สุขภาพดีวิถีพุทธ
นับเป็นความโชคดีของเราและคนในครอบครัวที่ไม่ค่อยเจ็บไข้ได้ป่วยกันสักเท่าใด หลายคนบอกเราว่า... แม้ด้วยภารกิจหลากหลายที่ทำให้เราต้องเดินทางอยู่บ่อย ๆ เป็นเหตุให้ใช้สังขารเปลือง... เรายังดูดี ดูมีสุขภาพที่แข็งแรง เมื่อเทียบกับเพื่อน ๆ รุ่นเดียวกัน หรือคนในวัยเดียวกันกับเรา... แต่เรารู้ตัวเองดีว่า ช่วงสองสามปีที่ผ่านมา ร่างกายของเราไม่ค่อยสมบูรณ์เหมือนเช่นเคย ยามกลับจากการเดินทางไกลจะรู้สึกเหนื่อยล้า ยามที่ต้องนอนดึกจะอ่อนเพลีย ยามที่ต้องใช้ความคิดหนัก ๆ เพื่อขับเคลื่อนงานก็จะเกิดอาการวูบเป็นครั้งคราว ...พลังชีวิตในตัวเราถดถอยลงกว่าเดิมไม่น้อยเลย
เพื่อนที่รักและห่วงใยได้นำวีดิทัศน์และหนังสือที่มีเนื้อหาว่าด้วย “การดูแลสุขภาพตามหลักการแพทย์วิถีพุทธ” มาให้เมื่อหลายเดือนก่อน ด้วยความที่เกรงว่าเพื่อนจะเสียกำลังใจที่อุตส่าห์เป็นห่วงเป็นใย... เมื่อใดที่พอมีเวลา เราจึงหยิบหนังสือเหล่านั้นขึ้นมาอ่านบ้าง... เริ่มต้นก็อ่านอย่างไม่ใส่ใจเท่าใดนัก แต่เมื่ออ่านไป ๆ ...จึงรับรู้ว่าการดูแลสุขภาพตามแนวทางแพทย์วิถีพุทธนี้เป็นประโยชน์และน่าสนใจยิ่งนัก (สำหรับวีดิทัศน์นั้น ต้องสารภาพว่า ยังไม่ได้เปิดดูจนกระทั่งทุกวันนี้)
อย่างไรก็ตาม เป็นเพราะการรับรู้ที่ไม่ตระหนักรู้...ทำให้เรายังไม่ได้ลงมือปฏิบัติการเพื่อดูแลสุขภาพตัวเองอย่างเอาจริงเอาจังตามแนวทางของ “สุขภาพดีวิถีพุทธ”
จนกระทั่งเมื่อกลางเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมา เราได้มีโอกาสไปเข้าร่วมกิจกรรม “ค่ายสุขภาพ” ของ “งานแพทย์วิถีพุทธ กลุ่มงานเวชกรรมสังคม โรงพยาบาลอำนาจเจริญ” ร่วมกับ “ศูนย์เรียนรู้สุขภาพพึ่งตนตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง สวนป่านาบุญ” ซึ่งจัดขึ้นที่ศาลาธรรม จ.ปทุมธานี ซึ่งแม้เป็นค่ายระยะสั้นที่มีระยะเวลาอบรมเพียง 1 วัน แต่เราก็ได้รับความรู้และประสบการณ์มากมาย ทั้งจากการบรรยายและการแบ่งกลุ่มปฏิบัติการ โดยวิทยากรคนสำคัญที่มาให้ความรู้กับพวกเราในวันนั้นคือ “คุณใจเพชร กล้าจน” หรือที่พวกเรารู้จักกันในนามว่า “หมอเขียว”
