ไตรโคเดอร์มา (Trichoderma spp.) เป็นจุลินทรีย์เชื้อราที่มีประโยชน์ชนิดหนึ่ง ขยายพันธุ์โดยการสร้างสปอร์ เมื่อนำมาเพาะเลี้ยงจะเห็นเส้นใยและสปอร์สีเขียว สามารถพบได้ทั่วไปในดินที่มีความอุดมสมบูรณ์และมีอินทรีย์วัตถุสูง
คุณประโยชน์ของเชื้อราไตรโคเดอร์มา สามารถนำมาใช้ควบคุม ทำลาย หรือยับยั้งเชื้อราในดินสาเหตุโรคพืชที่ก่อให้เกิดอาการโรครากเน่าโคนเน่ากับพืช ทั้งในพืชผัก พืชไร่ และไม้ผล เช่น เชื้อราเมล็ดผักกาด (Sclerotium rolfsii) เชื้อราพิเทียม (Pythium sp.) เชื้อราไรซอคโทเนีย (Rhizoctonia sp.) เชื้อราฟัยทอปโทรา (Phytophthora sp.) และเชื้อราฟูซาเรียม (Fusarium sp.) ซึ่งเชื้อราในดินสาเหตุโรคพืชเหล่านี้เมื่อเข้าทำลายระบบรากพืช จะทำให้พืชแสดงอาการรากเน่าและโคนเน่า ในต้นที่แสดงอาการรุนแรงจะเหี่ยวแห้งตายไปในที่สุด ดังนั้นหน่วยงานราชการต่างๆ จึงได้วิจัยและส่งเสริมให้เกษตรกรหันมารู้จักใช้เชื้อราไตรโคเดอร์มาควบคุมโรครากเน่าโคนเน่า เพื่อทดแทนการใช้สารเคมีป้องกันกำจัดโรคพืช เป็นการลดสารพิษตกค้างในพืชและสภาพแวดล้อม
หน่วยวิจัยโรคพืชและศาสตร์สัมพันธ์ งานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเกษตร ฝ่ายปฏิบัติการวิจัยและเรือนปลูกพืชทดลอง ได้ศึกษาการใช้วัสดุเหลือใช้ต่างๆ ทางการเกษตร ซึ่งหาได้ง่ายในแต่ละท้องถิ่นพร้อมทั้งราคาถูก นำมาใช้เป็นวัตถุดิบในการผลิตเชื้อราไตรโคเดอร์มาควบคุมเชื้อราในดินสาเหตุโรครากเน่าและโคนเน่าในพืช และได้นำผลงานวิจัยออกเผยแพร่และถ่ายทอดเทคโนโลยีการผลิตโดยใช้ปลายข้าวและแกลบผสมรำข้าวเป็นวัสดุเพาะเลี้ยง หลังจากเลี้ยงเชื้อราไตรโคเดอร์มาแล้ว ประมาณ 5-7 วัน จะเห็นเส้นใยและสปอร์สีเขียวของเชื้อราไตรโคเดอร์มาเจริญเต็มภาชนะเพาะเลี้ยง จากนั้นจึงนำมาคลุกผสมกับปุ๋ยหมักหรือปุ๋ยคอก และนำไปใช้ควบคุมโรครากเน่าและโคนเน่าในพืชต่อไปได้
ที่มา :
กณิษฐา สังคะหะ และคณะ
นักวิจัยชำนาญการพิเศษ งานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเกษตร
ฝ่ายปฏิบัติการวิจัยและเรือนปลูกพืชทดลอง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
โทร. 034-281-092 ต่อ 462
E-mail: [email protected]
ตัวนี้เคยใช้ โอเคเลย....ค่ะ