การทรงกลดแบบซันด็อก (sundog) เกิดจากการที่แสงหักเหผ่านผลึกน้ำแข็งรูปแผ่น (plate crystal) ที่วางตัวในแนวนอน
แต่จะเกิดอะไรขึ้น หากระนาบของแผ่นเอียงไปมาได้?
ผมทดลองใช้โปรแกรม HaloPoint 2.0 จำลองเหตุการณ์ โดยใช้เงื่อนไขดังนี้ครับ
ให้เส้นสีแดงแทนแนวดิ่งตั้งฉากกับพื้นโลก
ให้เส้นประสีฟ้าตั้งฉากกับระนาบผลึก
มุมระหว่างเส้นแดงกับเส้นประสีฟ้า คือ มุมเอียงของผลึก
ในการจำลองเหตุการณ์ สมมติว่ามุมเอียงกระจายแบบเกาส์ (Gaussian distribution)
โดย A เป็นค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน (standard deviation)
กำหนดมุมเงยของดวงอาทิตย์ 10 องศา
ได้ผลดังนี้ครับ
เริ่มพอเข้าใจแล้วว่า เหตุผลหนึ่ง (อาจมีเหตุผลอื่น) ที่ทำให้ ซันด็อก (sundog) มีลักษณะเป็นแถบบางๆ ในแนวดิ่ง
เกิดจากการที่ผลึกจำนวนมากในเมฆเอียงแกว่งกวัดไม่อยู่ในระนาบขนานกับพื้นนั่นเอง!
ลองดูตัวอย่างภาพซันด็อกที่เคยมีผู้ถ่ายไว้ได้ แล้วจินตนาการถึงเงื่อนไขที่ทำให้เกิดภาพเหล่านี้
สวัสดีครับ
แวะมาบอกว่า ได้เล่าเรื่องราวของอาจารย์ให้นอง "นุ้ย" ได้รับรู้แล้วนะครับ...
และยังมีความสุขกับการยึดโยงเรื่องท้องฟ้าผ่านความเป็นวิทยาศาสตร์และภูมิปัญญาของชาวบ้าน หากสักวันหนึ่งมีเวทีเสวนาทำนองนี้ขึ้นจริงๆ ผมจะไม่พลาดในการเข้าร่วมอย่างแน่นอน..
สวัสดีครับ อาจารย์พนัส
ขอบคุณครับ หวังอย่างยิ่งว่า จะได้มีโอกาสไปเยี่ยมคารวะอาจารย์ที่มหาสารคามนะครับ ^__^
ขอบคุณครับ ตามมาดู ต้องลองของจริงมั่งแล้ว
ส่งรูปมาให้อาจารย์ครับ
พระจันทร์เต็มดวงวันมาฆบูชา ๒๕๕๔
ภาพเมฆ ไม่ค่อนเห็นบ่อยๆ เวลายามเย็นตอนฤดูร้อน