เทคนิคการดูแลสุขภาพแนวเศรษฐกิจพอเพียงตามหลักการแพทย์วิถีพุทธ เพื่อควบคุมป้องกันโรค บำบัดบรรเทาโรคและฟื้นฟูสุขภาพ มีหลักการอยู่ ๙ ข้อหรือที่หมอเขียวเรียกว่า “ยา ๙ เม็ด” โดยเราอาจเลือกทำเพียงข้อใดข้อหนึ่งหรือทำหลายข้อร่วมกัน ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับสภาพร่างกายและความเจ็บป่วยของแต่ละท่าน โดยหมอเขียวบอกว่า ตัวชี้วัดที่สำคัญคือ การเกิดสภาพพลังชีวิต ซึ่งได้แก่...ความรู้สึก “สบาย เบากาย และ มีกำลัง”
ขออนุญาตนำ “ยา ๙ เม็ด” หลักการในการดูแลสุขภาพวิถีพุทธซึ่งหมอเขียวได้ให้ไว้เป็น “วิทยาทาน” มาเล่าสู่กันฟัง ดังต่อไปนี้ค่ะ
๑. การรับประทานสมุนไพรปรับสมดุล
๒. กัวซาหรือขูดซาหรือขูดพิษหรือขูดลม
๓. การสวนล้างลำไส้ใหญ่ (ดีทอกซ์)
๔. การแช่มือแช่เท้าในน้ำสมุนไพร
๕. การพอก ทา หยอด ประคบ อบ อาบ ด้วยสมุนไพรที่ถูกกัน คือ เมื่อใช้แล้วรู้สึกสบาย
๖. การออกกำลังกาย กดจุดลมปราณ โยคะ กายบริหาร ที่ถูกต้อง
๗. การรับประทานอาหารปรับสมดุลร่างกาย
๘. ใช้ธรรมะ ทำใจให้สบาย ผ่อนคลายความเครียด
๙. รู้เพียรรู้พักให้พอดี
หลังกลับจากค่ายฯ เราได้ทดลองปฏิบัติการฟื้นฟูสุขภาพตัวเอง โดยพยายามจัดสรรเวลาในแต่ละวันให้ลงตัว ให้เวลากับการทำกิจกรรมต่าง ๆ เพื่อดูแลสุขภาพอย่างต่อเนื่อง จากการใช้วันเวลาตาม “นาฬิกาชีวิต” ทำให้เราได้ค้นพบความจริงตามสโลแกนของค่ายสุขภาพฯ ที่กล่าวว่า... หมอที่ดีที่สุดในโลก คือ “ตัวคุณเอง”
หนังสือ “ถอดรหัสสุขภาพ” ทั้งเล่ม ๑ เล่ม ๒ และ เล่ม ๓ ที่มีเนื้อหาว่าด้วย “ร้อน-เย็น ไม่สมดุล” “ความลับฟ้า” และ “มาเป็นหมอดูแลตัวเองกันเถอะ” ซึ่งรวบรวมและเรียบเรียงโดย “หมอเขียว” เป็นหนังสือที่เราคิดว่าทุกครอบครัวควรมีไว้ประจำบ้าน
เรากำลังหารือแกนนำเครือข่ายในหลายพื้นที่ที่เราทำงานร่วมด้วย เช่น เครือข่ายเกษตรกรรมยั่งยืน เครือข่ายกลุ่มสัจจะสะสมทรัพย์เพื่อพัฒนาคุณธรรมครบวงจรชีวิต ตลอดจน กลุ่มองค์กรการเงินชุมชนและสวัสดิการชุมชน เพื่อจัดทำโครงการขับเคลื่อนกิจกรรม “สุขภาพดีวิถีพุทธ” ภายใต้คำขวัญ “พึ่งตนเองได้ ใช้ตนเองเป็น” ซึ่งหากสมาชิกทุกคนลุกขึ้นมา “ปฏิวัติตัวเอง” ด้านการดูแลสุขภาพ ย่อมเป็นหนทางหนึ่งที่จะนำพาทุกครัวเรือนในทุกชุมชนสู่ความเข้มแข็ง... การมีสวัสดิการที่ดีจากการมีสุขภาพที่ดี ย่อมเป็นสวัสดิการที่แท้
เรื่องราวของ “หมอเขียว” นักวิชาการสาธารณสุข นักบำบัดสุขภาพทางเลือก ครูฝึกแพทย์แผนไทย ซึ่งได้ช่วยให้ผู้คนรอดตายหายป่วยเป็นจำนวนมาก จะถูกนำเสนอในรายการ “คนค้นคน” ค่ำคืนนี้... คือ คืนวันอังคารที่ ๑ และคืนวันอังคารที่ ๘ ...ติดตามชมกันให้ได้นะคะ
