ถอดบทเรียนการทำงานเครือข่ายการพัฒนาคุณภาพรพ.เข้มแข็ง...

 

หนึ่งปีก่อน สถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล(สรพ.)ร่วมมือกับ สปสช.ในการพัฒนากลยุทธ์ในการพัฒนาคุณภาพโรงพยาบาล เพื่อมุ่งสู่ความยั่งยืนของการพัฒนา โดยริเริ่มจากเครือข่ายที่สมัครใจ 7 กลุ่มเครือข่าย กระจายทั่วทุกภูมิภาค ได้แก่ ท่าเรือ จ.อยุธยา เสาไห้ จ.สระบุรี นครชัยศรี จ.นครปฐม ยางตลาด จ.กาฬสินธ์ หนองวัวซอ จ.อุดรธานี ทุ่งฝน จ.อุดรธานี และรพ.ซำสูง จ.ขอนแก่น

 

ซึ่งผลของการทำงานที่ผ่านมา รพ.ที่เข้าร่วมโครงการมีการพัฒนาคุณภาพแบบมีเพื่อนของเราสามารถเข้าสู่กระบวนการรับรองคุณภาพได้เกือบทุกแห่ง และเกิดปาฏิหารย์ของการพัฒนาคุณภาพในการสร้างแรงบันดาลใจให้กับทีมทำงาน ทีมพี่เลี้ยงที่เข้าไปช่วยเพื่อน เกิดความสุข ความปิติ ความสามัคคีในเครือข่าย รวมทั้งทีมพี่เลี้ยงมีองค์ความรู้ ทักษะและมีความเข้มแข็ง มั่นใจที่จะกลับมาพัฒนาคุณภาพรพ.ตนเองต่อไป และได้ขยายผลการทำงานในปี 2554 นี้เป็น 9 กลุ่มเครือข่าย โดยเพิ่มองครักษ์ น้ำพอง รพร.บ้านดุง เข้ามาเป็นน้องใหม่

 

สรุปจากการล้อมวง ลปรร.กันในประสบการณ์ของผู้จัดการกลุ่มเครือข่าย

นพ.ชาญวิทย์ ผอ.รพ.นครชัยศรี ผู้จัดการกลุ่มเครือข่าย นครชัยศรี จ.นครปฐม พี่ใหญ่สุด กล่าวว่าได้เรียนรู้การทำงาน node มีวิธีการ Approach ด้วยการ motivation ผู้บริหารระดับสูงต้องยอมรับ ข้อแม้ การเริ่ม โครงการผู้อำนวยการต้องมาร่วม นำ Quality Improvement tract  มาใช้ ได้เรียนรู้ บริบท ใน จ.นครปฐม การเข้าไปในรพ.น้องๆ ไปช่วยวิเคราะห์ปัญหาพัฒนาองค์กร ลักษณะการนำ ทรัพยากร การจัดการ attitude, share value ระบบ ต่างๆ ของรพ. ส่วนสรพ. เป็นผู้ให้ความรู้เรื่องคุณภาพ การเข้าไปช่วยในการจัดการทำให้เกิดการขับเคลื่อนได้เร็ว ผลการทำงานทำให้ใน ระยะที่สองมีรพ.ขอเข้าร่วมเอง การใช้สมองซีกซ้าย เป็นเรื่องของหลักการเหตุผล คู่กับการใช้ความรู้สึก การสร้างความตระหนักเรี่องคุณภาพ การใช้สมองซีกขวาเป็นตัวขับเคลื่อน ทำให้ ระบบคุณภาพ ยั่งยืน

การ learning หรือ KM ไม่ใช่เพียงแต่รพ.ได้ประโยชน์ แต่พี่เลี้ยงได้พัฒนาไปอีกชั้นนึงมี Maturity มากขึ้น สรุปว่าภาระกิจหลักของผู้จัดการ node คือการ convince ผู้บริหารและนำมิติของ Spirituality มาใช้ด้วย

กลุ่มเครือข่าย รพ.ท่าเรือ จ.พระนครศรีอยุธยา บริบท รพ.อยุธยา มีหลายอำเภอ แต่ผอ.รพ.ช.มีความสนิทสนม คุ้นเคยกันดี เราไปเสริมทีมและทำด้วยกัน ปีแรก มี 6 แห่ง ปีแรกตั้งเป้า 50% สร้างผู้เยี่ยมสำรวจภายใน นำ SHA ไปผสมผสานในรพ.  ทีมนำ ทีมเลขา ทีมทำงานที่เข้มแข็ง จนสามารถผ่านการรับรองกระบวนการคุณภาพได้ 5 แห่งใน 6 แห่ง  สิ่งที่ไม่ควรทำในการเป็นผู้จัดการ node คือการไปสั่งการ ไปสอน ไปบอกว่าต้องทำอะไร แต่เราสอนวิธีคิด ส่วนวิธีการรพ.ควรเรียนรู้และทำด้วยตนเอง

