กึ๊ดเติงหา..ส้าบ่ะเขือ.. ฝีมือแม่


 

 

 

กึ๊ดเติงหา..ส้าบ่ะเขือ.. ฝีมือแม่

 

สองสามวันที่ผ่านมาเมื่อกลับถึงบ้าน หลังจากพำนักอยู่เมืองน้ำทะเลหลายวัน สัมผัสแรกเมื่อถึงเชียงใหม่ยามค่ำ  ลมหนาวที่ปะทะผิวกาย ทำให้รู้สึกเย็นๆ ค่อนข้างหนาว  อีกความรู้สึกยะเยือกในอกเงียบๆ ไม่ใช่ความรู้สึกเหงา เอ..หรือว่าใช่  คงเพราะต้องจากเพื่อนๆที่เพิ่งรู้จักกันและร่วมกิจกรรมกันตลอด ๙ วันแบบชั่วโมงต่อชั่วโมงน่ะเอง ที่ทำให้เกิดความรู้สึกวังเวง โหวงๆ..แต่ก็อบอุ่นเมื่อเหยียบแผ่นดินเกิด

คิดถึงบ้านหลังใหญ่แห่งนี้จับจิต  เพราะไม่ได้เข้ามาเยี่ยมกรายหลายวัน  เปิดดูบ้านตัวเอง  อึมม์..คงรกรุงรังน่าดู  คลิกเข้าบ้านหลังนี้เป็นหลังแรกเพราะมีเพื่อนๆมาคุยด้วย ได้ยินเพลงประจำบ้าน ..เพลงคิดถึงคนไกล.. ของน้องอ้อม วงไม้เมือง ที่ได้รับจากน้ำใจของครูตุ๊กแก  ยิ่งรู้สึกเหงาเพิ่มมากขึ้น  ด้วยเนื้อร้องที่แสนเศร้า ช่างโหยละห้อยแท้ บรรยายถึงความเจ็บปวดของการอยู่ห่างกันของคนรัก ..กับความคิดถึงคนที่เฝ้ารอ   แต่ก็ยังดีอยู่ที่มีความหวังในการพบกันอีกในคราต่อไป ...  

  •      อกบัวตองคงบานเต็มดอย
    เมฆคงคล้อย ฟ้าคงใส
    สายลมหนาว คงพัดโบกไกว
    กึ๊ดเติงหา..คนบ้านไกล ใจลอยคอยหา 
    ป่านนี้น้องสาว เจ้าคงตั้งตา
    รอปี้ปิ๊กบ้านนาบ้านดอย 
  •       ฝากลมครวญ กระซิบคนคอย
    ว่าปี้น้อย คิดถึงคิดถึง 
    ปี้บ่ลืม ส้าบ่ะเขือ ป๋านึ่ง  
    อดใจพักนึง จะคืนบ้านนา 
  •      อยู่บ้านเฮา คงหนาวใช่ไหม
    ก่อกองไฟ หนาวก็คงซา 
    อยู่เมืองกรุง มันหนาวยิ่งกว่า
    หนาวอุราไร้คนจริงใจ
    แค่มองหน้าตา บ่เห็นข้างใน
    น้ำตาไหลใครจะมาสงสาร 
  •        จะอดจะทนก้มหน้ายะก๋าน  (ยะ , เยี๊ยะ  =  ทำ)
    พอสงกรานต์เมื่อใด
    ปี้ขอสัญญาจะหอบเอาหัวใจ
    กลับไปร้องไห้...ตี้บ้านเฮา
    กลับไปร้องไห้...ตี้บ้านเฮา

มองเห็นภาพเลยเชียวกับเนื้อเพลงท่อนนี้ .. "อยู่บ้านเฮา คงหนาวใช่ไหม ก่อกองไฟ หนาวก็คงซา อยู่เมืองกรุง มันหนาวยิ่งกว่า หนาวอุราไร้คนจริงใจ แค่มองหน้าตา บ่เห็นข้างใน น้ำตาไหลใครจะมาสงสาร.."  นี่ละมังอยู่ไหนๆก็ไม่สุขใจเท่ากับ "ปิ๊กบ้านเฮา"...   ปี้บ่ลืมส้าบ่ะเขือ  ป๋านึ่ง อดใจ๋พักหนึ่งจะคืนบ้านนา ..

