๖๗.ปิดทองหลังพระที่บ้านเปียงซ้อ
วันที่ ๒ ของกิจกรรมการเข้าค่ายจิตอาสาฯ ระหว่างที่นักเรียนไปเรียนรู้ชุมชน จึงเป็นโอกาสของฉันได้ไปเรียนรู้สิ่งที่สนใจบ้าง จุดที่ฉันสนใจมานานแล้วคือ “การขุดนาขั้นบันได” ของโครงการ “ปิดทองหลังพระ” ซึ่งมีสำนักงานอยู่บนเนินหน้าโรงเรียน พบว่ามีนักเรียนกลุ่มหนึ่งกำลังนั่งล้อมวงรับฟังเจ้าหน้าที่ให้ความรู้
คุณครูโจได้ให้ความอนุเคราะห์ไปเป็นเพื่อนในฐานะเจ้าภาพ เมื่อเราเดินออกไปในลานแปลงเพาะชำ เจ้าหน้าที่ท่านหนึ่งได้เดินออกมาต้อนรับและเอื้อเฟื้อการบริการอย่างเต็มที่ ทราบชื่อว่าคุณธีรยุทธ มาวิเลิศ หรือคุณจอห์น เป็นศิษย์เก่าของมหาวิทยาลัยแม่โจ้ ปัจจุบันเป็นนักการเกษตรจากโครงการหลวงดอยตุงได้มาปฏิบัติงานที่นี่ คุณจอห์นได้อธิบายและตอบข้อสงสัยเกี่ยวกับกิจกรรมของโครงการเพื่อส่งเสริมอาชีพและความเป็นอยู่ของชุมชน
บันทึกนี้เป็นเรื่องเล่าประกอบภาพ เพราะการเขียนบรรยายเป็นความเรียง อาจทำให้น่าเบื่อสำหรับการติดตามอ่าน เนื่องจากทุกเรื่องเป็นความสำคัญที่เป็นประโยชน์มาก
ต้นสาบเสือแดง
เป็นวัชพืช ขึ้นปกคลุมอยู่เป็นจำนวนมาก ไม่มีคุณสมบัติในการรักษาหรือทางสมุนไพรแต่อย่างใด ลองดมดูกลิ่นไม่เหมือนสาบเสือที่เคยเห็นทั่วไปที่ได้นำใบมาใช้ในการห้ามเลือด
กล้วยน้ำว้าพันธุ์เหลืองนวล
กล้วยน้ำว้าพันธุ์เหลืองนวล มาจากการเพาะเนื้อเยื่อในขวดโดยใช้เวลา ๔๕ วันแล้วนำมาลงถุงดำอีก ๑๒๐ วัน จึงสามารถนำไปปลูกได้ การปลูกกล้วยพันธุ์นี้บนภูเขาสูงจะต้องปลูกในฤดูฝน ต่างกับการปลูกกล้วยพื้นล่างนิยมปลูกในฤดูแล้ง เนื่องจากในฤดูฝนมีแมลงน้อยกว่า ต้นกล้วยอายุ ๑ ปีจึงจะออกปลีและให้เครือกล้วย ๑ เครือต่อ ๑ ต้น และอีก ๓ ปีจึงจะแตกต้นใหม่เป็นกอ
ต้นกาแฟอาราบิกา
กล้าพันธุ์กาแฟอาราบิกา มาจากการเพาะเมล็ดพันธุ์ เหมาะกับภูมิอากาศบนเขาสูง มีการทดลองปลูกที่นี่แล้ว แต่ยังไม่มีผลผลิตออกมาในทางการค้า
ต้นไก๋
ต้นไก๋ เป็นพันธุ์ไม้พื้นเมืองจากป่า ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด เมื่อต้นไก๋มีอายุ ๗ ปีขึ้นไป จะลอกเปลือกจากต้นนำเปลือกมาทำธูป และต้นไก๋จะมีดอกสีแดงสวยงาม
ต๋าว
ต๋าวหรือลูกชิด ขยายพันธุ์โดยการบ่มเมล็ด ๑๐๐ วัน ก่อนนำไปเพาะเมล็ดลงในถุงดำ (ในภาพคือการบ่มเมล็ด)
เพาะเมล็ด
เมล็ดที่บ่มเมื่อครบ ๑๐๐ วัน แล้วจะนำไปเพาะในถุง โดยใช้เวลาอีก ๖๐ วัน จึงจะแตกหน่อและราก จนกว่าจะเห็นใบเขียวโผล่ออกมาจากต้น
รอให้ลำต้นแข็งแรงก่อนนำไปปลูก
ไผ่ซางนวล
