การจัดการความรู้ด้วยเรื่องเล่าเร้าพลัง(4)บ้านเลือกแห่งนี้...มีภูมิปัญญาสร้างสุขที่บรรพบุรุษเราได้เลือกสรรแล้ว...

วันที่ 21 ก.พ. 2553 ที่ผ่านมาผมได้ร่วมกับคณะทำงานจัดการความรู้ของสภาองค์กรชุมชนตำบลบ้านเลือก อ.โพธาราม จ.ราชบุรี ได้จัดเวทีการจัดการความรู้ในลักษณะการจัดกระบวนการทางความรู้และการเรียนรู้โดยเครื่องมือสุนทรียปรัศนาและสาธก(AI) เป็นการจัดเวทีการจัดการความรู้ ครั้งที่ 6 แล้วครับ ครั้งนี้เป็นเวทีสุดท้าย งานนี้เป็นส่วนหนึ่งของการวิจัยของผม ในหัวข้อเรื่อง“การจัดการความรู้เพื่อพัฒนาภาวะผู้นำการเสริมสร้างความสุขมวลรวมชุมชนท้องถิ่นของสมาชิกสภาองค์กรชุมชนตำบล”ผลจากเวทีครั้งนี้ในตอนท้ายผู้เข้าร่วมเวทีได้ช่วยกันสรุปบทเรียนประสบการณ์การพัฒนาภาวะผู้นำการเสริมสร้างความสุขมวลรวมของสมาชิกสภาองค์กรชุมชนตำบลบ้านเลือก ว่ามีเรื่องอะไรที่น่าจะนำมาทำให้เป็นเรื่องเล่าที่เร้าพลังได้ ซึ่งสรุปเป็นเรื่องเล่าเร้าพลังได้ทั้งหมด 7 เรื่องด้วยกันครับ นี่เป็นเรื่องที่ 4แล้วครับ........ 

การจัดการความรู้โดยเรื่องเล่าเร้าพลัง เรื่องที่ 4

บ้านเลือกแห่งนี้...มีภูมิปัญญาสร้างสุขที่บรรพบุรุษเราได้เลือกสรรแล้ว

ในสมัยก่อนในยุคที่การแพทย์การสาธารณสุขสมัยใหม่ยังไม่เจริญที่บ้านเลือกแห่งนี้ได้ชื่อว่าเป็นแหล่งศูนย์รวมของหมอพื้นบ้านที่มีชื่อเสียงหลายคน  หมอพื้นบ้านที่บ้านเลือกแห่งนี้มีทั้งที่เป็นพระและฆราวาส  หมอพื้นบ้านที่นี่ได้ชื่อว่าเป็นผู้ที่มีความรู้มีภูมิปัญญารักษาผู้คนที่เจ็บไข้ได้ป่วยด้วยสมุนไพรพื้นบ้านที่ขึ้นชื่อแห่งหนึ่งในจังหวัดราชบุรี ด้วยเป็นภูมิปัญญาที่ได้เลือกสรรแล้วอย่างดีโดยบรรพบุรุษและยังคงได้รับการสืบสานจากลูกหลานคนบ้านเลือกตกทอดมาถึงปัจจุบัน

ทีมงานเครือข่ายอาสาสมัครสาธารณสุขทั้งตำบลเกือบสองร้อยคนสามารถที่จะสืบสานภูมิปัญญาการแพทย์การสาธารณสุขพื้นบ้านไปพร้อมๆกับการเรียนรู้วิทยาการทางด้านการแพทย์การสาธารณสุขสมัยใหม่ได้อย่างบูรณาการ   อย่างเช่นการรักษาผู้ป่วยด้วยสมุนไพรลูกประคบสูตรเฉพาะของบ้านเลือกมิใช่แค่ใช้รักษาผู้คนในชุมชนเท่านั้น ลูกประคบของบ้านเลือกมีชื่อเสียงเป็นที่ยอมรับอย่างกว้างขวางทั้งยังเป็นสินค้าส่งออกไปยังต่างประเทศนำรายได้เข้าประเทศอีกด้วย  นอกจากนี้เรายังสามารถเห็นได้ว่าเกือบทุกครัวเรือนมีการปลูกพืชสมุนไพรไว้ในครัวเรือน รั้วบ้านของคนบ้านเลือกจึงเต็มไปด้วยพืชสมุนไพรที่หลากหลายชนิด

พืชสมุนไพรของบ้านเลือกใช่ว่าจะอยู่เฉพาะในรั้วบ้านเท่านั้น ทีมงานยังได้มีการพัฒนายกระดับการแปรรูปพืชสมุนไพรสร้างคุณภาพให้มีความทันสมัยยิ่งขึ้น  ด้วยมุ่งหวังที่จะก้าวสู่การยอมรับในระดับสากลต่อไปภายใต้โครงการความร่วมมือกับสถาบันวิจัยจุฬาภรณ์  โดยสถาบันวิจัยจุฬาภรณ์จะเป็นผู้ถ่ายทอดเทคโนโลยีในการแปรรูปสมุนไพร

