เมื่อตอนที่รถของคณะเราแล่นเข้าไปถึงบริเวณหน้าตึกอำนวยการของรพ.พระยืนนั้น ภาพของ น้องๆที่ยืนรอรับคณะที่ไปอย่างล้นหลามอบอุ่นเกินกว่าความคาดหมาย โดยมีคุณหมอนิรันดร ผู้อำนวยการเป็นหัวหน้าทีม
แม่ต้อยนึกในใจว่า" อา..ในที่สุดแม่ต้อยก็ได้มาเยือนรพ.แห่งนี้แล้วนะ..."
สังเกตุว่าน้องๆหน้าตายิ้มแย้มดีใจ แต่มีอาการประหม่าด้วยเช่นกัน คงอาจจะเป็นเพราะว่าคราวนี้การมาเยี่ยมโรงพยาบาลมีอาจารย์ระดับผู้ใหญ่มาด้วยพร้อมสื่อมวลชนมากมาย
แม่ต้อยแอบกระซิบถามน้องคนหนึ่งที่มารอรับว่า” ทำไมดูตื่นเต้นจัง”
น้องก็แอบกระซิบตอบกลับเช่นเดียวกันว่า “ ตื่นเต้นมาหลายวันแล้วครับ”
เราเข้ามานั่งในห้องประชุมที่จัดไว้น่ารัก พร้อมที่จะรับฟังการนำเสนอของท่านผู้อำนวยการและทีม
ไม่น่าเชื่อว่า เทคนิคการนำเสนอของรพ.พระยืนนั้นราวกับมืออาชีพ จนคณะอาจารย์ต้องขอชมตัวจริงเสียงจริงของน้องที่ทำสื่อชุดนี้
นับว่าเป็นความสามารถพิเศษของผู้นำ ที่ดึงเอาศักยภาพของคนทำงานออกมาได้อย่างเต็มที่ อย่างสูงสุดได้
นายแพทย์ นิรันดร มณีกานนท์ ผู้อำนวยการรพ. เป็นผู้นำเสนอภาพการทำงานของรพ.ให้ทีมพวกเราฟังด้วยตนเอง
“ ในปีที่ผ่านมา รพ.แห่งนี้ได้รับรางวัล Humanized Health Care ในระดับองค์กร รางวัลนี้ทำให้ทีมงานมีความภาคภูมิใจและมีความสุขใจมาก ทุกคนตระหนักในรางวัลนี้และมีพื้นที่เพิ่มมากขึ้นในการมีส่วนร่วมและเป็นเจ้าของ เราเกิดกำลังใจอย่างมากในการผจญกับสิ่งที่เกิดขึ้นและการทำงานร่วมกัน”
“ ผมแทบไม่น่าเชื่อว่ารพ.ที่ไม่เคยเป็นที่รู้จักอย่างเราได้กลายเป็นที่ดูงาน เป็นที่เรียนรู้ของรพ.แห่งอื่นๆขึ้นมาทันที เป็นสิ่งที่เราแปลกใจมาก”
รพ.ของเราค่อยๆปรับเปลี่ยนเป็นองค์กรแห่งการเยียวยา เรามีสวนน่ารักให้เด็กและคนในชุมชนมาพักผ่อน เราใช้สิ่งของวัตถุดิบจากชุมชนมาดัดแปลงสร้างบรรยากาศให้เหมือนบ้านของคนที่นี่”
“คนไข้ และชาวบ้านทุกคนเหมือนเพื่อนของเราเอง การที่เรามีสัมพันธภาพที่ดีกับชาวบ้านและชุมชน สามามรถลดปัญหาและสร้างความร่วมมือได้มากมาย”
แม่ต้อยเห็นประกายความสุขใจจากท่านผู้อำนวยการ และเห็นใบหน้าความภาคภูมิใจของน้องๆที่พระยืนอย่างเต็มตาในวันนั้น
แม่ต้อยแอบใช้เวลาไม่มากนักเดินเยี่ยมหลังอาหารกลางวันกับอาจารย์ Marion ซึ่งเธอชอบไปไหนมาไหนกับแม่ต้อยราวกับคู่แฝดคนละฝา
“ รพ.นี้สะอาดและดูเป็นระเบียบมาก” อาจารย์ Marion กล่าวชมกับแม่ต้อย อาจารย์ Marion เคยเป็นผู้อำนวยการรพ.ในแคนาดา ขนาดใหญ่มากๆหลายๆแห่ง คำชมนี้คงจะไม่ธรรมดาสำหรับเธอแน่ๆ
หลังจากนั้น เราลงไปในชุมชน ที่ทางรพ. ได้สร้างความสัมพันธ์ และเป็นจุดเชื่อมต่อระหว่างรพ. อาสาสมัคร และชาวบ้าน
แม่ต้อยจึงได้ พบว่าสัมพันธภาพระหว่างรพ.พระยืน และชุมชน มีความแนบแน่นมาก ภาพ อาสาสมัครสาธารณสุข นายกเทศบาล กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ปราชญ์ชาวบ้าน เด็กๆมาเต็มลานในพื้นที่ที่ได้จัดไว้มีมากมายจนแม่ต้อยเกิดความเกรงใจขึ้นมาอย่างกระทันหัน
“ ชุมชนแห่งนี้ คนหนุ่มสาวส่วนใหญ่ ได้เข้าไปอยู่ในเมืองเพื่อหางานทำ ดังนั้นในหมู่บ้านจึงเหลือเพียง ผู้สูงอายุและเด็กๆ การสร้างความสัมพันธ์กับชุมชน จึงใช้ ผู้สูงอายุและเด็กเป็นหลักในการสร้างความมีส่วนร่วม ประเพณีที่สำคัญของชุมชนนี้คือการฉลององค์พระยืน การทำบุญวันสงกรานต์ และประเพณีการรำผีฟ้าและการทำบุญวันเหว่า งานสำคัญนี้ไม่ว่าคนหนุ่มสาวจะอยู่ที่ไหนเขาจะต้องกลับมาร่วมกันทำบุญให้ได้ “
จากบริบทของชุมชนนี้เอง รพ.และชุมชน จึงใช้ต้นทุนที่มีอยู่ในสังคมร่วมกันสร้างความร่มเย็นเป็นสุข ร่วมกันสร้างสุขภาวะ ส่งเสริมอาชีพในหมู่บ้าน ใช้แนวคิดความพอเพียงเพื่อดึงให้ลูกหลานกลับมาอยู่กับครอบครัว ปลุกฝังเด็กรุ่นใหม่ให้มีความรักวัฒนธรรม และส่งเสริมกิจกรรมการเล่นของเด็กที่ไม่เน้นวัตถุนิยม
ใช้ความเชื่อและค่านิยมดั้งเดิม เช่นการรำผีฟ้า มาส่งเสริมด้านสุขภาพ เกิดความมั่นใจและมีสุขภาวะที่ดี
เราจึงได้มีโอกาสฟังคุณยายดาว พานโน ซึ่งเป็นศูนย์รวมด้านจิตใจของชาวบ้าน มาร้องเพลงขับกล่อมเด็กแบบโบราณและเก่าแก่ให้ฟัง ชาวบ้านแห่งนี้ได้พยายามที่จะอนุรักษ์ภูมิปัญญา และการสร้างคุณค่าให้กับผู้สูงอายุนี้ไว้ต่อไปอย่างต่อเนื่อง
( อันที่จริงคุณยายดาว ก็อายุใกล้เคียงกับแม่ต้อยนี่ละคะ แอบถามมาแล้ว อิอิ )
การใช้มิติจิตใจโดยการเชื่อมโยงกับความเชื่อและวิถีของชาวบ้านอีกอย่างที่โดดเด่นที่แม่ต้อยได้เกรินไปก่อนหน้านี้ คือการใช้ประเพณีการรำผีฟ้า ในการสร้างเสริมมิติด้านสุขภาพ และสร้างความเชื่อมั่น พฤติกรรมการทำความดีงามของชุมชน
เด็กๆที่มาร่วมงาน ได้แสดงหุ่นกระบอก เล่านิทานสนุกๆให้พวกเราฟัง แม่ต้อยเป็นผู้ชมที่นั่งติดหน้าเวที ได้เห็นประกายตาของน้องๆที่มีความภาคภูมิใจ มีความสนุก เห็นคุณค่าของตนเอง บางครั้งก็เผลอพูดภาษาท้องถิ่นออกมา เป็นที่น่ารัก
แม่ต้อยว่า กิจกรรมอันนี้ อาจจะช่วยแบ่งเบา การติดเกมส์คอมพิวเตอร์ที่เป็นยอดฮิตของเด็กได้กระมัง ไม่มากก็น้อย
ท่าน อาจารย์ ชนิกา รู้สึกมีความสุขมากๆ ที่ได้เห็น ความกลมเกลียวของชุมชน ได้เห็นความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างชาวบ้าน และดรงพยาบาล รวมทั้งองค์กรท้องถิ่น
ท่านบอกว่า
“ เราไม่ได้แค่ทำหน้าที่เป็นผู้ดูแลเรื่องสุขภาพเท่านั้น เรายังทำหน้าที่ด้านสังคมสงเคราะห์ ทำหน้าที่ด้านพัฒนาสังคม ทำหน้าที่อนุรักษ์ และส่งเสริมวัฒนธรรม...”
ท่านอาจารย์ วิจารณ์ ไปสัมภาษณ์ คุณยายดาว ที่เป็นผู้นำด้านจิตวิญญาณ ...ด้วยความสนใจเป็นอย่างยิ่ง
จนกระทั่ง อาจารย์ อนุวัฒน์มากระซิบบอกว่า
“ เราน่าจะจัดการเอาวัฒนธรรมพื้นบ้านที่ช่วยส่งสริมความเชื่อ และส่งผลต่อพฤติกรรมมา ร่วมในงานHA Forum นะครับ
แม่ต้อยเลยบอกว่า “ ได้เลยคะ และแม่ต้อยอาจจะเป็นผู้สูงอายุอีกคนที่จะมาร่วมในห้องนี้ เพียงแต่ขอเวลาไปฝึกฝนสักหน่อย...”
ที่จริงที่รพ.พระยืนนี้ ประเด็นที่แม่ต้อยสนใจและนำทีมผู้ใหญ่มาเยี่ยมชมที่นี่คือ
“การสร้างบรรยากาศของความสุขในองค์กร เพื่อให้คนในองค์กร ได้เห็นคุณค่าในงานของตนเอง ซึ่งผลลัพธ์จะออกมาจากผลงานของทุกๆคน และความสุขของผู้ป่วยที่เราสัมผัสได้”
เคล็ดที่ไม่ลับของคนที่นี่คือ การใช้เรื่องเล่าที่ดีดี มาแลกเปลี่ยนกัน ทำให้คนที่ทำงานได้เห็นคุณค่าของคนอื่น ได้ตระหนักรู้และค่อยๆเปลี่ยนแปลงตัวเอง
ในการทำงานแบบเดิมๆ เรามองข้าม หรืออาจจะไม่เห็นหรือสัมผัสสิ่งเหล่านี้ได้ การที่ได้”ฟัง”เรื่องราวของผู้ร่วมทีม ทำให้ผู้บริหารได้รับทราบว่า ที่จริงทีมงานนั้นมีจิตใจที่ดีงามและพร้อมที่จะร่วมสร้างสรรค์ สิ่งที่ดีดีให้กับองค์กร มีพลังเหลือล้น
“บางอย่างไม่ต้องลงทุนมากมายเลย” เราใช้แนวคิดนี้ต่อยอดไปในชุมชน ให้เขาเห็นคุณค่าของเขาเอง ทำให้เกิดความร่วมมือ และมาร่วมกับรพ.มากขึ้น
ดังนั้น ไม่ว่าเราจะทำเรื่อง คุณภาพ หรือเรื่องการสร้างสุขภาวะ เราทำได้ง่ายขึ้น ...”
เมื่อเรากลับมาที่ห้องประชุมอีกครั้งหนึ่ง ท่านอาจารย์ วิจารณ์ ได้ทดลองสร้างการเรียนรู้แบบสบายๆก่อนกลับ ว่า
” การมาเยี่ยมของทีมในครั้งนี้ ทางรพ.มีความคาดหวังอะไร? อะไรคือสิ่งที่ได้รับ และอะไรที่คาดหวังแล้วยังไม่ได้ เพราะอะไร?
มีคำตอบที่หลากหลายมากมายในห้องประชุมนั้น ส่วนใหญ่เป็นความภูมิใจ เป็นความอบอุ่น แม้ว่าจะเครียด แต่เราก็ทำแบบปกติ แบบที่เราเรียกว่าพระยืน Model.
สุดท้ายจริงๆ ท่านอาจารย์ วิจารณ์ได้พุดให้น้องๆฟังว่า
“ การเดินทางมาที่นี่ หากถามว่าเหนื่อยไหม ก็คงตอบว่า ทางกายนั้น เหนื่อยเพราะเราก็อายุมากกันแล้ว..”
แต่ทางใจนั้น ผมมีความชุ่มชื่น ทำให้เห็นโอกาส เห็นลู่ทางในการพัฒนา ลู่ทางนี้เห็นโอกาสในการที่เราจะมาช่วยสร้างเสริม สร้างแรงบันดาลใจให้การทำคุณภาพนั้น ออกมาจากใจ เป็นการทำคุณภาพที่ต้องการรับใช้คนอื่น เห็นคุณค่าในคนอื่น พร้อมทั้ง
เห็นคุณค่าในตัวเราเองด้วย เป้นการพัฒนามาตรฐานจากการทำงานจริงของเราและทำให้ผู้อื่นได้รับประโยชน์
“ เป็นการสร้างจิตวิญญาณรวมหมู่ อย่างกระตือรือร้นและเกิดพลังขับเคลื่อนสู่ระบบใหญ่ที่ต้องการความร่วมมือกับทุกภาคส่วน แนวทางนี้ของสรพ. น่าจะดีที่สุด”
เมื่อเราออกจากห้องประชุม เพื่อเตรียมขึ้นรถกลับที่พัก แสงแดดยามเย็นอ่อนแรงลง ลมเย็นๆพัดพริ้วผ่านเย็นสบายๆ วันนี้เวลาช่างผ่านไปอย่างรวดเร็ว ราวกับจะย้ำเตือนว่า เวลาแห่งความสุขนั้นมักจะสั้นและรวดเร็วเสมอ
น้องๆออกมายืนส่งพวกเราเต็มหน้ารพ.เหมือนเช่นเคย มีการขอถายภาพร่วมกับอาจารย์ที่มาอย่างต่อเนื่อง ภาพแล้วภาพเล่า
แม่ต้อยแอบเดินมาขึ้นรถที่กำหนดไว้สำหรับตัวเองอย่างเงียบๆ และมองภาพของความสุขที่เกิดขึ้นตรงหน้าอย่างภาคภูมิใจ
อาจารย์ Marion วิ่งมาที่รถแล้วถามว่า “ มาตั้งแต่เมื่อไหร่ ทำไมไม่ไปถ่ายรูปกับน้องๆ”
แม่ต้อยได้เพียงแต่ยิ้มๆ ไม่พูดอะไร ได้แต่แอบตอบอาจารย์ Marion ในใจว่า
ไม่ต้องถ่ายภาพหรอก เพราะว่า ภาพแห่งความสุขนี้ฝัง อยู่ในใจของแม่ต้อยตลอดเวลาอยู่แล้ว และไม่มีวันลบเลือนไปจากจิตใจอย่างแน่นอน
สวัสดีคะ
มาคารวะพี่-ป้า-แม่ต้อย SHA ครับ
นำภาพ ชุนนุม Blogger มาฝากครับ
กราบสวัสดีแม่ต้อยค่ะ
งานใหญ่ๆ เสร็จเรียบร้อยไปอีก 1 รายการ
หนูชื่นชมอยู่ห่างๆนะคะ
กราบสวัสดีแม่ต้อยค่ะ
งานใหญ่ๆ เสร็จเรียบร้อยไปอีก 1 รายการ
หนูชื่นชมอยู่ห่างๆนะคะ
สวัสดีค่ะ แม่ต้อย
พระยืน Model น่าอยู่จังเลยค่ะ
คิดถึงแม่ต้อย ที่สุดๆๆๆ
ต่อแต่นี้ไปเจี๊ยบสัญญาว่าจะพา Yomraj Model
มาเยียมเยียนแม่ต้อยและเพื่อนๆ ชาว SHA บ่อยๆค่ะ
“การสร้างบรรยากาศของความสุขในองค์กร เพื่อให้คนในองค์กร ได้เห็นคุณค่าในงานของตนเอง ซึ่งผลลัพธ์จะออกมาจากผลงานของทุกๆคน และความสุขของผู้ป่วยที่เราสัมผัสได้”
ขอบคุณครับ ^_^
สวัสดีคะ แม่ต้อย เปงส่วนหนึ่งของโรงพยาบาลพระยืนที่มีความภาคภูมิใจในความสำเร็จคะ
สวัสดีค่ะแม่ต้อย ดีใจมากค่ะที่ได้เป็นส่วนหนึ่งของโรงพยาบาลพระยืน
สวัสดีค่ะแม่ต้อยที่เคารพ
ขอบคุณแม่ต้อยที่สุดในโลกที่ได้กรุณามาเยี่ยมนู๋ๆ รูสึกอิ่มเอิบมากค่ะ
สวัสดีค่ะแม่ต้อยที่เคารพ
ขอบคุณแม่ต้อยที่สุดในโลกที่ได้กรุณามาเยี่ยมนู๋ๆ รู้สึกอิ่มเอิบมากค่ะ