ไผ่ซางนวล ขยายพันธุ์โดยการเพาะเนื้อเยื่อ ปลูกไปแล้วจำนวล ๑.๒ ล้านต้น เป็นไผ่ที่ให้หน่อดก มีรสหวาน เนื้อไม้ไผ่คงทนกว่าไผ่ทั่วไป แตกหน่อได้รวดเร็ว และสามารถนำผีเสื้อมาฝากสำหรับการเลี้ยงรถด่วนได้ดี
ดอกและฝักแครอท
ดอกและฝักแครอท มีลักษณะคล้ายผักพรึก หรือผักหูดที่รับประทานได้ แต่ฝักแครอทรับประทานไม่ได้ (ลองชิมดูมีรสขมแบบเฝื่อน ๆ เผ็ด ๆ)
สลัด
สลัด ชนิดนี้นอกจากสวยงามแล้ว ลองเด็ดมาดมดูมีกลิ่นหอมและกรอบกว่าสลัดโดยทั่วไป แมลงไม่นิยมใบสลัด
กระหล่ำปลี และคะน้า
ผักประเภทใหม่ที่น่าสนใจและเพิ่งเคยได้ยินคือ "ผักกาดน้ำมัน" ซึ่งในภาพไม่มีแสดงให้ชม เป็นเรื่องการถ่ายทอดจากคุณจอห์นว่า "ผักกาดน้ำมัน" ได้เมล็ดพันธุ์มาจากประเทศจีน เมล็ดพันธุ์มีลักษณะเหมือนเมล็ดคะน้า เมื่อต้นโตถึง ๑๒๐ วันแล้วจะนำดอกของผักกาดมาตากแห้ง ผ่านกรรมวิธีเป็นเครื่องสำอาง น้ำมันหอมระเหย และสามารถรับประทานได้
แฝกพระราชทาน
ป้องกันดินทะลายจากน้ำกัดเซาะ
ครูโจ และ คุณจอห์น
สำหรับบันทึกนี้ขอขอบคุณครูโจและคุณจอห์น เป็นอย่างสูง ที่ได้ให้ความเอื้อเฟื้ออนุเคราะห์ให้ความรู้ และโปรดติดตามบันทึกต่อไป การทำนาขั้นบันได ค่ะ
ความเห็น (26)
สวัสดีครับคุณครูคิม จิตของแม่ดั่งจิตของธรรม ปิดทองหลังองค์พระปฎิมา จิตอาสา อ่านเรื่องราวแห่งความดีงามนี้ ทำให้จิตเบาบางมีความสุขอย่างยิ่งครับคุณครู
...
เนิ่ม ครับ
การสังเกตสิ่งรอบตัวสามารถนำมาถ่ายทอดให้ความรู้แก่คนอื่นได้...ยอดค่ะ
ถ้าพี่คิมเป็นนักวิทยาศาสตร์คงรุ่งโรจน์น่าดู...ลองไหมคะ
สุขสันต์ทุกวันคืนค่ะ
สวัสดีค่ะ
ดาชอบมากเลยค่ะ ภาพสวย ได้ความรู้เรื่องต้นไม้ แปลงปลูกขั้นบันไดสวยมาก พึ่งทราบค่ะว่าต้นลูกชิดใช้เวลาเพาะนานถึง 100 วัน แต่เวลานำมาขายราคาไม่สูงเลยนะคะ ดาชอบทานด้วย ใส่น้ำแข็งไส น้ำแดง นมข้นโรยๆ หรือทานกับไอติมกะทิ อร่อยมากๆนะคะ
น้ำมันมะพร้าวแบบแช่เป็นก้อนไม่มีขายค่ะ ที่เป็นก้อนได้เพราะเราทำเอง โดยนำมันไปแช่ช่องธรรมดาพอน้ำมันแข็งเราก็นำปลายมีดหรือช้อน ทำเป็นก้อนๆไว้ในขวด พอเราจะทานก็หยิบหรือตักทานเป็นก้อน ไม่รู้สึกว่าเป็นน้ำมันด้วยนะคะเมื่ออยู่ในปาก เหมือนไอติมรสจืดๆ จึงเป็นวิธีที่ทานน้ำมันมะพร้าวแบบสบายใจที่สุด น้ำมันมะพร้าวคือสิ่งที่ใช้ชุบไอติมแท่งที่ขายทั่วไปที่เราเห็นขาวๆไงค่ะทำให้ไอติมแข็งคงรูปที่ใช้ชุบไอติมเพราะ เมื่อเข้าปากผู้ที่ทานจะไม่รู้สึกว่าเป็นน้ำมันเลย ลองทานแล้วนะคะ ฝากแนะนำคนอื่นๆด้วยนะคะ ใช้ทาผิวก็ได้เช่นกันไม่เลอะดีด้วยค่ะ เพราะผิวเรา ในตัวเราร้อนกว่าน้ำมันค่ะ แป๊บเดียวก็ละลายแล้ว เพียงหากระปุกหรือขวดปากกว้างใส่เท่านั้น
สวัสดีค่ะพี่คิม
เยี่ยมยอดมากค่ะ ...