รพ.องครักษ์ เครือข่ายน้องใหม่ นพ.สายัณห์ ผอ.กลุ่มเครือข่าย

เราเริ่มจากโจทย์คือ ทำอย่างไร ถึงจะตอบโจทย์การทำแล้วมีพลัง ยั่งยืน win win  ทำ HA สนุก สบายๆ จึงหารูปแบบการพัฒนาที่ตอบสนองทั้ง 4 ข้อ ได้เราใช้รูปแบบของเครือข่ายมาใช้  หากพูดถึงเรื่องพลังเราจะนคึกถึงอัศวินเจได ในภาพยนตร์ Star war เราจึง Empowering network  โดยการใช้ matching survey เป็นเครื่องมือ คล้ายๆกับการแข่งขันฟุตบอลโลก เรามี HA Buffe รพ.ลูกข่ายสามารถเลือกเมนูเครื่องมือคุณภาพให้ทางรพ.องครักษ์ไปช่วยได้ เช่นเรื่อง SA, Clinical Tracer ฯลฯ ทำให้เราต้องศึกษาและเรียนรู้ไปโดยปริยาย  

นพ.ชาญชัย ผอ.รพ ยางตลาด กล่าวว่าคนที่เป็นแกนนำและคนทำจริงๆ เป็นทีม เป็นผู้จัดการ มีทีม 8 อรหันต์เป็นแกนนำที่มีความรู้เรื่องมาตรฐาน โดยเราไม่หลักการคือให้คิดว่า เราไม่เก่ง เราไม่กั๊ก..

การฟุบของผม เป็นบทเรียน รพ.ที่ผ่านแล้วจะทำอะไรต่อ ผมวางมาตรฐานลง เพราะว่าไม่มีความสุข แต่ผม หันมาดูว่าทำอย่างไรถึงจะทำคุณภาพอย่างมีความสุข เปลี่ยน ใหม่ มาทำเรื่องหอบหืด เรื่องที่เป็นปัญหาสำหรับ ER ที่มีคนไข้ต้องมาพ่นยากลางดึก จะทำอย่างไรให้คนไข้มา รพ.ลดลง ทีม ER สนใจ เราจึงเริ่มจากจุดนั้น ขยายการทำงานออกไปยังเครือข่าย ชุมชนสามารถดูแลกันเองได้

นพ.ทวีรัชต์ ศรีกุลวงศ์ ผอ.รพ.หนองวัวซอ ผู้จัดการกลุ่มเครือข่ายหนองวัวซอ กล่าวว่า คุณภาพ คือภาวะที่เป็นคุณ กับ ผู้อำนวยการ เจ้าหน้าที่ ประชาชน สำนักต่างๆ ก็มีเครื่องมือในการทำงานที่ต่างกัน HA เป็นแนวคิด เชิงระบบ คล้ายแนวคิดเศรษฐกิจพอพียง ผมสนใจผู้บริหาร เวลาทำงาน เขาจะถามว่า ผอ .เอาด้วยไหม การทำงานเครือข่ายเป็นการช่วยเหลือกัน ผอ.เป็นแนวร่วมสำคัญ ทำอย่างไรให้ผอ ยอมรับ HA ต้องคุยกับผอ. ว่า HA ดีอย่างไร

รพ.แม่ข่าย ไปพาลูกข่ายให้คิดเป็น ทำเป็น รพ.ที่มีคุณภาพเป็นอย่างไร ทำตามที่ มาตรฐานกำหนดไว้  เราทำหลายระบบ PMQA TQA PCA เราสอนให้เขาคิดเป็น ทำเป็นตามแนวคิดนั้นๆ  เราจะเน้นตรงไหน คือวิสัยทัศน์ของเรา เราจะเน้นคุณด้านไหนมากกวา รพ.ต้องมีวิสัยทัศน์ สิ่งที่ผู้บริหารอยากเน้น คือการบริหารเชิงคุณภาพ  Planing และ Orginizing

รพร. บ้านดุง ทำ HA ผอ ต้องมุ่งมั่น แล้วทำอย่างไร เคยมาอบรม สามวัน ไม่กล้าไปไหน จบแล้วไม่รู้ว่าจะทำอะไร ผู้บริหารต้องเห็นภาพรวมให้ได้ รายละเอียดไม่ต้อง ผอ.ต้องบูรณาการกับมาตรฐานที่เรารู้จักดี เช่นรพร.ทำ TQA ก็นำมาใช้กับ HA ได้