ฟังเพลงนี้เมื่อไหร่ก็คิดถึงแม่   คิดถึง "ส้าบะเขือ" ฝีมือแม่

แม่จะบอกเสมอเมื่อสอนลูกให้หัดทำ  ทำจนเก่ง ทำจนเคยชิน เพราะเป็นอาหารอย่างหนึ่งที่แม่ทำขายด้วย    แม่บอกว่าส้าก็คือยำ  แต่เป็นยำของคนทางเหนือ  มีทั้งส้าผักและส้าจิ๊น (เนื้อ) ส้าผักมีประโยชน์ต่อร่างกาย มีผักตั้งหลายอย่างที่ชาวล้านนานำมาส้า ทั้งผักที่ขึ้นริมรั้วและผักที่ปลูกในสวนในไร่

..ส้าผักกาดหน้อย (ยำผักกาดต้นเล็กๆ)

..ส้ายอดบะม่วง(ยำใบมะม่วงที่เป็นยอดอ่อน)

..ส้ายอดบะขาม (ยำใบมะขามอ่อน)

..ส้าผักซะป๊ะ(ผักหลายๆอย่างรวมกัน นิยมผักที่มีรสเปรี้ยว)

..ส้าบะเขือ

ดังนั้นส้าบะเขือ..จึงไม่ใช่เอามะเขืออ่อนๆ เหมือนยอดไม้มายำ   แม่บอกจนคุ้นหูถึงเทคนิคการทำส้าบะเขือให้อร่อย  บะเขือ หรือมะเขือต้องไม่ใช้มะเขือขื่น หรือมะเขือแจ้ ต้องเป็นมะเขือเปราะ ถึงจะอร่อยสำหรับคนทั่วไป  เวลาหั่นต้องหั่นให้บางๆ หั่นแล้วให้แช่น้ำไว้  บีบ/นวดมะเขือให้นุ่มๆ  ล้างน้ำหลายๆครั้ง เพื่อให้รสชาติขื่นๆของมะเขือออก  แต่แม่ก็บอกว่าสำหรับคนหนุ่มสาวหรือคนที่ฟันฟางดีๆ ไม่มีปัญหา จะเอามะเขือแจ้มายำก็อร่อย เวลาเคี้ยวก็จะเหนียวมากกว่ามะเขือเปราะเท่านั้นเอง รสชาติก็จะคล้ายๆกัน..

เครื่องปรุงที่จะเอามาส้า ก็เป็นน้ำพริกแกงทั่วไป ใช้พริกขี้หนูแห้ง กระเทียม กะปี ปลาร้า และหอมแดง แม่บอกว่าหอมแดงหากใส่เยอะๆก็จะทำให้น้ำแกงมีรสหวานกลมกล่อมมากขึ้น  ช่วยชูรสโดยไม่ต้องใช้ผงชูรสเช่นทุกวันนี้  เครื่องปรุงรสให้อร่อยในส้าบะเขือก็ขึ้นอยู่กับความชอบของแต่ละถิ่นแต่ละบ้าน จะใช้หมูสับ  เนื้อสับ ทั้งสดและย่างแล้ว(จิ้นแห้ง)ก็อร่อย   เมื่อยำคลุกเค้ากันดีแล้วก็โรยแคบหมูป้นลงไป    อูว์ลำแต๊ๆ...

