อย่างไรคือพฤติกรรมรักการอ่าน
อย่างไรคือพฤติกรรมรักการอ่านของเด็กปฐมวัย
พฤติกรรมรักการอ่านมีคุณค่าและมีความสำคัญเป็นอย่างยิ่งต่อมนุษย์ เพราะการอ่านช่วยให้เกิดความสนุกสนานเพลิดเพลิน ช่วยให้มนุษย์มีประสบการณ์กว้างขวาง มีความคิดลึกซึ้ง มีทักษะกระบวนการคิด มีความเข้าใจตนเองและผู้อื่น มีความเข้าใจในเหตุการณ์ต่างๆ เป็นต้น สิ่งที่กล่าวเป็นสิ่งที่ต้องการปลูกฝังให้กับเด็กตั้งแต่ระดับปฐมวัย การอ่านจะทำให้เด็กมีพฤติกรรมตามที่ต้องการดังกล่าว เมื่อเด็กมีพฤติกรรมการอ่านแล้วจะติดตัวไปจนเมื่อโตเป็นผู้ใหญ่ จนเกิดเป็นนิสัยรักการอ่าน การอ่านจะทำให้เด็กมีความพึงพอใจที่จะใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์คือการอ่านหนังสือ จนทำให้เขามีความสุขสนุกสนาน ได้รับความรู้และความเพลิดเพลินในการอ่าน สิ่งที่ตามมามีค่ามหาศาลคือเด็กได้พัฒนาทางภาษา เรียนรู้การใช้ภาษา เกิดทักษะในการอ่านหนังสือ มีความรู้และประสบการณ์จากการอ่านสิ่งต่างๆไม่ว่าจะเป็นหนังสือหรือสิ่งพิมพ์ มีความสามารถในการค้นคว้าหาข้อมูลทำให้เด็กได้พัฒนาอารมณ์ จิตใจพร้อมทั้งได้รับการพัฒนาด้านสติปัญญา สำหรับพฤติกรรมที่แสดงว่าเด็กรักการอ่านนั้น สามารถที่จะสังเกตได้อย่างไรในเด็กเล็กๆ
พฤติกรรมหมายถึงการกระทำ การแสดงออกของเด็กปฐมวัย ที่แสดงว่าเด็กมีลักษณะนิสัยในการอ่านซึ่งพอจะสังเกตได้ดังนี้
เมื่อเด็กอยู่บ้าน
- ใช้เวลาว่างในการหยิบจับหนังสือต่างๆ ถึงแม้ยังอ่านหนังสือไม่ออก
- ขอไปร้านหนังสือ เมื่อมีเวลาว่าง แล้วขอให้ซื้อหนังสือหรือขออนุญาตดู หยิบจับหนังสือที่ร้านตามที่ตนเองสนใจ
- หยิบหนังสือด้วยความระมัดระวัง และเก็บหนังสือไว้ที่ทุกครั้ง
เมื่อเด็กอยู่โรงเรียน
- ยืมหนังสือนิทานกลับบ้าน ไปให้ผู้ใหญ่อ่านให้ฟัง
- ตั้งใจฟังครูเล่านิทานจากหนังสือนิทานที่ครูนำเสนอในแต่ละครั้ง
- มีพฤติกรรมต่างๆ ที่ปรากฏจากการเข้าไปในมุมหนังสือ คือเมื่อเด็กอยู่ห้องเรียนซึ่งครูจัดมุมหนังสือไว้ เด็กจะมีพฤติกรรมที่สังเกตได้ดังนี้
-มีความสนใจอ่านหรือดูหนังสืออย่างสนใจ มีความสนใจในการเปิดดูหนังสือเป็นเวลานาน
-เปิดหนังสืออ่านหรือดูหนังสือทีละหน้าอย่างช้าๆ ด้วยความสนใจ
-กระตือรือร้นหยิบหนังสือมาอ่านด้วยตนเอง มีความสนใจในการอ่านด้วยความเต็มใจโดยไม่มีใครบังคับ
