งหลาย เช่น ก่อนรับประทานอาหาร จะมีการสวดมนต์ ขอบคุณพ่อแม่ ครู ธรรมชาติ โดยนักเรียนนำกล่าวถ้อยคำ “ข้าวทุกจาน อาหารทุกอย่าง .....” ตามด้วยการพูดเป็นภาษาอังกฤษ (เด็กอนุบาลก็พูดอย่างนี้ ทั้งสองภาษา)
บทบาทของครู ถือว่าสำคัญมาก ต้องเข้าใจผู้เรียน มีบทบาทเป็นผู้อำนวยความสะดวกให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ ครูที่ดีไม่ควรเป็น“ผู้สอน” ครูต้องเป็นแบบอย่าง ไม่แนะนำให้ทำในสิ่งที่ครูทำไม่ได้ ไม่ควรพยายาม “สอนคุณธรรม” แต่ควรพยายามดึงความดีออกมาจากนักเรียน (Educare) ควรใช้วิธีจัดการเรียนรู้แบบ “ร่วมมือกัน” (พหุปัญญา) ไม่ใช่แบบ “แข่งขันกัน” ควรให้นักเรียนมีบทบาทในการเลือกว่าจะเรียนอะไร เรียนอย่างไร ที่ไหน ฯลฯ
จากคำพูดของนักเรียนเอง
ผลการจัดการเรียนการสอนของโรงเรียนสัตยาไส นับว่าน่าพอใจทีเดียวเช่น จากคำพูดของนักเรียนเองหลายคน (ชั้น ม.6) ดังต่อไปนี้
“เรียนที่นี่ ทำให้มีอุปนิสัยดีขึ้น มีสติ รอบคอบ”
“มีโอกาสเล่นกีฬา ปีนต้นไม้ และอื่นๆ คิดว่าดีกว่าเด็กในกรุงเทพฯ”
“มาเรียนแล้วพ่อแม่เอาใจใส่มากขึ้น ตัวเองก็พอใจไปกับพ่อแม่มากขึ้น”
“ไม่พกเงิน ไม่พกโทรศัพท์ มีความปลอดภัย”
“เห็นเพื่อนตั้งใจเรียน จึงต้องทำบ้าง”
“เคยใจร้อน เกเร เดี๋ยวนี้ใจเย็นขึ้น มีเหตุผล รับผิดชอบ รักพ่อแม่ มีสมาธิ มีคุณธรรม”
“เคยเป็นคนเกเร ไม่อยากมาอยู่โรงเรียนสัตยาไส พ่อหลอกให้มา ให้ลองอยู่ 1 ปีแลวจะออกก็ได้ หลังจากครบ 1 ปี ก็เลือกที่จะอยู่ต่อ เพราะได้พบอะไรดีๆหลายอย่าง ได้สร้างความสามารถที่ไม่เคยรู้มาก่อนว่ามีอยู่”
“เคยชอบเล่นเกม กลับมาชอบกีฬามากกว่า
ความเห็น (4)
สวัสดีค่ะ คุณคนชอบอ่าน
- รู้จักโรงเรียนผ่านบทความผ่านคำบอกเล่ามามากมาย เป็นต้นแบบของโรงเรียนที่สอนเน้นคุณธรรมนำความรู้
- อยากหาโอกาสไปศึกษาดูงานค่ะ...ที่โรงเรียนพูดถึงโรงเรียนนี้อยู่หลายครั้งแต่จังหวะและโอกาสยังไม่ลงตัวค่ะ
- อ่านคำบอกเล่าของเด็กที่ร.ร.สัตยาไส ก็ยิ่งสบายใจในคุณภาพเด็กไทย(ส่วนหนึ่ง)
สวัสดีค่ะคนชอบอ่าน
.เคยได้ข่าวคราวเกี่ยวกับโรงเรียนสัตยาไสย และเคยได้อบรมกังอาจารย์อาจอง
.วันนี้ได้รู้เรื่องครบถ้วนเกี่ยวกับโรงเรียนสัตยาไสยจากคุณ เยี่ยมมากค่ะ โรงเรียนนี้ดีมากๆนะคะ
ขอบคุณความรู้ดีๆค่ะ
ขอบคุณค่ะทุกความเห็น
สวัสดีคะพี่แมว....
ขอบคุณสำหรับกำลังใจนะคะ