เมื่อเนื้อเพลงค้างในจิตติดอยู่ในใจ  เย็นวานนี้จึงไปเก็บบะเขือแจ้ (ลูกสีเหลืองในภาพค่ะ)และไปซื้อบะเขือผ่อย(มะเขือเปราะ) มาทำกินเอง ..อิอิ..บันทึกภาพมาให้พื่อนๆดูด้วยค่ะ)

บะเขือแจ้..บะเขือผ่อย

น้ำพริกน้ำแกงเครื่องปรุงส้าบะเขือ..เจ้า

..มะเขือที่นวดแล้ว  พร้อมส้า..เจ้า

..เรียบร้อยแล้วเจ้า..

..บะเขือส้มราชินี..เป็นเครื่องเคียงในขันโตกเสมอ..เพราะอร่อย รสดี

ส้าบะเขือ..ฝีมือศน.อ้วน ลูกของแม่ก๊ากาดเจ๊าเจ้า..

..ลำแต๊ๆ..

"ขอแหมถ้วยได้ก่อ..."

 

                                

หมายเลขบันทึก: 335083เขียนเมื่อ 9 กุมภาพันธ์ 2010 18:01 น. ()แก้ไขเมื่อ 6 กันยายน 2013 22:23 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (28)
  • อ่านท่อนแรกเหมือนเรื่องสั้นครับ
  • พรรณนาโวหารสุดยอด
  • ท่อนหลังเป็นเมนูโปรด
  • ถ้าขึ้นเหนือต้องถามหาก่อน
  • ขอบพระคุณมากครับ
  • สวัสดีค่ะ พี่อ้วน
  • พอลล่าอยากชิมจังค่ะ
  • ทานข้าวแล้ว แต่หิวอีกค่ะ (เป็นบ่อยๆ อิอิ)
  • สวัสดีค่ะ
  • สุขสันต์วันวาเลนไทน์ และมีความสุขกับทุก ๆ วันนะค่ะ

  • สวัสดีค่ะ  โอ้ย..หิว หิว  ค่ะ...ชอบอาหารเมืองเหนือเหมือนกันค่ะ..ห่อหมกไก่ น้ำพริกหนุ่ม   หนุ่มเชียงใหม่  เอ๊ย!  แหม! น้ำลายชักไหลแล้วค่ะ...ม่วนขนาดจ๊าดนักจ้าว..

    อ่านไป กึ้ดเติงหาบ้านไปครับปี้อ้วนครับ

    กึ้ดเติงหาส้าบ่าเขือฝีมือแม่ผม ลำบ่แป้ไผเน้อครับ

    ส้าผักกาดหน้อย (ยำผักกาดต้นเล็กๆ)

    ..ส้ายอดบะม่วง(ยำใบมะม่วงที่เป็นยอดอ่อน)

    ..ส้ายอดบะขาม (ยำใบมะขามอ่อน)

    ..ส้าผักซะป๊ะ(ผักหลายๆอย่างรวมกัน นิยมผักที่มีรสเปรี้ยว)

    ..ส้าบะเขือ

    ***        ***

    พี่อ้วนคะ

    ถ้าเป็นภาษาลาว เปลี่ยนคำว่า บะ เป็น หมาก

    เอแต่"ยำ" เขาเรียกอะไร..ลืมแล้วเจ้า;P

     

    น้องไปประเทศลาวมาค่ะ ติดใจ แพนเค้กใส่ข้าวเหนียวและหมากม่วง กินกับกาแฟสดดำแบบโบราณของเขา...

     

    อ่านบันทึกนี้แล้วอยากอาหารเลยค่ะ

    สวัสดีค่ะป้าใหญ่

    ป้าใหญ่น่ารักมากค่ะ มาเงียบๆพร้อมรอยยิ้มที่อบอุ่น

    มาแบบนี้..ทิ้งให้คิดถึงนะคะ

     

    สวัสดีค่ะท่านผอ.บวร

    ดีใจค่ะ  ที่ท่านผอ.มาเยี่ยม

    สบายดีไหมคะ ไม่ค่อยได้พบปะพูดคุยกับท่านผอ.เลย

    อิอิ..คิดตรงกันค่ะ   รีบๆเขียนบันทึกนี้หลังงานเลิก

    ก็คิดอยู่ค่ะ ช่วงหลังของบันทึก ยังคิดหัวเราะกับตัวเองอยู่ค่ะ

    ขึ้นต้นเป็นมะลิซ้อน พอแตกใบอ่อนเป็นยอดมะลิลา  ก็จะเอามาส้าเสียละ..

