ใช้ AI_Appreciative Inquiry (สุนทรียสาธก)ไปสืบค้นที่มาการพร่องน้ำโดยเรือครั้งใหญ่ “ที่สุดในโลก”(2)
ใช้ AI_Appreciative Inquiry (สุนทรียสาธก)สืบค้นที่มาของภูมิปัญญาการพร่องน้ำโดยเรือ จนกลายเป็นการพร่องน้ำโดยเรือครั้งใหญ่และใช้เรือมากที่สุด"ที่สุดในโลก" ตอนที่ 2 ครับ
ผมสนใจติดตามข่าวการพร่องน้ำโดยเรือเพื่อช่วยระบายน้ำจากแม่น้ำเจ้าพระยา ว่ากันว่า จะใช้เรือมากถึง 1,000 ลำ ซึ่งเป็นการใช้เรือผันน้ำครั้งใหญ่ที่สุดในโลก และงานนี้ก็เช่นกัน กินเนสส์บุ๊คจะได้จดบันทึกสิ่งนี้ว่าจะเป็น การพร่องน้ำโดยเรือครั้งใหญ่และใช้เรือมากที่สุด"ที่สุดในโลก"ด้วย (ทีแรกจะดำเนินการวันที่10 ต.ค.ทราบว่าได้เลื่อนเป็นวันที่ 16 ต.ค. แล้ว)โดยวิธีการนี้กำลังเป็นความหวังของคนกรุงเทพ ที่จะทำให้รอดฟ้นจากวิกฤติน้ำท่วมในครั้งนี้ ผมอดตั้งคำถามไม่ได้ ว่ารัฐบาลได้ความคิดนี้มาจากไหน ก่อนหน้านี้ผมทราบมาก่อนว่าเครือข่ายรักษ์แม่น้ำท่าจีน เคยใช้วิธีการแบบนี้อย่างได้ผลมาก่อนแล้ว
ก่อนจะเข้าบ้านได้..คุณต้องผ่านประตูก่อน...เข้าประตูไม่ได้..ก็เข้าบ้านไม่ได้ ในกระบวนการทำ
AI-Appreciative Inquiry ประตู ก็คือ ขั้นตอน Discovery ครับ..ถ้าคุณเปิดประตูไม่ได้..ก็เข้าไปข้างในไม่ได้...
AI-Appreciative Inquriy เป็นกระบวนการค้นหาด้วยการถามอย่างเป็นระบบ เพื่อค้นหาสิ่งที่ดีที่สุด ที่ทำให้ระบบนั้นดำเนินอยู่อย่างมีประสิทธิผลสูงสุด..AI เชื่อว่าในทุกระบบ ทุกคนมีเรื่องดีๆ
ซ่อนเร้น มีเรื่องที่ work ซ่อนเร้นอยู่ครับ...
ดร.ภิญโญ รัตนาพันธ์
AI/OD Consultant ที่ MBA Khon Kaen University
………..
คุณสุนา สร้อยเซียน ผู้ประสานงานสภาองค์กรชุมชนตำบลทรงคนอง อำเภอสามพราน เล่าเรื่องที่ได้ใช้กระบวนการAI_ Appreciative Inquiry (สุนทรียสาธก) ไปสืบค้นที่มา “การพร่องน้ำโดยเรือ “ ในเขตอำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม ว่า
ในปี 2518 ได้ เกิดน้ำท่วมใหญ่ ในเขตลุ่มน้ำท่าจีน โดยพื้นที่อำเภอสามพราน ก็ท่วมด้วย ทั้งนี้เนื่องจากพายุดีเปรสชั่นพาดผ่านตอนบนลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยา ทำให้มีปริมาณน้ำสูงทางภาคกลางตอนบน จนทำให้เกิดน้ำท่วมในลุ่มเจ้าพระยา และลุ่มน้ำท่าจีน ตำบลคลองจินดา อำเภอสามพราน ซึ่งอยู่ในลุ่มน้ำท่าจีน เป็นพื้นที่ที่ ที่มีผลไม้นานาชนิด ที่มีจำนวนมากที่สุดในประเทศ ได้รับผลกระทบจากน้ำท่วมในครั้งนั้น จนสวนผลไม้เกิดความเสียหายอย่างมาก
ชาวบ้านชาวสวน ที่เดือดร้อนและชาวชุมชนท้องถิ่นร่วมกับภาคีทุกภาคส่วน ในอำเภอสามพราน ได้มาร่วมกันคิดวิธีระบายน้ำออกจากคลอง โดยเฉพาะที่คลองจินดาซึ่งเป็นคลองหลัก
............
