(๔) คนแพ้ ม้าชนะ หรือ คนชนะ ม้าแพ้?

 

          ภาพนี้เป็นภาพแห่งการแข่งม้าของเจ้าชายสิทธัตถะ ธรรมดาเมื่อมีแข่งขันอะไรก็ตามมักจะทรมานสัตว์เพื่อให้ตนเป็นฝ่ายชนะ เฆี่ยนตีให้มันวิ่งเร็ว ให้มันทำอะไรต่ออะไรคู่ต่อสู้อย่างเลวร้าย โดยหวังแต่จะเอาชนะลูกเดียว สิทธัตถะนั้นม้าก็มีฝีเท้าดี แต่ถ้าขืนไล่ตีให้วิ่งมันก็จะเหน็ดเหนื่อยและเจ็บปวด

          เจ้าชายสิทธัตถะไม่ปรารถนาเอาชัยชนะมาเป็นของตัวแล้วยื่นความเจ็บปวดรวดร้าวให้กับ ผู้อื่นเป็นอันขาด จึงพยายามชะลอดึงม้าเอาไว้ไม่ต้องการให้มันเหน็ดเหนื่อยเกินกำลัง ให้คนอื่นเขาคว้าชัยชนะไป

          ประเด็นคือ "การเอาชนะกิเลสของตนเอง โดยมองเห็นว่า เรารักสุข เกลียดกลัวความทุกข์ฉันใด ผู้อื่นหรือสัตว์อื่นก็รักสุข และเกลียดกลัวความทุกข์ฉันนั้นเหมือนกัน" นับเป็น "ชัยชนะที่ยิ่งใหญ่" ที่มนุษย์ทุกคนควรแสวงหาอยู่ทุกลมหายใจ.