ขออนุโมทนาบุญกับหมอเขียวและทีมงานทุกท่านที่ได้ช่วยเหลือผู้คนให้พ้นทุกข์จากความเจ็บไข้ได้ป่วย ทำให้ผู้คนมีสุขสภาวะที่ดีทั้งร่างกายและจิตใจ... ขออานิสงค์ผลบุญนี้ดลบันดาลให้หมอเขียวตลอดจนทีมงานทุกท่าน มีสุขภาพพลานามัยแข็งแรง มีอายุขัยยืนยาว ให้มีคุณสมบัติยอดเยี่ยม เปี่ยมด้วยคุณธรรมอันเลิศ ได้สร้างบารมีอย่างมีความสุข ปราศจากทุกข์โศกโรคภัย ไปจนตลอดชีวิต ทุกภพทุกชาติ....ตราบกระทั่งสู่พระนิพพาน
“อโรคา ปรมา ลาภา”
“ความไม่มีโรค เป็นลาภอันประเสริฐ”
พุทธพจน์นี้เป็นความจริงยิ่งนัก
...............
ความเห็น (11)
สวัสดีครับอาจารย์ตุ้ม...
ไม่พบกันนานเลย
ตอนนี้สุขภาพน่าจะดีขึ้นบ้างแล้วใช่ไหมครับ
คืนนี้จะตามดูรายการนี้ครับ
ขอบคุณคะที่มอบยาดีให้ได้อ่านและจะทดลองทำดู
สวัสดีครับท่านคร.ทิพวัลย์
ได้มีโอกาสไปเยี่ยม กำแพงแสน ไปพบอาจารย์ ขจิต และอาจารย์ สามารถ
ท่านอาจารย์ ขจิตได้กรุณาคุยให้ฟังถึงท่านดร.ครับ
เสียดายที่ไม่มีโอกาสไปคารวะ
รักษสุขภาพครับท่าน
สวัสดีค่ะอ.เกียรติศักดิ์
ยินดีที่ได้ข่าวคราวผ่าน blog นะคะ
อาทิตย์ที่แล้ว ไปงานโครงการหลวงที่เชียงใหม่
แวะไปวัดสวนดอก...เดินผ่านที่ที่เคยเป็น "โพธิยาลัย"....
ยังนึกถึงคืนวันเก่า ๆ ที่พวกเรานั่งล้อมวงหารือกัน (ประสาคนแก่นึกถึงความหลัง)
สุขภาพช่วงนี้ดีขึ้นค่ะ เหตุเพราะจัดสรรเวลาให้ตัวเองมากขึ้นค่ะ
เมื่อวานโทรบอกลูกหนิง(สกว.ภาค)ให้ดูรายการของหมอเขียว
ลูกหนิงงานหนักเกินตัว...สุขภาพบ่ดีเท่าใดเหมือนกันค่ะ
คงมีโอกาสได้หอมแก้วน้องเฌวาสักวันหนึ่งนะคะ
สวัสดีค่ะครูนวนใจ
คงได้ติดตามชมรายการ "คนค้นคน" เมื่อคืนนะคะ
ฝากช่วยถ่ายทอดความรู้ชุดนี้ให้ลูกศิษย์ของคุณครูด้วยค่ะ
สวัสดีค่ะคุณวอญ่า
ขอบคุณค่ะ รักษาสุขภาพเช่นกันค่ะ
หากมีโอกาสได้ไปพัทลุงอีก จะส่งข่าวให้ทราบนะคะ
ลูกศิษย์เป็นคนพัทลุง (หนุ่มโต-เทพรัตน์ ทำงานด้านชุมชนและอื่น ๆ อีกมากมาย )
คุณวอญ่ามากำแพงแสนเมื่อใด ฝากอ.ขจิตบอกอ.พี่ตุ้มด้วยนะคะ
พี่ตุ้มครับ พบหมอเขียวด้วยดีจังเลย วันก่อนไปอยุธยาได้เรื่องการนวดแผนไทยมา ยังไม่ได้เขียนเลยครับ พี่ตุ้มสบายดีนะครับ ว่างๆๆนัดพี่ตุ้ม ทานข้าวดีกว่า ฮ่าๆๆ
น้องขจิตครับ
รีบนัดมาโดยเร็วนะครับ
เพราะอาทิตย์จะหน้าเปิดเรียนแล้ว...