    แบบหักมุม ชนิดตั้งตัวไม่ติดค่ะ

    ต้นเหตุ ที่มาก็เพราะ การคิดถึงส้าบะเขือของปี้บ่าว(พี่ชาย)ในเพลงนะค่ะ

    แล้วก็เดินหามะเขือจะมาส้ากิน..แล้วก็สมใจนึกค่ะ

    ร้านอาหารพื้นเมืองของเชียงใหม่ที่ขึ้นชื่อ  จะมีเมนูส้าบะเขืออยู่ค่ะ

    เช่น ร้านบ้านสวนแกงร้อน  ร้านเพชรดอยงาม  ร้านศรีเพ็ญ  บ้านไร่ยามเย็น  ปลาชานเมือง  อูย..เยอะค่ะ

    และในตลาดเช้า ตลาดค่ำ (กาดแลง) ก็จะมีส้าบะเขือเป็นอาหารของแม่ค้าอยู่ด้วยค่ะ (ประเภทนี้แม่ค้าก็จะปรุงเรียบร้อยแล้วพร้อมตักค่ะ)

    หากท่านผอ.มีโอกาสมาเยือนเชียงใหม่  ศน.อ้วนจะเป็นไกด์พาไปชิมเมนูส้าบะเขือนะคะ

     

    น้องพรหล้าเจ้า..

    มาแอ่วเชียงใหม่ทริปต่อไป..พี่อ้วนยินดีเป็นไกด์เจ้า

    มีเมนูอร่อยๆ...จ้าดหลายยยยย

    ขอบคุณน้องบุษราคนขยันค่ะ

    น้องครูบันเทิงเจ้า..

    มีจ้าดหลายอย่างแต๊ๆเจ้า..

    เมนูเด็ดเฉพาะในเพลงที่จรัล มโนเพชรร้อง เหมือนที่น้องครูบันเทิงเอ่ยมาแหละค่ะ

    "ของกิ๋นบ้านเฮา  เลือกเอาเต๊อะนาย เป๊นของปื๊นเมือง เป๋นเรื่องสบาย ล้วนซะป๊ะมากมี..." ฟังหื้อดีเน่อ

    ซะป๊ะ..ทุกอย่างลำแต๊ๆ เจ้า

    น้องเอกเจ้า..

    กึ๊ดเติงหา.. แสดงว่าต๋อนนี้ก่อบ่ได้อยู่บ้านแม่นก่อเจ้า

    หากมีเวลาเมื่อใด บ่ดีลืมไปกิ๋นฝีมือแม่นะเจ้า..

    กุ๊อย่างตี้แม่เยี๊ยะหื้อเฮากิ๋น ล้วนเป็นของมีค่า เป๋นเมนูวิเศษสุด  สำหรับเฮาตี้เป๋นลูก

    บ่ดีลืมละโอกาสอันงามนะเจ้า..

    ฝีมือแม่ของเฮาตึงลำแต๊ๆ บ่มีไผเหมือน

    กึ๊ดเติงหาบ่ะหล้าเอกนะเจ้า

     

    สวัสดีค่ะน้องหมอเล็ก

    คิดถึงนะคะ..

    สบายดีนะคะ..

