วันพุธที่ ๒๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๕๓ ได้รับเกียรติและโอกาสจาก สำนักวิจัยพัฒนาปัจจัยการผลิตทางการเกษตร กรมวิชาการเกษตร ให้บรรยายเรื่อง
"การพยากรณ์/การประมาณ/คาดการณ์ และการติดตามผลผลิตพืชและการผลิตพืช: แนวคิดและหลักการ" และ
"การพยากรณ์/การประมาณ/คาดการณ์ และการติดตามผลผลิตพืชและการผลิตพืช: ตัวอย่างพืชไร่"
ในหลักสูตรการประเมินผลผลิตไม้ผลเศรษฐกิจจากแปลง GAP พืช
มี อจ.ชาญชัย แสงชโยสวัสดิ์บรรยายตัวอย่างในลำไยซึ่งมีผู้สนใจมากและกำลังหาทางประยุกต์ใช้ในงานของกรมฯ
ประเด็นสำคัญ
๑. คำศัพท์ที่เกี่ยวกับการประเมินผลผลิตพืช ได้แก่ Monitoring, forecast, estimate, predict
๒. การผลิตพืชรวม = ผลผลิตพืชเฉลี่ย x พื้นที่การผลิตพืชนั้น ๆ
๓. มีหลายวิธีการซึ่งสามารถให้ตัวเลข "ผลผลิตพืชเฉลี่ย" เช่น การชั่งวัดจริง การสำรวจสอบถาม และการใช้แบบจำลองพืช
๔. มีหลายวิธีการซึ่งสามารถให้ตัวเลข "พื้นที่การผลิตพืชนั้น ๆ" เช่น การวัดพื้นที่รายแปลงผลิต การสำรวจสอบถาม และการใช้ข้อมูลระยะไกล
๕. การสุ่มตัวอย่างเพื่อให้ได้ตัวเลขใช้สูตร Yamane ในการคำนวณ
ที่สำคัญได้แก่การประเมินผลผลิตพืชเป็นงานหนึ่งที่สามารถเชื่อมโยงไปยังการศึกษาเรื่องราวอื่นที่ใหญ่กว่าได้ เช่น
- การศึกษาผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศที่มีต่อการผลิตพืช
- การผลิตให้ได้คุณภาพดี ผู้ผลิตปลอดภัย และการผลิตเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม
- ลดความยากจน พัฒนาสังคมและเศรษฐกิจ เสริมการร่วมมือระหว่างชุมชนและภาคส่วนต่าง ๆ เพื่อความยั่งยืน
=============<><><>
อรรถชัย, เชียงใหม่