๓๘.พิธีกรรม “บูวตี”และ “หวู่ซากูว”

การปฏิบัติสืบต่อกันมาทำให้เกิดความรักและสามัคคีของคนในสังคมชาวลาหู่ที่แสดงถึงความเจริญทางจิตใจของคนในสังคมเป็นเครื่องจูงใจให้คนทำความดี ละเว้นความชั่วทำให้เกิดความอิ่มเอิบใจ

ความสุขของชาวลาหู่มาจากความสนุกสนานร่าเริง อยู่ในกรอบประเพณี หลังจากปีใหม่ “เข๊าะจา” ไปแล้วอีก ๑๕ วันจะเข้าสู่พิธี “บูวตี”และ “หวู่ซากูว”

“บูตี” เป็นพิธีกรรมเรียกขวัญให้กับสมาชิกคนในคนหนึ่งที่เจ็บป่วยและจิตใจไม่ค่อยสบาย มีเรื่องเศร้าหมองหรือเสียขวัญ เสียกำลังใจ ส่วน”หวู่ซากวู “เป็นพิธีการเลี้ยงผีบ้านเพื่อความเป็นสิริมงคล พิธีเหล่านี้จะทำขึ้นที่หน้าห้องผีภายในบ้าน

ระหว่างพิธีกรรมหรือเทศกาลนี้ จะเป็นโอกาสของชายหนุ่มและหญิงสาวที่รักใคร่ชอบพอกันจัดพิธีแต่งงานถือว่าเป็นวันดี ประเพณีของชาวลาหู่ฝ่ายชายจะให้แม่สื่อไปติดต่อสู่ขอฝ่ายหญิงจากพ่อแม่ของฝ่ายหญิง

วันขึ้น ๑๓ ค่ำ เดือน ๑ ชาวบ้านก็จะตำข้าวปุ๊อีกครั้ง เพื่อใช้ประกอบพิธีในเทศกาล “เข๊าะนอย” ในวันต่อไปคือวันขึ้น ๑๔ ค่ำเดือน ๑ เนื่องจากผู้ชายในหมู่บ้านจำนวนหนึ่งต้องออกไปทำงานนอกหมู่บ้านทำให้ขาดโอกาสเข้าร่วมพิธีกรรม “เข๊าะจา” และเพื่อเป็นการขอขมาต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์และความเป็นสิริมงคล เป็นพิธีกรรมที่ไม่ยุ่งยากและซับซ้อนมากนัก ชาวบ้านจะนำข้าวปุ๊ที่ตำนำไปทำบุญกับครอบครัวของเพื่อนบ้าน และคอยต้อนรับเพื่อนบ้านที่จะมาทำบุญและนำข้าวปุ๊มามอบให้ พิธีนี้มีระยะเวลาถึง ๔ วันจนถึงวันแรม ๒ ค่ำ เดือน ๑ จะทำพิธีกรรมส่งเคราะห์ส่งผีของหมู่บ้าน ซึ่งถือเป็นการออกจากเทศกาล เป็นจุดเริ่มต้นในการทำงานในฤดูกาลผลิตใหม่ที่จะเวียนมาถึง

พิธีกรรมเป็นเรื่องที่เกี่ยวข้องกับประเพณีและวัฒนธรรม มนุษย์ในสังคมที่เจริญแล้วต่างก็มีประเพณีและพิธีกรรมที่เฉพาะของตน พิธีกรรมเป็นเครื่องชี้ถึงความสามัคคีความกลมเกลียวเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันของคนในชาติ ซึ่งคนไทยส่วนใหญ่นับถือศาสนาพุทธนั้น พิธีกรรมส่วนใหญ่จึงเกี่ยวข้องอยู่กับเรื่องของศาสนา เช่น การทำบุญตักบาตร การไหว้พระสวดมนต์ การทำบุญในเทศการต่าง ๆ ซึ่งขึ้นอยู่กับความเชื่อและหลักการของพุทธศาสนาแทบทั้งสิ้น พิธีกรรมที่เกี่ยวกับศาสนานี้เรียกว่าศาสนาพิธี

คนบางกลุ่มอาจมองข้ามเห็นว่าพิธีกรรมเป็นเรื่องเหลวไหลไร้สาระและเสียเวลาโดยใช่เหตุ ทั้งนี้อาจเป็นเพราะผู้ประกอบพิธีกรรมเหล่านั้นไม่ได้มีความเข้าใจอย่างถ่องแท้ถึงระเบียบวิธีและแก่นแท้ของพิธีกรรมนั้น ๆ จึงทำให้เห็นเป็นเรื่องที่ไม่มีคุณค่าไม่มีเหตุผลและงมงาย

สังคมของชาวลาหู่จึงเป็นเช่นเดียวกันที่อาศัยหลักพิธีกรรมนำมาสู่ความรัก ความสามัคคีเพื่อให้สังคมอยู่ร่วมกันด้วยความสงบร่มเย็น จึงควรที่จะสร้างความตระหนักให้เยาวชนของชาวลาหู่ได้เข้าใจความหมายของการประกอบพิธีกรรมเพื่อสืบทอดวัฒนธรรมประเพณีต่อไป

ติดตามรายละเอียดต้นฉบับที่นี่ค่ะ http://gotoknow.org/blog/kgeneral/382803

เขียนใน GotoKnow โดย คิม นพวรรณ
ใน จิตสาธารณะ

คำสำคัญ (Tags): #gotoknow#ครูคิม นพวรรณ#ค่ายจิตอาสา#บูวตีและหวู่ซากูว#ลาหู่ บ้านห้วยปลาหลด

หมายเลขบันทึก: 383021เขียนเมื่อ 9 สิงหาคม 2010 07:29 น. ()แก้ไขเมื่อ 12 กุมภาพันธ์ 2012 15:44 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่าน