    ใช่แล้วค่ะ..คำที่เรียกจะใกล้เคียงกันค่ะ

    แถบเหนือ  อีสาน  ลาว     มะ   หมาก   บะ   บ่ะ   บ่า

    บ้านพี่เมืองน้อง ชาติพันธุ์ใกล้เคียงกัน

    มะเขือ  มะขาม  มะพร้าว  มะม่วง  มะปราง 

    บะเขือ  บะขาม  บะป๊าว   บะม่วง   บะผาง

    บ่าเขือ  บ่าขาม  บ่าป๊าว  บ่าม่วง   บ่าผาง  

    โดยเฉพาะคนเชียงใหม่ จะลากเสียงยาวกว่าจังหวัดใกล้เคียง  ลำพูน ลำปางก็จะสั้นกว่าค่ะ

    บ่า  ก็ เป็น บ่ะ   ประมาณนี้แหละค่ะ

    หากน้องหมอเล็กได้มีโอกาสมาเชียงใหม่ พี่อ้วนจะพาไปชิมเมนู "ของกิ๋นบ้านเฮา" นะคะ  "เลือกเอาเต๊อะนาย"...อิอิ

    เยอะๆๆๆๆๆ.ค่ะ

    สวัสดีเจ้า ศน.อ้วน คนเก่ง

          ส้าบะเขือ  ตี่บ้านปี้เหมียวต้องเป๋นบะเขือฮืน (ขื่น แจ้) ซอยแล้วเอามากั๊นกับน้ำปูนใส แล้วถึงเอามาส้า  ถ้าเป๋นมะเขือผ่อย รสชาติมันจืดไปหน่อย  แต่ถ้สบ่มีก็ใจ้ได้เจ้า  ถ้าจะบ้านนอกไปหน่อยก้าหาอิ อิ   ลำแต้นาเจ้า

    ฮัก...ปี้เหมียว

    • สวัสดีเจ๊าศน.อ้วนคนเก่ง
    • มาขอจิมส้าบะเขือสักถ้วยเนาะ
    •  ปกติจะชอบกิ๋นซ่าผักกาดน่อย
    • หน้านี้ขอเพิ่มเมนู ซ่าถั่วแปบ แหมอย่างจ๊าดลำเหมือนกั๋นแหละ
    •  ยินดีเจ๊า
    • อ่านครั้งแรกเดาว่าส้ามะเขือ คือ มะเขือเผาครับ(ฮา)
    • เนื้อหาเพลงนี้ ใคร..โดยเฉพาะคนเหนือที่ต่างบ้านต่างเมือง ฟังแล้วน้ำตาซึมคิดถึงบ้านแน่ครับ..
    • ขอบคุณความรู้ดีๆ พร้อมเพลงความหมายกินใจนี้ครับ

       ศน.อ้วนเจ้า....ขา

           "ขอแหมถ้วยได้ก่อ..."

           ..^____^..

    สวัสดีเจ้าปี้เหมียว

    แม่นแล้วเจ้า  ส้าบะเขือแจ้ คนบ้านเฮาจะได้กิ๋นนักกว่าส้าบะเขือผ่อย

    เพราะต้นบะเขือแจ้ออกแวดบ้านแวดจองนะเจ้า  บ้านน้องก่อกั๊นกับน้ำปู๋นใสพ่อง  น้ำเกลื๋อพ่องเจ้า

    ผักปลอดสารพิษ เหมาะกับชีวิตอย่างพอเพียง แต๊ๆเลย

    แต่บ่าเดี่ยวนี้ เขี้ยวบ่ค่อยดี ได้ซักมอกส้าบะเขือผ่อยก่อเอาละเจ้า

    ซักวันเฮาก้อยไปแหมเนาะเจ้า  ไปกิ๋นส้าบะเขือของสาวหละปูน ตี้ปล๋าชานเมืองเนาะ..เจ้า

    อิอิ

    สวัสดีเจ้าปี้เอื้องคนงาม

    กึ๊ดเติงหาปี้เอื้องเจ้า..สบายดีน่อเจ้า

    ส้าผักกาดหน้อยน้องก่อชอบเหมือนกั๋นเจ้า  ใส่ป๋าหลิมนักๆเนาะเจ้า ขาวปุ๊สุ่นบุ่นๆ  บีบบะกอกใส่ซักแก่นสองแก่น อูว์..บ่ได้ปากนะเจ้า  อู้แล้วน้ำลายสอ..