พี่ตุ้มสบายดีจ๊ะ...น้องขจิตสบายดีบ่
สวัสดีท่าน ดร. ทิพวัลย์ สีจันทร์ ครับ
ขอบพระคุณสำหรับบันทึกสุขภาพดีวิถีพุทธที่นำมาฝากนะครับ...
อ.ตุ้มครับ...
ช่วงนี้ผมไป ๆ กลับ ๆ ระหว่างกรุงเทพฯ และดอยมูเซอ จ.ตาก
ผันตัวเองกลับไปทำงานพัฒนาอีกคร้ัง หลังจากไม่ประสบความสำเร็จในการทำงานประจำในกรุงเทพฯ
มีโจทย์ท้าทายจำนวนมากเลยครับถึงการดำรงอยู่ได้ในภาวะเช่นนี้ (เลี้ยงตัว เลี้ยงงาน)
ผมเลือกไม่ทำงานแบบขอทุนมาทำงาน แต่จะทำกิจการเล็ก ๆ เลีร้ยงตัวที่คู่ไปกับการทำงาน
ผมเลือกทำกิจการที่พักเล็ก ๆ ในหมู่บ้าน แล้วจัดกิจกรรมท่องเที่ยวเชิงนิเวศวัฒนธรรมด้วยวัตถุประสงค์ ๒ อย่าง
อย่างแรกเพิ่มความเชื่อมั่นในสิ่งที่ชาวบ้านเชื่อและยึดถือมาต้ังแต่รุ่นปู่ย่าตายาย
อย่างที่สองก็คือ พาคนนอกเข้าไปเรียนรู้ดูความงดงามของวิถีชีวิตชาวบ้าน
สองทริปในบันทึกที่ผมเสนอไว้ (ทำฝายแม้ว/ชิมกาแฟ) คือกิจกรรมที่จะดำเนินการเร็ว ๆ นี้ครับ
อยากชวนอาจารย์ตุ้มไปเยือนที่ดอยมูเซอสักรอบ
...
เฌวาโตขึ้นเยอะแล้วครับ ตอนนี้ใกล้สามขวบแล้ว เข้าเรียนอนุบาลที่โณงเรียนหน้าบ้าน เช้าเดินไปส่งเย็นเดินไปรับ
มีความสุขดีประสาเด็ก แต่ก็ซนเหลือร้ายเลยครับ
คงจะได้พาไปให้อาจารย์ตุ้มหอมแก้มสักวันครับ
...
คนข้างบนนั้น (อ.ขจิต) พักหลังเจอกันบ่อยครับ
ม.เกษตร กำแพงแสน มีคนเก่ง ๆ ที่ดีเยอะมากเลยนะครับ
รองฯสุรางค์ คำมุข
ไม่เจอกันตั้งนาน คิดถึงเสมอคะ เมื่อไหร่จะมีโอกาสทบทวนงานฟื้นฟูศีลธรรมร่วมกันคะ
งานเขียนอาจารย์ตุ้มดีมากๆ ขออนุญาตนำไปเผยแพร่ต่อ คงไม่ว่ากันนะคะ