สวัสดีค่ะ
เพิ่งกลับจากประชุมที่กทม. เมื่อคืน เช้านี้กลับมาเติมความรู้จากเปียงซ้อต่อค่ะ
ดอกและฝักแครอท ไม่เคยเห็นมาก่อน แต่นี่คือแครอทสีส้มที่เรากินหรือไม่คะ
- สวัสดีครับ
- เห็นผักมากมาย ภาพแรกผมคิดว่าเป็น ผักเผ็ด ใส่แกงแคเสียอีกครับ
- นาขั้นบันได เวลานอกจากป้องกันดินพังทลายแล้ว มองดูผืนนาลดหลั่น เหมือนเป็นดังสวรรค์บนดินครับ
ขอบคุณเรื่องราวดีๆที่นำมาแบ่งปันค่ะ..พืชผักงดงามมาก..คอยอ่านตอนต่อไปค่ะ
..พี่ใหญ่มีเมนู ฝักถั่วพูอ่อนๆ เก็บจากสวนผักปลูกเอง จิ้มกับน้ำพริกกุ้งปักใต้มาฝาก
..เก็บมากจาก ต้นถั่วพู ที่บ้าน
สวัสดีค่ะ
- ปิดทองหลังพระ ย่อมดีกว่าปิดทองก้นพระค่ะ
- สิ่งไหนมีคุณค่า ยังไงกาลเวลาจะจัดการเอง
- เหมือนส้มจะหวานหรือไม่ต้องชิมที่เนื้อใน
สวัสดีค่ะ
พืชผักบนดอยสูง อากาศเย็นทำให้ผักงามมาก
ดอกและฝักแครอทเหมือนผักขี้หูดของภาคเหนือมากค่ะ
ครูดาหลาชอบกินผักขี้หูดสดๆกับน้ำพริกน้ำผัก ...เห็นแล้วน่ากินมาก
สวัสดีค่ะพี่คิม
ไม่เคยเห็นฝักแครอทเลยพี่คิม เดียวค่ะ
สวัสดีค่ะพี่คิมที่คิดถึงเสมอ
ขอบคุณสำหรับความรู้เยอะเลยล่ะครับ เพิ่งรู้เหมือนกันว่าดอกแครอทเป็นแบบนี้ หน้าตาเหมือนผักพริกเลยและก็ลูกชิดต้องเพาะถึง 100 วันเลยเหรอเนี่ย นานจัง....
ถั่วพลูของคุณนงนาท สนธิสุวรรณ น่าทานจังครับ ที่บ้านแม่ก็บอกว่าปลูกไว้หลายหลุม แต่ขึ้นแค่ต้นเดียวสงสัยต้องประคบประหงมกันใหญ่โตเลยล่ะ
สวัสดีค่ะ
ขอขอบพระคุณ krugui Chutima / /กานดา น้ำมันมะพร้าว /นาง นงนาท สนธิสุวรรณ / หนูรี / พระมหาแล อาสโย ขำสุข /ต้นกล้า /temus
ที่มามอบดอกไม้ให้ประดับบันทึก
สวัสดีค่ะคุณเนิ่ม ขมภูศรี
ที่เปียงซ้อมีอะไรให้เรียนรู้มากมายค่ะ เป็นสังคมที่หากยากนะคะ กำลังวางแผนว่าจะกลับไปเรียนรู้อีกค่ะ
สวัสดีค่ะkrugui Chutima
ขอขอบคุณค่ะน้องรัก พี่คิมไม่บังอาจมีคำว่า...นักอะไรทั้งนั้น เพราะรู้ตัวไม่มีคุณสมบัติในการชำนาญอะไรสักอย่าง พอได้แบบขอผ่านทางหน่อยเท่านั้นค่ะ
ที่บ้านเปียงซ้อพี่คิมมีบันทึกยาวมากค่ะ แต่ตัดย่อมาเล่าสั้น ๆ เกรงใจคนอ่านค่ะ
สวัสดีค่ะกานดา น้ำมันมะพร้าว
จริงค่ะ หากได้ไปชมการบ่มเพาะต๋าวและเห็นต้นอ่อนจริง ๆ จะทำให้รู้สึกว่านอกจากใช้เวลานานแล้วยังโตช้าอีกด้วยค่ะ
ขอขอบคุณกับการแนะนำน้ำมันมะพร้าวค่ะ พี่คิมทำได้แล้ว นำพิมพ์ขนมมาส่น้ำมันแล้วไปแช่ในตู้เย็นค่ะ
แนะนำให้เพื่อนบ้านทาน เขาบอกอร่อย ทานมากเกิดอาการร้อนคอค่ะ ขำดีค่ะ
สวัสดีค่ะหนูรี
น่าชื่นชมที่เขาทำให้เราเห็นค่ะ พี่คิมเพิ่งได้ไปเห็นและเรียนรู้มาเพียงครั้งเดียว รีบนำมาบอกเล่าต่อ ยังมีความรู้ที่เป็นสาระดีมากมายค่ะ
ขอเป็นกำลังใจให้คุณผู้ชายนะคะ
สวัสดีค่ะอาจารย์mee_pole
หายเหนื่อยหรือยังคะ คุณค่าอยู่ที่การเก็บเกี่ยวเรียนรู้ระหว่างทางที่นำมาเล่า ได้ไปอ่านมาแล้วค่ะ
ใช่ค่ะ ดอกของแครอทหัวสีส้มที่เราทานนั่นเองค่ะ
สวัสดีค่ะชำนาญ เขื่อนแก้ว
ใบที่เหมือนผักเผ็ดหรือผักคาดนั่นแหละค่เขาเรียกสาบเสือแดงค่ะ ที่นี่ให้ความรู้และประสบการณ์มากมายค่ะ น่าชื่นใจจริง ๆ
สวัสดีค่ะคุณพี่ใหญ่นาง นงนาท สนธิสุวรรณ
ผักของพี่ใหญ่เห็นผลสดชื่นใจจริง ๆนะคะ ผักของน้องงอกงามเป็นบางอบ่างค่ะ ส่วนผักกาดโล๊ะทิ้ง และเพาะใหม่อีกแล้วค่ะ
จะเข้าไปฟื้นฟูบล็อกผักกินได้เสียหน่อยค่ะวันนี้
สวัสดีค่ะkrupong
ขอบขอบคุณค่ะสำหรับข้อคิดสะกิดใจ
กาลเวลาเป็นสิ่งตัดสินใจที่ดี และบางคนใช้กาลเวลารักษาจิตใจด้วยนะคะ
สวัสดีค่ะKRUDALA
ดอกแครอทเหมือนผักขี้หูดหรือผักพรึกของทางพิษณุโลกค่ะ แต่ทานไม่ได้มันทั้งขม เผ็ด ฝาดสาระพัดค่ะ พี่คิมลองชิมดู ฮา ๆ ๆ
สวัสดีค่ะน้ำเพชร
เดียวสบายดีนะคะ พี่คิมก็เคยเห็นครั้งแรกเหมือนกันค่ะ มีผักให้เรียนรู้มากมายค่ะ แต่พี่คิมเก็บเกี่ยวมาในเวลาที่จำกัด
สวัสดีค่ะคุณยาย
ขอขอบคุณค่ะ คิดถึงเช่นกันค่ะ
กุหลาบสวยมากค่ะ
สวัสดีค่ะtemus
ผักที่นั่นงามมากค่ะ เพราะอากาศหนาวเย็น มีพืชพันธุ์เมืองหนาวเยอะแยะ แต่เสียตรงที่มีเวลาเรียนรู้น้อยมาก
ค่ะผักที่บ้านพี่ใหญ่ดูแลดี ดิน น้ำ อากาศเพียงพอ ที่บ้านพี่คิมก็ปลูกเหมือนกันค่ะ ลงกระถางดูดีเป็นบางอย่าง เสียเป็นส่วนมากค่ะ
กาเหรี่ยงหลงทาง
สนับสนุน..โครงการดีๆ พืชผักผลไม้ในประเทศไทย บางทีเรียกต่างกันมากมาย ผมมาเติมเต็มเรื่องภาพ ต้นกาแฟ (อีสานก็ปลูกได้นะครับ)