    ส้าบะแปบ..บ้านน้องบ่มีเจ้า  มีแต่ยำบ่าแปบ  คือเอามาต้มหรือนึ่งก่อน แล้วเอามายำ บางคนมักจ่าวก่อจ่าวน้ำมัน

    (ป๋าหลิม = ปลาช่อน  บะกอก=มะกอก  บะแปบ=ถั่วแปบ  จ่าว=คล้ายผัด แต่ไม่ใช่ ..เจ้า)

    อย่างใดก่อต๋ามน้องก่อว่าของกิ๋นบ้านเฮา ..ลำกุ๊อย่าง

    บ่ว่าอยู่ตี้ไหน ต่างบ้านต่างเมือง ไปกิ๋นของกิ๋นของเปิ้น  ตึงกึ๊ดเติงหาก้า  "ของกิ๋นบ้านเฮา" นะเจ้า

    ขอบพระคุณปี้เอื้องเจ้า..

    สวัสดีค่ะ

    • ภูมิปัญญาเหล่านี้ยังหลงเหลืออยู่ทางเมืองเหนือไหมคะ
    • เด็ก ๆ รุ่นใหม่ได้รู้จักไหมคะน้องอ้วน
    • นับว่าเป็นคุณค่าที่ภูมิปัญญามีไว้ให้นะคะ
    • ขอขอบคุณค่ะ รักและคิดถึงเสมอค่ะ

    สวัสดีครับ ท่าน ศน. อ้วน ที่เคารพ

    • ก่อนอื่นต้องขอขอบพระคุณที่ให้เกียรติแวะไปเยี่ยม ไปทักทาย
    • และท่านยังไม่ลืม "ครูท.ณเมืองกาฬ" คนเดิม
    • แม้ทุกวันนี้จะไม่มีชื่อและผลงานที่เขาเคยเขียนไว้ใน G2K แล้วก็ตาม
    • "ครูจ่อย"คือ ชื่อใหม่ที่เขาใช้เขียนบันทึกที่นี่ ขอฝากดูแลอีกสักครั้งนะครับ
    • "คนเชียงใหม่" ยังอยู่ในหัวใจของเขาเสมอและตลอดไป
    • ขออวยพรให้มีความสุขในเดือนแห่งความรักและตลอดไปนะครับ

    สวัสดีครับ พี่อ้วน

    ตอนนี้ในรถผม ฟังทุกวันแบบชนิดขาดไม่เลยก็คือเพลงของไม้เมือง...
    ผมเป็นคนอีสานครับ, แทนที่จะรักทะเลเหมือนคนอื่นๆ ...
    แต่กลับรักภูมิทัศน์ บรรยากาศ วัฒนธรรมคนเหนือ...

    ...

    ขอให้ทุกๆ วันเป็นวันแห่งความรักและชีวิต นะครับ

    มาอ่านเรื่องราว ส้ามะเขือ..ฝีมือแม่..จึงเป็นเรื่องราวที่น่าสนใจขนาดหนัก..แม่นก่อเจ้า..ท่านศน. คนบ่เกยกิ๋นก็อยากกิน..คนกิ๋นหมั่นก็ก้าย..เนอะ..มะเขือแจ้สุดยอกดีดลิ้นมันปื้นขนาดเจ้า

     

    สวัสดีคะ ท่าน ศน.อ้วน

       สบายดีนะค่ะ

       เห็นภาพส้าบะเขือแล้วหิวข้าว

       ขอแถมข้าวอีกสักจาน

               คิดถึงคะ

     

    ปี้อ้วนเจ้า

    กึดเติงหลายๆ สบายดีนะเจ้า

    พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
    ClassStart
    ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
    ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
    ClassStart Books
    โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท