วิธีการคิดอย่างมีระบบ (System Thinking)

"วิธีการคิดอย่างมีระบบ (System Thinking)"

System Thinking หมายถึง :

วิธีการคิดอย่างมีระบบ มีเหตุมีผล ทำให้ผลของการคิดหรือผลของการแก้ปัญหาที่ได้นั้นมีความถูกต้อง แม่นยำและรวดเร็ว วิธีการคิดอย่างมีระบบจะเป็นหนทางไปสู่การเป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้ (Learning Organization) ถ้าองค์กรนั้น ๆ นำไปใช้อย่างมีประสิทธิภาพและยึดหลักให้บุคลากรภายในองค์กร ตระหนักในการศึกษาหาความรู้อยู่เสมอและผู้บริหารให้ความสำคัญต่อการฝึกอบรมการเรียนรู้ของบุคลากรองค์กรแห่งการเรียนรู้ (Learning Organization) จึงทำให้เกิดการเรียนรู้จากตัวเองของบุคลากรแต่ละคน เกิดการเรียนรู้ของทีมงาน ทำให้เกิดการสร้างวิสัยทัศน์รวม (Shared Vision) และเกิดการเรียนรู้ร่วมกันอย่างเป็นทีม (Team Learning)...

วิธีการคิดอย่างมีระบบ ซึ่ง นพ.วิจารณ์ พานิช ได้กล่าวถึงรูปแบบขององค์การเรียนรู้ว่า "วิธีการคิดอย่างมีระบบ (System Thinking) เป็นส่วนหนึ่งของการจัดการให้เกิดการเรียนรู้ ผู้นำต้องทำให้องค์กรเกิดบรรยากาศแห่งการเรียนรู้ เพื่อจะได้เป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้ โดยดึงปัญญาของบุคลากรในองค์กร เน้นการทำงานเป็นทีม โดยสร้างให้เกิดวินัย 5 ประการของ Peter Senge ประกอบด้วย...

1. Personal Mastery ต้องมีวินัยในตัวเอง มีสติสามารถบังคับตนเองได้ ควบคุมตนเองได้ ปรับปรุงตนเองสม่ำเสมอ มีพฤติกรรมการเรียนรู้อย่างต่อเนื่องเป็นปกติ กระตือรือร้นในการแสวงหาความรู้ ใฝ่รู้ ใฝ่เรียน

2. Mental Model ไม่มีมิจฉาทิฐิ รับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น มีจิตใจที่มีพลังในการสร้างสรรค์สิ่งต่าง ๆ มีความคิดสร้างสรรค์ทั้งเชิงบวก คิดนอกกรอบและคิดแบบบูรณาการ

3. Shared Vision สร้างความฝันร่วมกัน รู้เป้าหมายทั่วทั้งองค์การ ใฝ่ฝันถึงอนาคตร่วมกัน

4. Team Learning มีการเรียนรู้ร่วมกันของทีม สร้างความเข้าใจร่วมกันกับคนอื่น ๆ ผ่านกระบวนการแก้ไขความขัดแย้ง แสวงจุดร่วมสงวนจุดต่าง พยายามหาความเห็นร่วม (Consensus) ที่เหมาะสมต่อองค์การ เปลี่ยนการทำงานจาก Me เป็น We

5. Systemic Thinking คิดเป็นระบบ เห็นภาพรวม (Big Picture) มองความเชื่อมโยงของส่วนต่าง ๆ ในองค์การ มองให้ออกว่าแต่ละส่วนขององค์การส่งผลกระทบต่อกันและกันอย่างไร?...

สรุป : วิธีการคิดอย่างมีระบบ มีความเหมาะสมกับการทำงานของส่วนราชการในยุคปัจจุบัน เพราะงานในยุคปัจจุบันที่ปฏิบัติส่วนมาจะเกี่ยวเนื่องกับการทำแผนยุทธศาสตร์ วิสัยทัศน์ พันธกิจ... เนื่องจากความคิดเดิม ๆ นั้นจะไม่เหมาะสมกับการทำงานของส่วนราชการในยุคปัจจุบัน... เห็นได้จากถ้าเราได้ลงมือปฏิบัติจริงแล้ว... จะเกิดติดขัด เพราะเดิมเราทำงานกันไม่ค่อยเป็นระบบ...ไม่สามารถทำให้งานบรรลุผลสำเร็จได้...ถึงได้แต่ก็ไม่ค่อยเป็นรูปธรรม... แต่เมื่อนำวิธีการคิดอย่างมีระบบมาใช้ในส่วนราชการแล้ว...จะสามารถทำให้งานบรรลุผลสำเร็จได้...

[อธิวัฒน์]

สวัสดีครับ ผมขออนุญาตออกความเห็นเกี่ยวกับ System Thinking ครับ

คำว่า System Thinking นั้นคือ "การคิดเชิงระบบ" ซึ่งแตกต่างจาก "การคิดอย่างมีระบบ" ครับ

การคิดเชิงระบบ คือการมองว่าปัญหาต่างๆ เชื่อมโยงกันเป็นระบบ (system) การเปลี่ยนแปลงสิ่งต่างๆ ในระบบ ย่อมมีผลกระทบกับส่วนอื่นๆ ของระบบ

 

ส่วนการคิดอย่างมีระบบ หมายถึงการจัดกระบวนการคิดของเราเองให้เป็นขึ้นเป็นตอน ซึ่งแตกต่างจากการคิดเชิงระบบโดยสิ้นเชิงครับ