-เลือกเข้ามุมหนังสือแทนการเข้าไปทำกิจกรรมอื่นๆเมื่อครูให้เวลาในการทำกิจกรรมเสรี
-บอกภาพ หรือเล่าเรื่องในหนังสือ สิ่งต่างๆที่ปรากฏในหนังสืออย่างชัดเจน และภูมิใจเมื่อเล่าได้อย่างครบถ้วน
-บอกชื่อเรื่องของหนังสือ หรือพูดเกี่ยวกับสิ่งที่เห็นจากปก ทั้งชื่อคนแต่ง คนที่วาดภาพได้
-เก็บหนังสือเข้าที่หลังจากที่เด็กอ่านหรือดูเสร็จแล้ว ตามที่จัดวางไว้ในชั้นหนังสือหรือตามที่ครูจัดวางไว้ตามที่ต่างๆให้อยู่ในสภาพที่เรียบร้อยและเป็นหมวดหมู่
-ชักชวนเพื่อนเข้ามุมหนังสือ และเล่าเรื่องหรือสิ่งที่ตนเองสนใจจากหนังสือได้อย่างชัดเจน
ดังนั้นการที่จะทำให้เด็กมีพฤติกรรมรักการอ่านนั้น ผู้ใหญ่ที่เป็นทั้งพ่อแม่ ครู ผู้ปกครองหรือชุมชนจะต้องช่วยกันส่งเสริมและสนับสนุนให้เด็กมีพฤติกรรมดังที่กล่าวไว้ข้างต้น ซึ่งเป็นพฤติกรรมสำคัญและเป็นพื้นฐานของนิสัยรักการอ่านเมื่อเขาโตเป็นผู้ใหญ่
ความเห็น (4)
เด็กไทยอ่านหนังสือเฉลี่ยแล้ววันหนึ่งไม่เกินสองชั่วโมง ที่ รร. สังเกตดูเด็กใช้เวลาไปกับ เกม คอมพิวเตอร์
สวัสดีค่ะคุณ'Nopparat'
ตามมาอ่าน 'อย่างไรคือพฤติกรรมรักการอ่าน'
ขอนำเสนอขั้นตอน 'การฝึกพฤติกรรมรักการอ่าน' ใช้ได้ทุกเพศทุกวัยค่ะ
1.ช่างสังเกต ไปไหนมาไหน ต้องสังเกตอ่านเพื่อแสวงหาความรู้
2.ช่างจดจำ อ่านแล้วต้องจดจำ เพื่อฝึกการคิดอย่างมีวิจารณญาณ
3.ช่างสงสัย ตั้งข้อสงสัยเพื่อวิเคราะห์ในสิ่งที่อ่าน
4.ช่างค้นคว้า เพื่อศึกษาหาความรู้เพิ่มเติมจากแหล่งเรียนรู้ต่างๆ เช่น จากหนังสือพจนานุกรม จากโลกอินเทอร์เน็ต ฯลฯ ว่าคำนั้นเขียนถูกต้องหรือไม่ มีความหมายว่าอย่างไร มีเรื่องราวอะไรบ้างที่เกี่ยวข้อง
5.ช่างเขียน เพื่อบันทึกช่วยจดจำ เพื่อฝึกการอ่าน และการเขียน
6.ช่างเล่าถ่ายทอดประสบการณ์ เพื่อการสังเคราะห์ เกิดความคิดสร้างสรรค์ มีความมั่นใจในตนเอง รักการแสวงหาความรู้ และที่สำคัญทำให้เกิดนิสัยรักการอ่านอย่างถาวร
***ไม่สงวนลิขสิทธิ์ แต่ถ้านำไปใช้ อ้างถึง ดร.พจนา แย้มนัยนา ด้วยนะคะ...
สวัสดีค่ะ'ดร.ดารารัตน์'
ต้องขอโทษด้วยที่ใส่ชื่อผิดเป็นคุณ'Nopparat'นะคะ
ขอบคุณดร.พจนาเป็นอย่างมากที่ได้ให้ความรู้ในเรื่องการปลูกฝังการอ่านให้กับเด็กไทย ซึ่งเป็นประโยชน์อย่างมา
และคงจะทำให้สภาพปัจจุบันของการอ่านของเราดีขึ้นถ้าผู้ใหญ่ใจดีจะช่วยกันต่อไปนะคะ