การผลิตและของในการให้สื่อในการจัดการเรียนการสอนจะต้องมีขั้นตอนประเมินและจำเป็นในการตรวจสอบคุณภาพของสื่อซึ่ง กรมวิชาการ กระทรวงศึกษาธิการ (2545 : 21 - ) ได้อธิบายหลักการและเหตุผลไว้ว่า การประเมินคุณภาพของสื่อนั้นบัญญัติไว้ตามมาตรา 64 แห่งพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ 2542 ดังนี้ “วิธีจะต้องส่งเสริมสนับสนุนให้มีการผลิตและพัฒนาแบบเรียน ตำราเรียน หนังสือทางวิชาการ สื่อสิ่งพิมพ์อื่น ๆ วัสดุ อุปกรณ์ และเทคโนโลยีการศึกษา ประกอบกับตามความในมาตรา 65 กล่าวว่า “ให้มีการพัฒนาบุคลากรทั้งด้านผลิต และผู้ใช้เทคโนโลยีการศึกษา การศึกษาเพื่อให้มีความรู้ความสามารถ และทักษะในการผลิต รวมทั้งเทคโนโลยีที่เหมาะสมมีคุณภาพและประสิทธิภาพ
หลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2544 ได้กำหนดลักษณะของสื่อการเรียนรู้ไว้ว่า ควรมีความหลากหลายทั้งสื่อธรรมชาติ สื่อสิ่งพิมพ์ สื่อเทคโนโลยีอื่น ๆ ในการประเมินสื่อ การเรียนรู้อาจมีการลำดับขั้นตอนสิ่งที่ต้องประเมินเพื่อวัดความเหมาะสม ประสิทธิภาพได้ตาม กรมวิชาการ กระทรวงศึกษาธิการไว้พอสังเขป ดังนี้
วิธีการประเมิน
ในการประเมินสื่อการเรียนรู้ที่จะวัดค่าประสิทธิภาพ การดำเนินการนั้น ควรจัดเป็นรูปคณะกรรมการบุคคลหลาย ๆ ฝ่าย จำนวน 3 – 5 ดังนี้
1. ผู้ทรงคุณวุฒิในสาขาต่าง ๆ ที่ประเมิน ซึ่งจะช่วยพิจารณาในหลักวิชาการของสิ่งที่ประเมินได้ถูกต้องเหมาะสม
2. ผู้มีประสบการณ์ด้านการสอนหรือการนิเทศ ซึ่งจะช่วยในแง่เนื้อหาที่นำเสนอกับวัย ของผู้เรียน
3. ผู้มีความรู้ความเข้าใจในหลักสูตร ซึ่งจะเป็นผู้ที่ช่วยตรวจพิจารณาว่ามีความสอดคล้องกับหลักสูตรสถานศึกษาหรือไม่
สื่อการเรียนรู้ที่จะกล่าวถึงเกณฑ์การประเมินที่นี้มี 2 ประเภทคือ
1. สิ่งพิมพ์ 2. สื่อเทคโนโลยี
1. การตรวจคุณภาพสิ่งพิมพ์ เป็นสื่อที่จัดทำเป็นหนังสือเรียนเป็นส่วนใหญ่ที่ใช้ใน การเรียน ได้แก่ หนังสือเรียน คู่มือครู
1.1 การประเมินคุณภาพหนังสือเรียน
กรมวิชาการได้จำแนกเกณฑ์การประเมินคุณภาพหนังสือเรียนซึ่งเป็นแนวทางตรวจพิจารณามี 3 ส่วนย่อย ดังนี้
ส่วนที่ 1 ข้อมูลพื้นฐาน เป็นข้อมูลเบื้องต้นของหนังสือ ได้แก่ สื่อหนังสือ ผู้แต่ง สำนักพิมพ์ ปีที่พิมพ์ ราคาจำหน่าย เป็นต้น
ส่วนที่ 2 รายการประเมิน เป็นส่วนสำคัญที่ใช้ในเกณฑ์ในการประเมินคุณภาพที่จะต้องพิจารณา ดังนี้
1. เนื้อหา พิจารณาในเรื่องต่อไปนี้
1) มีความสอดคล้องกับสาระและมาตรฐานการเรียนของหลักสูตรสถานศึกษาหรือไม่
2) เนื้อหามีความถูกต้องตามหลักวิชา ทันสมัย เป็นที่ยอมรับในสาขาวิชา ไม่ควรประเด็นโต้แย้ง
3) เนื้อหาไม่ขัดต่อความมั่นคง ความสงบเรียบร้อยของชาติและไม่ขัดต่อศีลธรรมอันดี
4) เนื้อหามีความยากง่ายเหมาะสมกับระดับชั้น
2. ภาษที่ใช้
ภาษาที่นำเสนอจะต้องถูกต้อง ชัดเจน สื่อความหมาย อ่านเข้าใจง่าย ภาษาที่ใช้เหมาะสมกับวัยของผู้เรียน ใช้ศัพท์ไม่ถูกต้อง
3. กิจกรรมประกอบบทเรียน พิจารณาในเรื่อง
1) สอดคล้องกับจุดประสงค์ของบทเรียน
2) ส่งเสริมความรู้ความเข้าใจในบทเรียนและนำไปสู่การปฏิบัติได้
3) ใช้คำสั่งที่ชัดเจน ง่ายต่อการปฏิบัติตาม
4) ใช้คำถามที่ท้ายทายและกระตุ้นความคิด
5) สอดแทรกกิจกรรมไว้อย่างเหมาะสม
4. ภาพตาราง แผนภูมิ พิจารณาในเรื่อง
1) ถูกต้อง ชัดเจน และเป็นปัจจุบัน
2) มีความเหมาะสม สอดคล้องกับเนื้อหา
3) มีรูปแบบการนำเสนอที่น่าสนใจ
4) ช่วยให้เข้าใจเนื้อหาชัดเจนขึ้น
ส่วนที่ 3 สรุปข้อคิดเห็นผลการประเมินเป็นส่วนที่สรุปผลในเชิงคุณภาพของสื่อว่ามีคุณภาพในระดับใด มีจุดเด่น ข้อบกพร่องอย่างไรบ้างที่จะมีการปรับปรุง