การเลือกสรรภูมิปัญญาสร้างสุขภาวะของบรรพบุรุษบ้านเลือกที่เป็นที่เคารพนับถือและเลื่องลือไปทั่วคือที่ตำบลบ้านเลือกแห่งนี้ในอดีตมีพระเกจิอาจารย์ที่ขึ้นชื่อ ได้แก่หลวงพ่ออินทร์ วัดโบสถ์ หลงพ่ออินทร์ วัดหนองรี หลวงพ่อธ์ วัดพระศรีอารย์ หลวงพ่อแหยม วัดบ้านเลือกและหลวงพ่อพิมมาลัย หลวงพ่อสวัสดิ์วัดหุบมะกล่ำ หลวงพ่อจากทั้งห้าวัดเหล่านั้นล้วนเป็นที่เคารพนับถือ  ล้วนแต่เป็นพระเกจิอาจารย์มีชื่อเสียงในเรื่องวัตถุมงคล ทั้งประเภทเครื่องรางของขลังและพระเครื่อง นอกจากจะมีวิทยาคมแก่กล้า พลังจิตแน่วแน่แล้ว หลวงพ่อทั้งหลายเหล่านั้นยังเป็นผู้ที่มีความรู้ความเชี่ยวชาญพิเศษในด้านแพทย์แผนโบราณ สามารถรักษาโรคภัยไข้เจ็บ วิทยาคมของท่านขึ้นชื่อลือชาในเรื่องการขับไล่ภูตผีปีศาจ รวมทั้งมีอนุภาพในการขับไล่ภัยร้ายต่างๆนานา  ยิ่งน้ำมนต์ศักดิ์สิทธิ์ของหลวงพ่อทั้งหลายเหล่านั้นแล้วได้ชื่อว่ามีอานุภาพยิ่งนัก

        สิ่งที่ทำให้ที่บ้านเลือกแห่งนี้ได้ชื่อว่าเป็นดินแดนแห่งการขจัดทุกข์และสร้างสุข จนมีชื่อเสียงขจรขจายไปไกลคือการเป็นย่านที่ได้ชื่อว่าหากท่านใดคิดจะสร้างความสุขให้กับชีวิตขอท่านจงได้มาเริ่มต้นชีวิตใหม่ของท่าน ณ บ้านเลือกแห่งนี้  ที่นี่มีพิธีกรรมสะเดาะเคราะห์ ปัดเป่าภัยร้ายและเสริมดวงชะตาสร้างความเป็นสิริมงคลให้ชีวิต จนได้รับการยอมรับทั่วไปถึงอานุภาพของพิธีกรรมดังกล่าวสามารถขจัดปัดเป่าเภทภัยร้าย ความทุกข์โศก โรคภัยและอุปสรรคต่างๆนานาในชีวิตทั้งปวงให้หมดสิ้นไปได้อย่างแท้จริง ในแต่ละวันเราจะได้เห็นผู้คนจากทั่วสารทิศเดินทางมาที่วัดโบสถ์ ตำบลบ้านเลือกเพื่อร่วมพิธีกรรมดังกล่าว

        ตำบลบ้านเลือกเห็นความสำคัญในเรื่องสุขภาพอย่างมากมาโดยตลอด  ดังนั้น “คนในตำบลมีสุขภาพแข็งแรง” จึงเป็นหนึ่งในเก้าเป้าหมายการสร้างความสุขมวลรวมของตำบลบ้านเลือกโดยมีตัวชี้วัดคือการมีจำนวนผู้ป่วยในโรคที่สำคัญคือ โรคเบาหวาน  ความความดันโลหิตสูง ไข้เลือดออกลดลง

        ชาวบ้านเลือกรู้สึกภาคภูมิใจที่ได้เป็นส่วนหนึ่งในการเสริมสร้างความสุขให้ผู้คนมาแต่ในอดีต และยิ่งมีความภาคภูมิใจมากยิ่งขึ้นด้วยชื่อว่าตำบลบ้านเลือกแห่งนี้เป็นตำบลที่ได้ริเริ่มในการจัดทำเป้าหมายและตัวชี้วัดความสุขมวลรวมชุมชนท้องถิ่นเป็นพื้นที่แรกๆของประเทศ และมีความยินดีอย่างยิ่งที่จะได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้ในเรื่องความสุขมวลรวมนี้กับชาวชุมชนทุกพื้นที่ ด้วยวิสัยทัศน์ของคนบ้านเลือกที่ว่า “คนบ้านเลือก มีคุณธรรม มีความรู้ ความสามารถ และมีความสุข  เป็นชุมชนท้องถิ่นที่ “มีความอยู่เย็นเป็นสุขร่วมกัน” บนฐานวัฒนธรรม ลาวเวียง”

[พระมหาแล ขำสุข(อาสโย)]

ได้ความรู้เรื่องลาวเวียงพร้อมประวัตbศาสตร์ความเป็นมา ภูมิปัญญาท้องถิ่นอันมีค่าอีกมากมาย

เจริญพร

[สุเทพ ไชยขันธุ์]

ภูมิปัญญาชุมชนท้องถิ่นล้วนแต่มีค่าควรแก่การสืบค้นยังมีอีกมากมายครับ

กราบนมัสการพระคุณเจ้า พระอาจารย์มหาแลคด้วยความเคารพรับ

[ดร. ภิญโญ รัตนาพันธุ์]

ฟังแล้วดีมากครับ น่าสนใจมากครับ ในด้านการวิจัยเชิงคุณภาพ คุณกำลัง "ได้การมีส่วนร่วม" จากชาวบ้าน ที่เขา "เต็มใจ และ "ภูมิใจ" ด้วยครับ เป้นจุดเริ่มต้นที่ดีมากครับ

[สุเทพ ไชยขันธุ์]

"ได้การมีส่วนร่วม" จากชาวบ้าน ที่เขา "เต็มใจ" และ "ภูมิใจ" ด้วยครับ เป็นจุดเริ่มต้นที่ดีมาก

ขอบคุณสำหรับกำลังใจครับอ.ดร.ภิญโญ