ผอ.รพ.หนองกุงศรี บรรยากาศ ของลูก node ต่างจากที่สรพ.เข้า เพราะไม่เก่ง ไม่กั๊ก มีโทรศัพท์คุยกัน ประสานงานแบบทางการและไม่เป็นทางการ  ทีมนำของรพ. ไม่พึ่งพี่เลี้ยงตลอด ต้องแปลงมาตรฐานมาเป็นตัวเรา ทำได้อย่างมั่นใจ

 

มีคำถามว่า มีคนในรพ.ไม่อยากทำ HA เราจะทำอย่างไร  

คำตอบ :

รพ.1) เริ่มจากคนที่อยากทำก่อน เราชื่นชมให้ความดี ความชอบ ต่อมา ส่วนอื่นต่อมาเรื่ออยๆ อาจมีคนที่ต้องเข็น บ้าง เราต้องไปตาม trend ผอ เอาจริง ได้ผลประโยชน์ จะมีคนอาสามาทำเอง

รพ. 2 เราถามความคิดเห็นจากเจ้าหน้าที่ทุกคน เป็นประชามติ พูดกล่อมทีม ว่าเหนื่อย ยอมเหนื่อยเพื่อแลกกับการ Accredit ซึ่งมีงบประมาณให้ด้วย รพ. มีงบน้อย ทีมนำเอาส่วนใหญ่ เอามตินี้ไปประชุมทั้งรพ. ให้ผ่านการรับรองให้ได้ ทำเต็มที่ ไม่ได้ให้ทุกคนต้องทำทั้งหมด แต่บอกให้รู้ว่าจะทำ โดยให้แกนนำลงมือทำ ผอ. แพทย์ทำ หลังจากนั้นจะมีการทำเพิ่มขึ้น หลังจากนั้นเราก็นำผลลัพธ์มาคุยให้ฟัง ว่าเกิดอะไรขึ้น การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นแสดงให้เห็นว่าเราก็ทำได้

สรุปได้เป็นวิธีการชักชวนแบบ แข่งเกมส์ แข่งกัน แข่งกู

แข่งเกมส์ แข่งกัน คือหน่วยงานทำไม่ทำ มีรางวัลให้ แข่งกันใครทำดีกว่าให้รางวัลไป  ถ้าเราผ่านด้วยกันรางวัลเป็นของเรา หากมีคนที่ไม่ทำงานก็ไม่ผ่าน แบบแข่งกู คือการชี้ให้เห็นคุณค่าในตัวเขา ถ้าเรามีชีวิตอยู่ เราจะทำอะไรในเวลาหรือชีวิตที่เหลืออยู่

หนึ่งปีที่ผ่านมาเราได้รูปแบบของการเป็นพี่เลี้ยงในการพัฒนาคุณภาพ โดยการเป็น...

 

ผู้เสริมพลัง (motivation) รพ.นครชัยศรี (เจ้ดัน !! หรือเฮียดัน)

 

เป็นเพื่อนชวนเพื่อน รพ.ท่าเรือ

เป็น อัศวินเจได พลังจงมีแด่ท่าน : รพ.องครักษ์

 

สร้างแกนนำที่มีความรู้ แปดอรหันต์ ไม่เก่ง ไม่กั๊ก: รพ.ยางตลาด

 

เป็นนักเจรจาผู้เข้าหาผู้อำนวยการ ช่วยค้นหาภาวะที่เป็นคุณ : รพ.หนองวัวซอ 

 

[ลำดวน]

สวัสดีค่ะ

ขอบคุณรูบแบบการเป็นพี่เลี้ยง

• ผู้เสริมพลัง
• เพื่อนชวนเพื่อน
• สร้างแกนนำผู้มีความรู้
• เป็นนักเจรจาเข้าหาผู้อำนวยการ

จะขอนำไปใช้ค่ะ

[มะปรางเปรี้ยว]

พี่พอลล่าคะ

แวะไปดูสมาชิกกลุ่ม ชิม SHA ด้วยนะคะ งานนี้พี่พอลล่าเป็นหัวหน้าทีมนะคะ

ขอเชิญร่วมกิจกรรมกลุ่มสกัดความรู้จากบันทึกใน GotoKnow : ขยายเวลาลงชื่อถึงวันที่ 31 มี.ค. นี้ค่ะ <--- ดูที่บันทึกนี้นะคะ ^_^

[JJ]

มีเครือข่าย ของเครือข่าย ร่วมกับ HACC ใหมครับ

[แสงแห่งความดี...]

แวะมาให้กำลังใจ นะครับ คุณพอลล่า

[♥.`๏'-พร ทั้ง หล้า`๏'- ♥]

ขอบคุณทุกๆ กำลังใจค่ะ

งานเข้าเล็กน้อยค่ะ ....

ท่านอาจารย์ เจเจ ...เครือข่าย HACC มีอักครั้งค่ะ เร็วๆ นี้

ขอบคุณมากค่ะ