คุณวิถี หลงสมบุญ ประธานสภาองค์กรชุมชนตำบลทรงคนองเล่าเสริมว่า ด้วยเป็นคนพื้นเพอำเภอสามพรานได้เข้าร่วมกิจกรรม การพร่องน้ำในครั้งนั้น ด้วย ซึ่งการพร่องน้ำที่ชาวชุมชนใช้นั้นเป็นจากภูมิปัญญา”การพร่องน้ำโดยเรือ” ที่ใช้กันมาเนิ่นนาน โดยการใช้ใบพัดเรือหางยาว ที่ ใช้ในการสัญจรและขนถ่ายสินค้า ของชาวบ้าน ที่มีอยู่ทุกบ้านมาช่วยกันผลักดันน้ำ มีการปักเสาขวางปากคลองจินดาเป็นที่ผูกกับเรือ แล้วนำหางเรือจุ่มลงน้ำ แล้วติดเครื่องยนต์พร้อมๆกัน
จนสามารถทำให้ ปริมาณน้ำในคลองลดระดับลงอย่างรวดเร็ว
(ผมเคยใช้กระบวนการAI _Appreciative Inquiry (สุนทรีสาธก)ถอดบทเรียนที่ตำบลคลองตัน อำเภอบ้านแพร้ว จังหวัดสมุทรสาครที่อยู่ไม่ไกลจากที่ต.ทรงคนองมากนัก บอกว่าในสมัยโบราณ เขาใช้การไล่ควายในคลองเพื่อการพร่องน้ำหรือไล่น้ำ จนเกิดเป็นประเพณีไล่ควายสืบต่อมา)
...........
คุณวิถี หลงสมบุญ ประธานสภาองค์กรชุมชนตำบลทรงคนอง ยังได้กล่าวถึงปัญหาน้ำท่วมปี 2526 น้ำได้ท่วมพื้นที่อำเภอสามพรานอีกครั้ง คราวนี้น้ำได้ท่วมกินพื้นที่อำเภอสามพรานทั้งอำเภอ โดยเฉพาะตำบลทรงคนองที่เป็นย่านปลูกส้มโอ ที่ได้ชื่อว่าเป็นแหล่งปลูกส้มโอที่อร่อยที่สุดของประเทศ เกิดน้ำท่วมหนักมากและกินเวลานาน แกนนำชาวบ้านในสมัยนั้นคืออดีตกำนันประสาน การะเวก (ปัจจุบันเป็นรองนายก อบต.ทรงคนอง) นายเทพ กิ่งสวัสดิ์ อดีตสารวัตรกำนัน นายสวัสดิ์ รุ่งเรืองศรี อดีตผู้ใหญ่บ้าน ม.3 นายชิน ประเสริฐมรรค (ปัจจุบันเป็นนายกอบต. ทรงคนอง) ก็ได้ใช้ภูมิปัญญา”การพร่องน้ำโดยเรือ”นี้ประสานพลังกัน โดยให้ทำ”การพร่องน้ำโดยเรือ” พร้อมกันทุกปากคลองในตำบลทรงคนอง ซึ่งมีอยู่ทั้งหมด 7 คลองด้วยกัน เมื่อได้ผลเป็นที่ประจักษ์วิธี”การพร่องน้ำโดยเรือ” นี้ก็ได้ใช้ติดต่อกันเรื่อยมาในเขตลุ่มน้ำท่าจีน
..........
กำนันบุญสม ประเสริฐมรรค กำนันตำบลทรงคนอง เล่าว่า ได้มีปัญหาน้ำได้ท่วมหนักอีกครั้งในปี 2538 น้ำท่วมคราวนั้นกินเนื้อที่กว้าง ประชาชนได้รับความเสียหายหลายตำบลในพื้นที่อำเภอสามพราน ที่มีอาณาเขตติดต่อกัน คือ ต.บางเตย ต.บางกระทึก ต.ไร่ขิง กำนันบุญสม จึงได้ประสานไปยังกำนันทุกตำบล ให้ช่วยกันบอกกล่าวชาวบ้านที่อยู่ริมฝั่งแม่น้ำท่าจีน รวมตัวกันผลักดันน้ำพร้อมกัน ด้วย”การพร่องน้ำโดยเรือ” จนเกิดผลน้ำได้ลดลงอย่างเห็นได้ชัด
..............
ต่อมาแกนนำตำบลทรงคนองหลายท่านที่มีบทบาทสำคัญในเรื่อง”การพร่องน้ำโดยเรือ”นี้ ได้เข้าไปมีบทบาททำงานเครือข่ายกับชมรมเรารักแม่น้ำท่าจีน โดยเฉพาะคุณวิถี หลงสมบุญ นายกชิน ประเสริฐมรรค นายกอบต.ทรงคนอง ได้ใช้แนวคิด”การพร่องน้ำโดยเรือ”นี้กับเครือข่ายกับชมรมเรารักแม่น้ำท่าจีน ให้ใช้”การพร่องน้ำโดยเรือ”ไปผลักดันน้ำในแม่น้ำท่าจีน ในช่วงน้ำท่วมในปี 2549 ซึ่งครั้งนั้น มีการพัฒนามาเป็นเรือที่มีขนาดใหญ่ มีกำลังสูง ประสาน”การพร่องน้ำโดยเรือ” ในการผลักดันน้ำตั้งแต่อำเภอบางเลน /นครชัยศรี / สามพราน / จนออกปากอ่าวทะเลที่จังหวัดสมุทรสาคร ทำให้พื้นที่การเกษตรรอดพ้นความเสียหายมาได้มาได้
...........
และในปี 2554 นี้เองประวัติศาสตร์ จะได้จารึกไว้ว่าภูมิปัญญาของคนตำบลทรงคนอง ตำบลคลองจินดา อำเภอสามพราน และเครือข่ายกับชมรมเรารักแม่น้ำท่าจีน ได้สามารถผลักดันเป็นนโยบายในการแก้ไขปัญหาวิกฤติของประเทศชาติ ด้วยรัฐบาลได้ยอมรับแนวทาง”การพร่องน้ำโดยเรือ”นี้เพื่อนำไปใช้ในการผลักดันน้ำ ในแม่น้ำเจ้าพระยา ซึ่งเป็นกลยุทธสำคัญ เป็นแนวทางที่เป็นความหวังที่มีส่วยสำคัญช่วยเหลือผู้คนในกรุงเทพมหานคร และจังหวัดอื่นๆในลุ่มเจ้าพระยาหลายจังหวัด อีกมากมาย ได้ผ่านพ้นวิกฤติในเวลาอันเร็ววันนี้
เราจะรอดูผลการปฎิบัติการ ในวันที่16 ต.ค.54นี้ครับ
คนลุ่มน้ำท่าจีนจึงรู้สึกภาคภูมิใจ ที่พบว่าตัวเองเป็นส่วนหนึ่งของที่มาภูมิปัญญาการพร่องน้ำโดยเรือ จนกำลังจะกลายเป็นตำนานการพร่องน้ำโดยเรือครั้งใหญ่และใช้เรือมากที่สุดในโลก ที่จะเกิดขึ้นในแม่น้ำเจ้าพระยา ในวันที่16 ต.ค.54นี้
......
ผมรู้สึกภาคภาคภูมิใจและรู้สึกขอบคุณ
แกนนำเครือข่ายความร่วมมือชุมชนท้องถิ่น ตำบลทรงคนอง
แกนนำเครือข่ายความร่วมมือชุมชนท้องถิ่น ตำบลคลองจินดา
ขอบคุณเครือข่ายชมรมเรารักแม่น้ำท่าจีน
ขอบคุณ ภาครัฐ และสื่อ ที่ต่างให้ความสำคัญกับองค์ความรู้ ภูมิปัญญาเรื่อง”การพร่องน้ำโดยเรือ”นี้
เป็นอย่างสูง
ขอบคุณ คุณสุนา สร้อยเซียน ผู้ประสานงานสภาองค์กรชุมชนตำบลทรงคนอง ผู้ประสานจัดเวทีแลกเปลี่ยนและเรียบเรียงข้อมูลในเบื้องต้น
ขอบคุณครับ
มีความหวังที่จะก้าวผ่านพ้นวิกฤตินี้ร่วมกันนะครับ
ความเห็น (13)
นางสุนา สร้อยเซียน
ความรู้ที่อยู่คู่กับชุมชนมาเนิ่นนาน เรื่องดีๆเหล่านี้จะได้เผยแพร่สู่ชนรุ่นต่อๆไปได้ชื่นชม
สุนทรียสาธก....พกพาเรื่องดี ไปสู่สิ่งที่ดียิ่งขึ้น
ยินดีอย่างยิ่งครับคุณสุนา สร้อยเซียน
เรื่องดีๆเหล่านี้เมื่อได้ค้นพบด้วยความชื่นชมยินดีแล้ว
ควรได้มีการสาธก(บอกเล่าหรือสื่อสารสาธารณะ)ต่อ
รวมทั้งการจัดเก็บเป็นขัอมูล เป็นเรื่องเล่าเผยแพร่สู่ชนรุ่นต่อๆไปได้อย่างน่าชื่นชมยินดีครับ
ขอบคุณสำหรับข้อมูลประกอบการทำบันทึกนี้ครับ
 |
สุนทรียสาธก....พกพาเรื่องดี ไปสู่สิ่งที่ดียิ่งๆ ขึ้น
ท่านผู้เฒ่าวอญ่า(แต่มีหัวใจเป็นหนุ่มสาว)ครับ ชอบมากครับ
ชอบคำว่า "สุนทรียะสาธก" ยกเรื่องดีๆมาคุยกัน
 |
ขอบคุณครับ อ.โสภณ เปียสนิท
AI_สุนทรียะสาธก..... ยกเรื่องดีๆมาคุยกัน
AI_สุนทรียสาธก....พกพาเรื่องดี ไปสู่สิ่งที่ดียิ่งๆขึ้น
ขอบคุณครับ ^o^
- พี่สุเทพ
- สบายดีไหมครับ
- ไม่ได้ข่าวเลย
ขอบคุณครับอาจารย์
ยังสบายดี ทั้งกายและใจ แม้มีปัญหาอุปสรรคอยู่
เรื่องการเรียนก็เรียบร้อยดี เป็นไปตามจังหวะก้าว
ยินดีครับ ในการ ลปรร.
ยินดีได้รู้จักครับ
ขอบคุณครับ
สวัสดีค่ะท่านเทพฯ
คำถามเริ่มต้น เพื่อการเรียนรู้
ขอบคุณค่ะ
สวัสดีค่ะท่านเทพฯ สบายดีไหมคะ เรียน งานยุ่ง?
เมื่อวานไปเจอบันทึกภาษาผู้ไท ให้ระลึกถึงเด้อค่า :)
http://www.gotoknow.org/blogs/posts/471666
- ขอบเจอหลายคุณปู
- มิได้เมอบ้าน ผู้ไทเหิงแล้ว
- สบายดีครับ กำลังยุ่งเรื่องเฮียน ฟ้าวเห้อจบไวๆ